Paydaları Eşit Kesirlerde Toplama ve Çıkarma

Merhaba.
Kunduz'un matematik dersi faydaları eşit kesimlerde toplama ve çıkarma konu anlatım videosuna hoşgeldiniz.
Kesimlerde toplama işlemi yaparken paydalar eşit olduğunda kesimleri aynı birim kesimler cinsinden ifade ettiğimizden failleri toplar ve ortak birim kesimle ifade ederiz.
Üç bölü bir şart, bir bölü beş işleminin sonucunu bulalım.
Üç bölü beş demek.
Üç tane bir bölü beş birim kesir demek.
Bir bölü beşte bir tane, bir bölü beş birim kesir demek.
O zaman üç tane burada, bir tane de burada, toplamda dört tane bir bölü beş birim kesir olur arkadaşlar.
Yani üç bölü beş artı, bir bölü beşte paydalar eşit olduğu zaman payları topluyorum paydaya.
Ortak paydayı yazıyorum.
Üç birdane yaptı dört, dört bölü beş.
Evet, dört bölü beş basri.
Dört tane bir bölü beş birim kesitini ifade eden modern dememiz gerekirse, bu işlemi üç beş demek ne demek?
Bütünü beş parçaya ayırıp üç parçayı tanıyorum.
Bir bölü beş demek ne demek?
Bütünü beş eş parçaya ayırıp bir parçayı tanıyorum.
Toplamda bütünü beş parçaya ayırdığım zaman üç parça burada, bir parça da burada var.
O zaman bütünü beş parçaya ayırdığım da toplam kaç parça mı olmuş oldu?
Dört.
Onun için üç bölü beş.
Artı 1 bölü 5 işleminin sonucu 4 bölü 5'tir arkadaşlar.
Aşağıdaki işlemlerin sonuçlarının bulalım.
Yedi bölüm on beş artı 4 bölü onbeş.
İkisinin de paydasında 15 olduğu için failleri topluyorum.
Paydaya, ortak paydayı yazıyorum.
Yedi dört tane hafta on bir. Bu zaman işlemin sonucu.
On bir bölü, on beş dokuz.
Böyle on dokuz artı beş bölüm, on dokuz.
İkisinin de paydasında on dokuz olduğu için ortak paydada yazıyorum, paylarını topluyorum.
90 artı beş, 14 14 bölü on dokuz olduğu işlemin sonucu.
On bir bölü 24 artı yedi bölü yirmi dört.
İkisinin de faydasına bakıyorum.
24 olduğu için 24 ortak paydası yazıyorum.
Failleri topluyorum.
On bir artı yedi, on sekiz bölü yirmi dört işlemi bu şekilde de bırakabiliriz arkadaşlar.
Ya da kesimlerde sağ değiştirmeyi öğrenmiştik en sade haini yine yazmak için.
Payı ve paydayı altıya dönersem.
İşlemin sonucu on sekiz altıya, bölüm üç yirmi dörde, altıya, bölüm dört, yani 18 bölü yirmi dörde eşit.
Ama 18 bölü yirmi dört.
Hangi keseden arkadaşlar üç bölü dört tesirine denk.
Cisimlerle çıkarma işlemi yaparken, paydalar eşit olduğunda kesimleri aynı birim kesimler cinsinden ifade ettiğimizden partileri çıkarır ve ortak birim kesimini ifade ediyoruz.
Şimdi üç bölü beş, eksi bir bölü beş işleminin sonucunu bulalım.
Bu sefer yine bakıyorum, faydaların eşit üç bölü beş üç tane, bir bölü beş birim kesiminden bir tane, bir bölü beş birim kesitini bu sefer çıkartıyorum.
Üçten bir çıkarttım da ne kalacak, iki iki tane bir bölü beş birim kesir olacak.
Paydaları eşit olduğu için ortak payda da yazıyorum.
Payları birbirinden çıkartıyorum.
Üçten bir çıkarttım ikiye, iki bölü beş işlemin sonucu.
Modern demem gerekirse üç bölü beş demek. Bütünün beş eş parçaya ayırdıktan sonra üç parçasını tanıyorum.
Bir bölü beş demek.
Üçünü beş parçaya ayırdıktan sonra bir parçasını ayırıyorum.
Bu sefer çıkarma işlemi yapıyorum.
Üç parçadan bir parça çıkartırsak geriye kaç parça kalacak?
Bütünün beşe ayrılmış halinden, beşe bölünmüş halinden iki parça kalacak.
Yani üç bölü beş x'i bir bölü beş işleminin sonucu iki bölü beş olacak.
Aşağıdaki işlemlerin sonuçlarını bulalım.
Yedi bölüm beş eksi dört bölüm 15.
İkisinin de paydası 15 olduğu için ortak paydada yazıyorum.
Yediden dördü çıkartıyorum.
Yediden dört çıktı üç faydam.
Ne oldu on beş.
Yine saat eleştiri bilirim.
Üç on.
Beşte yedi.
Bıraksanız olur ama payı ve pideyi.
Üçe dönersem.
Üç bölü onbeş.
Hangi iki sıra denk olacak arkadaşlar?
Üçe üçe bölün.
Bir on beşi üçe bölüm beş bir bölü beş kesimine denktir.
Dokuz bölü 19, eksi 5 bölü on dokuz.
İkisinin de paydasının 19 olduğu için on dokuz ortak paydasında 9'dan beşi çıkartıyorum.
Dokuz, eksi 5.
Dört paydada da ne var?
On dokuz var.
On bir bölü 24, eksi 7, bölü 24.
İkisinin de paydasında 24 olduğu için 20.
Dördü yazıyorum.
On birden yedi çıkarmam gerekiyor.
On birden 7'yi çıkarttığım da dört dört bölü yirmi, dört, dört 24 olarak da bırakabiliriz.
Ya da bu kesimin en sade halini yazabiliriz.
Payı ve pay değil, ikisini de dörde bölümde kestim.
4'le sadeleştirilmiş olurum.
Bir bölü altı bulurum.