Aktif Taşıma

Hatırlarsanız küçük moleküllerin taşınmasını pasif  taşıma ve aktif taşıma olarak ikiye ayırmıştık.   Pasif taşıma kendi içerisinde basit difüzyon,  kolaylaştırılmış difüzyon ve osmoz olarak 3'e   ayrılır.
Bunları zaten konuşmuştuk.
Bu videoda da  aktif taşımayı öğreneceğiz.
Aktif taşımada küçük   moleküller az yoğun olduğu ortamdan çok yoğun  olduğu ortama geçer.
Bu sırada ATP harcanır.   Enzim kullanılır.
Ayrıca taşıyıcı proteinler de  görev alır.
Bunu şekil üzerinden inceleyelim.   Burada hücre zarının bir kısmını görüyoruz.
Şu  kısım hücre dışı olsun ve burası da sitoplazma   yani hücrenin içi olsun.
Bunlar fosfolipitler ve  burada da taşıyıcı proteini görüyoruz.
Kırmızı   ile çizdiğim moleküle dikkat edelim.
Bu molekül  öncelikle taşıyıcı proteine bağlanır ve sonra   hücre dışına gönderilir.
Ya da sarı ile çizdiğim  molekülü inceleyelim.
Burada da yine önce taşıyıcı   proteine bağlanma gözlenir sonrasında bu sarı  molekül hücrenin dışından hücrenin iç kısmına   alınmış olur.
Yani aktif taşıma hücre içinden  dışarıya ya da hücre dışından içeriye doğru   gerçekleşebilir.
Aslında difüzyonun tersi  yönünde işliyor.
Difüzyonda moleküller çok   yoğun oldukları ortamdan az yoğun oldukları  ortama geçiyordu ve ATP de harcanmıyordu.   ATP harcandığı için aktif taşıma sadece canlı  olan hücrelerde gözlenir.
Bir tatlı su algi   olan nitella hücre içinde dış ortama göre 1000  kat daha fazla potasyum iyonu bulundurur.
İşte   bunu aktif taşıma ile gerçekleştirir.
Sinir  hücrelerimizde bulunan sodyum potasyum pompası   da aktif taşıma yapar.
Böbrekten süzülen  yararlı moleküllerin kan dolaşımına geri   emilimi, sindirim ürünlerinin bağırsaktan  emilimi de aktif taşıma ile gerçekleşir.