Bağlaç Bölüm 3

Evet arkadaşlar şimdi Balzac.
Konumuz da ki bağlarımız da devam ediyoruz.
Önemli bir bağlayıcıdır.
Yazın kurallarında da karşımıza gelebiliyor.
Balzac konusunda da karşımıza gelebiliyor.
Sıfat yapan ve ilgi zamiri olan ikimiz var bizim.
Ama bunların içinde ayrı yazılan sadece bağlar olan ki benim bağlı ağacım arkadaşlar her zaman kesinlikle ayrı yazılır.
Bunun taktiğine biz ki ekine yani ikimize ler ekini getiriyoruz.
Eğer buna her iki getirdiğimde anlamsız ise bakın anlamlı değil.
Eğer anlamsız ise bal haç oluyor.
Bak tam sana yazacaktım kiler.
Bir de sadece kelimeyi okuyorum.
Cümlenin tamamını okuma hepsi anlamsız olur çünkü.
Bak baktım kiler düşünmez sizinkiler.
Bakın hepsi anlamsız, anlamsız olduğu için bir, iki ve üç üç cümlem deki iki arkadaşlar benim hangi görevde kullanıldı?
Bal haç görevinde kullanıldı ama aşağıdaki iki cümleye bakacak olursak bakın.
Düzenli beslenmesinde ki amaç vücut direncinin düşmemesi.
Şimdi şuradaki bağış değildir arkadaşlar.
Çünkü beslenmesinde kiler derken anlamlı oluyor.
Yani buradaki sıfat yapan kişi olduğu için bitişik yazılmak zorunda.
Sabah kiler bak buradaki ikiye yineler eki getirdi.
Sabah kiler dediğimde sadece kelimeyi okuyoruz.
Anlamlı oldu.
Hangi ders?
Sabah ki ders dediğimde arkadaşlar yine sıfat yapar ki işte bizimki dün okula gelmedi desek mesela getir buna der ekini.
Bizimkiler bak yine anlamlı oldu o zaman bu seferde yine bağlayıcı olmadı ilgi zamiri olan kişi oldu arkadaşlar.
Yani yapman gereken tek şey ki üyeler eki getirmez, getirdiğinde ki sadece kelimeyi okuduğunda anlamsız sayı yazacaksın ve buna bağla diyeceksin.
Şimdi bakın arkadaşlar şayet eğer wi ise babacım var benim ama İsa bağlarım arkadaşlar sadece karşılaştırma anlamı kattığını da bağla üç oluyor.
Karşılaştırma anlamı katmaz.
İsa şart kipi ile karışabilir.
İkisi aynı şey değildir.
Eğer bu seneden çalışmaya başlarsan çok rahat edersin derken bakın şuradaki eğer kelimesi bağlamıştır.
Şayet bugün onu aramaktan yarın da arayabilir sin dediğimde bakın şuradaki şayet bağlantılı arkadaşlar bak ise kelimesine bakacak olursak yazları Erzurum'da, kışları ise İstanbul'da geçiriyor derken Erzurum ve İstanbul'u karşılaştırdı.
O zaman buradaki isem bağlı olduğu arkadaşlar ama bakın ise her zaman ayrı yazılmaz.
Bazı durumlarda bitişik yazılabilir.
Yani şuradaki iyi sesi düşebilir.
Şuraya dikkat et, başlarsan derken başlar isen demek istiyor.
Buradaki iyi düştü.
Eda A'ya döndü ve başlarsan oldu.
Bakın mesela bu cümlede karşılaştırma anlamı yok.
Şart anlamı var.
Rahat etmemin şartı bu seneden çalışmaya başlamam.
Bakın ben buradaki tavsiyeye mesela bağlı aç diyemem.
Ben buradaki piyasaya ne diyeceğim?
Şart gibi diyeceğim.
Çünkü karşılaştırma anlamı katmıyor.
Bak tereyağı güzelse bir tane daha alalım derken bakın burada da hiçbir şekilde karşılaştırma yok.
O zaman ben burada bu cümledeki S.
Hasan ya bağnaz diyemem.
Düşüncelerini rahatlıkla, duygularını ise zorlanarak anlatıyordu.
Derken düşünce ve duygularını anlatmayı karşılaştırdı.
O zaman biz alttaki cümledeki isteğe ne diyoruz arkadaşlar?
Bağlam alıyoruz.
Bu kısma dikkat etmemiz gerekiyor.
Bakın bizim beyer madem, hatta yoksa üstelik nitekim hele madem ki meğer ki gibi bağlantılarımız var.
Bunlar herhangi bir sözcük türüyle karışmıyor.
Her zaman, her durumda bağlı, aç oluyor.
Bakın mesela şuradaki kişi bağlı açma değil, neden ağaç dakiler dediğimde anlamlı oldu.
O zaman buradaki kişiye bağla aç diyemeyiz ama ağaçtaki elmaları toplayın, yoksa çürüyecek der.
Derken Buradaki yoksa bağlı, açtır.
Hele sen ödevini yap, ondan sonra dışarı çıkarsın derken şuradaki hale bağlı, açtır.
O günden sonra beni aramadı.
Üstelik bir suçum yoktu dediğimde şuradaki üstelik kelimesi bağlıdır.
Ona olan sevgim hiç azalmadı, hatta daha da arttı derken hatta bağlamıştır.
Arkadaşlar madem ya da madem ki bakın madem ki de bitişik yazdır arkadaşlar, madem ve madem ki oysa oysaki her durumda her zaman bağlar dır.
Bu kısma çok dikkat ediyoruz.
Şimdi bir de arkadaşlar bizim nn bağlarımız var benim lerine bağlı cı arkadaşlar olumsuzluk bağlayıcıdır.
Yani bir cümlede nn bağlayıcı varsa yüklem de kesinlikle olumsuzluk eki olamaz.
Eğer olursa anlatım bozukluğu olmuş oluyor.
Bak ne sizin evin.
Ne de bizim evin gerçek fiyatı bu olmalı derken şuradaki neye ne bağlamıştır arkadaşlar?
Sizin ev, bizim ev derken isim toplamalarını bağladı.
Ne telefonlarıma çıkıyor?
Bakın şuradaki ne.
Ne de beni arıyorsun derken şuradaki değerine bağlamıştır.
Çıkmak ve aramak yüklem olduğu için birinci cümlede isim tanımlamalarını bağlarken, ikinci cümlede de cümleleri yani yöntemleri bağladı.
Arkadaşlar beni her zaman bağlı olur mu?
Hayır.
Cümleden, cümleye değişir.
Buna çok dikkat etmemiz gerekiyor.
Ne tarafa gittiğini söylediğim bir derken ne taraf, şu taraf diyorum mesela.
Buradaki ne soru sıfatı arkadaşlar.
Onların ne tatlı ne güzel çocukları var derken zaten dinleyenin arasında ben şurada virgül koyamaz ama net tatlı, ne güzel derken çok tatlı, çok güzel çocukları var anlamlarına geldiği için.
Buradaki ne zarf olarak kullanıldı, ne yiyeceğimizi, ne içeceğimiz hiç düşündün mü?
Derken Şunu yiyeceğim ya da şunu içeceğim derken şuradaki neler arkadaşlar zamir görevinde kullanılmış oldu.
O yüzden bakın hemen atlamayın.
Cümleye çok dikkatli şekilde okumanız gerekiyor.
Neye ne?
Hem hep yaya ister ister, kah kah.
Ya da şöyle olabilir kahkaha olabilir.
Bu bağlantılar arkadaşlar bizde de bağlayıcı diye geçer, tekrar bağlantıları diye geçer.
Yani aşağıdakilerden hangisinde tekrar bağlantı vardır derse bunlara bakacaksınız.
Bakın.
Ya bu deveyi gitmeli ya bu diyardan gitmeli.
Ha sizde kalmış, ha bizde gerek tavırları, gerek konuşması.
İster doktor ol, ister avukat evi, hem okula hem işyerine yakın derken arkadaşlar bunların hepsi tekrarı bağlamıştır.
Yani ben ister doktor ol dedikten sonra şuraya virgül koyarsan gerek tavırları virgül ha sizde kalmış virgül ya bu deveyi gülmeli virgül koyarsak noktalama yanlışı yapmış olurum arkadaşlar.
Kesinlikle tekrarlı bağlantıların arasında nokta konmaz.
Balzac Konumuz burada son buldu arkadaşlar.