Lewis Formülleri

Merhaba arkadaşlar.
Organik kimyaya devam  ediyoruz.
Bu dersimizde Lewis formülünü yazmayı   hatırlatacağım arkadaşlar sizlere.
Normalde bu  konuyu önceden biliyorsunuz.
Organik bileşiklerde   Lewis formülü nasıl yazılır hep birlikte bakalım  arkadaşlar.
Şimdi Lewis formülünü yazarken   hatırladığınız üzere biz elementlerin değerlik  elektron sayısına bakıyorduk ve değerlik elektron   sayısı kadar elementin yanına nokta koyuyorduk.  Yani hidrojen 1A grubunda olduğu için hidrojeni   alıp yanına 1 tane nokta koyarım.
Kalsiyum 2A'da  olduğu için kalsiyumun yanına 2 tane nokta ama   ilk önce dört bir yana koyacaktım noktaları.
O  yüzden tek tek böyle ayırıyorum.
Bor 3A'da.
O   zaman 3 tane nokta.
Karbon 4A'da.
O zaman bu  şekilde dört tane nokta koyarım.
Azot 5A'da.   yapılarını böyle yazıyoruz arkadaşlar.   Bu atomlarda Lewis.
Peki birde bağ kapasitesi  var.
Hazır buradayken hemen onu da söylelim.   Şimdi bağ kapasitesi dediğimiz atomun  yapabileceği bağ sayısı.
Peki ne kadar   olur ?
Tekli olan nokta kadar olur arkadaşlar.  Lewis yapısını yazdığımda kaç tane tekli nokta   kaldıysa atomun bağ kapasitesi o kadardır  diyoruz.
Yani hemen açıklayayım.
Burada 1   tane nokta kaldığı için bağ kapasitemiz  o zaman 1 bağ.
Burada 2 tane bağ,   burada 3 tane bağ vardır arkadaşlar.
3 bağ yapar.  Karbon, 4 tane tekli nokta var.
4 bağ.
Azot bakın   Tekli bağlar şu 3'ü.
O zaman azot ne yapar ?
3 bağ   yapar.
5A'da olan bir element 3 tane bağ yapar  diyorum.
Oksijene bakın.
Bu çiftli olanları   almıyorum.
Tekli olanlara bakıyorum.
O zaman  bağ kapasitesi 2'dir diyorum.
Flora bakıyorum,   O zaman 1 bağ yapar diyorum.
Neonda da zaten hepsi   çiftli olduğu için o da bağ yapmaz diyoruz.
Bu  sırada helyumun Lewis yapısını yazalım.
Helyumun   Lewis yapısı bu mudur yoksa bu şekilde midir ?
Arkadaşlar helyumun Lewis yapısı bu şekilde   değil.
Böyle olursa sanki 2A grubunda gibi olur.  Sanki 2 tane bağ yapacakmış gibi ama helyum   biliyoruz ki 8A grubunda ve bağ yapmaz.
2 nokta  olacak ama 2 nokta birbirine eşleşmiş yani bağ   yapmayacak konumda olması lazım.
Bu birinci notum.  İkinci notum ise atomlar bileşik yaparlarken   kendilerini soygaza benzetirler.
Bunun içinde son  yörüngelerini soygaza benzetirken bir isim veririz   biz onlara.
Dublete ulaştı veya oktete ulaştı  ifadesini kullanırız.
Oktet 8'dir arkadaşlar.   Değerlik elektron sayısı eğer 8'e tamamlanıyorsa  biz buna oktete ulaşma deriz.
Bir atomun değerlik   elektron sayısını 8'e tamamlamasıdır.
Dublet  kuralı ise bir atomun değerlik elektron sayısını   gibi 2'ye tamamlıyorsa biz buna dublete ulaşma   diyeceğiz.
Şimdi bakalım.
Suyu vermişim.
Suyu  verdiğimde dikkat ederseniz bağlayıcı ve bağlayıcı   olmayan elektronlardan bahsediyorum.
Bağ yapmayan  elektronlar, bağlayıcı olmayan elektronlar.
Biz   bunlara ortaklanmamış diyoruz.
Ortaklanmamış  elektron.
Burada ise bakın bağ yapıcılar   var yani bağlayıcı elektronlar.
Yani ortaklanmış  olarak karşımıza gelir.
Ortaklanmış elektron.
Şimdi devam ediyorum arkadaşlar.
Birkaç tane  bileşiğimizin Lewis formülünü nasıl yazacağız   ilk önce ona bakalım.
Şimdi sevgili arkadaşlar  ilk önce bence çizgi halini yazalım, daha sonra   Lewis'e geçelim.
Karbon 4A'da.
4A'da ise, karbon  bağ yapar.
Şunu da burada söyleyelim hemen.
6A'da  ise oksijen, o zaman 2 tane bağ yapıyordu.
Genel   olarak bunları çıkarttım.
Şimdi bakın karbon ve  hidrojen.
Bağ sayısı fazla olanı ortaya yazıyorum.   Karbon 4 tane bağ yapıyor, hidrojen tekli bağ  yapıyor.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra bakın   CH4 yapısının çizgi halini yazdım.
Daha sonra bunu  Lewis'e çeviriyorum.
Nasıl yapıyorum ?
Karbon.   Her bir çizgi iki tane noktadan oluşur.  Şöyle biraz daha aşağı ineyim arkadaşlar.
Bakın şimdi şu şekilde bir bağ yaptım.
Şuraya  yazdım, sonra şöyle yazıyorum.
Gördüğünüz gibi   her bir çizgiye 2 tane nokta koyuyorum.
C2H6'ya  geldiğim zaman hemen devam ediyorum.
İlk önce   normal çizgi halini yazıyorum.
Diyorum  ki 2 karbonu birbirine bağlarım.
Organik   bileşikleri yazarken öyle yazıyoruz.
Sonra  hidrojenler diyorum buna bağlıdır zaten.
2   karbon olduğu zaman hidrojenleri eşit dağıtın  hiçbir sorun yok.
3 tane bir tarafta, 3 tane   bir tarafta.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra  arkadaşlar ben artık Lewis yapısını yazabilirim.   Şu anki Lewis değil.
Lewis'te biz noktaları  kullanıyoruz.
Hemen şimdi Lewis'e geçelim.   Şimdi arkadaşlarım isterseniz şöyle bunun  üzerinde hemen yapalım.
Hemen Lewis'e   geçiyorum.
Böyle sizler için daha da kolay  olacaktır.
Her bir çizgiye iki tane nokta   koyuyorum ve ben bu şekilde Lewis yapısını  yazmış oluyorum.
Bu yöntemi tavsiye ederim.   C2H4'e bakalım şimdi.
Bu bileşiği nasıl yazacağım  acaba ?
2 tane karbonu birbirine bağlıyorum.   Hidrojenler eşit bir şekilde dağıtılıyor.  Burada da 2 hidrojen.
Şimdi C2H4 oldu ama  bağ sayısı tam değil.
Karbonun bağ sayısına   baktığınızda üç tane bağ yapar, 1 tane eksik.  O zaman şöyle yaparsak 4 oldu.
Gördüğünüz gibi her 1 çizgiye ben 2 tane nokta koyuyorum  ve bu şekilde Lewis yapısını C2H4'ün   tamamlamış oluyorum.
Peki C2H2, nasıl  yazarım ?
Yine karbonları alıyorum,   birbirine bağlıyorum ve her birine birer tane  hidrojen ekliyorum.
Bakın C2H2'yi yazdım.
Bağ   sayısına bakıyorum.
Karbon 2 bağ yapmış ve  karbon 4 bağ yapması lazım.
Gördüğünüz gibi   dörde tamamladım.
Şimdi sevgili arkadaşlarım  her bir çizgiye iki tane nokta yazıyorum.   Bu da C2H2 bileşiğimizin Lewis yapısıdır  diyoruz.
Evet arkadaşlar bu dersimizi bu   şekilde sonlandırıyoruz.
Bundan sonraki  derste görüşmek üzere.
Hoşça kalın.