Cumhuriyet Dönemi’nde Saf Şiir Anlayışı Özellikleri

Bu dersimiz de Cumhuriyet döneminde saf şiir anlayışı üzerinde duracağız.
Önce dönemin genel özelinde anlam bahsedeceğiz.
Daha sonra bu saf şiirin tabii öz şiir ediyoruz.
Bakın biz bu şiire, bu saf şiirin, öz şiirin temsilcileri üzerinde duracağız.
İsterseniz önce özellikle aramızdan başlayalım.
Bakın pool valilerinin görüşlerinden etkilenmişler.
Bir kere bu saf şiir, öz şiiri benimseyenler ve diyor ki bunlar şiir her türlü ideolojinin dışında olmalı.
Sadece estetik haz uyandıracak bir şiir ve bakın bizim öz şiir eğitimimiz aslında cumhuriyetten öncesine bu Ahmet Haşim lerin olduğu fecr i ati dönemine kadar gider ve aslında Ahmet Haşim Başar bakın ve bu saf seyircilere göre şiir dili her şeyin üzerindedir.
Özellikle de dilde bir safa, koşma ve sadeleşme görüyoruz.
Amaç ne?
Bakın amaç iyi ve güzel şiir yazmaktır.
En değerli şey saf seyirciler için dizelere bakın ve sembolizm etkilendikleri şiir akımı sembolizm dir.
E tabi sanat için sanat anlayış olacaktır.
Çünkü sadece saf şiir, öz şiir yazıyorsa elbette ki sanat için sanat anlayışından etkilenirken, bakın ressam seyircilere göre şiir anlaşılmak için değil, bakın duyurmak ve his edilmek içindir.
Burası çok önemli işte.
Gizem, sadelik, simyacı, dick, bireysellik, ruh, ölüm, aşk, tabiat sevgisi, masal, rüya temaları özellikle şiirlerde en çok kullanılan temalar olarak gözümüze çarpmaktadır.
E tabi ki de ölçü hece ölçüsüdür ama bazen serbest yazımla tabi otomotik olarak serbest ölçü ile de şiir denemeleri elbetteki yapılmıştır.
Yoksa yüzde 100 hece ölçüsü kullanılmıştır diyemeyiz.
Şiirde ahenk yani kafiye redif.
Bakın bunlar önemli ve şu şekle de şiirin şekli, biçimi önemlidir.
Bakın ve sembolizm den tabii ki etkilendikleri için musikiyi önem vermişler ve musikinin her şeyden önce geldiği anlayışından hareket etmişlerdir.
Şimdi temsilcilerimize geçebiliriz.
Peki bakalım bu saf şiirin temsilcileri kimlerdir ve neler yapmıştır?
Bakın Ahmet Hamdi Tanpınar.
Bir kere Ahmet Hamdi Tanpınar'ın şiirlerinin ana unsuru musiki dir, his dir ve hayaldir, rüyadır.
Vakıa.
Bunlar Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili bizim anahtar kelimeleri.
Bir bakın.
Şiirlerinde dış öge olarak ahengi görüyoruz ki, saf şiirin şiirlerinde bir özelliğidir.
İç öge olarak da bakın.
Zaman kavramını ve bilinçaltının ağır vasfını görüyoruz.
Şiirlerini sade dille yazmış ve bakın hece ölçüsü kullanmıştır, imge ve özellikle de çağrışım bakımından zengin şiirler yazmıştır.
Tabi ki de Fransız şairlerden yani sembolizm erdem çünkü sembolizm akımının etkisinde idi.
Bakın saf şiirler bunu unutmayalım.
Peki eserlerimiz ne içindeyim?
Zamanın her şeyi yerli yerinde vesselam.
Onun ünlü şiirleri dir.
Bakın evet Necip Fazıl Kısakürek!
Şimdi bakın Necip Fazıl Kısakürek!
Modern Türk şiirinin mistik şairidir.
Bakın halk şiirinin öz ve biçim yapısından yararlanmıştır.
Zaten saf şiir özelliklerinden biri de neydi?
Yani bu halk şiirinin etkisinde kalmaları.
Bakın onun hem konu hem de biçim olarak dış görünüş, şekil olarak halk şiirini kullanmaları idi.
Özellikle şiirlerinde esrarlı iç alem, felsefi görüşlerini, metafizik konuları etkileyici bir anlatımla dile getirir ve yine saf şiirlerin olmazsa olmazlarından biçim kusursuz.
Buna bakın, önem vermiştir.
Peki şiirlerinde hangi unvanları kullanır?
Bakın Ozan N.
Ve K.
Ve Adı Değmez gibi takma adları kullandığını görüyoruz.
Türk Edebiyatı Vakfı kendisine Bakın Sultanı Şuara unvanını vermiştir.
Hani Divan edebiyatında bu akçe almıştı ya bu ünvanı.
Bu unvan aynı zamanda Türk Edebiyatı Vakfı Necip Fazıl Kısakürek de vermiştir.
Bir dönem şiirlerinde hayalet, kabus, cüce, karanlık gibi kavramları bir sembol olarak kullanarak insanın evrendeki yerini bakın ne yapmış son.
Kullanmışlar.
Peki önemli eserlerimiz hangisi?
Bakın önemli eserlerimiz.
Örümcek ağı.
Hemen şurada gösterelim.
Bakın Örümcek ağı.
Ben ve ötesi, kaldırımlar.
Sonsuzluk Kervanı ve tüm şiirlerinin daha sonra Tek Kitap Altı adı altında toplandığı.
Bakın Çile tabii kaldırımlar şiirine burada bir anti parantez açmamız gerekir.
O kadar önemli bir şey ki bir dönem.
Çünkü Necip Fazıl kaldırımlar şairi olarakta bakın tanınmıştır.
Tabi bunların haricinde yine Zindandan Mehmed'e Mektup Sakarya önemli şiirleri dir.
Bunları da söylemeden geçmeyelim.
Sıkça Sorular Sorular

 

Saf Şiir Nedir?

 

Saf şiir, dilin işlevsel özelliklerinin bir kenara bırakıldığı, ses, ritim, imgeler ve duyguların ön plana çıkarıldığı şiir türüdür. Bu şiir türünde, şair dilin sıradan kullanımından uzaklaşarak, anlamın yanı sıra, kelimelerin ve dilin müzikalitesine odaklanır. Saf şiirde, anlamın açık ve net bir şekilde ifade edilmesi önemli değildir, aksine okuyucunun düşünceleri ve duyguları harekete geçirilir. Bu nedenle, saf şiirde sözcüklerin anlamı yerine, çağrışımları, benzetmeleri ve çağrışımları önemlidir.


Cumhuriyet Dönemi Saf Şiir Anlayışı Özellikleri

 

  • Paul Valery’nin görüşlerinden etkilenmişlerdir.
  • Şiirler her türlü ideolojiden uzak, sadece estetik haz uyandırmak için yazılmıştır.
  • “Öz Şiir” eğilimi Ahmet Haşim ile başlamıştır.
  • Dilde saflaşma ve sadeleşme görülür.
  • Amaç iyi ve güzel şiir yazmaktır.
  • En değerli şey dizedir.
  • Sembolizmden etkilenilmiştir.
  • Sanat için sanat anlayışı vardır.
  • Hece ölçüsü kullanılmıştır. Serbest nazım da kullanılmıştır.
  • Şiirde ahenk ve şekle önem vermişlerdir.

Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir?

 

Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901 - 24 Ocak 1962), Türk yazar, şair, eleştirmen ve akademisyen. Edebiyatımızda modernist akımın öncülerinden biri olarak kabul edilir.

Tanpınar, edebiyat eğitimine İstanbul Erkek Lisesi'nde başladı ve daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde felsefe ve edebiyat öğrenimi gördü. Eğitim hayatının ardından edebiyat öğretmenliği, çeşitli gazetelerde yazı işleri müdürlüğü, Devlet Konservatuvarı müdürlüğü ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde öğretim görevliliği yaptı.

Tanpınar'ın en önemli eserleri arasında Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Beş Şehir ve Mahur Beste gibi romanları, Şiirler, Yaşadığım Gibi ve Edebiyat Üzerine Makaleler gibi denemeleri yer alır. Eserlerinde geçmişle günümüz arasındaki ilişkilere, zaman algısına, İstanbul'un tarihi ve kültürel dokusuna, Batı etkilerine ve modernizme değinir.


Necip Fazıl Kısakürek Kimdir?

 

Necip Fazıl Kısakürek (26 Mayıs 1904 - 25 Mayıs 1983), Türk şair, yazar, düşünür ve siyaset adamıdır. Türk edebiyatının önemli isimleri arasında yer almaktadır.

İstanbul'da doğan Kısakürek, ilk eğitimini babasından aldı ve ardından çeşitli okullarda öğrenim gördü. Edebiyat ve sanat alanında kendini geliştiren Kısakürek, çeşitli dergilerde yazılar yazdı ve şiirleriyle tanındı.

1933 yılında yayımladığı "Örümcek Ağı" adlı şiir kitabı ile edebiyat dünyasında önemli bir yer edinen Kısakürek, daha sonra çeşitli kitaplar yazdı ve fikirleriyle de dikkat çekti.

Kısakürek'in düşünceleri arasında İslam, milliyetçilik, Türkçülük, Osmanlıcılık ve Türk-İslam sentezi yer alır. Bu düşünceleriyle özellikle 1940'lardan itibaren Türk siyasi hayatında etkili oldu ve Millî Nizam Partisi'nin kurucusu ve lideri olarak siyasi çalışmalarda bulundu.

Cumhuriyet Dönemi’nde Saf Şiir Anlayışı
Cumhuriyet Dönemi’nde Saf Şiir Anlayışı Özellikleri ve Temsilcileri 1 / 2
Cumhuriyet Dönemi’nde Saf Şiir Anlayışı Özellikleri
Cumhuriyet Dönemi’nde Saf Şiir Anlayışı Özellikleri