Etken Fiil

Evet arkadaşlar bu videomuzda da özne yüklem ilişkisine göre olan hatalarımızdan bahsedeceğiz.
Bakın bu bir soru kalıcıdır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi?
Özne yüklem ilişkisine göre farklıdır?
Şeklinde karşına soru gelebilir.
Neye bakacağız biz arkadaşlar.
Eğer özne yüklem derse etken, edilgen dönüşlü ve iş eş çatılı fiillere bakacağız arkadaşlar.
Bakın benim özne yüklem ilişkisine göre ve nesne yüklem ilişkisine göre farklı çatı ekleri vardır arkadaşlar.
Özne yüklem ilişkisine göre arkadaşlar çatı eklerin benim l, n ş ve ulaş ekler sidir.
Bu ekler arkadaşlar yapım eki sayılır.
Fiilden fiil yapım eki sayılır ve bu çatı eklerini alan kelimelerin benim arkadaşlar yapısına göre n sayılır türemiş sayılır.
Öncelikle bunu asla unutmuyoruz.
Yani özne yüklem ilişkisine göre olan çatı ekleri arkadaşlar l, n, ş ve ulaş ekler midir?
Şimdi arkadaşlar etken çatılı fiili mi?
Öz aslına bakacak olursak bakın cümlenin ögeleri konusunda işledik.
Gerçek özne ve sözde özne arkadaşlar.
Gerçek özne işi yapan ve o işten etkilenen şeydir arkadaşlar.
Yani ne demek istiyorum.
Özne işi bizzat kendisi yapıyor arkadaşlar ve etken çatılı fiil çatı eklerini asla almıyor.
Bakın dikkat edin yapım eki almaz, çekim eki almaz demiyorum.
Sadece çatı eklerini almaz.
Yani L, n, ş ya da ulaş eklerini almayan arkadaşlar özlü yüklem ilişkisine göre düşünecek olursak mesela yıllardır görüşemediğini arkadaşlarını arıyor derken arıyor yüklem dir arkadaşlar çünkü çekimini fiil dir yor.
Şimdiki zaman ekini almıştır arayan ki o arkadaşlar işi yapan kişi kim yine o arıyor kerimesinde l var mı?
Yok.
N Var mı?
Yok.
Ş Ya da Alaş Var mı?
Yok arkadaşlar.
Ya da R.T.
Tır var mı?
Yok.
Zaten özne yükleme ilişkisine göre baktığımız için, çatı eklerini almayan bir filim olduğu için biz buna ne diyoruz?
Kesinlikle etken çatallı fiil diyoruz.
Dostlarımdan ayrılmak bana çok ağır geliyor derken arkadaşlar gelmek fiil kök tür iyi yardımcı sestir yor da şimdiki zaman ikidir.
E bakın kökten sonra l n şeye.
Dallas çatı eklerini almamıştır arkadaşlar.
O zaman biz buna ne diyoruz?
Etken çatılı fiil diyoruz.
Çiçeklerine yazın bolca su vermelisin derken arkadaşlar vermelisin.
Yüklem dir vermek.
Fiil kök tür malı meli gereklilik tipidir.
Sin eki de arkadaşlar şahıs hakkıdır.
Bakın gördüğünüz gibi kelimede hiçbir şekilde çatı eki yok.
Öznesi de gerçek özne.
Sen so vermelisin.
Ağır gelen kim ya da ne dostlarımdan ayrılmak özne olur.
E işi yapan arkadaşlar kendisi işi bizzat kendisi yapıyor.
Bunları sizin sokaktaki çiçekçi nden aldım derken bakın almak fiil köktürk dı.
Görülen geçmiş zaman ikidir.
M de şahıs tekidir.
Farkındaysanız arkadaşlar kökten sonra hiçbir şekilde çatıya kalmamıştır ve biz buna ne diyoruz.
Etken çatılı fiil diyoruz şimdi arkadaşlar örnek soruya bakacak olursak aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklediği etki genç hatalıdır diyor.
Etken çatılı diyince benim özlem neydi arkadaşlar gerçek özne idi yani işi bizzat kendisi yapacaktı ve asla çatı eki almayacak dı.
Şimdi ödül sanatçının son eserine verildi derken vermek fiil kök iyi yardımcı ses burada l çatı eki var arkadaşlar adını etken olamaz.
Neden?
Çünkü ille çatı ekini almış bu mahallede sık sık elektrik kesintisi yaşanıyor derken arkadaşlar bakın şurda yine n çatı ekini almıştır bursa da etken olamaz.
Kazlar su birikintilerinde kanat çarpıyordu derken arkadaşlar bakın çırpıyor du kelimesinde hiçbir şekilde çatı eki yoktur.
O zaman cevabım ceyhan dır.
Etken çatılı fi ildir kazlar.
Işi kendisi yapar.
Ça kanat çırpan kim?
Kas işi yapan kim?
Yine kaz arkadaşlar.
Bahçedeki çimler bu hafta içilecek derken biçmek bitirilmek.
Yine arkadaşlar burada l çatı etkidir, etken olamaz.
Akvaryumdaki balıklar çok sağlıklı görünüyor derken arkadaşlar bakın görmekten görünmek.
Yine burada ne çatı eki vardır o yüzden arkadaşlar biz kesinlikle burada etken çatılı fiil vardır diyemeyiz.
Cevabımız ne oldu Ceyhan oldu.