Merhaba arkadaşlar, bu dersimizde ortak iyonun çözünürlüğe etkisine bakıyoruz.
Çözünürlük ortak iyondan etkileniyordu.
Bir hatırlayalım, ortak iyon derişimi arttıkça çözünürlük azalırdı.
Biz bunu geçmiş derslerimizden biliyoruz.
Peki Kçç ne olur, Kçç arkadaşlar değişmez çünkü sadece sıcaklığı değişir sadece ya da şöyle yazayım yanına yazsam daha iyi olacak sanırım. Kçç değişmez sadece diyorum T ile değişir, nasıl değiştiğini yan tarafta anlatalım. Endotermik bir tepkimem varsa sıcaklık artınca Le Chatelier gibi düşünün tepkime ürünlere doğru gider, ürünlere doğru giderse ortamda daha çok iyon oluşur, iyon çarpımı artar, Kçç artar, endotermiklerde doğru orantı.
Peki egzotermik bir maddem varsa sıcaklığı arttırdığımda tepkime girenlere doğru gider, iyon derişimi azalır.
Bu ne demek Kçç'nin azalması demek.
Ekzotermiklerde ters orantı, endotermiklerde doğru orantı var diyoruz ve bir tane sorumuz var.
Soruyu çözelim, sorularımızda sık karşımıza geliyor ortak iyonlu ortamda ona bir bakalım.
Bakır(I) bromür tuzunun belirli bir sıcaklıkta çözünürlük çarpımı Kçç değeri 16 çarpı 10 üzeri -10'dur. Buna göre bakır(I) bromür tuzunun saf sudaki çözünürlüğü kaç mol/litre, bakın saf sudaki, b'ye geliyorum, aynı sıcaklıkta bakır(I) bromür tuzunun 0.1 molar potasyum bromür çözeltisindeki çözünürlüğü?
Şimdi bakın a'yı geçen dersimizde işlemiştik, saf sudaki çözünürlük, b'de ise aynı iyonu içeren başka bir ortamdaki çözünürlüğü istiyor yani konumuz aslında bugün anlattığımız, yeni geçtiğimiz konuyla ilgili olan kısım b.
Şimdi yine aradaki farkı görmek için a'yı da çözücez tabi ki, a'ya bakıyorum nasıl çözüyorduk, ben ilk önce bu katıyı alırdım, iyonlaştırırdım.
Cu+1, Br-1 ne kadar çözündüğünü bilmiyorum, x, x derdim o zaman Kçç ikisinin çarpımı x kare(x^2) eşittir 16, Kçç'ye eşitliyorum.
16 çarpı 10 üzeri -10 ve ben buradan x'i ne buluyorum, 4 çarpı 10 üzeri -5 olarak buluyorum.
Bu nerede 1 litre saf sudaki çözünürlüğü bu şekilde 1 litre saf suda 4 çarpı 10 üzeri -5 çözünüyormuş.
Peki b'ye geçiyorum şimdi, b'de bakalım neler olacak, ilk önce arkadaşlar ne görüyorsanız hepsini bir iyonlaştırıyorsunuz. Bakır(I) bromür var bunu iyonlaştırıyorum yine iki yönlü ok sonuçta az çözünüyor bu şekilde iyonlaştırdım.
KBr'yi de iyonlaştırıyorum, potasyum bromür iyi çözünen bir tuz, tek ok kullandım şimdi soruya dikkat, burada o zaman 0.1 burası 0.1 tamam benden ne isteniyor, CuBr tuzunun çözünürlüğünü, yine burası x isteniyor bakın şimdi burayı da belirledikten sonra tamam artık bir şey kalmadı yerlerine yazdım, sizin soruları çözerken karıştırdığınız kısım burası, halbuki verilenleri yerlerine yazsanız zaten çıkıyor.
Peki ben şimdi soruyu nereden çözüyorum arkadaşlar soruyu yine tabi ki Kçç değerini kullanarak çözeceksiniz.
Kçç değerimiz yukarıda kaldı ne kadar 16 çarpı 10 üzeri -10 yani ben soruyu, ortak iyon sorusunda az çözünen tuza göre çözüyorum çünkü onun Kçç değeri var bunun Kçç bağıntısı var.
Bakır+1 çarpı Br- yazdım, şimdi dikkat ediyorsunuz arkadaşlar bakır bir, bir tane var x çarpı brom dikkat brom iki yerden geliyor işte ortak iyonumuz burası, x artı 0.1 diyoruz arkadaşlar, Kçç değerimiz değişmedi, 16 çarpı 10 üzeri -10 ve buradan işlemimizi yapıyoruz.
Peki ne yaparım, Bu işlemi nasıl yaparız, işlemler biraz karışacak sanki.
Arkadaşlar şimdi burada bir ihmal etmemiz lazım, neyi ihmal edeceğiz, şimdi bakır(I) bromür zaten az çözünüyor, suda bakın çözünürlüğüne 1 litrede 4 çarpı 10 üzeri -5 mol çözünmüş, çok küçük şimdi ortak iyonlu ortamda daha da az çözüneceği için az çözünen tuzdan gelen ortak iyonu ihmal ediyorsunuz, buraya ihmal ediyoruz çünkü yine gördüğünüz gibi devam etsem işlem karışacak x kareler gelecek, derslerimizde bu nasıl olacak, bu nasıl işlem dediğimiz yerde bizim böyle durumlarda işte ihmalimiz var.
Şimdi neyi ihmal ettim, az gelen tuzdan bakın Kçç'si verilen az çözünen tuzdan gelen ortak iyonu ihmal ettim ve devam ediyorum.
16 çarpı 10 üzeri -10 eşittir x çarpı yazsam evet 16 çarpı 10 üzeri -9 olarak görürüz. Bakın saf sudaki çözünürlüğü 4 çarpı 10 üzeri -5'ken ortak iyonlu ortamda bir de ortak iyonu 0.1 molar çok büyük bir şey de değil bir bakıyoruz çözünürlük çok azaldı ve diyoruz ki ortak iyon artarsa çözünürlük azalır diyoruz.
Ne kadar çok iyon, ortak iyonu varsa çözünürlük o kadar çok azalacaktır ama Kçç de değişmez, Kçç sadece sıcaklıkla değişir diyoruz ve bu şekilde dersimizi bitiriyoruz.
Bundan sonraki derste görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.
Çözünürlük ortak iyondan etkileniyordu.
Bir hatırlayalım, ortak iyon derişimi arttıkça çözünürlük azalırdı.
Biz bunu geçmiş derslerimizden biliyoruz.
Peki Kçç ne olur, Kçç arkadaşlar değişmez çünkü sadece sıcaklığı değişir sadece ya da şöyle yazayım yanına yazsam daha iyi olacak sanırım. Kçç değişmez sadece diyorum T ile değişir, nasıl değiştiğini yan tarafta anlatalım. Endotermik bir tepkimem varsa sıcaklık artınca Le Chatelier gibi düşünün tepkime ürünlere doğru gider, ürünlere doğru giderse ortamda daha çok iyon oluşur, iyon çarpımı artar, Kçç artar, endotermiklerde doğru orantı.
Peki egzotermik bir maddem varsa sıcaklığı arttırdığımda tepkime girenlere doğru gider, iyon derişimi azalır.
Bu ne demek Kçç'nin azalması demek.
Ekzotermiklerde ters orantı, endotermiklerde doğru orantı var diyoruz ve bir tane sorumuz var.
Soruyu çözelim, sorularımızda sık karşımıza geliyor ortak iyonlu ortamda ona bir bakalım.
Bakır(I) bromür tuzunun belirli bir sıcaklıkta çözünürlük çarpımı Kçç değeri 16 çarpı 10 üzeri -10'dur. Buna göre bakır(I) bromür tuzunun saf sudaki çözünürlüğü kaç mol/litre, bakın saf sudaki, b'ye geliyorum, aynı sıcaklıkta bakır(I) bromür tuzunun 0.1 molar potasyum bromür çözeltisindeki çözünürlüğü?
Şimdi bakın a'yı geçen dersimizde işlemiştik, saf sudaki çözünürlük, b'de ise aynı iyonu içeren başka bir ortamdaki çözünürlüğü istiyor yani konumuz aslında bugün anlattığımız, yeni geçtiğimiz konuyla ilgili olan kısım b.
Şimdi yine aradaki farkı görmek için a'yı da çözücez tabi ki, a'ya bakıyorum nasıl çözüyorduk, ben ilk önce bu katıyı alırdım, iyonlaştırırdım.
Cu+1, Br-1 ne kadar çözündüğünü bilmiyorum, x, x derdim o zaman Kçç ikisinin çarpımı x kare(x^2) eşittir 16, Kçç'ye eşitliyorum.
16 çarpı 10 üzeri -10 ve ben buradan x'i ne buluyorum, 4 çarpı 10 üzeri -5 olarak buluyorum.
Bu nerede 1 litre saf sudaki çözünürlüğü bu şekilde 1 litre saf suda 4 çarpı 10 üzeri -5 çözünüyormuş.
Peki b'ye geçiyorum şimdi, b'de bakalım neler olacak, ilk önce arkadaşlar ne görüyorsanız hepsini bir iyonlaştırıyorsunuz. Bakır(I) bromür var bunu iyonlaştırıyorum yine iki yönlü ok sonuçta az çözünüyor bu şekilde iyonlaştırdım.
KBr'yi de iyonlaştırıyorum, potasyum bromür iyi çözünen bir tuz, tek ok kullandım şimdi soruya dikkat, burada o zaman 0.1 burası 0.1 tamam benden ne isteniyor, CuBr tuzunun çözünürlüğünü, yine burası x isteniyor bakın şimdi burayı da belirledikten sonra tamam artık bir şey kalmadı yerlerine yazdım, sizin soruları çözerken karıştırdığınız kısım burası, halbuki verilenleri yerlerine yazsanız zaten çıkıyor.
Peki ben şimdi soruyu nereden çözüyorum arkadaşlar soruyu yine tabi ki Kçç değerini kullanarak çözeceksiniz.
Kçç değerimiz yukarıda kaldı ne kadar 16 çarpı 10 üzeri -10 yani ben soruyu, ortak iyon sorusunda az çözünen tuza göre çözüyorum çünkü onun Kçç değeri var bunun Kçç bağıntısı var.
Bakır+1 çarpı Br- yazdım, şimdi dikkat ediyorsunuz arkadaşlar bakır bir, bir tane var x çarpı brom dikkat brom iki yerden geliyor işte ortak iyonumuz burası, x artı 0.1 diyoruz arkadaşlar, Kçç değerimiz değişmedi, 16 çarpı 10 üzeri -10 ve buradan işlemimizi yapıyoruz.
Peki ne yaparım, Bu işlemi nasıl yaparız, işlemler biraz karışacak sanki.
Arkadaşlar şimdi burada bir ihmal etmemiz lazım, neyi ihmal edeceğiz, şimdi bakır(I) bromür zaten az çözünüyor, suda bakın çözünürlüğüne 1 litrede 4 çarpı 10 üzeri -5 mol çözünmüş, çok küçük şimdi ortak iyonlu ortamda daha da az çözüneceği için az çözünen tuzdan gelen ortak iyonu ihmal ediyorsunuz, buraya ihmal ediyoruz çünkü yine gördüğünüz gibi devam etsem işlem karışacak x kareler gelecek, derslerimizde bu nasıl olacak, bu nasıl işlem dediğimiz yerde bizim böyle durumlarda işte ihmalimiz var.
Şimdi neyi ihmal ettim, az gelen tuzdan bakın Kçç'si verilen az çözünen tuzdan gelen ortak iyonu ihmal ettim ve devam ediyorum.
16 çarpı 10 üzeri -10 eşittir x çarpı yazsam evet 16 çarpı 10 üzeri -9 olarak görürüz. Bakın saf sudaki çözünürlüğü 4 çarpı 10 üzeri -5'ken ortak iyonlu ortamda bir de ortak iyonu 0.1 molar çok büyük bir şey de değil bir bakıyoruz çözünürlük çok azaldı ve diyoruz ki ortak iyon artarsa çözünürlük azalır diyoruz.
Ne kadar çok iyon, ortak iyonu varsa çözünürlük o kadar çok azalacaktır ama Kçç de değişmez, Kçç sadece sıcaklıkla değişir diyoruz ve bu şekilde dersimizi bitiriyoruz.
Bundan sonraki derste görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.
