Edebiyat Nedir? Soruları
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?10. Aşağıdaki beyitlerden hangisiyle ayraç içinde verilen
ifade örneklenemez?
(A) Kanı şirin sözlüler kanı ol güneş yüzlüler
Şöyle gayb olmuş bunlar hiç belirmez nişanları
(Yaşamın geçiciliği)
B) Kim bize taş atar ise güller nisar olsun âna
Çerağıma kast edenin Hak yandırsın çerağını
(Kötülüğü iyilikle karşılama)
C) Ekser bulur devasını çok kimse derdinin
Her inleyen ölseydi kalırdı cihân tehi
(Ölüm karşısındaki çaresizlik)
D) Dikkatler ile seyr ideriz yâri ser-a-pa
Görmez mi idik biz de eğer olsa vefası
(Sevgilinin vefasızlığı)
E) Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
(Sağlıklı yaşamın önemi)
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?1. "Biliniz ki kahraman askerlerim İslamlığın göz bebe-
ği olan Medine'yi son fişeğine, son damla kanina, son
nefesine kadar savunmaya ant içmiştir. Bu asker Medi-
ne'nin enkazı içinde ve nihayet Ravza-i Mutahhara'nın
altında kan ve ateşten örülmüş kızıl bir kefenle gömül-
medikçe Medine kalesinin burçlarından ve Mescid-i Sa-
adet minarelerinden Türk'ün al bayrağı inmeyecektir!"
Bu ifadelerin aşağıdaki Osmanlı subaylarından han-
gisine ait olduğu söylenebilir?
A) Cemal Paşa
B) Fahrettin Paşa
C) Enver Paşa
D) Halil Paşa
E) Talat Paşa
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?34.
Öykü yazabilen birinin her türde yazacağını düşünenler-
denim. Çünkü az sözle çok şey anlatmak bütün türlerde
olmazsa olmazlardandır. Bir öykü yazarı, sayfalarca yaz-
madan anlatmak istediğini birkaç paragrafa sığdırmak
zorunda kalmaktadır. Bu zorunluluk da öykü yazan kişiye
apayrı bir yetenek kazandırır. İşte bu yeteneği kazanan
bir öykücünün
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
şiir, deneme ya da başka bir türde yazması zor ol-
mayacaktır
BY öykülerini okumada, anlamada hiç kimse bir sorun
yaşamayacaktır
C) eserleri, toplumsal konulara farklı bir bakış kazandı-
racaktır
D) bir şey anlatırken tıkanma durumu ortadan kalka-
caktır
E) farklı bir öyküye geçişinde bir sıkıntı görülmeyecek-
tir
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal
20. Mecliste hazır bulunanlar bunu makûl görürler. Derhâl İstanbul,
Eyüp, Galata, Üsküdar mollaları toplanıp Mimarbaşı, Sekban
ve Şehremini'ne fermanlar olunarak İstanbul'un 4700 mahal-
lesinin imamlarına tenbih olunur. Kalenin tamiri için yardım
istenir. İşçiler ve ustalar çağırılarak Padişah Revan seferinden
gelinceye kadar bir yıl içinde İstanbul ve Galata Kalelerini ve
bütün büyük Padişah camilerini tamir edip beyaza boyayarak
İstanbul'u bir iri inciye benzetirler. Böylece İstanbul'dan karan-
lık gitti. Kaymakam Bayram Paşa'nın eliyle İstanbul Kalesi'nin
tamiri tarihî şudur:
Z
INDAGGEUNION
Duâ edip dedim târihin ey dâniş bu mebnânın!
m
Zemin durdukça dursun bu binâ-yi âsmân-âsâ.
Bu parça, aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Fütüvvetnâme
B) Pendnâme
C) Tezkire
D) Seyahatnâme E) Cenknâme
Ⓡ
22
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?Destan Adı
1. Şu Destanı
II.
Ergenekon
Destanı
Türeyiş
III.
Destanı
Oğuz
Kağan
Destanı
V.
Yaratılış
Destanı
Yukarıdaki destan
hangi iki eser adı dışta kalır?
A) I ve II
D) II ve V
V.
TOPK
Destan Özelliği
MÖ 209-174 yılları arasında hüküm-
darlık yapan Hun hükümdarı Mete'nin
doğumu, hayatı, mücadelesi, Türk birli-
ğini kurması anlatılır.
Uygur hakanının iki güzel kızını ancak
tanrılarla evlenebileceğini düşünmesi
üzerine insanlardan uzak tutmak için
yüksek bir kuleye bırakması ve daha
sonra bu kuleye tanrı olduklarını dü-
şündükleri bir kurtun gelmesi ve o kız-
ların bu kurtla evlenmesi anlatılır.
●
Destanda MÖ 4. yüzyılda yaşamış bir
Türk hükümdarının Makedonya kralı
Büyük İskender'le mücadelesi anlatılır.
adları ile özellikleri eşleştirildiğinde
B) I ve IV
C) II ve III
E) V ve V
5
13
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?13. (1) Güneş aktiviteleri sonucunda yayılan plazma hâlindeki yük-
lü parçacıklar manyetosfer tarafından karşılanır. (II) Manyetos-
ferin Güneş'e bakan yüzü parçacıklarla çarpışarak dalgalanır
ve aksi yöne doğru bir kuyruk oluşturarak damla biçimini alır.
(III) Kuyruk bölümünde hapsedilen parçacıklar, dalgalanma-
lar sonucunda, dev mıknatıs özelliğindeki Dünya'nın kutupla-
rına doğru hızlanarak ilerler. (IV) Atmosfer'in üst katmanlarına
ulaşan parçacıklar, buradaki atom ve moleküllere enerjilerini
aktarır. (V) Dünya'nın manyetik alan çizgilerinin yoğunlaştı-
ğı kutup bölgelerinde yaşanan bu enerji aktarımı sonrasında
fazladan enerji kazanan atom ve moleküller, bu enerjiyi ışık
formunda yayar.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde gök bi-
limiyle ilgili sözcüklerin yazımında bir yanlışlık yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?36. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,
Işık ışık, dalga dalga bayrağım!
Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Tamlayanı ve tamlananı sifat almış belirtili isim tamlaması
B) Tamlayanı zamir olan isim tamlaması
C) Basit zamanlı çekimlenmiş fiil
D) Tamlananı düşmüş isim tamlaması
E) İyelik eki alan türemiş sözcük
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?3.
Divanu Lugati't-Türk ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A)
Türk dilini Araplara öğretmek amacıyla ve Arapça
olarak yazılmıştır.
B)
Eserin yazarı Türkçe kelimelerin karşılıklarını
göstermiş ve bunu halk dilinden derlediği örneklerle
açıklamıştır.
nöbohid
e) Türk boyları ve coğrafyası ile Türklerin örf ve
gelenekleri üzerine önemli bilgiler aktarmaktadır.
D)) Devrinin Türk dünyasını gösteren bir harita
içermektedir.
E) Geçiş Dönemi Türk edebiyatının ilk eseridir.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?B
B
B
. Herhangi bir konuda bilgi vermek ya da
bu bilgiler çerçevesinde bir düşünceyi
savunmak amacıyla yazılan ciddi yazılardır.
Konunun ayrıntılara inilmeden işlendiği,
güncel bir konunun kişisel görüşlerle
verildiği gazete yazılarıdır.
III. Bir kimsenin, kendi yaşamı boyunca
başından geçen ya da tanık olduğu önemli
olaylar, kişiler üzerine yazdığı yazıdır.
IV. Bir olay ya da durumu yerinde gezip görme,
inceleme, araştırma, soruşturma yoluyla
yansıtan, genişletilmiş haber yazılarıdır.
Bu cümlelerde aşağıdakilerden hangisiyle
ilgili bilgi verilmemiştir?
A) Ani
D) Biyografi
00
B) Makale C) Fikra V
EY Röportaj
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?AYT PAF
(PALME ANLATIM POVLER
AYT PS
(PALME BORU POLERI
AYT PO
(PALME OKUL TESTLE
6.
Üç katlı, camları kırık, kapısı asma kilitie kapali, perişan
Bizim sokakta yıkıldı yıkılacak gibi duran bir bina vardı.
hålde bir verdi. Bir gün tadilat başladı. Kim usta, kim
mimar, kim santive sefi anlamadım. Ha bire birileri gelip
binayı dıştan seyrediyor, sonra bakıyorum elleri alçı,
üstleri boya içinde çalışıyorlar. Giyotin pencereler önce
beyaza boyandı, sonra kırmızıya. Dört kere kapısı değişti.
Dışı önce mavi oldu, sonra vesil, en son beyaza boyayıp
üzerine kocaman bir resim çizildi. Resimde onlarca kapi
var. Dışarıdan bakınca bina kapılardan ibaret izlenimi
veriyor. Tadilat bitince de eşya işi başladı. Her gün bir
iki kamyonet geliyor, eşyalar bir giriyor bir çıkıyor. 8 ay
sonunda kapıya tabela astilar: "Vazgeçenler Kulübü"
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine
başvurulmuştur?
A) Öyküleme - betimleme
B) Tartışma - açıklama
C) Karşılaştırma - benzetme
D) Betimleme - tanık gösterme
E) Tartışma - öyküleme
4
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?13-15. sorulan aşağıdaki parçaya
göre cevaplayınız.
Tarihte ilk defa Sümerler mal veya hiz-
met karşılığında, takas dışında, sabit
ve değerli bir nesne olması gerektiğine
inanarak arpayı kullanmışlardı. Örneğin
birkaç et parçası için birkaç kiloluk arpa
ödemişlerdi. Arpayı bugünkü paranı ni-
teliğinde kullanmaya insanları yönlen-
dirmek ilk başlarda zor olsa da zamanla
arpanın kullanımı giderek yaygınlık ka-
zandı. Ancak arpayı hem depolamak
hem de bir yerden bir yere götürmek
zor olduğundan insanlar yeni arayışla-
ra yöneldi, bu da paranın gelişiminde
bir kırılma noktası oldu. Yaklaşık MÖ
3000'de para olarak Mezopotamya'da
gümüş şekel kullanılmaya başlandı.
Sonra hepimizin bildiği üzere Lidyalılar,
ön yüzünde kraliyet armaları bulunan
ilk madeni parayı bastı. Lidyalılardan
bugüne birçok şey değişti ancak insan-
ların paraya karşı duydukları koşulsuz
güven hep aynı kaldı. Öyle ki karşılığın-
da sadece bir avuç banknot alacakları-
ni bile bile limon satmaya, üç yaramaz
çocuğa bakıcılık yapmaya ve hatta be-
reketli bir tarlayı gözden çıkarmaya razı
oldular. Uzun vadeli politik, toplumsal
ve ekonomik ilişkiler ağı sonucunda
para; gündelik hayatın vazgeçilmez bir
gerçeği haline geldi. Çünkü insanlar,
kolektif imgelem ve varsayımın icatları-
na inanmanın getirdiği konfor ve iktidarı
arzuladı.
YEDİİKLİM
13. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
Birer toplumsal sözleşmeye dönü
şen buluşların insana bağışladığı
düşünülen güç ve rahatlık
B) Sosyal bir varlık olarak insanın at
diyet ve mülkiyet ihtiyaçlarını tatmin
etmeye yönelik sistem
C) Dünyadaki ekonomik/düzeni kolay
bir şekilde sürdürmeyi sağlayan
pratik ve güvenli anlaşma biçimi
D) Finans ilişkilerini birbirine bağlayan,
ortaya çıkabilecek sorunları hızla
çözen hayali ve kalıcı sözleşme
E) Ortak yaşamın ekonomik boyutunu
soyutluk ve karmaşadan kurtaran
somutlaştırma girişimi
14. Bu parçaya göre paranın tarihsel se-
rüveninde aşağıdakilerden hangisi-
nin bir rolü olmamıştır?
3.69
LA) Pratik muhafaza edilmesi
B) Kolay taşınabilir olması
C) Ortak bir güven duyulması
DY Dayanıklı materyalin kullanılması
E) Ticari açıdan önemli görülmesi
15. Bu parçada parayla ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmiştir?
A) Banknot şeklinde kullanılmaya baş-
landığı zamana
B) Kimi toplumlarda saygınlık göster-
gesi olarak kabul edildiğine
C) Yaşam için mutlak gerekli bir araç
olarak benimsendiğine
D) Alternatifi olabilecek bir sistem bul-
manın zorluğuna
Maddi değerinin belirlenmesinde ti-
cari uns arın rolüne
2020
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?SU
28
aşağ
ARE INFORMAL YAYIN
BÖLÜM 1
TV
RI
TEST-2
10.1) Doğu tip tarihi incelendiğinde, İslam coğrafyasındaki
tip kurumlarının bugünkü anlamıyla klinik niteliğindeki ilk
müesseseler olarak dünya psikiyatrisinin ve hastaneci-
liğinin gelişmesine öncülük ettiği söylenebilir. (II) Emevi
halifesi El-Velid Abdülmelik tarafından ilk olarak 707'de
Şam'da bir hastane kurulduğu biliniyor. (III) Osmanlı dö-
neminde ise ruhsal hastalıklar için inşa edilen hastaneler-
den birini, Fatih Sultan Mehmet İstanbul'da yaptırmıştır.
(IV) Edirne'ye 1484 yılında büyük bir hastane kazandıran
II. Bayezid, bu hastanenin yanına bir de tip medresesi
kurdurmuştur. (V) Bu hastanede psikolojik rahatsızlıkların
ilaçla, müzikle tedavi edildiği kaynaklarda belirtilmektedir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki sifat-fiil
gruplarının hangisi diğerlerinden farklı bir ögenin
içinde yer almıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
(2015
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Muallim Naci, şiirdeki eski-yeni mücadelesinde eski
edebiyat taraftarlarının lideri olarak adını duyurmuş
ancak ılımlılara da yakın olmuştur.
B) Zehra adlı eseriyle büyük başarı yakalayan Nabizâde
Nâzım, bu eserini kıskançlık teması üzerine oturtmuş;
karakterlerinin betimlemesini gerçekçi biçimde yap-
mıştır.
C) Sami Paşazâde Sezai; öykü ve oyun da yazmış ama
adını relizme yönelen romanıyla duyurmuştur.
D) Abdülhak Hâmit, tüm şiirlerinde hatta manzum tiyatro-
larında bile aruz ölçüsünü kullanmış, hece ölçüsünü
hiç denememiştir.
E) İkinci Dönem Tanzimat edebiyatında Recaizâde Mah-
mut Ekrem, Zemzeme III'ün ön sözü ve Takdir-i Elhan
adlı eseriyle eleştiri türünü canlı tutmuştur.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?15.
A
Bu parçaya göre Zora'yı ezbere bilmenin insanı
dünyanın en bilge kişisi kılmasının nedeni aşağı-
4 dakilerden hangisidir?
1
N
A) Zora'nın, üzerine düşünen insanların hafızaların-
da ve yaşamlarında somut ve kalıcı izler bırak-
E
masi
V
B) Zora'nın, sahip olduğu geniş kültürel mirası ve
zengin bilgi birikimiyle insanlığın ortak hafızasını
temsil etmesi
K
C) Zora'nın, yaratıcı hayal gücünü harekete geçi-
recek nitelikte fiziki ve sosyal atmosfere sahip
olması
8/
Ibu
-eq
D) Düşünce ve bilim tarihine mal olmuş icat ve ke-
şifler yapan birçok kişinin Zora'da doğup yaşa-
ex l
masi
-06 €
p
nia E) Sakinlerinin Zora'yı diğer tüm kadim kentlerden
daha köklü ve çok kültürlü olarak tanıtması
und 6
7
Altı nehrin ve üç sıradağın ötesinde, bir gö-
renin bir daha unutamadığı bilge kent Zora
yükselir. Zora'nın unutulmaz olmasının nede-
ni, hatırlanan diğer kentler gibi anılarda ola-
ğandışı bir imge bırakması değildir. Zora, her
birinde özel güzellikler, nadir şeyler sunan so-
kaklarıyla değil, sokaklar boyunca evlerin, ev-
lerdeki kapı ve pencerelerin her türlü düzen-
sizliği ve kaotik belirsizliği dışlayan kusursuz
dizilişiyle akılda kalır. Zora'nın sırrı, tek bir no-
tasının bile yerinden oynatılamadıgı, değiştiri
lemediği bir müzik partisyonundaki gibi birbiri-
ni izleyen yeni şekiller üzerinde kurulmasında
gizlidir. Zora'yı ezbere bilen biri, uyuyamadığı
gecelerde kentin yollarında yürüdüğünü ha-
yal eder ve kentin kusursuz düzeninin şiirsel
duraklarını adımlar: Bakır saat, berberin çiz-
gili perdesi, dokuz fıskiyeli çeşme, köşedeki
kahve, limana giden kestirme yol bunlardan
bazılarıdır. Zora'da insanlığın varoluşunun bir
arşivi gizlidir aslında. Akla gelebilecek her fi-
kirle bu düzenin her noktası arasında belleğin
anlık çağrışımlar yapmasına yarayacak bir
benzerlik veya zıtlık ilişkisi kurulabilir. Zora'yı
ezbere bilenlerin dünyanın en bilge kişileri ka-
bul edilmesi de bundandır.
Y
A
R
C
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?güç.
bile
ez.
ini
ar
an
Z
bir
i
3.
(1) Güzel sanatların su üstüne çizgi çekmek gibisinden
boş bir uğraş olduğuna inanan, estetikten habersiz insan-
ların sayısı zamanımızda da az değildir. (II) Sinema,
roman, şiir benim ne işime yarayacak diye soran zevk
yoksunlarına her zaman rastlamışımdır. (III) Ünlü eleş-
tirmenlerimizden Mehmet H. Doğan "Şiir İşe Yarar mı?"
başlıklı yazısında bu düşüncedeki insanlara çarpıcı ve
başarılı bir cevap veriyor. (IV) Şiir okumanın ve ede-
biyatın diğer türlerinin, kafasında bu sorulara açık bir
zemin bulundurmaktan uzak duranlar için gerçekte ne
hayatlarında ne de ölümlerinde işe yarar bir fonksiyonu
vardır. (V) Zaten sanatçı da bu düşünce yapısına sahip
bir kitleye seslenmeyi amaçlamayacaktır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) 1. cümlede bir anlayışı devam ettiren insanların var-
lığından söz edilmiştir.
B) II. cümlede yazar ilk cümledeki yargısını destekler
ifadelere yer vermiştir.
C) III. cümlede önceliklere karşıt bir düşünce dile geti-
rilmiştir.
DY IV. cümlede kişisel bir görüş dile getirilmiştir.
EV. cumlede bir sanatçıdan beklenilen tavır ifade edil-
miştir.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?12. Pırıl pırıl gökkuşağını görmek, yağmurun toprakla
buluşmasına şahit olmak demektir.
Bu cümlenin öznesi aşağıdaki sözcük gruplarının
hangisinden oluşmuştur?
A) Isim-fiil grubu
B) İsim tamlaması
C) Sifat tamlaması
D) Zarf-fiil grubu
E) Sifat-fiil grubu
Testokul-
14. Midilli
tam b
gidiş-
aday
Bu
AL
C