Işığın Yayılması Soruları

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıSERAP OLAYI
Özellikle sıcak havalarda yere yakın olan hava, yüksek-
teki havadan daha sıcak olduğu için genleşerek hava ta-
necikleri arasındaki boşluk artar ve havanın ışığı kırıcılığı
azalır. Kırıcılığı fazla olan havadan gelen ışınlar, geldiği
ortama geri dönerek tam yansımaya uğrar
Yansıyan bu ışınlar şekilde gösterildiği gibi gözümüze
geldiğinde orada olmayan cismi varmış gibi görürüz.
Yukarıda verilen bilgiyi okuyan bir kişi aşağıdaki yorumlardan hangisini yapamaz?
A) Soğuk hava sıcak havadan daha yoğun bir ortamdır.
B) Yoğunluğu azalan havanın ışığı kırıcılığı azalır.
C) Serap olayı, sıcak ve soğuk havadaki yoğunluk farkından kaynaklanır.
D) Yükseklerde havanın yoğunluğu daha
I
fazlady
fazladık.

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıFEN BİLİMLERİ
Görme Olayının Gerçekleşmesi
Cümlelerden doğru olanlara (D),
yanlış olanlara (Y) yazın.
Az veya çok fazla ışık, görme olayını
zorlaştırır.
Deniz fenerinden yayılan ışık gemilerin
kayalıklara çarpmasını ve karaya otur-
masını engeller.
Işık olmadığında varlıklar aydınlanmaz
ve görme olayı gerçekleşemez.
insanlar ışık olmadan yaşayamaz ama
bitki ve hayvanlar ışıksız da yaşayabilir.
Geceleyin araba kullanılabilmesi ara-
baların farlarından çıkan ışık ile müm-
kün olmaktadır.
Cümlelerdeki boşlukları uygun ke-
limelerle tamamlayınız.
Varlıkları görebilmemiz için varlıklar-
dan gözümüze k gelmesi ge-
rekir.
nağıdır.
Dünya'mızın ısı ve ışık kay-
oksijen üretmek
Bitkiler ve
için güneş ışığına ihtiyaç duyar.
olduğu ortamlarda
Işığın az
varlıkları net olarak göremeyiz.
Yeni Nesil Hafta Sonu ODEV AVCISI
Karanlıkta neden
göremeyiz?
Bu sorunun yanıtı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Eşyalar renkli olmadığı için
B) Gözümüze ışık ulaşmadığı için
C) Gözlerimiz küçüldüğü için
1. Işık bir enerji türüdür. )
II. Görebilmemiz için cisimlerden gö-
zümüze ışık gelmelidir.
III. Dünya'nın en büyük ışık kaynağı
Güneş'tir.
Yukarıda verilenlerden hangileri
doğrudur?
A) I ve II
B) II ve III CH, II ve III
5. Işık ile görme arasındaki ilişki-
yi aşağıdakilerden hangisi en iyi
açıklar?
A) Yeterince aydınlatılmış ortamlarda
daha iyi görürüz.
B) Çok ışık olan ortamlarda etrafı iyi
görürüz.
C) Az ışıklı ortamlarda varlıkları hiç gö-
remeyiz.
6. "Işık; elektrik, ısı ve ses gibi bir
türüdür." cümlesindeki boşluğa
hangisi yazılmalıdır?
A) enerji
B) madde
C) cisim
3. Sınıf

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıTEST
Şekil-1
IŞIĞIN MADDE İLE ETKİLEŞİMİ
ISIGIN KIRILMASI
Şekil-2
Bir kitap ve bir tahta parçası ile oluşturduğumuz eğik düzlemden halıya dik doğrultu ile gönderdiğimiz oyuncak
araba, halıya gelince yavaşlayarak yönünü değiştirmeden hareketini devam ettirir. (Şekil-1) Arabayı tahta zerik
den halıya eğik bir açı ile gönderdiğimizde arabanın halıya ilk değen tekerlekten tarafa, doğrultu değiştirerek ve
hızını azaltarak yoluna devam ettiğini görürüz. (Şekil-2) Burada arabanın ilerlediği ortam değişmiştir.
Verilen bu deneyde oyuncak arabanın işığı, tahta ve halının da ortamları temsil ettiğini düşünürsek tekerlekli siste
min hareketindeki hız ve doğrultu değişimini, ışığın ortam değiştirirken hız ve doğrultu değiştirmesine benzeteb
riz. İşığın bu şekilde bir saydam ortamdan başka bir saydam ortama geçerken yön değiştirmesine kırılma denir.
rılma günlük hayatta çok sık gözlemlediğimiz bir olaydır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi kırılmaya örnek verilemez?
A) Bir su kuyusuna baktığımızda kuyunun dibini daha yakın görmemiz
B) Çay bardağındaki kaşığı kırık gibi görmemiz
C) Gökkuşağında ışığın renklere ayrıldığını görmemiz
D) Aynaya baktığımızda kendimizi görmemiz
A2
ISIGIN
ÇX A
CX
A2

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması2.
3.
1- Gaz lambasının ışığının az olması
Il-Lambaya konulan gazın yaydığı ko-
kunun insanları rahatsız etmesi.
III-Kullanışlı olmaması
x
Yukarıdakilerden hangileri bilim adamla-
rının ampulü bulmasında etkili olmuştur?
A.I-II/
C. II-III X
B. I-III X
D. 1-11-111 X
5.
6.

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıPERISTIREN
1.
Aynalar kullanım amaçlarına göre farklı şekil
ve büyüklüklerde olabilirler. Düz aynalarda
cisimle aynı boyda görüntü oluşurken, çukur
aynalarda cisimden daha büyük görüntüler
elde edilebilir. Çukur aynaların gelen ışınları
bir noktada toplama özelliği bulunur. Çukur
aynaların birçok kullanım alanları vardır.
A)
Buna göre aşağıda verilen araçların han-
gisinde çukur ayna kullanılmaz?
Dikiz aynası
Teleskop
Aynalar -
B)
Test.
60
Mikroskop
Araba fari

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması2.
1.
Çözüm için
Karekodu
Okutunuz.
Bu testte 20 soru bulun
Bir araştırmacı karanlık odada özdeş el fenerleri, beyaz karton ve dijital termometre kullanarak aşağıdaki deney düzeneklerini
hazırlıyor.
Beyaz karton
Deney 1:
Araştırmacı el fenerini zemine dik olacak şekilde sabitleyerek 20 dakika boyun-
ca ortamı aydınlatıyor. Daha sonra aydınlanma yüzeyinin alanını 2S, beyaz
kartonun sıcaklığını 23°C olarak ölçüyor.
Deney II:
El fenerini zemine eğik olacak bir şekilde konumlandırıp, 20 dakika boyunca ortamı
aydınlatıyor. Daha sonra aydınlanma yüzeyinin alanını 3S, beyaz kartonun sıcaklığı-
ni 15°C olarak ölçüyor.
Bilgi: 21 Haziran tarihinde
El fenerlerinin beyaz kartonlara eşit uzaklıkta olduğu bilindiğine göre,
1. Deney I'de, ışık ışınlarının zeminle yaptığı açı Deney Il'ye göre daha büyüktür.
II. Işık ışınlarının zeminle yaptığı açıların farklı olması, beyaz kartonlardaki sıcaklık farkının temel nedenidir.
III. Işık ışınlarının zeminle yaptığı açı arttıkça yüzeyin aydınlanma alanı genişler.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) I ve II
C) I ve III
Mozaik Yayınları
mozak
D) I, II ve III

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıIşığın hızı
7. Aşağıda ışığın X, Y, Z ve T ortamlarındaki hızlarına ait sütun grafiği verilmiştir.
AGELYA
GAIBUK
X Y Z T
a. Ortamların yoğunlukları arasındaki ilişkiyi aşağıdaki kutucuğa yazınız.
b. Işığın ortamlardaki kırılma durumunu çiziniz.
d.
a.
X
Y
Işığın Kırılması
X
T
N
b.
e.
NT
Z
N
N
Ortam
Y T
S
f.
N
HIZ YAYINLARI
N
X
NY
N

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılmasıg.
h.
f.
e.
Aynalar
Etkinlik 20
1. Düz aynalarla ilgili aşağıda verilen ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olma durumuna göre uygun
kutucuğa "/" işareti koyunuz.
d.
C.
b.
a.
İfade
Üzerine gelen paralel ışık ışınlarını paralel olarak yansıtan aynalara düz ayna denir.
Düz aynaların yansıtıcı yüzeyleri küresel şekildedir.
Düz aynada oluşan görüntü cisme göre bazen düz bazen de ters olabilir.
Düz aynada oluşan görüntünün boyu daima cismin boyuna eşittir.
Düz aynada cismin aynaya olan uzaklığı ile görüntünün aynaya olan uzaklığı eşit de-
ğildir.
Düz aynada cisim aynaya yaklaştıkça, görüntü aynadan uzaklaşır.
Düz aynada cisim ve görüntü birbirine göre simetriktir.
HIZ YAYINLARI
Düz aynada cismin görüntüsü aynanın önünde oluşur.
D
Y

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıAşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına "D", yanlış olanların başına "Y" harfi yazınız. 20
Güneş ışınlarını eğik bir açı ile alan bölgelerde kış mevsimi yaşanır.
Bir bölgenin iklimi kısa sürede değişkenlik gösterebilir.
Bir bölgenin hava olaylan eldeki verilere göre tahmin edilir.
Yağmur, kar ve dolu nemli havanın yeryüzüne yakın bölümlerde yoğuşması ile oluşur.
Bir bölgenin hava sıcaklığının düşmesi, o bölgedeki hava basıncının da düşmesine neden olur.
Bir DNA molekülündeki fosfat sayısı ile şeker sayısı birbirine eşittir.
Eşey hücrelerinde görülen mutasyonlar kalıtsaldır.
Bütün adaptasyonlar kalıtsaldır.
Aynı türe ait sağlıklı bireylerin kromozom sayıları aynıdır.
Kalıtımla ilgili en önemli çalışmalar Newton tarafından yapılmıştır.
şağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimeleri yazarak tamamlayınız.
basing

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması3. Güneş tutulmasının nedeni aşağıdaki seçeneklerin
hangisinde belirtilmiştir?
A) Dünya ile Güneş arasına Ay'ın girmesiyle, Ay'ın
gölgesinin Dünya üzerine düşmesi
B) Ay ile Dünya arasına Güneş'in girmesi ile Güneş'in
gölgesinin Dünya üzerine düşmesi
C) Ay'ın dolunay evresinde olması ile Güneş'in değil,
Ay'ın görülmesi
D) Güneş ile Ay arasına Dünya'nın girmesi ile Dünya'nın
gölgesinin Ay üzerine düşmesi

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması7.
D yıldızı
B)
D ve C yıldızları arasındaki uzaklığın 7 ışık yılı ol-
duğu tespit edilmiştir.
D)
Buna göre bu uzaklık ile ilgili olarak aşağıdaki
öğrencilerden hangisinin yaptığı açıklama doğ-
ru değildir?
Arda
Aziz
7 ışık yılı
Azra
Ayla
C yıldızı
oses
uzayda
yılda aldığı yola eşittir.
Sesin 7
yayılmaz
Işığın 7 saniyede aldığı yola eşittir.
Işığın bir yılda kat ettiği mesafedir.
Işığın bir yılda aldığı yolun 7 katıdır.

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıTIRMALARI - I
3.
Sinifi:
D
D
İleride uzay araştırmalan
uzay kirliliğinden
olumsuz etkilenebilir.
A) A
Meteorlar
uzay kirliliğine
neden olur.
B)
Numarası:
Y
Ömrü tükenmiş
uydular, uzay
kirliliği oluşturur.
D
Y
Yukarıda birbiri ile bağlantılı cümleleri içeren
bir etkinlik verilmiştir. Bu etkinlikteki cümlele-
rin doğru ya da yanlış olduğuna karar verilerek
ilgili ok yönünde ilerlendiğinde, hangi sembo-
le ulaşılması gerekir?
C) ★
Y
D)
roketle-

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması11. X, Y ve Z olarak adlandırılan yıldızların yüzey sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıda verilmiştir.
X>Z>Y
Buna göre; X, Y ve Z yıldızlarının renkleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) X yıldızı kırmızı renkteyse Z yıldızı mavi renkte olabilir.
B) Z yıldızı turuncu renkteyse Y yıldızı beyaz renkte olabilir.
C) X yıldızı beyaz renkteyse Y yıldızı turuncu renkte olabilir.
D) X, Y ve Z yıldızlarının renkleri sırasıyla kırmızı, mavi ve turuncu olabilir.

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın YayılmasıFina
Eir.
ni
X
9. Ay tutulması ile ilgili aşağıdaki etkinlikte bilgi do
ise "D" oku, yanlış ise "Y" oku takip edilerek g
ulaşılacaktır.
Ay tutulması, yeni ay evresinde
gerçekleşir.
Her ay, Ay tutulması
olayı gerçekleşir.
Ooog
0.00
Ay tutulması sırasın-
da Ay, Dünya'dan
gözlenemez.
D
Etkinliği doğru bir şekilde tamamlayan öğrenci
hangi sembole ulaşır?
A) ●
B) A
C) ★
3 Aşağ
rala
C
D)

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılmasıbir yol
göz-
eyin
FEN BILIMLERI TESTI
1. Aşağıdakilerden hangisi bir gik kay
neği değidir?
(A)
Gune
2. Bir öğrenci, karton ayakkabı kutusunun
üzerine kalem ile birçok delik açıyor.
Kutunun içine görseldeki gibi ışık kayna-
ğını yerleştirdikten sonra kapağını kapa-
tip kutuyu karanlık bir ortamda gözlemli-
yor.
Öğrenci tasarlamış olduğu bu düze-
nek ile ışığın hangi özelliğini kanıtla-
mayı amaçlamıştır?
A) Her yöne yayıldığını
B) Boşlukta yayıldığını
C) Her ortamda yayıldığını
D) Işıkla birlikte isının da yayıldığını
Her yöne yayte
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Aj Yatrox
4. Işık ışınlarının yayılma biçimi,
11.
III.
Bivell
Dyff ve i
şekillerinden hangilerinde doğru gös-
terilmiştir?
A) Yalnız II
C) I ve III
BlokTest 5. SINIF 2.DÖNEM FEN BİLİMLERİ KAZANIM PEKİŞTİRME SINAVI-1
B) I ve II
D) I, II ve III
3

Ortaokul Fen Bilgisi
Işığın Yayılması///////////////
Test-1 UNITE 1: Mevsimlerin Oluşumu/Birim Yüzeye Düşen Enerji
Kazanım Testleri
-bölge ve bu bölge
2 joule: Yüzeyin
tümüne gelen
ışın (enerji)
-im yüzey
birim2"
üşen enerji değe
udur?
i düşer.
k hesaplanır.
eğete, ışının
di
1. Şekildeki bankın bir bölümü güneş alırken diğer bölümü
binanın gölgesinde kalmaktadır.
Gölge
22 °C
Işığın doğrudan
29 °C düştüğü bölge
Bankın tahta yüzeylerinde sıcaklık farkının oluşması
ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Işığın bir enerji çeşidi olması sıcaklık adına etkilidir.
B) Işık alan bölgeye ışınların dik düşmesi bu farkın tek
sebebidir
Enerjinin soğurulması bu durumda etkili olmuştur.
D) Gölgede kalan bölüme çevreden yansıyan ve saçılan
ışınlar düşebilmektedir.
4. Denizs
eşit uz
larda,
caklık
değerl
Buna
dir?
Is
5. As
di