Merhaba arkadaşlar.
Bu dersimizde atom ve iyonlarda elektron dizilimini işliyoruz. Elektron dizilimi, elektron konfigürasyonu olarak da karşınıza gelebilir.
Bunu ilk derslerimizde ezberlememiz gereken elektron dizilimini söylemiştim.
Şimdi atomların elektron dizilimini nasıl yazıyoruz ?
Hidrojende bir tane elektron var.
Elektronları orbitallere dizerken birinci enerji seviyesinden başlıyoruz.
İkiye, üçe, dörde bu şekilde diziyoruz.
Şimdi burada bir karışıklık olmuştu.
Bunun nedenini daha önceden söylemiştik. Madelung Klechkowski'ye göre kimin enerjisi daha düşükse elektron ilk önce ona geliyordu. düşük.
O yüzden ilk önce oraya giriyor.
Şimdi arkadaşlar s, p, d zaten orbitaller.
1, 2, 3, orbitallerin aldığı sayılar.
Biz bu elektron dizilimlerini yazarken üstteki sayıları sağlayana kadar yazıyoruz.
Hidrojenden başlıyorum.
1s yazıyorum.
2 yazarsan fazla gelir.
1 yazıyorum 2 yazmak zorunda değilim çünkü o alabileceği maksimum sayı zaten. Azot 7 daha iyi anlayacaksınız.
Üstleri toplamı 7 olana kadar devam ediyorum.
1s2, 2s2. Üstlerin toplamı 4 oldu.
3'e ihtiyacım var.
2p3 yazıyorum.
Üstlerin toplamı 16 olana kadar devam ediyorum.
1s2, 2s2, 2p6, 3s2 Toplam 12 oldu.
O zaman 4'e ihtiyacım var.
3p4 ile bitiriyorum.
Devam edelim.
Sc 21.
Üstleri toplam bir şey söyleyeceğim.
Üstleri topluyorum. Bakın 4s2'de 20 olur.
3d10'da da 30 olur.
Burası önemli.
O zaman biraz daha kısaltabilirim.
3p6, olan atomlarda elektron dizilimini bu şekilde yapıyoruz.
İyonlar da elektron dizilimine geldiğimiz zaman iyonda elektron dizilimine bakın.
Elektron sayısını bulacaksınız.
15, 3 tane elektron almış 18.
Kalsiyum 20 imiş.
2 elektron vermiş.
Ne olmuş ?
18.
O zaman ben elektron dizilimini kime göre yapıyorum ?
Elektron sayısına göre.
İkisinin de aynı olduğu için bu şekilde yazabilirim.
1s2, 2s2, 2p6, 3s2 ve 3p6'yla bitirebilirim.18 yaptı.
Şimdi özel bir durumumuz var.
Titanyum burası çok önemli.
Lütfen dikkat !
Atom numarası 20-30 arasında olanlardan elektron kopartırken sorun yaşıyoruz arkadaşlar.
O yüzden yapılan yanlışı yine ben yazmak istiyorum. Öğrencilerim diyor ki hocam bu çok kolay.
1s2, yazıldığı zaman bu yanlış olur arkadaşlar.
Ne yapacağım ?
İlk önce nötr halini yazacaksınız.
O zaman daha rahat bir şekilde görürsünüz.
Titanyum yazarım.
Ben buradan bir tane elektron kopartırken nerden koparırım ?
En dış enerji seviyesinden. seviyesi 4s2 burada.
O zaman elektron ilk önce nerden kopacak ?
4s'ten.
Elektron dizilimi 4s1, küresel simetri ile.
Küresel simetri, atomların elektron dizilimini yazdıktan sonra en son orbitallere bakıyoruz.
Orbitaller tam doluysa, alabilecekleri maksimum sayıları aldıysa bu tam küresel simetri olur.
Orbitaller tam yarı yarıya ise 1, 3, 5, 7 ise bu da yarı küresel simetri olur.
Küresel simetri önemli mi ?
Evet.
Neden ?
Çünkü küresel simetri atoma kararlılık sağlar diyoruz.
İleride göreceğiz zaten.
Kararlılık varsa atomda yani küresel simetri varsa bu sefer ondan elektron daha zor kopar.
Bunu da ilerleyen derslerde görüyoruz.
Şimdi devam edelim.
Küresel simetri bir yerde daha karşımıza çıkıyor.
Bazı atomların elektron dizilimindeyiz şu an bütün atomların değil.
Elektron dizilimi d4 veya d9'da bir ters.
Bakın bu özel durum.
Şimdi kromun elektron dizilimini yazdım.
Krom 24.
Ne ile biter ?
4s2'ye kadar 20.
4 daha 24.
3d4 ile biter. Şimdi sevgili arkadaşlarım dikkat !
Bu şekilde olursa atom küresel simetrik olmuyor.
4s2 bu kendi içerisinde küresel simetriye sahip ama 4 yarı dolu bile olmamış.
Bu küresel simetri değil.
Atom kendi içinde şöyle bir şey yapıyor.
Biz yapmıyoruz kendisi yapıyor.
4s2'den bir tane elektron bu tarafa aktarıyor.
Yani elektron dizilimimiz o zaman şöyle olur.
3p6'lı bir şey olmaz.
4s1, 3d5. Bakın küresel simetri uygun.
3p6 ile işim yok. kararlıyım ve ben soruları buraya göre çözüyorum. Bakın yukarıdakine göre değil aşağıdakine göre soruları çözüyorum.
Nereden fark edeceğim ?
3d4 ile bittiği zaman orada fark edeceğiz.
Diyeceğiz ki d4 durumu vardı.
Biz bu olaya d4 durumu diyoruz.
29'a bakıyorum.
29'da ise 4s2, 3d9 ile biter.
Toplam 29.
Yine aynı şekilde küresel simetri var ama burada yok 3d9'da.
Bir elektron bu tarafa geçer.
4s1, 3d10 olur.
Yarı doludur ama küresel simetrisi vardır.
3d10 tam dolu ama küresel simetri var.
Atom bu şekilde karar kılmış.
Atom kendini bu hale getirmiş daha kararlı olduğu için. Soruları bu elektron dizilimine göre yapıyorum. Şimdi kromdan bir tane elektron kopartıyorum dikkat !
Kromdan bir elektron koparacağım 24. Hemen diyorum ki atom numarası 20-30 arasında. Hemen fark ediyorum.
Diyorum ki ilk önce kromun Sonra hemen uyandım.
3d4.
Diyorum özel durum vardı.
O zaman 1 elektron buraya geçerdi.
4s1, tane elektron kopartıyorum.
24'ten bir elektron koparsa 4s'ten gider 3d5.
Ben vurgulamak için vardı bundan önce.
3p6'dan sonra 3d5'de bu şekilde de verilebilir bilginiz olsun. Evet arkadaşlar bu dersimizde bu kadar. Umarım faydalı bir ders olmuştur.
Diğer dersimizde görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
Bu dersimizde atom ve iyonlarda elektron dizilimini işliyoruz. Elektron dizilimi, elektron konfigürasyonu olarak da karşınıza gelebilir.
Bunu ilk derslerimizde ezberlememiz gereken elektron dizilimini söylemiştim.
Şimdi atomların elektron dizilimini nasıl yazıyoruz ?
Hidrojende bir tane elektron var.
Elektronları orbitallere dizerken birinci enerji seviyesinden başlıyoruz.
İkiye, üçe, dörde bu şekilde diziyoruz.
Şimdi burada bir karışıklık olmuştu.
Bunun nedenini daha önceden söylemiştik. Madelung Klechkowski'ye göre kimin enerjisi daha düşükse elektron ilk önce ona geliyordu. düşük.
O yüzden ilk önce oraya giriyor.
Şimdi arkadaşlar s, p, d zaten orbitaller.
1, 2, 3, orbitallerin aldığı sayılar.
Biz bu elektron dizilimlerini yazarken üstteki sayıları sağlayana kadar yazıyoruz.
Hidrojenden başlıyorum.
1s yazıyorum.
2 yazarsan fazla gelir.
1 yazıyorum 2 yazmak zorunda değilim çünkü o alabileceği maksimum sayı zaten. Azot 7 daha iyi anlayacaksınız.
Üstleri toplamı 7 olana kadar devam ediyorum.
1s2, 2s2. Üstlerin toplamı 4 oldu.
3'e ihtiyacım var.
2p3 yazıyorum.
Üstlerin toplamı 16 olana kadar devam ediyorum.
1s2, 2s2, 2p6, 3s2 Toplam 12 oldu.
O zaman 4'e ihtiyacım var.
3p4 ile bitiriyorum.
Devam edelim.
Sc 21.
Üstleri toplam bir şey söyleyeceğim.
Üstleri topluyorum. Bakın 4s2'de 20 olur.
3d10'da da 30 olur.
Burası önemli.
O zaman biraz daha kısaltabilirim.
3p6, olan atomlarda elektron dizilimini bu şekilde yapıyoruz.
İyonlar da elektron dizilimine geldiğimiz zaman iyonda elektron dizilimine bakın.
Elektron sayısını bulacaksınız.
15, 3 tane elektron almış 18.
Kalsiyum 20 imiş.
2 elektron vermiş.
Ne olmuş ?
18.
O zaman ben elektron dizilimini kime göre yapıyorum ?
Elektron sayısına göre.
İkisinin de aynı olduğu için bu şekilde yazabilirim.
1s2, 2s2, 2p6, 3s2 ve 3p6'yla bitirebilirim.18 yaptı.
Şimdi özel bir durumumuz var.
Titanyum burası çok önemli.
Lütfen dikkat !
Atom numarası 20-30 arasında olanlardan elektron kopartırken sorun yaşıyoruz arkadaşlar.
O yüzden yapılan yanlışı yine ben yazmak istiyorum. Öğrencilerim diyor ki hocam bu çok kolay.
1s2, yazıldığı zaman bu yanlış olur arkadaşlar.
Ne yapacağım ?
İlk önce nötr halini yazacaksınız.
O zaman daha rahat bir şekilde görürsünüz.
Titanyum yazarım.
Ben buradan bir tane elektron kopartırken nerden koparırım ?
En dış enerji seviyesinden. seviyesi 4s2 burada.
O zaman elektron ilk önce nerden kopacak ?
4s'ten.
Elektron dizilimi 4s1, küresel simetri ile.
Küresel simetri, atomların elektron dizilimini yazdıktan sonra en son orbitallere bakıyoruz.
Orbitaller tam doluysa, alabilecekleri maksimum sayıları aldıysa bu tam küresel simetri olur.
Orbitaller tam yarı yarıya ise 1, 3, 5, 7 ise bu da yarı küresel simetri olur.
Küresel simetri önemli mi ?
Evet.
Neden ?
Çünkü küresel simetri atoma kararlılık sağlar diyoruz.
İleride göreceğiz zaten.
Kararlılık varsa atomda yani küresel simetri varsa bu sefer ondan elektron daha zor kopar.
Bunu da ilerleyen derslerde görüyoruz.
Şimdi devam edelim.
Küresel simetri bir yerde daha karşımıza çıkıyor.
Bazı atomların elektron dizilimindeyiz şu an bütün atomların değil.
Elektron dizilimi d4 veya d9'da bir ters.
Bakın bu özel durum.
Şimdi kromun elektron dizilimini yazdım.
Krom 24.
Ne ile biter ?
4s2'ye kadar 20.
4 daha 24.
3d4 ile biter. Şimdi sevgili arkadaşlarım dikkat !
Bu şekilde olursa atom küresel simetrik olmuyor.
4s2 bu kendi içerisinde küresel simetriye sahip ama 4 yarı dolu bile olmamış.
Bu küresel simetri değil.
Atom kendi içinde şöyle bir şey yapıyor.
Biz yapmıyoruz kendisi yapıyor.
4s2'den bir tane elektron bu tarafa aktarıyor.
Yani elektron dizilimimiz o zaman şöyle olur.
3p6'lı bir şey olmaz.
4s1, 3d5. Bakın küresel simetri uygun.
3p6 ile işim yok. kararlıyım ve ben soruları buraya göre çözüyorum. Bakın yukarıdakine göre değil aşağıdakine göre soruları çözüyorum.
Nereden fark edeceğim ?
3d4 ile bittiği zaman orada fark edeceğiz.
Diyeceğiz ki d4 durumu vardı.
Biz bu olaya d4 durumu diyoruz.
29'a bakıyorum.
29'da ise 4s2, 3d9 ile biter.
Toplam 29.
Yine aynı şekilde küresel simetri var ama burada yok 3d9'da.
Bir elektron bu tarafa geçer.
4s1, 3d10 olur.
Yarı doludur ama küresel simetrisi vardır.
3d10 tam dolu ama küresel simetri var.
Atom bu şekilde karar kılmış.
Atom kendini bu hale getirmiş daha kararlı olduğu için. Soruları bu elektron dizilimine göre yapıyorum. Şimdi kromdan bir tane elektron kopartıyorum dikkat !
Kromdan bir elektron koparacağım 24. Hemen diyorum ki atom numarası 20-30 arasında. Hemen fark ediyorum.
Diyorum ki ilk önce kromun Sonra hemen uyandım.
3d4.
Diyorum özel durum vardı.
O zaman 1 elektron buraya geçerdi.
4s1, tane elektron kopartıyorum.
24'ten bir elektron koparsa 4s'ten gider 3d5.
Ben vurgulamak için vardı bundan önce.
3p6'dan sonra 3d5'de bu şekilde de verilebilir bilginiz olsun. Evet arkadaşlar bu dersimizde bu kadar. Umarım faydalı bir ders olmuştur.
Diğer dersimizde görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
