Maddenin Hâl Değişimi Soruları

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimiva sıcaklığının 0 °C altına düştüğü günlerde pistlerin donması uçakların kaza yapmasına sebep olabilir.
durumun önüne geçebilmek için pistlere aşağıdaki maddelerden hangisi dökülmelidir?
Madde
Erime sıcaklığı
Kaynama sıcaklığı
Su
Etil alkol
Zeytin yağı
Bakır
0
-117
3
1083
100
78
300
2567
X

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimiberimizde
-1.
çaliska
izig
1
ter
Eliniz
üzel
bretmen laboratuvarda üzerlerindeki yazılar silinmiş cam şişeler içindeki saydam ve renksiz sıvıların hangisinin u
alkol veya aseton olduğunun anak ister. Bunun için aşağıdaki deney düzeneğini hazırlar. Maddelerin sıcaklık
aman
Çizelgelerdeki sonuçları su,etil alkol ve asetonun hal
eğişim sıcaklıkları verilen tablo ile karşılaştırarak karar verir.
Madde Adi
Saf su
Etil alkol
Aseton
Zaman
(dk)
Sıcaklık
(°C)
1. Kap
A) etil alkol
BY etil alkol
0
Caseton
Disu
1. kap
10 20
100 ml
30 40
24 40 56 56 60
Donma Sıcaklığı
0
-114
-95
Zaman
(dk)
Sıcaklık
(°C)
2. kap
100 ml
0 10 20 30
su
aseton
etil alkol
aseton
Kaynama Sıcaklığı
100
78
56
40
24 52 68 78 78
Zaman
(dk)
Sıcaklık
(°C)
3. kap
Deney sonucunda elde edilen verilere göre aşağıdaki eşletirmelerden hangisi doğru olur?
2. Kap
3. Kap
aseton
su
su
etil alkol
0 10 20
24 38
100 ml
30 40
52 66 80
ilgili
hangisi

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimie prod
da do.
a
of a
a
31
37. Üç maddenin ilk halleri ve isi alışverişleri verilmiştir.
Maddenin hali
Son hali
SIVI
Kati
Gaz
W
VA
ISI
alır
alır
verir
----
Buna göre, hangilerinde boş kısım doldurulduğunda ilk halleriyle birlikte maddenin tüm halleri
yer alabilir?
A) Yalnız I
B ve II
C) II ve III
20
D) II ve III

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiNuke
Öğretmen, öğrencileri için bir etkinlik hazırlamıştır. Etkinliği yapan iki öğrenciden birisi her basamakta doğru ce-
vapları vererek, diğer öğrenci ise her basamakta yanlış cevapları vererek çıkışa ulaşmıştır.
fermometre
5 puan
Bir enerjidir
alettir.
POUR
vores fo
ISI
WANGS
Sıcaklığı ölçen
sıcaklık
Sıvının yüzeyinde
F→ oluşur.
kalorimetre
33
QUkaynama)
0903/9
10 puan
do 200
buharlaşma-20 puan
Gomor
Buna göre, iki öğrencinin ulaştıkları çıkışlarda aldıkları puanların toplamı kaçtır?
D50 puan
16 201
C45 puan
B) 25 puan
20 puan
witralis valod
15 puan

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi32. Soğuk havalarda uçak pistleri alkolle yıkanarak pistin donması ve uçakların kaza yapması engellenir.
Buna göre,
I. Sebze hallerinde kovalara su konması,
II. Arabaların cam suyuna antifriz eklenmesi,
III. Buzlanan yollara toprak dökülmesi
hangileri örnektekine benzer bir amaçla yapılmıştır?
B) Yalnız II
A) Yalnız I
Cyrve 11
lun meysiminde eve gelir. Yanan sobaya yaklaşır ellerini ısıtır.
DII ve III

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiTEST-08
ADDE VE ENDÜSTRİ
akligini ! Cartumak için gerekli olan isi miktarıdır.
inin sıcaklıklan eşit miktarlarda artırıldığında en fazla isi alan mas
verdiğinde sıcaklığı
2
delerine eşit miktarda isi
mediği düşünülecek)
t kütleli K L ve M maddelerinin sıcaklıklarının zamana bag
111
A
L
en fazla artan mad
Zaman
K, L ve M'den hangileridir?
D)I - M
H-L
Il-K
>4.)<
uz erir suya dönüşür. Su daha sonra buharla-
ren grafik aşağıdaki gibi olur.
A) Sıcaklık
C) Sıcaklık
MAKSIMUM
Sivi miktarı
Yukarıdaki grafikte, isitilmakta olan saf bir maddenin sıvı hâlinin miktarının zamana bagi değişimi goste
Buna göre bu maddenin sıcaklığının zamana bağlı değişimini gösteren grafik hangi seçenekteki
rilmiştir.
gibi olabilir?
t, t₂ t t t
Zaman (dk)
Zaman (dk)
B) Sıcaklık
Zaman (dk)
tambilig
←
Sıcaklık
Zaman (dk)
Zaman (dk)
4. Aşağıdaki tabloda özdeş ısıtıcılarla eşit süre isitilan K, L, M ve N maddelerinin kütleleri, öz ısıları, ısıtılma sü-
releri ve sıcaklık artışları verilmiştir.
ulma süresi (dk) Sıcaklık artışı (°C)

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi6. Sınıf Fen Bilimleri
Piston
Şekil - 1
kuvvet uygulanıyor
kuvvetin etkisi kaldırılıyor
Piston
TE
B) I ve III
D) I, II ve III
IAD
Şekil -2
Şekil-1'deki şırınganın ucu kapatılarak pistonunak
vet uygulandığında Şekil-2'deki durumun, Şekil-2
piston serbest bırakılarak kuvvetin etkisi ortadan
dırıldığında Şekil-1'deki durumun oluştuğu göz
yor.
Buna göre deney sonucunda;
1. Gazlar sıkıştırılabilir.
II. Gazlar tanecikli yapıya sahiptir.
III. Gaz tanecikleri arasında boşluk bulunur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II
C) II ve III
Aşa
Öğr
M
Bu
olr
A)
C

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiTEST-20
A)
Madde
B)
K
L
M
D)
Erime
sıcaklığı (°C)
0
-114
-39
K
Kati
Kati
SIVI
Kati
HAL DEGISIMLE
K, L ve M maddelerinin aynı ortamda erime ve kaynama
sıcaklıkları yukarıdaki tabloda verilmiştir.
Kaynama
Sıcaklığı (C)
K, L ve M maddelerinin -40°C deki fiziksel halleri
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir
L
SIVI
SIVI
Kati
SIVI
100
78
357
M
Gaz
Kati
SIVI
SIVI

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiKışın göl yüzeylerinin buz tutması, buzluğa atılan içece-
ğin katılaşması donma olayına örnektir.
Gaz hâldeki bir maddenin SIVI hâle geçmesine
denir.
Maddeler, yoğuşma esnasında çevreye isi verir.
Yaz günlerinde buzdolabından çıkardığımız su şişesinin
dış yüzeyinde su damlalarının oluşması banyodaki ayna-
nın buğulanması ve yağmur oluşumu yoğuşma olayına
örnektir.
3

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi15. v (Hacim)
50
40
30
20
10
50
IV.
100
X SIVISI
150 200 250
B
X SIVISI
m (Kütle)
m (Kütle)
II.
50
40
30
20
Yukanda X, Y, Z sıvıları ile bu sıvılarda çözünmeyen A, B, C katılanna ait kütle - hacim grafikleri verilmiştir.
A, B, C katılarının aynı aynı X, Y, Z sıvılarına bırakıldıklarındaki konumları ile ilgili aşağıdaki şekiller çizilmiştir.
1.
10
Y SIVISI
5 10 15 20 30
Y SIVISI
III.
V (Hacim)
VI.
Z SIVISI
C
Z SIVISI
Buna göre bu cisimler yukarıdaki şekillerden hangisi ya da hangilerindeki gibi dengede kalabilir? (Sm ve
katı maddelerin yoğunlukları aynı olduğunda; katı madde sivi madde içinde yüzer.)
A) I, II ve III
B) II, IV ve V
C) II ve III
D) IV ve V
E) I, II ve VI

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi3.
Taş
Dereceli
Silindir
I. Durum
cm³
125
Dereceli
Silindir
II. Durum
cm³
153
Yukarıdaki etkinlikte taşın yoğunluğu hesaplanmaya çalışılmaktadır. Buna
göre aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
A) Taşın kütlesi bilinmediği için yoğunluk hesaplanamaz.
B) Bu deney düzgün şekilli olmayan cisimlerin hacimlerini bulmak için kullanılır.
C) Dereceli silindire 2 taş atılmış olsaydı dereceli silindirdeki su yüksekliği artmış
olacaktı.
D) Bu deney kütle ve hacmi hesaplayabilmek için yeterli verileri sağlamaktadır.
E) İlk önce eşit kollu terazide taşın kütlesi bulunmuş olsaydı etkinlik amacına ulaşmış
olurdu.

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimiunluğu, L sivisinin y
nluğu, M
Test
M
Sivisinin
öre birbirine kang
nin bir kaptaki d
ngisindeki gibi ol
B)
Yoğunluk
20
6. Emin birbiriyle karışmayan sıvıların bir kaba konulduğunda kap içinde hangi özelliğine göre dengeye
ulaştığını öğreniyor. Öğrendiği bilgileri deneyimlemek amacıyla da aşağıdaki işlemleri gerçekleştiriyor.
Once bir dereceli silindir kabın boşken kütlesini ölçüyor. Sonra bu dereceli silindirle özdeş iki kap daha
alıp her birine farklı sıvılardan şekillerde gösterildiği kadar doldurup elektronik terazilere yerleştiriyor.
cm3
cm3-500
cm3
cm3
A)
500
400
300
-200
-100
100 g
400
300
-200
-100
400 g
500
400
-300
200
100
300 g
500
400
-300
200
100
Emin gerekli ölçüm ve hesaplamaları yaptıktan sonra bu sıvılardan eşit hacimde alıp bir kaba konuldu-
ğunda nasıl sıralanacakları ile ilgili bir tahminde bulunuyor. Daha sonra da bu işlemi gerçekleştiriyor.
Yaptığı işlem sonucunda tahmininin doğru çıktığını gören Emin, bu sıvıların bir kap içindeki
görünümünü nasıl çizmiştir?
D)
500 g

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiTEST
F16 YOĞUNLUK
Fen Bilimleri 6. sınıf
A)
K
B)
L
M
N
Kütle (g) Hacim (cm³)
90
120
||
30
Tabloda kütle ve hacim değerleri verilen
K, L, M ve N cisimleri aynı maddeden ya-
pılmıştır.
Buna göre tablodaki boşluklara gelme-
si gereken değerler aşağıdakilerden han-
gisinde doğru verilmiştir?
||
|||
30 60 90
30 60 10
60 40 10
30
1
40
20
|||
DY 90 20
120146
12/30
O
20
1
1
1
1
1
3
1
1
1
3
1
1
$
1
1
1
L
-----tonguç

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi) N
N ve P
:
terir.
entleri
doğru
LM
N
P
20.
P
Sıcaklık (°C)
Y
Z
M
Zaman
Saf bir maddenin soğutulmasına ait sıcaklık-
zaman grafiği yukarıda verilmiştir.
Buna göre madde ile ilgili aşağıdaki açık-
lamalardan hangisi doğrudur?
A) Z noktasında erimeye başlamıştır.
B) P-X aralığında sıvı haldedir.
C) Y noktasında kaynamaya başlamıştır.
D) M noktasında tamamen donmuştur.

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl Değişimi2
N
Nötron sayısı
M ve N atomlarının pro-
terilmiştir.
den hangileri aynı ele-
B) K ve N
D) L ve M
11 +2
20
2
BAHÇEŞEHİR KOLEJİ
5.
6
Amonyum Karbonat
NH₁*
CO²-
A) 4
Fosfat
2-
SO²
Fen bilimleri "X
Şeyma, çok atomlu iyonlar ile formüllerini yukarı-
daki gibi eşleştirmiştir.
Sülfat
Her doğru eşleştirme için 4 puan alacak olan
Şeyma, bu sorudan kaç puan almıştır?
B) 8
PO, ³-
C) 12
D) 16

Ortaokul Fen Bilgisi
Maddenin Hâl DeğişimiA. Görselde verilen birbirine karismay
S
S
B. Tabloda maddelerin kötle, hacim ve yoğunluk değerlerinden bazıları verilmiştir.
1. Tabloda verilen boşlukları doldurunuz.
Madde
S
L
M
N
Y
N
Kütle(g)
A SIVISI
60
125
80
56
65
2. Maddelerin yoğunluklarını karşılaştırınız.
Hacimcem')
12
B SIVISI
125
20
60
5
Yoğunluk(g/cm³)
C SIVISI
16
5
C. Görselde verilen sıvılar ile içindeki cisimlerin yoğunluklarını karşılaştırınız.
8
2
D SIVISI