Milli Uyanış: Bağımsızlık Yolunda Atılan Adımlar Soruları

4. 8. SINIF / SÖZEL T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK B İtilaf Devletleri 17 Şubat 1920'de kamuoyuna açıklanan Misakımillî kararlarını beklentilerine aykırı buldular ve bu kararları geri alması için Mebusan Meclisine baskı yaptılar. Maraş Zeytun'da meydana gelen olayları bahane eden İngilizlerin Osmanlı Devleti'ne yaptığı baskılar sonucunda Ali Rıza Paşa Hükûmeti istifa etti (3 Mart 1920). Yeni hükûmet Salih Paşa tarafından kuruldu. Baskı ve tehditlerini giderek arttıran İtilaf Devletleri, 150 Türk aydınını tutukladı ve bir gün sonra İstanbul'u resmen işgal ettiler (16 Mart 1920). Bu bilgide İtilaf Devletlerinin; I. milli egemenlik, II. manda ve himaye, III. ülke bütünlüğü anlayışlarından hangilerine aykırı davrandıkları savunulabilir? C) II ve III D) I, II ve III A) I ve II B) I ve III ile her landa büyük ve etkili düşünceleri olan, yaşadığı ülkenin

8. 10. "Varlığı konusunda ciddi bir endişeye düşmüş olan millet doğrudan doğruya, bizzat müdahale ederek kuvvetini ve tutumunu göstermek gereği duydu. Bunun sonucunda memleketin her tarafında millî cemi- yetler kurulmaya başlandı. Bu cemiyetler her türlü siyasal amaçtan tamamen uzaktır ve varlıklarını sadece memleket bütünlüğünü, mille- tin ve devletin haklarını koruma amacına borçludurlar. Bunların hepsi aynı etkiler ve sebepler altında faaliyet göstermektedirler." (Nimet Arsan, Atatürk'ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri) Ma ay ce "B yu ki 11 t o Milli Kongre Cemiyeti Kilikyalılar Cemiyeti Islam Teali Cemiyeti IV. Anadolu Kadınları Cemiyeti B E Buna göre "milletin ve devletin haklarını koruma amacına hizmet eden" cemiyetler arasında yukarıda veri- lenlerin hangileri yer alır? A) I, II ve III 1, Il velv SII , III ve IV D1, II, III ve IV

2. 5. Osmanlı Mebusan Meclisi'nde alınan Misakımillî kararlarından bazıları şunlardır: bütunne envé Tam bağımsızlığın sağlanabilmesi için millî ve ekonomik gelişmemizi engelleyen her türlü sıyasi, adli ve mali sınırla- Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada işgal edilmemiş olan bölgelerin tümü, ayrılmaz bir bütündür. Batı Trakya'nın durumu, orada yaşayan halkın serbestçe vereceği oylarla belirlenmelidir. pe malar kaldırılmalıdır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? Kapitülasyonlara karşıçıkılmıştır. B) Turk yurdunun sınırları belirlenmiştir. CUlusat egemenliğe vurgu yapılmıştır. DBatı Trakya'nın geleceği, halkın iradesine birakılmıştır. 6.

10. Osmanlı Devleti'nde 19. yüzyıl içerisinde buhranlı günler yaşanıyordu. Ülke içerisinde zaman zaman azınlıklar ayaklanmalar çıkarıyordu. Yapılan savaşlar genelde başarısızlıkla sonuçlanıyor, devletin sınırları küçülüyordu. Bu zor durumdan kurtulmak için Osmanlı yönetimi ve aydınları bir şeyler yapma gayretini de gösteriyorlardı. 1876 yılında II. Abdülhamit Osmanli yönetimine geçtiğinde Meşrutiyet'i ilan etti. Bu yapılan yenilik doğrultusunda, aynı yıl içerisinde Osmanlı Devleti'nin ilk anayasası olan Kanun-i Esasi hazırlandı ve yürürlüğe girdi. Yapılan çalışmalarla Mebusan Meclisi oluşturuldu. Böylece halk yönetime dolaylı da olsa katılma fırsatı buldu. Osmanlı Devleti, ülke içerisinde işlerin yasalara göre işleyeceğini ve padişahın da bu kurallara uyacağını göstermeye çalıştı. Mebusan Meclisi'nin aldığı kararlar ise en son padişahın onayından geçmek zorunda idi. Yukarıda verilen-metne göre Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyıldaki durumu hakkında aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulasılamaz? Osmanlı Devleti yaşanılan yüzyılda önemli sorunlarla uğraşmak zorunda kalmıştır. BY Yapılan yeniliklere rağmen mutlakiyetçi (monarşi) yönetim devam etmektedir. ep Osmanlı yöneticileri ve aydınları yeni bir yönetim biçimini uygulamaya çalışmışlardır. Ekonomiyi düzeltmek için önemli tedbirler ve kararlar uygulamaya konulmuştur.

SOVYET RUSYA 1. K A R A D E N / Z BULGARİSTAN Edirne MAVRI MIRAI TRAKYA PASAELI PONTUS RUM TRABZON MUHAFAZA-I HUKUK Istanbul Kars Samsun Trabzon ERMENISTAN MARMARA DENIZE Bursa Eskişehir Ankara • Erzurum DOĞU ANADOLU MÜDAFAAH HUKUK Balikesir Sivas TAŞNAK VE HINÇAK IRAN Kütahya "MAVRI MIRA REDD-1 ILHAK DENIZI GO E GE • Kayseri Hakkari • Konya TAŞNAK VE HINCAK KİLİKYALILAR Antalya Antep • Adana Urfa IRAK MİLLI CEMİYETLER Trakya Paşaeli Redd-i llhak A K DENIZ DÜŞMAN CEMİYETLER Mavri Mira (Yunan) Mavri Mira (Yunan) Pontus Rum (Rum) Hincak-Taşnak (Fransa) Hincak-Taşnak (Ermeni) SURİYE Trabzon Muhafaza-i Hukuk Kilikyalılar Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk KIBRIS İşgallere karşı kurulan millî cemiyetler ve mücadele ettikleri azınlık cemiyetleri Bu haritadan yararlanarak aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yapılamaz? Ermeni cemiyetlerinin yurdun geneline yayıldığı Türk halkının topraklarına sahip çıktığı x C) Millî cemiyetlerin bölgesel olarak hareket ettiği D) Yunan cemiyetlerinin farklı bölgelerde kurulduğu

2. Mondros Ateşkes Antlaşması'nın bazı maddeleri şun- lardır: • Telsiz - telgraf - telefon kabloları ile Toros Tünel- leri- Demiryolları, İtilaf Devletlerinin kontrolüne geçecek, • Osmanlı orduları terhis edilecek İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit eden kritik noktaları işgal edebilecek Yukarıda verilen maddelere göre itilaf Devletleri- nin; Ulaşım ve haberleşmeyi kontrol ederek örgütlen- meyi engellemek IL Osmanlı Devleti'ni savunmasız bırakmak HI. Ekonomik olarak Osmanlı Devleti'ni güçsüz bı- rakmak yargılarından hangilerini amaçladığı söylenebilir? A) ve II. B)I ve III. ll ve III. DH, II ve II.

**... Yalnız milletin şefkat ve fedakarlığına güvenerek ve onun tükenmez teyiz ve ger kaynağından ilham ve kuvvet alarak vicda- nivazifemize devam ettik. Mustafa Kemal Paşa'nın 3.8 Temmuz 1919 gecesi askerlik görevinden istifa ettikten sonra söylediği sözlerine göre; Ulusal bağımsızlık . Ülke bütünlüğü III. Laiklik ve çağdaşlaşma alanlarından öncelikle hangilerine yö- nelik faaliyetlere devam edeceği söyle- nebilir? A) Yalnız! B) Yalnız II Cive 11 D) Il ve II

JK T.C. INKILAP TARİHİ VE ATATURKÇÜLÜK ÜNİTE - 1: BİR KAHRAMAN DOĞUYOR Mustafa Kemal'in Egtim ve Fikir Hayati TEST erg Kemal'in okula başlayacaty yillarda, annesi Zübeyde Hanım geleneksel eğitim veren Mahalle Mekte- Ali Riza Efendi modern egitim veren Semsi Efendi Mektebine gitmesini isterniştir. Bunun üzerine Kemal Atatürk ilk önce annesinin istedigi okulda bir süre eğitim almış daha sonra da ilk öğrenimine stafe babas ine Semsi Efendi Okulu'nda devam etmigtir. ustata Bu durum Osmanlı Devleti'nin eğitim öğretim sistemi hakkında bize hangi bilgiyi verir? (L.T.A.8.1.2) A Osmanlı Devleti'nde farkds alanlarda eğtim veren okulların olduğu a Şemsi Efendi Okulunun daha iyi eğtim yaptığ CMahalle Mektebinin daha iyi eğitim yaptığı DSelanik'te tek tip okulun bulunduğu

6. Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin imzaladığı bir antlaşmadır. Antlaşma imzalanmadan önce Osmanlı Mebusan Meclisi dağıtılmıştı. Antlaşmanın imzalandığı sırada ise yürürlükte olan Kanun- Esasi'ye göre bir barış antlaşmasının uygulanması için meclisin onayından geçmesi gerekiyordu. Bu antlaşma ile Osmanlı toprakları paylaşılmış, ekonomisi Itilaf Devletleri'nin kontrolüne geçmiş, ordusu zayıflatılmış, devlet ve millet kavramları yok sayılmıştı. Anadolu'da büyük tepkilere neden olan Sevr Antlaşması, halkın BMM liderliğindeki direnişi karşısında yürürlüğe konulamamıştır. Yukarıdaki metne göre Sevr Antlaşması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hukuken geçersiz sayılmıştır. B) Halkın direnişi karşısında uygulanamamıştır. BMM tarafından onaylanmadığı için geçersiz sayılmıştır. D) Milli iradeye ters düşen bir antlaşmadır.

11. Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın sonuçlarından bazıları şunlardır: 1- • Ingiltere'de hükümet değişikliğine neden olmuş- tur. Lozan Barış Antlaşması'na zemin hazırlamıştır. • Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir. Bu sonuçlar ile ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Milli Mücadele'nin savaşa katılan devletlerin iç politikasını etkilediği B) Barış ortamının oluştuğu C) Yeni Türk devletinin rejiminin belirlendiği D) Yeni Türk devletinin saygınlığının arttığı

5. Osmanlı Mebusan Meclisi'nde alınan Misakımillî kararlarından bazıları şunlardır: Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada işgal edilmemiş olan bölgelerin tümü, ayrilmaz bir bütündür. Batı Trakya'nın durumu, orada yaşayan halkın serbestçe vereceği oylarla belirlenmelidir. perre E Tam bağımsızlığın sağlanabilmesi için millî ve ekonomik gelişmemizi engelleyen her türlü sıyasi, adli ve mali sınırla- malar kaldırılmalıdır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? Kapitülasyonlara karşı çıkrimışır. B) Turk yurdunun sınırları belirlenmiştir. Olusategemenliğe vurgu yapilmıştır. DIBati Trakya'pin gelecegi, halkın iradesine birakılmıştır.

GENÇ BAŞARI Yayın Atälyesi T.C. İnkılap Te t Bu testte 10 soru vardr. 2. Cevaplannz cevap koğidinin T.C. Inkolap Tarihi ve Atotürkçülük Test 1. Misakımilli kararlanına göre: 2. • Mondros Ateşkes Antlaşması öncesi işgal edil- memiş olan bölgelerin tümü Türk yurdudur; bü- tündür, parçalanamaz. Halkın çoğunluğunun Arap olduğu yerlerin ge- leceği için Arap halkının oyuna başvurulacak- tır. Batı Trakya'nın durumu için halkoyuna başvu- rulacaktır. • Halkın kendi kararıyla anavatana katılan do- ğudaki üç sancakta (Kars, Ardahan ve Batum) gerekirse yeniden halkoylaması yapılabilir. Ülkemizdeki azınlıkların haklan, komşu ülke- lerdeki Müslümanların hakları ile aynı olacaktır. Istanbul ve Marmara Denizi'nin güvenliği sağ- lanmalıdır. Bu sağlandıktan sonra Boğazların dünya ticaretine açılması konusunda, bizim ve diğer ilgili devletlerin verecekleri kararlar ge- çerli olacaktır. Ulusal ve ekonomik gelişimimizi engelleyen siyasal, hukuki ve ekonomik ayrıcalıklar (kapi- tülasyonlar) kaldınlmalıdır. Bu kararlara bakarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Türk yurdunun sınırları çizilmiştir. B) Istanbul Hükümetine ilk kez karşı çıkılmıştır. C) Türk ulusu tam bağımsızlık amacını dünyaya duyurmuştur. D) Kurtuluş Savaşı'nın temel programı yasallaş- mıştır. B Kitapçığı Liseye Geçiş Sınavi - 2 Sözel

Buna göre Mondros Ateşkes Antlaşması'nın belirtilen madd planlanan Ermeni devletine zemin hazırlanmak istendiği söylenebilir? a ve b B) Yalnız e Yalnız d c ve ç 7. Birinci Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılan Osmanlı Devleti, Mondros Ateşkes Anlaşması'ndan sonra Anadolu'nun işgal edilmesine karşı tepkisiz kalmıştı. Bunun üzerine işgallere karşı siyasi mücadele ve- ren bölgesel Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kuruldu. Mondros Ateşkes Anlaşması ile Osmanlı orduları terhis edilince ortaya çıkan askerî boşluk, halkın işgallere karşı kendiliğinden mücadele etme gereklili- ğini doğurdu. Kuvayi Millîye birlikleri adı verilen bu güçler, işgalci orduları yıpratmak ve yavaşlatmak için mücadele veriyorlardı. Buna göre Kuvayı Milliye ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İşgallere karşı silahlı direniş örgütleriyle varlığını kabul ettirmeye çalışan davranış biçimi, Kuva-yı Millîy ruhu olarak adlandırılır. B) Kuva-yı Millîye birlikleri Osmanlı'nın işgaller karşısında etkisiz kalması üzerine padişahın isteği sonuc oluşturulan halk örgütlenmeleridir. C) Terhis edilmiş ordunun subay ve erlerinin dışında aydınlar, gençler, efeler ve diğer gönüllülerden a şan birliklerdir. D) Kuvayı Millîye, Kurtuluş Savaşı sırasında ortaya çıkan, düşmanla en güç koşullarda mücadele eder bağımsızlık ruhunu simgeleyen bir harekettir. EAS RESS T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

Fransız İhtilali ile yayılan milliyetçilik akımı, farklı milletleri bünyesinde barındıran Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecine girmesine neden oldu. Özellikle Balkanlardaki Hristiyan topluluklar milliyetçilik akımının etkisi ve büyük Avrupa devletlerinin de kışkırtmaları sonucu bağımsızlıklarını elde etmek için ayaklanmaya başladılar. Osmanlı Devleti'nde milliyetçiliğin etkisiyle ilk kez Sırplar isyan etti, ilk bağımsızlığını kazanan devlet ise Yunanistan oldu. Devam eden dağılma süreci 1877 1878 Osmanlı - Rus Savaşı'nda alınan ağır yenilgi sonrası 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması ile hız kazandı. Bu antlaşma ile Sırbistan, Karadağ ve Romanya Osmanlı Devleti'nden ayrıldılar. Yukarıdaki bilgilere göre, Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecine girmesinde aşağıdaki nedenlerden hangisi etkili olmamıştır? A) Çok uluslu devlet yapısına sahip olması B) Askerî ve diplomatik alanda başarısız olması C) Yönetim alanında köklü değişikliklerin yapılması D) Sınırları içerisinde yaşayan azınlıkların Avrupalı devletlerce kışkırtılması

4. 1 Dünya Savaşı sonlarına doğru ABD başkanı Wilson sava- şın sonunda kalıcı bir barışın sağlanabilmesi amacıyla 14 maddeden oluşan Wilson ilkeleri'ni açıkladi. Bu ilkelere go- re savaş sonunda yenilen devietlerden toprak ve savaş taz- minati alınmayacaktı, Wilson ilkeleri, yenilen devietlere umut Işığı oldu. İtilaf Devletlerinin de bu ilkelere uyacaklanını açık- lamalan ittifak Devietlerinin ateşkes antlaşmalan imzalayarak savaştan çekilmelerini kolaylaştırdı. 1918 yılı sonlanına dog- ru Wilson ilkeleri'nin de etkisiyle ittifak Devletlerinden on- ce Bulgaristan ateşkes isteyerek L Dünya Savaşı'ndan çe- kildi. Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi, Osmanlı Devleti'nin Almanya ile kara bağlantısını kopard. Savaşı sürdürmekte zorlanan Osmanlı Devleti de ateşkes imzalayarak savaştan çekildi. Ardından Avusturya-Macaristan imparatorluğu ve en son Almanya ateşkes isteyerek savaştan çekildi. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Wilson ilkeleri, I. Dünya Savaşı'nın bitişini hızlandırmiştır. B itilaf Devletleri, Wilson ilkeleri'ne uyacaklanını açıklama- lanna rağmen savaş sonunda ittfak Devletlerinden top- rak ve savaş tazminati almışlardır. C) I. Dünya Savaşı'ndan ilk çekilen ittifak Devleti Bulgaris- tan, son çekilen ise Almanya olmuştur. Dilaf Devletierinin savaşı kazanmasında ABD etkili olmugtur

59. Amasya Genelgesi bir ihtilal beyannamesidir ve Anadolu'da ihtilalin başladiğını göstermektedir. Bununla birlikte genelgede ihtilalden söőz edilme- diği gibi İstanbul'daki padişah yönetimine karşı da açıkça bir hareket dile getirilmemiştir. Genelgede padişah ve İstanbul Hükümeti'nin doğrudan hedef alınmaması verilen durumlar- dan hangisi ile açıklanabilir? A) Toplumda birlik ve beraberliği sağlamak B) Silahlı mücadeleye son vermek C) Saltanatı kaldırmak D) Ateşkes anlaşmasını imzalamak