Yüklemin Yerine Göre Cümleler

Evet arkadaşlar bu videomuzda da cümle türlerini işleyeceğiz.
Soru bankalarında ya cümle türleri şeklinde çıkar karşına ya da cümle çeşitleri şeklinde çıkar.
Arkadaşlar bunların ikisi de aynı şeydir zaten.
Cümle türleri bakın yükleyin yerine göre, türüne göre, anlamına göre ve yapısına göre olmak üzere dörde ayrılır.
Arkadaşlar bu ana başlıkları kesinlikle çok iyi bilmen gerekiyor.
Çünkü sorular bunun üzerinden soruluyor.
Aşağıdaki yerin hangisinde yükleme türüne göre farklı bir cümle vardır.
Hangisi yapısına göre farklıdır, hangisi yükleme yerine göre farklıdır şeklinde soru kalıpları karşımıza gelebilir arkadaşlar.
Şimdi biz ilk olarak yüklemenin yerine göre cümlelere bakacak isek bakın yükleme in yerine göre önerilerde.
Kurallı cümle, devrik cümle eksilten cümle.
Arkadaşlar kurallı cümle yük, demir sonda olan cümledir.
Devrik cümleyi yükleme başta ya da ortada olan cümledir.
X Ciltli cümle ise yükleme olmayan cümledir arkadaşlar.
Şimdi bakın kurallı cümle her zaman kurallı olarak gelmez karşımıza.
Düz cümle olarak da gelebilir.
O yüzden bu kısmı çok dikkat ediyorsun.
Yük demi sonda olan cümledir arkadaşlar bakın çalıştırılmaya bir makine önünde sonunda pas tanır buraya bakıyoruz yüklem ne arkadaşlar pas tanır bakımı bunun kökü faster pas tam paslanmaz isimden fiil yapım ikidir.
Buradaki ırk da geniz tamına 2'dir.
İş, oluş, hareket bildiren kelime ne oldu burada?
Yüklem olmuş oldu çalıştırılmaya bir makine önünde sonunda yani elbet pas tanır demek istiyor.
İkinci cümleye baktığımda yine vatan topraklarına sığınılacak dediğimde Bakın arkadaşlar sığınılacak burada yüklem dir.
O zaman bu her iki cümlede de yüklem sonda olduğuna göre bu cümle nasıldır arkadaşlar?
Kurallı ya da düz cümledir.
Biz arkadaşlar şuraya geçecek olursak bakın devrik cümleye bakalım.
Kurallı cümle yükleme sonda olan cümledir.
Devrik cümlede arkadaşlar yükleme başta ya da ortada olan cümledir.
Bakın çile çekmiş kadınlarla doludur.
Anadolu derken yüklem nedir?
Burada arkadaşlar doludur.
Bakın yüklem sonda olmadı nasıl küçülüyor insanlar uzakta yüklem nedir arkadaşlar şimdiki zaman eki almış küçülüyor yüklem midir anlamıyor mesafeler.
Bunları derken bakın yine burada şimdiki zaman eki var.
Burada da n'oldu arkadaşlar?
Yüklem ortada oldu.
Birincisinde ortada oldu, ikincisinde başta oldu, yükselip arşa kadar çıkar.
Gönül dediğimde ise bakın arkadaşlar çıkmak fiil kök ar ergeni saman bu seferde yüklem burada oldu.
Yani bu cümlelerin hepsinde yüklem başta ya da ortada oldu.
Dolayısıyla bizim devrik cümle miz oldu.
Eksildiğini cümleye baktığımızda arkadaşlar eksildiğini, sesleri cümlede yükleme olmayan cümledir.
Bakın şimdi yine koy.
Gece 3 noktayı koydum.
Balkonda kumrular, güvercinler, serçeler bakın yüklem yok.
Üç noktayı koyduk.
Bana başka bir şey söylemedi ki.
Bakın şunu yüklem olarak almayın sakın.
Eğer en sondaki bağcı varsa bu kesinlikle eksiktir, cümledir arkadaşlar.
Ama bunu biz neyle karıştırıyoruz arkadaşlar.
Benim düşmüş bir ek film var düşmüş bir ek filmi dir arkadaşlar dır dir durdur ya da tır tir tur türdür.
Yani ek fiilin geniş zamanıdır.
Şimdi o çok sessiz bir çocuk derken ben buraya üç nokta koyalım.
Çünkü o çok sessiz bir çocuktur demek istiyorum.
O yüzden bu nedir?
Kurallı cümledir yani bunun sonuna ben de koyarım nokta koyarım.
Bu meyvelerin en güzeli ne demek istiyorum, en güzeli dir demek istiyorum.
O yüzden bu cümle arkadaşlar nasıl cümle sayılır?
Kurallı cümle sayılır.
Çünkü burada düşmüş bir ek fiil vardır.
Eğer eksikli cümle de seni tuzağa düşürmek isterse bu noktadan düşürür arkadaşlar.
Düşmüş ek fiile dikkat ettiğin sürece hiçbir sıkıntın kalmaz.
Şimdi sorulara bakacak olursak arkadaşlar bakın örnek soruları beraber çözelim demiş ki her zaman bak aşağıdaki hangisinde yüklemenin yerine göre farklı bir cümle vardır demez.
Bu soru kalıbına çok dikkat et.
Aşağıdaki yerin hangisinde ögelerinin dizilişi ne göre farklıdır diyebilir.
Böyle şeyde arkadaşlar biz ne arayacağız ya yükleme kim kurallı olacak ya yükleme mi devrik olacak ya da yükleme eksilme ile olacak.
Arkadaşlar şimdi bakıyorum kalakaldım elimle bavulu buna merdiven başında derken bakın arkadaşlar şuradaki kalakaldım yüklem dir o zaman yüklem sonda olmadığına göre ben buna ne diyorum.
Devrik cümle.
Bu projeyi arkadaşlarımla hazırladım derken bakın hazırladım yüklem dir.
Biz buna ne diyoruz arkadaşlar kurallı.
Diğer adıyla ne diyoruz?
Düz cümle.
De görüşü kimse tarafından benimsenmişti derken mi, işte yüklem.
O zaman ben buna da kuralı diyorum.
Cevap çıktı.
Haberi alınca sevinçten ne yapacağını şaşırdı.
Derken Bakın şaşırmak burada yüklem midir?
O zaman ben buna da yeni kurallı dedim.
Kilimlerin desenleri eski uygarlıkları yansıtıyordu dediğimde yansıtıyordu yüklem.
Ben buna ne dedim arkadaşlar?
Kurallı yani.
Dört tanesi düz cümle.
O zaman bizim cevabımız ne oldu da ne oldu?
Bakın şu soru kalıbını asla unutmayın.
Ögelerinin diziliş ine göre dediği zaman kurallı mı, devrik tekstil teli mi diye bakacağız.
Bu sorumuza baktığımızda bak bu sefer de böyle sorduk arkadaşlar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi yükle bin yerine göre farklıdır.
Biz neye bakacağız?
Yine kurallı mı?
Devrik mi?
X fil dilimi.
Zaman su gibi akıp gidiyor nedense.
Derken arkadaşlar su gibi akıp gitmek deyim olduğuna göre bu yüklem dir ve cümlenin ortasındadır.
Ben buna ne diyorum?
Devrik.
1 milyona yakın otomobil satıldı eylül ayında derken bakın arkadaşlar satıldığı yükleyen.
Biz buna da ne diyoruz.
Devrik sabaha kadar sokaklarda konuştum.
Deliler gibi derken konuştuğum yüklem arkadaşlar yine cümlenin sonunda değil.
Ben buna da devrik dediysem.
Türk kültürüyle yakından ilgilenen bir aydındır derken nasıl bir aydındır?
Türk kültürü ile yakından ilgilenen bir aydındır.
Sıfat tamlaması olduğu için hepsini yüklem olarak aldık arkadaşlar.
Yani yüklem kelimenin, daha doğrusu cümlenin başında ya da sonunda değil.
O yüzden de biz buna ne diyoruz arkadaşlar?
Düz cümle diyoruz.
Yani diğer adıyla kurallı cümledir.
Cevabım Denizli oldu.
Dünyanın en iyisi sensin ona göre derken arkadaşlar bakın burada sensin yüklem.
Ek fiilin geniş zamanı vardır.
Ben buna da ne diyorum.
Kurallı yani cevabımız denizli.
Bakın arkadaşlar iki tane soru kalıbı var ya yüklemeli yerine göre der ya da ögelerinin dizisine göre der.
O yüzden bu kısma çok dikkat ediyoruz.