İç Enerji, Sıcaklık, Isı Kavramları

Isı sıcaklık ünitesine devam ediyoruz.
Bu videoda iç enerji sıcaklık ve ısı kavramlarıyla   ilgileneceğiz.
Baktığımızda bir maddeyi  oluşturan moleküllere bir bakalım ve iç   enerjiden bahsedelim bir maddeyi oluşturan atom  ve moleküller ne yapar madde içinde öteleme dönme ve titreşim hareketi yaparlar.
O zaman  ben hareketten bahsediyorsam, bu maddelerin   nesi vardır?
Kinetik enerjileri vardır ve  moleküller arasında ne vardır?
Potansiyel enerji   vardır.
O zaman diyeceğiz ki maddenin sahip  olduğu toplam bu enerjiye, ne söyleyeceğim?
İç   enerji adını vereceğim.
Yani maddenin sahip olduğu  kinetik ve potansiyel enerjinin toplamı bize iç   enerjiyi verir.
Peki sıcaklık nedir?
Sıcaklık için de  şunu söyleyelim.
Ne söyledik?
Hareket halindeki   cisimler, kinetik enerjileri vardır dedik.
O zaman  cisimler hareket ediyorlarsa, tanecikli yapıları   hareket halinde ise bir kinetik enerjileri  de varsa bunlar içinde ne söyleyeceğiz?
Eğer   çok hareketlilerse sıcaklıkları fazla, eğer az  hareketlilerse sıcaklıkları az diye ifade edeceğiz.   Yani sahip oldukları ortalama kinetik enerji  bize neyi verecek?
Sıcaklık kavramını verecek.   O zaman bakıyorum şöyle tanımlayabilir miyiz?
  Bir maddenin, bir maddenin taneciklerinin sahip olduğu ortalama kinetik  enerjidir, sahip olduğu ortalama kinetik enerjisinin bir ölçümüdür diyelim.
Kinetik enerjinin ölçümüdür.
Yani sıcaklık   bir ölçümdür.
Zaten sıcaklık nasıl bir  büyüklüktü?
Sıcaklık temel bir büyüklüktü.   Sıcaklık temel bir büyüklüktü ve sıcaklığı biz  ne ile ölçüyoruz?
Termometre ile.
Ne dedim?
Sıcaklık   bir ölçüm dedim.
Öyle değil mi?
Yani ben masanın  uzunluğunu ölçeceğim metreyle, işte bir kütle   ölçeceğim eşit kollu terazi ile, sıcaklığı ölçüyorum termometre ile.
Yani sıcaklık bir ölçümdür.
Ne?
Maddenin   sahip olduğu ortama kinetik enerjinin bir ölçümü.  Kesinlikle karıştırmayın ısı kavramıyla,   birazdan anlatacağım.
Şimdi buraya bakıyorum.  Sıcaklığın birimi ne peki?
Sıcaklığın birimini   uluslararası birim sisteminde neyle gösteriyoruz?
  Kelvinle ifade ediyoruz ve sıcaklıkla ilgili   söyleyeceklerim bu kadar ama sıcaklığın bir  enerji olmadığını bir ölçüm olduğuna dikkat edin ve sıcaklık maddenin cinsine ve miktarına  bağlı bir büyüklük değildir.
Sıcaklık bir ölçümdür.   Şimdi sıcaklıkla iç enerji arasındaki  ilişkiden bahsetmek istiyorum.
İç enerji sıcaklıkla   bağlantılı mıdır?
Evet bağlantılıdır.
Neden?
Kinetik  enerjiden bahsediyorum zaten.
Baktığımızda bir   maddenin sıcaklığı artarsa iç enerjisi artar mı?
Evet artar, neden?
Sıcaklık arttıkça sahip olduğu  kinetik enerji artacak.
O yüzden iç enerji de  artmış olacak.
Peki sıcaklık değişmeden iç enerji   değişebilir mi?
Evet değişebilir, hangi durumda?
Hal değişimi durumunda.
Hal değişimi durumunda   sıcaklık değişmeden iç enerji değişebilir.
Neden?
  Çünkü maddeler arasındaki o bağ enerjisi var ya   potansiyel enerji, o değişecek.
Hal değişimi  sırasında o enerji değişeceği için iç enerji   değişmiş olacak.
Ne kadar sıcaklık değişmese  de iç enerji değişir diye ifade edeceğiz.   Isı kavramına bakalım.
Isı için şuna  dikkat etmenizi istiyorum, şöyle şekil   çizeceğim.
Bir tane soğuk su dolu bir kap çizeceğim.
Bir tane sıcak su dolu bir kap çizeceğim ve bir kap daha çiziyorum bir  miktar soğuk sudan alacağım   bir miktar da, bir miktar soğuk sudan , bir miktar  sıcak sudan alacağım ve ben burada ılık su elde   etmek istiyorum.
Şimdi ben bu karışımı yaparken,  baktığımızda ılık suyun oluşması için sıcak su   bir miktar soğurken, soğuk su da ne yapmış olacak?
  Bir miktar ısınmış olacak.
O zaman soğuk suyun   ısınmasını sağlayan enerji nereden sağlandı?
Sıcak sudan sağlandı.
Yani sıcak sudan bir enerji   transfer edildi.
Öyle değil mi?
O zaman baktığımızda, sıcaklık farkından dolayı aktarılan bu enerjiye   ne denir, ne diyeceğiz?
Isı diyeceğiz.
Bakın soğuk  suyun sıcaklığı T1, sıcak su sıcaklığı T2.
Bunlar   birbirine eşit değil.
Bir sıcaklık farkı var.
  Sıcak sudan soğuk suya transfer edilen, aktarılan   bir enerji var.
O zaman tanım çıkmıyor mu?
Ne diyeceğiz?
Sıcaklık farkından, sıcaklık farkından dolayı aktarılan enerji, ısı olarak ifade edilir.
O zaman dikkat  edin.
Isı neymiş ısı?
Isı bir enerjiymiş.
Isı   bir enerjiymiş.
O zaman ısı bir enerjiyse, birimi  nedir?
Kalori ya da joule'dür.
Isı neyle ölçülür?
Kalorimetre kabı ile ölçülür.
Kalorimetre kabı ile  ölçülür ve ısıyı ben hangi harfle gösteriyorum?
  Isıyı Q harfi ile gösteriyoruz.
Şimdi buraya  baktığımızda, dikkat etmemizi isteyeceğim iki   tane nokta var.
Birincisi şu: bir maddenin ısısı diye  bir şey yoktur.
Ben buraya bir tane madde çizdim ya da işte bir çay çizelim.
Çayın sıcaklığı 30 celsius olsun.
Siz şunu söyleyemezsiniz: bu çayın ısısı   şudur.
Böyle bir şey yok, böyle bir büyüklük yok.  Çünkü ısı aktarılan bir enerji, transfer edilen   bir enerji.
Bir maddenin ısısından söz edilemez ama  ne söyleyebilirsiniz?
İşte bu çayın sıcaklığı   ısı, enerji miktarı nedir hani bu konuşulabilir.  Ama bunun dışında, bu maddenin ısısı, bu çayı ısısı   diye bir ifade kullanılamaz.
Peki şey nedir?
İç  enerji ve ısı arasındaki ilişki nedir?
İç   enerji, ısı değişimi ile değişebilir.
Neden maddi  verilen ısı, iç enerji artışına sebep olabilir.  Baktığımızda maddeye ısı veriyoruz, o zaman sıcaklık artıyor sıcaklık   arttığında dolaylı olarak ne olacak?
  İç enerji artmış olacak.
İç enerji ısıl enerjisi değişmese de, iç  enerji değişebilir mi?
Evet değişebilir.  Nerede?
Kapalı kaplardaki bir gazı sıkıştırırsanız ısınır ve iç enerjisi değişmiş olur.
Isı, Sıcaklık ve Genleşme
Isı ve Sıcaklık 1 / 5
İç Enerji, Sıcaklık, Isı Kavramları
İç Enerji, Sıcaklık, Isı Kavramları