Merhaba arkadaşlar, bu dersimizde derişime devam ediyoruz.
Kütlece yüzde derişimdeyiz, üçüncü derişim türümüz.
Şimdi kütlece yüzde derişim nedir, 100 gram çözeltide çözünen madde miktarına biz kütlece yüzde derişim deriz, %30'luk sodyum klorür çözeltisi bize neyi anlatır, gram çözeltide 30 gram sodyum klorür varmış geriye kalan 70 gramı da suymuş, ben bunu anlarım yani 100 gramda bakın, 100 gram çözeltide 30 gram çözünen var.
Yani 100 gram su değil lütfen dikkat.
200 gram %20'lik glikoz çözeltisinde kaç gram glikoz var, onu da bulalım, glikozu bulurken arkadaşlar kısa yoldan şöyle yapabilirim, çözelti miktarını alırım yüzdesiyle çarparsam ben bu şekilde çözünenin miktarını bulmuş olurum, yani ben nasıl yaparım o zaman 200 gramı alırım, yüzde 20'sini alıyorum bakın 200'ün %20'sini aldığımız zaman ben çözülen miktarını 40 gram olarak bulurum.
Bunu kullanacağız formüllerde o yüzden önemli.
Şimdi bir sorumuz var sorumuza bakalım. çözelti için çözeltide kaç gram su bulunur, çözelti kaç gramdır, hemen bakalım İlk önce buluyorum mol sayısıyla mA'sını çarpıyorduk.
1.5, şöyle kolaylık olsun diye 3 bölü 2 olarak alayım, 40'la çarptım, şöyle 20 olur ve 60 gram sodyum hidroksit'imiz var bizim elimizde, sodyum hidroksit 60 gram %30'luk çözeltiden bahsediliyor. %30 çözelti ne demek, 70 gram suda 30 gram sodyum hidroksit var demek bakın çözelti toplamda 100 gram, %30'luk.
Peki o zaman diyorum ki ben buradaki su miktarını bulmak istiyorum, benim çözeltimde 60 gram sodyum hidroksit var yani benim hazırladığım çözelti, istediğim çözelti 60 gram sodyum hidroksit içeriyor, peki burada ne kadar su vardır diye soruyorum, gördüğünüz gibi o zaman burası 140 gram su olur benim elimdeki çözeltide arkadaşlar durum bu.
140 gram su var, çözeltide kaç gram su var, 140 gram, çözelti kaç gramdır 140'la 60'ın toplamı 140 artı 60 o da eşittir 200 gram çözeltim vardır diyorum.
Evet, devam edelim arkadaşlar, kütlece yüzde formülü nasıl buluruz, problemlerde karşımıza çıktığı zaman şöyle bulabilirim.
X'in kütlece yüzdesini mX bölü yani çözünen X miktarı bölü çözeltiyi bölerim ve 100'le çarparım, orantıdan da bulabilirsiniz ama bu şekilde daha da pratik bir şekilde karşınıza gelir arkadaşlar.
Evet bir sorumuz var şekilde verilen çözelti 20 gram X, 50 gram su ve 10 gram Y eklenirse çözeltinin kütlece yüzde derişimi kaç olur, ama bunu belirtmemiz lazım, ne cinsten kütlece yüzde X derişimi dememiz lazım, evet oraya eklemiş olayım, kütlece %X derişimine bakalım.
Çözelti en başta X var 100 gram suda su, 20 gram da X.
Şimdi arkadaşlar formülümü yazıyorum demiştim ki formülde yüzde X'i ben bulurken mX'i alırım, çözünen X miktarını, çözelti miktarına bölerim ve bir de 100'le çarparım şimdi bakalım en başta 20 gram X'im var üzerine 20 gram daha X eklendi bakın 20 gram X ama burada Y'yi ve suyu almıyorum yukarıya sadece X miktarını aldım çözelti miktarına geldiğim zaman aşağıda benim çözeltim en başta 120 gramdı, tamam üzerine ne ekliyorsam hepsini çözelti miktarını artırdığı için hepsini alıyorum 10 gram Y'yi aldım artı aldım ve 100'le çarpıyorum arkadaşlar ne oldu bakalım 40 bölü 120, 130, 150, 200, 200 çarpı 100 ve gördüğünüz gibi sonucu da 20 olarak buluyoruz. Yani çözeltimiz bizim %20'lik oluyormuş böyle bir durumda.
Evet devam edelim, formüllerimiz var, formüllerimizi verelim.
çözeltileri karıştırırsak, çözeltileri karıştırdığımız zaman arkadaşlar şöyle bir formül kullanıyoruz.
Bize çözeltilerin kütlesi ve yüzdesi veriliyor o zaman da diyoruz ki kaç tane çözeltiyi karıştırıyorsam m1 çarpı Y1 m çarpı Y değerlerini alırım ve bunları çarparım, toplarım en son durumdaki çözelti kütlesiyle yüzdesini çarparak ben bu denklemi bitiririm diyorum.
m1 çarpı Y1 artı m2 çarpı Y2 kaç tane çözeltiniz varsa yazıyorsunuz, mson çarpı Yson. Burada m'ler çözelti kütlesi Y'ler de çözeltinin yüzdesi arkadaşlar.
Çözeltiye su eklersem veya buharlaştırırsam, molaritede böyle sorularımız vardı hatırlarsanız, molaritede ne yapıyorduk, aslında denklemler birbirine benziyor M1 çarpı V1 eşittir M2 çarpı V2 yapardık hatırlarsanız burada nasıl yapıyoruz hemen göstereyim, çözelti kütlesini alıyorum milk çarpı Yilk eşittir mson çarpı Yson.
Burada da aynı şekilde arkadaşlar çözeltinin kütlesi ile yüzdesini çarpıyorum en baştaki durum çarpımı en sondaki durum çarpımına eşit, su eklersem burada ben ilkin üzerine eklediğim suyu ekleyeceğim ne kadar su gönderdiysem onu ekliyorum ama su buharlaştırırsam o zaman ne yapıyorum en baştaki çözelti kütlesinden buharlaştırdığım çözelti kütlesini çıkartıyorum arkadaşlar dikkat edeceğiniz kısım burası.
Evet bir sorumuz var sorumuza bakalım. %10'luk 200 gram çözeltim var 300 gram %20'lik X çözeltisi ekliyorum son durumda kütlece yüzde derişimini hesaplayınız, hemen hesaplayalım arkadaşlar.
Şimdi iki tane çözeltiyi karıştırıyorum.
Yani m1 çarpı Y1 bir artı m2 çarpı Y2 eşittir mson çarpı Yson.
En baştaki m ve Y çarpımı 200 gram çözelti %10'luk artı ikinci çözelti 300 gram %20'lik aldım çözeltinin kütlesi 200'le 300'ü topluyorum 200 artı 300 çarpı yüzdesini istiyorum zaten bu şekilde yazdım şimdi buradan 20 geldi artı buradan 60 geldi eşittir buradan 16 olarak karşımıza gelir arkadaşlar, devam ediyorum.
Son sorumuz %20'lik 200 gram şeker çözeltisini aynı sıcakta %25'lik hale getirmek için kaç gram su buharlaştırılmalıdır?
Su buharlaştırdığımız zaman milk çarpı Yilk eşittir mson çarpı Yson yapıyordum, hemen yazalım 200 gram şeker çözeltisi %20'lik ben bu çözeltiyi %25'lik hale getirmek istiyorum o zaman en son durumdaki bir çözelti miktarını bulayım şöyle bıraktım.
Şimdi arkadaşlar burası mson çarpı 1 bölü 4 mson'u ben buradan 160 gram bulurum.
Benim en baştaki çözelti miktarım gramdı.
E ne olmuş 40 gram suyu buharlaştırmışım arkadaşlar 40 gram su buharlaştırılmalı diyoruz ve bu şekilde bu dersimizi de bitiriyoruz.
Diğer dersimizde görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.
Kütlece yüzde derişimdeyiz, üçüncü derişim türümüz.
Şimdi kütlece yüzde derişim nedir, 100 gram çözeltide çözünen madde miktarına biz kütlece yüzde derişim deriz, %30'luk sodyum klorür çözeltisi bize neyi anlatır, gram çözeltide 30 gram sodyum klorür varmış geriye kalan 70 gramı da suymuş, ben bunu anlarım yani 100 gramda bakın, 100 gram çözeltide 30 gram çözünen var.
Yani 100 gram su değil lütfen dikkat.
200 gram %20'lik glikoz çözeltisinde kaç gram glikoz var, onu da bulalım, glikozu bulurken arkadaşlar kısa yoldan şöyle yapabilirim, çözelti miktarını alırım yüzdesiyle çarparsam ben bu şekilde çözünenin miktarını bulmuş olurum, yani ben nasıl yaparım o zaman 200 gramı alırım, yüzde 20'sini alıyorum bakın 200'ün %20'sini aldığımız zaman ben çözülen miktarını 40 gram olarak bulurum.
Bunu kullanacağız formüllerde o yüzden önemli.
Şimdi bir sorumuz var sorumuza bakalım. çözelti için çözeltide kaç gram su bulunur, çözelti kaç gramdır, hemen bakalım İlk önce buluyorum mol sayısıyla mA'sını çarpıyorduk.
1.5, şöyle kolaylık olsun diye 3 bölü 2 olarak alayım, 40'la çarptım, şöyle 20 olur ve 60 gram sodyum hidroksit'imiz var bizim elimizde, sodyum hidroksit 60 gram %30'luk çözeltiden bahsediliyor. %30 çözelti ne demek, 70 gram suda 30 gram sodyum hidroksit var demek bakın çözelti toplamda 100 gram, %30'luk.
Peki o zaman diyorum ki ben buradaki su miktarını bulmak istiyorum, benim çözeltimde 60 gram sodyum hidroksit var yani benim hazırladığım çözelti, istediğim çözelti 60 gram sodyum hidroksit içeriyor, peki burada ne kadar su vardır diye soruyorum, gördüğünüz gibi o zaman burası 140 gram su olur benim elimdeki çözeltide arkadaşlar durum bu.
140 gram su var, çözeltide kaç gram su var, 140 gram, çözelti kaç gramdır 140'la 60'ın toplamı 140 artı 60 o da eşittir 200 gram çözeltim vardır diyorum.
Evet, devam edelim arkadaşlar, kütlece yüzde formülü nasıl buluruz, problemlerde karşımıza çıktığı zaman şöyle bulabilirim.
X'in kütlece yüzdesini mX bölü yani çözünen X miktarı bölü çözeltiyi bölerim ve 100'le çarparım, orantıdan da bulabilirsiniz ama bu şekilde daha da pratik bir şekilde karşınıza gelir arkadaşlar.
Evet bir sorumuz var şekilde verilen çözelti 20 gram X, 50 gram su ve 10 gram Y eklenirse çözeltinin kütlece yüzde derişimi kaç olur, ama bunu belirtmemiz lazım, ne cinsten kütlece yüzde X derişimi dememiz lazım, evet oraya eklemiş olayım, kütlece %X derişimine bakalım.
Çözelti en başta X var 100 gram suda su, 20 gram da X.
Şimdi arkadaşlar formülümü yazıyorum demiştim ki formülde yüzde X'i ben bulurken mX'i alırım, çözünen X miktarını, çözelti miktarına bölerim ve bir de 100'le çarparım şimdi bakalım en başta 20 gram X'im var üzerine 20 gram daha X eklendi bakın 20 gram X ama burada Y'yi ve suyu almıyorum yukarıya sadece X miktarını aldım çözelti miktarına geldiğim zaman aşağıda benim çözeltim en başta 120 gramdı, tamam üzerine ne ekliyorsam hepsini çözelti miktarını artırdığı için hepsini alıyorum 10 gram Y'yi aldım artı aldım ve 100'le çarpıyorum arkadaşlar ne oldu bakalım 40 bölü 120, 130, 150, 200, 200 çarpı 100 ve gördüğünüz gibi sonucu da 20 olarak buluyoruz. Yani çözeltimiz bizim %20'lik oluyormuş böyle bir durumda.
Evet devam edelim, formüllerimiz var, formüllerimizi verelim.
çözeltileri karıştırırsak, çözeltileri karıştırdığımız zaman arkadaşlar şöyle bir formül kullanıyoruz.
Bize çözeltilerin kütlesi ve yüzdesi veriliyor o zaman da diyoruz ki kaç tane çözeltiyi karıştırıyorsam m1 çarpı Y1 m çarpı Y değerlerini alırım ve bunları çarparım, toplarım en son durumdaki çözelti kütlesiyle yüzdesini çarparak ben bu denklemi bitiririm diyorum.
m1 çarpı Y1 artı m2 çarpı Y2 kaç tane çözeltiniz varsa yazıyorsunuz, mson çarpı Yson. Burada m'ler çözelti kütlesi Y'ler de çözeltinin yüzdesi arkadaşlar.
Çözeltiye su eklersem veya buharlaştırırsam, molaritede böyle sorularımız vardı hatırlarsanız, molaritede ne yapıyorduk, aslında denklemler birbirine benziyor M1 çarpı V1 eşittir M2 çarpı V2 yapardık hatırlarsanız burada nasıl yapıyoruz hemen göstereyim, çözelti kütlesini alıyorum milk çarpı Yilk eşittir mson çarpı Yson.
Burada da aynı şekilde arkadaşlar çözeltinin kütlesi ile yüzdesini çarpıyorum en baştaki durum çarpımı en sondaki durum çarpımına eşit, su eklersem burada ben ilkin üzerine eklediğim suyu ekleyeceğim ne kadar su gönderdiysem onu ekliyorum ama su buharlaştırırsam o zaman ne yapıyorum en baştaki çözelti kütlesinden buharlaştırdığım çözelti kütlesini çıkartıyorum arkadaşlar dikkat edeceğiniz kısım burası.
Evet bir sorumuz var sorumuza bakalım. %10'luk 200 gram çözeltim var 300 gram %20'lik X çözeltisi ekliyorum son durumda kütlece yüzde derişimini hesaplayınız, hemen hesaplayalım arkadaşlar.
Şimdi iki tane çözeltiyi karıştırıyorum.
Yani m1 çarpı Y1 bir artı m2 çarpı Y2 eşittir mson çarpı Yson.
En baştaki m ve Y çarpımı 200 gram çözelti %10'luk artı ikinci çözelti 300 gram %20'lik aldım çözeltinin kütlesi 200'le 300'ü topluyorum 200 artı 300 çarpı yüzdesini istiyorum zaten bu şekilde yazdım şimdi buradan 20 geldi artı buradan 60 geldi eşittir buradan 16 olarak karşımıza gelir arkadaşlar, devam ediyorum.
Son sorumuz %20'lik 200 gram şeker çözeltisini aynı sıcakta %25'lik hale getirmek için kaç gram su buharlaştırılmalıdır?
Su buharlaştırdığımız zaman milk çarpı Yilk eşittir mson çarpı Yson yapıyordum, hemen yazalım 200 gram şeker çözeltisi %20'lik ben bu çözeltiyi %25'lik hale getirmek istiyorum o zaman en son durumdaki bir çözelti miktarını bulayım şöyle bıraktım.
Şimdi arkadaşlar burası mson çarpı 1 bölü 4 mson'u ben buradan 160 gram bulurum.
Benim en baştaki çözelti miktarım gramdı.
E ne olmuş 40 gram suyu buharlaştırmışım arkadaşlar 40 gram su buharlaştırılmalı diyoruz ve bu şekilde bu dersimizi de bitiriyoruz.
Diğer dersimizde görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.
