Öz Isı ve Isı Sığası

Isı sıcaklık ünitemize öz ısı kavramıyla devam  ediyoruz.
Öz ısı için ne söyleyeceğiz dışarıdan   bir maddeye ısı verdiğimizde, sıcaklığın arttığını  ya da ısı kaybettiğinde, sıcaklığın azaldığını   biliyoruz.
Peki ben aynı miktarda iki farklı  sıvıyı ele alsam ve aynı oranda onlara ısı versem,   buradaki sıcaklık değişimleri için ne söyleriz?
  Mesela burada bir alkol olsun burada bir su olsun,   baktığımızda eşit kütlede aldığımız  bu iki maddeye eşit ısı verdiğimizde   sıcaklık değişimlerini aynı olmadığını görürüz.  Neden?
Çünkü farklı iki maddeden bahsediyoruz.
O   zaman maddelerin sıcaklık değişimi yani birim  kütledeki sıcaklık değişimleri farklı oluyor.   O zaman neleri farklı?
Öz ısıları.  Her maddenin kendisine ait öz ısısı   özgül ısısı vardır diye ifade edeceğiz.
O zaman  yazalım, bir maddenin, bir maddenin bir gramını sıcaklığını olan enerjiye, ne diyeceğim?
Öz ısı diyeceğim.  Öz ısıyı ben hangi harfle gösteriyorum?
c harfi   ile gösteriyorum.
Küçük c harfi ile gösteriliyor  ve farklı iki maddeden bahsettim değil mi?
Yani   maddeler için nasıl özellik?
Maddeler için ayırt  edici bir özellik, maddeler için ayırt edicidir.
Birimi nedir?
Birimi kalori/(gram celcius)  olarak ifade edilir.
Buraya baktığımızda bir gram   demirin, bir gram bakırın, bir gram alüminyumun  hepsini özdeş ısıtıcılarla ısıttığımda;   hepsinin sıcaklığında farklı sıcaklık artışları  gözlemlediğimi görüyorum.
Yani öz ısısının   kesinlikle ayırt edici bir özellik olduğunu  ne yapmayacağız unutmayacağız.
Peki farklı   bir durum nedir?
Hani ne gözlemledim ben öz ısı  ile ilgili.
Örneğin denizi ve kumsalı düşünün.   Deniz ne olur?
Geç ısınır ve geç soğur, öyle  değil mi?
Öğlen saatlerinde, sabah saatlerinde   soğuktur akşama doğru gece saatlerinde daha sıcak  olduğunu ifade ederiz.
Neden bu şekilde ifade   ediyorum?
Çünkü öz ısısı büyük olan maddeler  zor ısınır geç soğur.
Yani şöyle yazalım,   not diye de ekleyelim.
Eğer bir maddenin öz ısısı büyükse en büyük olan maddeler geç ısınır geç soğur.
Peki kumsal içinde söylersiniz?
Kumsala  öğlen saatlerinde kesinlikle ayağımızı   dokunduramayız.
Neden çok sıcak hissederiz ama  gece gayet serin hissederiz.
Bunun sebebi nedir?
   Öz ısısı küçük olduğu için erken ısınıp  erken soğuyor.
Öz ısısı küçük olan madde   için de erken ısınır erken soğur diye ifade  edeceğiz.
Şimdi baktığımızda ısı sığasına   geçeceğim.
Isı sığası ile ilgili ne söyleyeceğiz?
  Maddelerin öz ısılarında ne olduğunu söyledim?
   Maddeler için ayırt edici olduğunu  söyledim.
Isı sığası aynı zamanda ne   demek?
Isı kapasitesi demek.
Yani bir maddenin  tamamının sıcaklığını, 1 celcius değiştirmek   istiyorsan kimden bahsediyorum?
Isı sığasından  bahsediyorum.
O zaman yazalım maddenin tamamının sıcaklığını değiştirmek için gereken enerji yani madde m gram ise m gramının  sıcaklığı 1 celcius değiştirmek için ihtiyacım   olan enerji.
O zaman baktığımızda m gramı  için ben ne kadar enerjiye ihtiyaç duyarım?
   Bir gramına için c kadar ısıya ihtiyaç duyuyorsam,  m gramı için m*c kadar enerjiye ihtiyaç duyuyorum   ki ne olsun?
ısı sığasını hesaplamış olalım.  Yani m*c bize neyi verecek?
Isı kapasitesini,   ısı kapasitesini de neyle gösteriyorum?
Büyük C  harfi ile gösteriyorum.
Birimini yazmak istersek   birimini nasıl yazacağım?
Kütlenin birimi gram,  öz ısının birimi neydi?
kalori/(gram celcius)'tu.   O zaman ısı kapasitesinin birimi, yani ısı  sığasının birimi nedir?
Kalori/celcius'tur.
Peki   ısı sığası maddeler için ayırt edici bir özellik  midir?
Hayır maddeler için ayırt edici bir özellik   değildir.
Mesela bir maddenin, K maddesinin ısı  sığasıyla L maddesini ısı sığası eşit midir diye   düşünelim, bize de söylemiş olsun.
Ne söylersin?
K maddesinin kütlesi*K'nın öz ısısı=L maddesinin   kütlesi*L maddesinin öz ısısı diye ifade ederiz.  Baktığımızda burada ne görüyorum?
Kütleleri   pardon şuraya m diye ifade ediyorum, m kütlesi  çünkü L'nin kütlesi*L'nin öz ısısı.
Şimdi buraya   baktığımda K'nın kütlesi L'den büyük olmuş olsun.  Yani K'nın kütlesi L'den daha fazla.
O zaman ne   söylersin?
K'nın da öz ısı L'den küçüktür diye  ifade ederim.
Burası küçük olsun L de büyük   olsun ki ne gözlemlemiş olayım ben?
Burada bir  eşitlikten bahsetmiş olayım.
Yani ben kütlenin   eşitliğini kesin olarak bilmiyorsam bu madde  için birbirine eşittir diyemem.
O yüzden her   maddenin de bütün maddelerde birbirine eşit  kütlede değil, o zaman ne diyeceğiz?
Isı   sığası ayırt edici bir özellik değildir,  ayırt edici değildir diye ifade edeceğiz