İkinci yeni sanatçılarına kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Ece Ayhan dayız.
Özelliklerine bakalım.
Bu sanat anlayışını bir görelim şimdi.
Dilin uçlarında.
Zaten biz aslında ikinci yenilgilere baktığımızda gerçekten de dilin uçlarında dilin sınırlarını zorladığını söyleyebiliriz.
Özellikle dilin uçlarında dolaşan aykırı biçimli, biçimli şeyler yani farklı üslubu var onu.
İkinci yeni içerisinde en çok sözü edilen şairlerden yapmıştır.
Bakın her şiirinde hem şiiri hem de görüşlerini anlatıyor aslında.
Peki şiirlerinde hangi akım, özellikle de sürrealizm çağrıştıran ve akılın sınırlarını zorlayıcı bir kurgusu var.
Dünyaya karanlık bir bakışını görüyoruz.
Ayrıca şiirlerinde sokak hayatı, ölüm ve arzunun iç içe girmiş lirik hali, coğrafya ve tarih olduğunu da söyleyebiliriz.
Devam edelim.
İkinci yeni adı yerine demiş ki Sivil şiiri kullanabiliriz.
Marjinaller, etik, sıkı şiir gibi isimleri kullanabiliriz.
Aynı zamanda şair şiiri bir imgeler sanatı olarak görmektedir.
Kapalı ve anlaşılması zor şeyler yazmıştır.
Aslında özelliklere baktığımızda hepsinin ikinci yeni şiirinin bir özelliği olduğu kanaatine varıyoruz.
Bakın Kınar Hanım'ın Denizleri, Bakımsız Bir Kedi, Kara Ortodokslar, Zambaklar, Padişah ve Yortu Bavul onun önemli eserleridir.
Mutlaka bilmeliyiz.
Bakın ve Edip Cansever şiiri baktığımızda aslında özlü bir söyleşinin ve çarpıcı biçim arayan toplumsal eleştiri için mizah aracını kullanan bir tutum sergilediğini görüyoruz.
Kendisi bize işlevini yitirdiği yitirdi gerekçesi ile ne yapmış?
Bakın yeni arayışlara yönelmiş.
Şiirde tiyatrodan esinlenen diyaloglar olduğunu görüyoruz.
Bakın anlamsızlığı savunmadı.
Yapıtlarına tutarlı bir bütünlük kazandırdı.
Bakın.
Yani ikinci yenilgiler de vardı ya hani.
Anlamsızlık olacak, hakikatten değişik imgeler, sözcükler olacak.
Edip Cansever de böyle bir durum söz konusu.
Yani anlamsızlığı İsa olmamış.
Özellikle de şiirlerinde yaşadığı çağı yabancılaşan bireyin bunalımını, bunalımını, arayışlarını ve gelecek endişesini taşır.
Bakın, kişinin kendi çağına yabancılaşması arayışları ve gelecek endişesi ve ikinci yenilgiler de bulunan bir özellik.
Genel neredeyse hepsinde var, imge ye dayalı ve anlam olarak kapalı.
Zaten ikinci yeniden önem üzerine imge ve kapalı şiir dili o kadar titiz kullanmış ki kuyumcu şair olarak adlandırılmış.
Hani kuyumcu titizliği titizliğiyle deriz ya bakın.
İlk şiirlerinde bakın toplumsal aksaklıkları eleştirmiş ama bunu yaparken de folklor dan faydalanmıştır.
Ayrıca bu şiirlerinde garip çilerin de etkisinde kalarak büyük şehirdeki zengin bir gencin yaşam sevincini ve başı boşluğunu anlatmıştır.
Bakın garip çilerin etkisinde tabii bu ilk eğlendi.
Tabii ikinci yeni anlayışını benimseyeceği işler değişiyor.
Özellikle de kendisine otel şahidi demişlerdir.
Bakın neden?
Çünkü otel imgesini sıkça kullanmıştır ve kendisi varoluşçuluk akımından etkilenmiştir.
Özellikle de yer çekimini.
Karanfil İkindi üstü.
Ben Ruhi Bey'in nasıl dirlik düzenlik, umutsuzlar parkı nerde?
Antonio Tragedya lar, Beşik oynayan kadınlar ve Kirli Ağustos eserlerini bilmeliyiz diyoruz.
Ve Turgut Uyar bakın toplum ve töreler ile çatışan bireyin yenilgisine yakılmış ağıtlar denilebilecek şiirler yazmıştır.
Yani toplumla töreler ile çatışan bireyler var ve bunlar bu çatışma sonucu yenilmiş, sanki o yenilginin üzerine bir ağıt yakmış gibidir.
Onun şiirleri büyük kent yaşamını bütün karmaşıklığı, parçalı lığı ve sarsıntıları ile içeren bir şiir oluşturmuştur.
Lirik şiirin geleneksel sınırlarını kesinlikle bakın zorladı.
Özellikle de şiirle düzyazı arasındaki ayrımı ortadan kaldırdı.
İlk şiirlerinde kendi yaşamı üzerinde durmuş.
Dikkat burası önemli.
Bakın ve bunları da hece ölçüsüyle yazmıştır.
Ama dikkat.
Bakın ilk şiirlerinde yapmış bunu.
Ayrıca ayrılık, ölüm ve aşk temalarını işlediği bu dönem şiirlerinde bakın garip akımının da izlerini görmekteyiz.
Zaten birçok sanatçı aslında bağlı olduğu topluluğu da topluluktan.
Önce farklı şiirler, daha sonra farklı yönelişler.
Yani şiir, sanat hayatı oturunca farklı yönelişler oluyor.
Son dönem şiirleri daha yalın ve daha karamsar bir özellik taşımaktadır ki karamsarlık ikinci yenilerde aslında olan bir özellik.
Bazı şiirlerinde bakın divan edebiyatı biçimlerinden esinlenmiştir.
Bunu önemli görüyoruz.
Şair devamlı yenilik peşinde koşmuş.
Özellikle de sürekli bir yenileşme ve gelişmeyi biz onun şiirlerinde görmekteyiz.
Arzı Hal Türkiyem, Dünyanın En Güzel Arabistan'ı, Tütünle Risk Her Pazartesi ve Kayayı Delen İncir.
Tabi Divan'ı da unutmayalım.
Onun önemli eserlerindendir.
Bir sonraki dersimiz de ikinci yeni sanatçılarını görmeye devam edeceğiz.
Ne yapıyoruz?
Kunduz'da kalıyoruz.
Kendinize iyi bakın, hoşçakalın.