Sindirim Sistemi Soruları

15 P ENOMEN F K Bilgi: Karaciğer Aşağıda, karaciğer AY B) C) D) FENOMEN Değişim F K SAFRA SIVISI Karaciğerde üretilerek bağırsağa dökülür. Bu sıvı büyük yağ damlacıklarını küçük yağ damlaları olacak şekilde parçalar. Bu sayede enzimlerin yağlara erişmesini kolaylaştırır. Değişim ve pankreas sindirim sistemine yardımcı organlardır. ve pankreasın sindirim olayına sağladığı katkılar verilmiştir. 2 Safra SIVISI Kimyasal Değişim Fiziksel Değişim Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim F K Değişim 1. F K Değişim Verilen bilgilerden yola çıkılarak safra Sivisi ve pankreas öz suyunun besinler üzerinde gerçekleştirdiği değişimler seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir? PANKREAS ÖZ SUYU Içerisinde karbonhidrat, protein ve yağı yapı taşlarına ayıran enzimler vardır. Bu sayede besin maddeleri sindirilerek kana karışabilecek hâle dönüşür. Pankreas Öz Suyu Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim 151

16. Kalın bağırsak ve ince bağırsağın gerçekleştirdi- ği olaylar aşağıdaki tabloda (+) ile gösterilmiştir. Kimyasal sindirim yapar. Madde iletimi sağlar. Mekanik sindirim A) B) C) D) + - + yapar. - Tabloda I, II, ve III ile gösterilen kısımlara ge- tirilmesi gerekenler aşağıdakilerin hangisin- de doğru verilmiştir? I || Kalın İnce bağırsak bağırsak I +1 + ||| + || +11+ + + ||| 18.

4. Sindirim çeşitleri hakkında yapılan araştırma sonucunda aşağıdaki bilgiye ulaşılıyor. Bilgi: Besinlerin; enzim kullanılmadan çiğneme ve kas hareketleri ile küçük parçalara ayrılmasına fiziksel sindirim, enzimler yardımıyla yapı taşlarına kadar parçalanmasına ise kimyasal sindirim denir. Bu bilgiden yararlanılarak aşağıdaki tabloda yer alan örneklerden fiziksel sindirime ait olanlar mavi renge, kimyasal sindirime ait olanlar pembe renge boyanacaktır. Safra Sıvısının yağ moleküllerine yaptığı sindirim Pankreas öz suyunun karbonhid- ratlara yaptığı sindirim Midedeki kasların kasılıp gevşe- mesi ile besinlerin bulamaç hâline gelmesi Besinlerin ağızdaki dişler yardımıyla küçük parçalara ayrılması Buna göre doğru boyanmış tablonun son görünümü aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) 2

7. MOZAIK HABER Her gün milyonlarca kişinin tükettiği cipsler tehlike saçıyor. "Cips yemek yağ içmekten farksız" diyen uzmanlar, kanserden obeziteye, diyabetten kısır- lığa ve Parkinson'a kadar birçok hastalığa neden olabildiğini ifade ediyor. İçinde %10 oranında doy- muş yağ ve %3 oranında trans yağ bulunan cips- lerden günde 35 gramlık bir paketi tüketen kişi, yıl boyunca 5 litre yağ içmiş gibi oluyor. Dünyadaki birçok sivil toplum örgütü, üniversiteler, vakıflar ve dernekler, cipsin zararlarını anlatırken, ülkemizde de tüketim her yıl artıyor. Yukarıda verilen gazete haberini okuyan Hamit, o sırada elinde bulunan cips paketinin arkasını çevirerek besin değeri tablosunda yer alan aşağıdaki verilere ulaşmıştır. Enerji Yağ Karbonhidrat Protein Vitamin Mineral CİPSTE BÜYÜK TEHLİKE Enerji ve Besin Öğeleri (100 g için) 2282 kcal 34,5 g 51,4 g 5,9 g 0g 0 g Hamit tablodaki verileri incelediğinde aşağıdaki değerlendirmelerden hangisini yapmış olamaz? A) Cipsler vitamin ve protein değeri düşük besinlerdir. B) Cips içeriğindeki karbonhidratın sindirimi oldukça zor olduğundan ince bağırsakta başlar. C) Cips ve benzeri ürünlerin tüketimi obezite ve çok sayıda sağlık problemine yol açabilir. D) Cipslerin içeriğinde yüksek oranda yağ bulunması sindirimi sırasında ince bağırsağın daha fazla çalışmasına yol açar.

5. Şekil 1 Şekil II Ayla Hanım, üzerinde eşit miktarda su bulunan Şekil l'deki masayı az pürüzlü bez parçasıyla, Şekil Il'deki ma- sayı ise yüzeyi tüylü ve çok pürüzlü bir bez parçasıyla silmiştir. Her iki bezin boyutu ve masadaki su miktarı aynı olmasına rağmen Şekil Il'deki masada kullanılan pürüzlü bez parçasının daha fazla su tuttuğunu ve daha iyi kuruladığını gözlemlemiştir Ayla Hanım Şekil Il'deki bezin masadaki suyu daha fazla emebilmesi ile vücudumuzdaki bazı yapıların benzerlik gösterdiğini düşünmüştür. Buna göre; 1. Dişleri sağlam birisinin, dişleri dökülmüş birisine göre sert besinleri daha iyi çiğneyebilmesi II. İnce bağırsaktaki geniş yüzeyli villusların emilimi hızlandırması III. Diyaframın soluk verme sırasında kubbeleşmesi verilenlerden hangileri Ayla Hanım'ın yaptığı deneyde elde ettiği sonuçlar ile ilişkilendirilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III

15. EMILIM N N KARACİĞE R M Bu bulmacada yer alan kavramlar aşağı- daki ifadelerle eşleştirildiğinde hangisi di- şarıda kalır? A) Kimyasal sindirimi sağlayan yapının adıdır. B) Safra sıvısının salgılandığı yerdir. C) Sindirilmiş besinlerin kana geçmesi olayıdır. D) Sindirilmiş besinlerin kana geçtiği yerdir.

6. ince bağırsakta gerçekleşen bir olayın gösteri- mi aşağıda verilmiştir. Protein Karbonhidrat Küçük moleküller MWSTTTTTTTM Kılcal kan damarı Buna göre, 1. Emilim olayı gösterilmiştir. II. Küçük parçalara ayrılan besinler kana geçmiştir. III. Villuslar girintili çıkıntılı yapısı ile emilim yüzeyini artırır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) I, II ve III. Ankara Yayıncılık

1 Apadal XY ve Z kaplanında besinler bulunmaktadır. Besinler üzerine eklenen sivilar sonucunda X ve Z planndal besinler yapı taşlarına aynilirken Y kabindaki besin fiziksel sindirime ugramir. Buna göre, kaplara eklenen sivilar ve kaplardaki besin grupları aşağıdakilerden hangisindeki gibi du? Safra Safra hidrat Parkreas öz suyu B) Tükürük D) Protein Tükürük Karbon- hidrat Yağ Pankreas öz suyu Yağ Mida öz suyu hidrat Chuce öz suye Protein A

19. Aşağıdaki grafikte K, L ve M besin maddelerinin mik- tarının organlardaki değişimi gösterilmiştir. Besin miktarı A B) D) K M Ağız Mide K Yumurta Tavuk Balık Ekmek Buna göre K, L ve M besin maddeleri aşağıdaki- lerin hangisinde belirtilenler olabilir? ince bağırsak L Tereyağı Mısır Organlar Ayçiçeği Zeytin M Patates Peynir Karpuz Ceviz

14. Ali yaptığı deneyde yarısına kadar su dolu kabin içine A besinini koyuyor. Daha sonra bu kaba K SI- vısını ekleyerek A besininin miktarlarındaki değişi- mi aşağıdaki grafikle gösteriyor. Madde Miktarı K SIVISI A besini Zaman Buna göre, 1. A besini et ise K SIVISI mide öz suyu olabilir. V II. K sıvısı pankreas öz suyu ise A besini tereyağı olabilir. III. A besini ekmek ise K SIVISI tükürük SIVISI olabilir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız 1 B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III ATA YAYINCILIK-

şekilde- zemine ektedir. yönde Sida- Ephesus Akademi 2. 1. Yıldırım düştüğü zaman önce ışık görür ardından gök gü- rültüsü duyarız. D) C) II. Gökyüzünde meydana gelen güneş patlamaları ya da ta- rihte Tycho, Kepler gibi bilim insanları tarafından da göz- lenmiş süpernova patlamalarını çıplak gözle ya da teles- koplarla görebilir fakat bu patlamalara ait ses duymayız. 400 Buna göre, I ve II. olaylarla ilgili aşağıdaki verilen değer- lendirmelerden hangisi doğrudur? A) B) 1 Farkın oluşmasının se- bebi, yıldırımın bize ya- kın düşmesi sesin ise uzakta oluşmasıdır. Sesi geç duymamızın sebebi, ses dalgalarının gazlı ortamda katı orta- ma kıyasla düşük hızlar- da yayılmasıdır. Gözlemciye Işığın ses- ten daha önce ulaşma- sının sebebi ses dalga- larının elektromanyetik dalgalara kıyasla daha düşük hızlarda hareket etmesidir. Gözlemci, ışık kayna- ğına ses kaynağından daha yakın oldu için ses geç işitilir. E) Ses dalgaları gazlı or- tamda elektromanyetik dalgalara kıyasla düşük hızlarda yayılır. Patlamalarda ses duyul- mamasının sebebi, pat- lamaların titreşim oluş- turmamasıdır. Ses dalgaları boyuna, elektromanyetik dalgalar ise enine dalgalar olduğu için ışığı görür fakat ses duymayız. Ses dalgaları mekanik, ışık ise elektromanyetik dalga olduğu için süper- nova patlamalarını görür fakat işitemeyiz. Ses, yayılmak için orta- ma ihtiyaç duyarken; ışık boşlukta da yayılabilir. Patlamalarda ses du- yulmamasının sebebi, ışığın elektromanyetik dalga olmasıdır.

SİNDİRİM SİSTEMİ 7. Mide Öz Suyu Mide Öz Suyu Parça Et Kuşbaşı Et Ekmek A) Ekmek bulunan tabakta kimyasal sindirim başlar. B) Parça et bulunan tabakta kimyasal sindirim başlar. C) Kuşbaşı et bulunan tabakta kimyasal sindirim başlar. D) Kuşbaşı et bulunan tabakta sindirim daha hızlı gerçekleşir. FEN BİLİMLERİ Mide Öz Suyu Eşit miktardaki parça et, kuşbaşı et ve ekmek üzerine damlalık ile eşit miktarda mide öz suyu damlatılıyor. Bu durum ile ilgili yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?

erilmiştir. 7. Aşağıda sindirim sisteminde görevli bazı yapılar ile ilgili poster verilmiştir. Birinci Bilgi Salgıladığı safra Sıvısı ile yağların fiziksel sindirimini gerçekleştirir. s İkinci Bilgi Salgıladığı tükürük Sıvısı ile karbonhidratların kimyasal sindirimini gerçekleştirir. Buna göre verilen posterle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir? A) Birinci bilgide safra sıvısının salgılandığı yer yanlış verilmiştir. B) İkinci bilgide tükürük sıvısının etki ettiği besin grubu yanlış verilmiştir. C) Üçüncü bilgiele pankreas öz suyunun besinlere etki ettiği yer yanlış verilmiştir. D) Tüm bilgiler doğrudur. Mozaik Yayınları Chieratk 6. DENEME Üçüncü Bilgi Salgıladığı pankreas öz suyu SIVISI ince bağırsakta tüm besinlerin kimyasal sindirimini gerçekleştirir. madde miktarları verilmiştir.

Besinlerin, çiğnenmesi ve kas hareketleriyle küçük parçalara ayrılması fiziksel (mekanik) sindirimdir. Besinlerin, enzim adı verilen bazı salgılar yardımıyla parçalanmasına ise kimyasal sindirim denir. Aşağıda patates, süt ve tereyağının sindirimi şematik olarak verilmiştir. Patates Ağız Ince bağırsak (enzimler) Patates Ağız Mide İnce bağırsak una göre patates, süt ve tereyağının sindirim kanalında madde miktarının zamanla değişimini 5steren aşağıdaki grafiklerden hangisi doğrudur? -) + Madde Miktarı Madde Miktarı Tereyağ Ağız Mide İnce bağırsak Organlar Süt →Organlar Mide İnce bağırsak (enzimler) B) Madde Miktarı Süt Ağız Mide İnce bağırsak D) Madde Miktarı Patates Ağız Mide İnce Tereyağı 111 bağırsak İnce bağırsak (enzimler) Organlar Organlar

XC- Insanin sindirim sistemi üzerinde bazı organlar harflerle gösterilmişti Yutak Yemek borusu 4 Anüs Z Arif T Y Bu görseli inceleyen öğrenciler X, Y, Z ve T organlarıyla ilgili aşağıdaki yorumlarda bulunmuştur. Gonca: X organı besinlerin sadece mekanik olarak parçalanmasını sağlar. Sarp : Yorganı bütün besinlerin kimyasal sindiriminde görev almaktadır. Arif : Sindirimi tamamlanan besinler Z organından kana geçer. Mesut : Sindirilmiş besinlerin bir kısmının emilimi T organında tamamlanır. Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum doğrudur? A) Gonça B) Sarp Mesut

FEN BİLİMLERİ Kimyasal sindirimde görevli enzimler, yenilen besinlerdeki büyük yapılı besin içeriklerini, bunları en küçük yapı taşlarına kadar parçalanmasını sağlar. oluşturan Aşağıdaki tabloda vücuda alınan yüzer gram K, L ve M besin maddelerinin ağız, mide ve ince bağırsake tan çıkarken kimyasal sindirime uğramamış büyük yapılı besin miktarları verilmiştir. Besin K L M Büyük yapılı besin miktan (gram) Ağız Mide ince bağırsak 90 Bivell 100 IL Kimyasal sindirim ince bağırsakta biter. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız 1 100 90 70 Tabloya göre, LK, yag: L karbonhidrat; Mise protein içeriğine sahiptir. Ağız, mide ve ince bağırsakta farklı özelliklerde enzimler bulunur. O Cilvell D) I, II ve Ill