Merhaba arkadaşlar.
Bu dersimizde yine yükseltgen basamaklarıyla devam ediyoruz. Gördüğünüz gibi önemli katyon ve anyonlar sizler yazdım.
Bu kadarını bilseniz yeterli, sürekli aynı iyonlar karşımıza çıkıyor çünkü.
Artı yükler katyondu, eksiler de anyondu hatırlarsanız, şöyle birlikte bir bakalım.
+1 yükler genellikle potasyum.
Burada geçiş metali var ama gümüş hep karıştırılır.
Gümüş sadece +1 değerlik alıyor. Bakır birden fazla değerlik alan bir iyon.
NH4 de bizim artı yüklü bir kökümüz.
+2 yüklü: berilyum, magnezyum, kalsiyum, baryum.
Çinko yine kafa karıştırıcı bir şey.
Çinko +2 alır.
Bakır birden fazla değerlik alıyor, dikkat.
Bakır +1, bakır +2. Demir +2 değerlik alır.
Demir +3 değerlik de alır. baktığımız zaman hidrojen, bakın 7A grubu flor, klor, brom, iyot, hidroksiti zaten bilirsiniz. Siyanür de -1 değerlik alıyor.
Nitrat ve asetat iyonu var.
-2 yüklerde oksit, sülfür, karbonat ve sülfat.
-3'lükte nitrür, fosfür ve fosfat iyonları karşımıza çıkar.
Şimdi bunları neden bileceksiniz?
Bu köklerde değil ama bileşiklerde bundan sonraki dersimizde daha etkili bir şekilde kullanacağız, bu tabloyu.
Yine de göz aşinalığı olsun diye ben bu derste de paylaşmak istedim.
Köklerde yükselten basamağı bulmayı, şimdi bakalım örneklerimizle çözüyoruz.
Şimdi sevgili arkadaşlar, karbonatın yükü -2, toplam yükü.
Karbonun yükünü istiyorum. Yükseltgen basamağını istiyorum, ne yapacağım?
O zaman diyorum ki ben karbona X derim, oksijenin yükü bana lazım.
Oksijen yükü, 6A grubundaydı, ilk aklıma gelen alıyorum.
Hani ya, +6 da alabilirdi, önceliğimiz burası.
-2'yi böyle yazıyorsunuz, bunların toplamlarını -2'ye eşitleyeceksiniz.
Yani şuradaki -2.
Hemen işlemi yapayım.
X artı, bir oksijen -2, 3 tanesi -6 yapar.
3 çarpı -2 eşittir -2 diyorum.
X eşittir -2 artı 6 olur, karşı tarafa attım yani +4 olarak sonucu buluruz. Karbonattaki karbonun yükü +4'müş.
Hemen geçiyorum, PO4 -3'e.
P'yi istiyorum.
Oksijen -2 buraya Y dedim. Y artı 4 tane -2.
Bunları toplamı -3.
Yani burası -8 yaptı.
Y eşittir -3 + 8.
Yani Y'yi ben +5 olarak bulurum.
Devam ediyorum, nitratta azotu yükünü istiyoruz.
Hemen bulalım. Z dedim bu sefer.
Oksijen -2.
Gördüğünüz gibi köklerde hep böyle oksijenli bileşikleri olduğu için çok sorun olmuyor.
Hemen bakalım Z artı 3 tane -2 bunları toplamı -1'miş.
O zaman Z = -1 + 6.
Karşı tarafa attım, yani +5 olarak karşıma gelir.
Şimdi çok önem verdiğim bir kök, üniversite sınavında döne döne sorulur.
NH4+ Buradaki azotun yükseltgenme basamağı istiyor.
Şimdi ben burada hidrojen ne diyeceğim?
Hidrojen +1 değerlik mi -1 değerlik mi ona göre olay değişecek.
Hatırlıyorum metallerde Hidrojen bağı yapardı, ametallerde Hidrojen bağı yapabilir. Metaller her zaman + aldığı için hidrojen burada -1 değerlikte, ametallerle +1 değerliktetir.
Azot ametaldir. O zaman NH4+ da diyeceksiniz ki hidrojen burada +1 değerliktir.
Pardon şöyle yapalım. Hidrojen +1 değerlikti, şurayı işaretledim karışmasın. O zaman ben buraya X dedim.
X'le X gördüğünüz gibi 1 - 4 eşittir -3 çıkar ve buradan o kadar çok soruluyor ki yani yanlış yapıldığı zaman üzülüyorum.
NH4+ da isterseniz ezberleyin arkadaşlar, azotun yükseltgenme basamağı -3 tür.
Hani yanlış yapma ihtimaliniz olmasın lütfen o kadar çok soruluyor ve bu şekilde örneklerimiz bitirdik.
Diğer derste bileşiklerde yükseltgenme basamağı bulmayla devam ediyoruz.
Umarım anlatabilmişimdir, diğer derste görüşmek üzere, hoşçakalın.
Bu dersimizde yine yükseltgen basamaklarıyla devam ediyoruz. Gördüğünüz gibi önemli katyon ve anyonlar sizler yazdım.
Bu kadarını bilseniz yeterli, sürekli aynı iyonlar karşımıza çıkıyor çünkü.
Artı yükler katyondu, eksiler de anyondu hatırlarsanız, şöyle birlikte bir bakalım.
+1 yükler genellikle potasyum.
Burada geçiş metali var ama gümüş hep karıştırılır.
Gümüş sadece +1 değerlik alıyor. Bakır birden fazla değerlik alan bir iyon.
NH4 de bizim artı yüklü bir kökümüz.
+2 yüklü: berilyum, magnezyum, kalsiyum, baryum.
Çinko yine kafa karıştırıcı bir şey.
Çinko +2 alır.
Bakır birden fazla değerlik alıyor, dikkat.
Bakır +1, bakır +2. Demir +2 değerlik alır.
Demir +3 değerlik de alır. baktığımız zaman hidrojen, bakın 7A grubu flor, klor, brom, iyot, hidroksiti zaten bilirsiniz. Siyanür de -1 değerlik alıyor.
Nitrat ve asetat iyonu var.
-2 yüklerde oksit, sülfür, karbonat ve sülfat.
-3'lükte nitrür, fosfür ve fosfat iyonları karşımıza çıkar.
Şimdi bunları neden bileceksiniz?
Bu köklerde değil ama bileşiklerde bundan sonraki dersimizde daha etkili bir şekilde kullanacağız, bu tabloyu.
Yine de göz aşinalığı olsun diye ben bu derste de paylaşmak istedim.
Köklerde yükselten basamağı bulmayı, şimdi bakalım örneklerimizle çözüyoruz.
Şimdi sevgili arkadaşlar, karbonatın yükü -2, toplam yükü.
Karbonun yükünü istiyorum. Yükseltgen basamağını istiyorum, ne yapacağım?
O zaman diyorum ki ben karbona X derim, oksijenin yükü bana lazım.
Oksijen yükü, 6A grubundaydı, ilk aklıma gelen alıyorum.
Hani ya, +6 da alabilirdi, önceliğimiz burası.
-2'yi böyle yazıyorsunuz, bunların toplamlarını -2'ye eşitleyeceksiniz.
Yani şuradaki -2.
Hemen işlemi yapayım.
X artı, bir oksijen -2, 3 tanesi -6 yapar.
3 çarpı -2 eşittir -2 diyorum.
X eşittir -2 artı 6 olur, karşı tarafa attım yani +4 olarak sonucu buluruz. Karbonattaki karbonun yükü +4'müş.
Hemen geçiyorum, PO4 -3'e.
P'yi istiyorum.
Oksijen -2 buraya Y dedim. Y artı 4 tane -2.
Bunları toplamı -3.
Yani burası -8 yaptı.
Y eşittir -3 + 8.
Yani Y'yi ben +5 olarak bulurum.
Devam ediyorum, nitratta azotu yükünü istiyoruz.
Hemen bulalım. Z dedim bu sefer.
Oksijen -2.
Gördüğünüz gibi köklerde hep böyle oksijenli bileşikleri olduğu için çok sorun olmuyor.
Hemen bakalım Z artı 3 tane -2 bunları toplamı -1'miş.
O zaman Z = -1 + 6.
Karşı tarafa attım, yani +5 olarak karşıma gelir.
Şimdi çok önem verdiğim bir kök, üniversite sınavında döne döne sorulur.
NH4+ Buradaki azotun yükseltgenme basamağı istiyor.
Şimdi ben burada hidrojen ne diyeceğim?
Hidrojen +1 değerlik mi -1 değerlik mi ona göre olay değişecek.
Hatırlıyorum metallerde Hidrojen bağı yapardı, ametallerde Hidrojen bağı yapabilir. Metaller her zaman + aldığı için hidrojen burada -1 değerlikte, ametallerle +1 değerliktetir.
Azot ametaldir. O zaman NH4+ da diyeceksiniz ki hidrojen burada +1 değerliktir.
Pardon şöyle yapalım. Hidrojen +1 değerlikti, şurayı işaretledim karışmasın. O zaman ben buraya X dedim.
X'le X gördüğünüz gibi 1 - 4 eşittir -3 çıkar ve buradan o kadar çok soruluyor ki yani yanlış yapıldığı zaman üzülüyorum.
NH4+ da isterseniz ezberleyin arkadaşlar, azotun yükseltgenme basamağı -3 tür.
Hani yanlış yapma ihtimaliniz olmasın lütfen o kadar çok soruluyor ve bu şekilde örneklerimiz bitirdik.
Diğer derste bileşiklerde yükseltgenme basamağı bulmayla devam ediyoruz.
Umarım anlatabilmişimdir, diğer derste görüşmek üzere, hoşçakalın.
