Paragrafta Yapı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta YapıSÖZCÜKTE YAPI
1. Tomris Uyar'ın nefis çevirisi, İstanbul'da yeniden ba-
sılıyor.
Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez? >
A) "Uyar'ın" sözcüğü tamlayan eki almıştır.
B) "nefis" sözcüğü basit bir sözcüktür.
C) "çevirisi" sözcüğü birden çok yapım eki almıştır.
D) "İstanbul'da" sözcüğü bulunma durumu eki almıştır.
E) "basılıyor" sözcüğü hem yapım hem de çekim eki
almıştır.
5. Kuş
Uçm
11
gözl
Bu
pim
A)
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı16. "Muhakkak ki şiirin öznesi olan kurmaca ben', şairin gerçek ben'inden tümüyle bağımsız değildir. Mesela Ceyhun
Atuf Kansu'nun 'Kızamık Ağıdı' adlı şiirinde konuşan, kişileştirilen 'gamli, donuk, kış güneşi' dir. Ancak şairin bu şiirini
besleyen asıl kaynağın çocuk doktoru olarak çalıştığı dönemdeki yaşantıları olduğu söylenebilir."
Şairle şiir arasındaki ilişkiyi bu şekilde değerlendiren bir eleştirmenin aşağıdaki metinlerden hangisini örnek
olarak vermesi beklenir?
A) Bütün trenleri kaçırdın,
Acıklı bir roman gibisin şimdi.
İşte milyon insanda milyon yürek
Senin için çarpar mı biri?
Karanlık kış günü akşam üstü
Dost diye sokaklarda kendini ara,
Sevdalı kimsesiz sarhoşlar gibi
Sarıl gizlice ağaçlara.
B) Ve saçlar çizelim, bulutlar,
Türküler, masallar gibi,
Hepsinin üstüne sonra
Kocaman bir insan yüreği.
Öyle bir yürek ki sevgiyle
Arkadaşlıkla, mutlulukla dolsun,
İsterse ondan sonra
Bütün şairler ölsün.
Kederlendiğim günler olmuş
Naçar dolaşmışım sokaklarında,
Sevinçli günlerim olmuş
Başım havalarda gezmişim.
Bağrımı açıp ilgit ilgit
Esen serin rüzgârlarına,
İlk defa kıyılarından
Denizi seyretmişim.
Issız çorak ovalarında
D) Bir gece habersiz bize gel
Merdivenler gıcırdamasın
Öyle yorgunum ki hiç sorma
Sen halimden anlarsın
Sabahlara kadar oturup konuşalım
Kimse duymasın
Mavi bir gökyüzümüz olsun kanatlarımız
Dokunarak uçalım.
E) Sevda mi, umut mu, arkadaş mı,
Anılar mı? Nerde...
Ölüm mü? Doğduğun günden beri
Ardından gezer caddelerde.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıA
A
26. Eser yazıldıktan sonra her şey aslında sayfaların içinde ve
mürekkebe dökülmüş hâlde kalır. Onun haricindeki hiçbir
şeyin de bir önemi yoktur. Orada anlaşılır ya da anlaşılmaz.
Zaten sanatla ilgili herhangi bir ürünün özelliğidir bu. Üreti-
ciyle ürün arasında ilişki bittiği anda, yani eser tamamlan-
dığında o artık kopar ve gider. Sonrasında artık üreticinin
ne yaptığı, hayatta olup olmadığı, hayatına hangi dilde ve
nerede devam ettiği gibi şeylerin hiçbir önemi yoktur çünkü
geriye sadece o eser kalır ve üretici artık okura ilginç gel-
mez. O artık serbesttir ve istediğini yapabilir.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı-
labilir?
Bir eserin ortaya çıkış süreci hiçbir zaman okurun ilgisini
çekmez.
B) Bir eser okura ulaştıktan sonra yazarla okur arasındaki
bağ kopar.
Sanatın sanatçıyı yalnız bırakan vefasız bir yanı her za-
man vardır.
Sanatçı eserini bitirdikten sonra okurdan olumlu bir dö-
nüt gelmesini bekler.
E) Okur için yazarın eserini nasıl yazdığından çok ne yaz-
dığı önemlidir.
27. Hiçbir bilim tek başına gelişemez. Sosyal bilimler içindeki
çeşitli bilim dalları birbirinden mutlaka etkilenmektedir. Tarih
bilimi de birçok ilimle birlikte ve onların yardımıyla vücuda
gelmiştir. Tarihçi hangi konuyu ele alırsa alsın konu yalnız-
klamak
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı172
17.1. Doğum öncesinden başlayarak bu sorunun
oluşumunu etkileyen pek çok faktörün varlığı 2
bilinmektedir.
4
3
TYT/ Türkçe
5
II. Yine başka araştırmalar, yetişkinlikte görülen
inatçı obezitenin temellerinin çocukluk çağlarında
atıldığını ortaya koymaktadır.
III. Yapılan araştırmalar, bu faktörlerden birkaçının
birbiriyle etkileşim hâlinde olduğunda obezitenin
ortaya çıktığını göstermektedir.
IV. Obezite, vücuttaki yağ dokusunun artmasıyla 1
ortaya çıkan önemli bir sağlık sorunudur.
V. Ancak bunların hiçbiri obezitenin oluşumunda
tek başına etkili değildir.
beb
Yukarıdaki numaralanmış cümleler kullanılarak
anlamlı bir paragraf oluşturulduğunda hangi cümle
baştan üçüncü olur?
A) I
B) II
nebodsast inliabl
vs ongloryved-s8840
D) IVdslud E) V
(C) II
debrimstoledo (Gren
lios didergoniektedir.
colore (3.
bilamliqsy
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı6. I. Görme engelli bazı insanların da yankıyla konum belirleme
becerisine sahip olduğu biliniyor.
II.
Yarasalar, yönlerini belirleyebilmek ve çevrelerindeki besinleri
tespit edebilmek için yankıyla konum belirleme özelliğini kul-
lanıyor.
III. Ses dalgaları bir nesneye çarptığında yansıyor ve yarasalar
yansıyan sesi duyduklarında nesnenin yerini, büyüklüğünü
hatta şeklini belirleyebiliyor.
IV. Bu sayede konuşmanın yankısı uzun sürede kulağına ulaşır-
sa çevresindeki nesnenin uzakta, kısa sürede ulaşırsa yakın-
da olduğunu anlayabiliyor.
V. Bu beceriye sahip Daniel Kish isimli görme engelli bir kişi, bir
kelimeyi sesli bir biçimde söylediğinde sesin yankılanarak ge-
ri döndüğünü söylüyor.
A) I
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştura-
cak biçimde sıralandığında hangisi sonuncu olur?
B) II
C) III
D) IV
E V
Lise Türkçe
Paragrafta YapıE) Çocuk ve Allah adlı eserde yer alan şiirler, özgün nite-
likler taşıdığından okurla yeniden buluşturmayı gerek-
mektedir.
2. Araştırmacı Robert Wilson, "Çalışmamız okumak, yazmak,
yapboz yapmak gibi çocukluktan yaşlılığa kadar aralıksız
sürdürülen aktivitelerin yaşlılıkta zihin sağlığını koruyabil-
mek açısından -- gösteriyor." diyor. Araştırma için altı yıl
boyunca iki yüz doksan dört yaşlı insan düşünebilme ve
hafıza konularında onları ölçen bilişsel testlere girdi. Dene-
ye giren kişiler aynı zamanda ne sıklıkla kitap ve gazete
okuduklarını; sudoku ya da satranç gibi oyunlar oynadık-
larını; müzeye, tiyatroya gittiklerini belirterek beyinlerini na-
sil gösterdiler.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki ifadelerden
hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A) tanıklık yaptığını - sağlıklı çalıştırdıklarını
B) bütün bilim insanlarına - çalıştırıp koruduklarını
C) büyük önem taşıdığını - dost düşman herkese
D) çok önemli olduğunu - aktif tuttuklarını
E) bu sağlık taramasında - yeniden canlandırdığını
AVANTAJ YAYINLARI
4
Lise Türkçe
Paragrafta YapıF-VIII (Paragrafın Yapısı)
An-
gör
a gi-
zan-
bir
rum
maz
nlük
gös-
gü-
lan-
pa-
all
VI.
71. Gördüğü her yeni şeyi belleğine resmeder, denemele
re kalkışır, deneyimler edinir.
II. Çevresinde olup bitenleri anlamak, öğrenmek ister.
III. İnsan, yaradılışı gereği meraklı ve öğrenmeye açık bir
varlıktır.
IV. Örneğin, hemen her çocuk ateşin yakıcı olduğunu bir
S
deneyim sonucu öğrenmiştir.
V. Bu nedenle konuşmaya başlar başlamaz durmadan
sorar.
Numaralanmış cümlelerden antamil bir parça oluştu.
rulmak istenirse sıralama aşağıdakilerden hangisi
olur?
A) I-II-V-IV H
I-II-V-IV
BV-I-II-IV
D) IV-V--1
E) V-IL-+-W
1.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıyok-
ebebi
Ali'nin
Ali'yi
) ne
den
tiril-
ÇÖZ KAZAN
22. ve 23. soruları metne göre cevaplayınız.
(1) Dağ, yerkabuğunun çıkıntılı, yüksek, eğimli yamaçlarıyla
çevresine egemen durumda olan ve oldukça geniş bir ala-
na yayılan, tırmanması çok zor, ağaçlarla kaplı ya da çıplak,
kayalık, çok yüksek kesimlerine verilen addır. (II) Dağlar,
kita levhalarının çarpışması nedeniyle yerkabuğunda orta-
ya çıkan büyük ölçekli hareketler sonucunda oluşur. (III) Bu
hareketler, dağların yükselmesine neden olurken kütleçekim
kuvveti tersine bir etki yapar. (IV) Dünya ve tüm gezegenle-
rin üzerindeki bir dağın ulaşabileceği yükseklik temel olarak
dağı oluşturan kayaçların türüne ve gezegenin kütleçekimi-
ne bağlıdır (V) Dağın kendi ağırlığı nedeniyle kayaçlar de-
forme olur. (VI) Bu genellikle kayaçların parçalanması ya da
çok yüksek basınç nedeniyle ergimesi nedeniyle gerçekleşir.
22. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
kaçıncı cümle ile başlar?
A) II
B) III
C) IV
(D) V
E) VI
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı16. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bir atasözü mevcuttur?
A) Sizi görmeyi iple çekiyorum.
B) Hiç yüzü kızarmıyor, üstelik sürekli yalan söylüyor.
C) Çalışmaktan hiç vazgeçmiyor, işleyen demirin ışıldadığını
biliyor.
D) Sessizlikte kitap okuyor, kafasını dinliyor.
E) Annesinin dediklerini yapıyor asla onun sözünden çıkmıyor.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı37. Gazeteci:
Yazar:
(II)-
Yazar:
B
Toplumu büyüten, eğiten, eğip büken, yetiştiren en
önemli unsur kadındır. Eğitimde kadının rolü okullar-
dan, televizyonlardan ve sinemalardan daha fazladır.
Kadınlar dünyanın şekillenmesi için kendilerine veri-
len bu değerin farkında değiller. Farkına varabilmeleri
için onlara hatalarını ve eksiklerini birilerinin söyle-
mesi gerekiyordu. Ruhu ve gururu okşanan kadınlar
toplumsal görevi yerine getiremiyordu. En ön planda
olması gerekirken 'ben niye en ön planda değilim'
diyerek sürekli ilgiye muhtaçmış gibi davranıyordu.
Ve böylelikle kadınlar yitiyor, yani elimizden kayıp
gidiyordu. Kadın yitmemeli, topluma sahip çıkmalıydı.
O yüzden kitabımın adı Yitik Kadınlar oldu.
Gazeteci:
Kendini yazar olarak tanımlayan insanlar, yazmadan
hayattan zevk alamazlar. Yaşamı idame ettirebilmek
ve vücudu doyurabilmek için ekmek, su ve hava ne
kadar gerekliyse benim ruhumu doyurmak için de
yazı yazmak o kadar önemlidir.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) I. Toplumda kadına mal edilen görevler nelerdir?
II. Hayattan en çok zevk aldığınız şey yazmak mıdır?
B) I. Geçmişten bugüne kadın sorunsalı sizce hep var
mıydı?
II. Bir sanatçının asli görevinin ne olduğunu düşünü-
yorsunuz?
C) I. Tema olarak niçin kadınları seçtiniz?
II. Yazmak sizin için hayat boyu süren bir serüven
mi yoksa geçici heves mi?
D) I. Konu olarak kadın problemlerini işlemek bilinçli bir
tercih miydi?
II. Çocukluğunuzdan beri yazmaya meraklı olduğu-
nuz doğru mu?
E) I. Eğitimde kadın faktörünün önemli olduğunu mu
düşünüyorsunuz?
II. Sizi yazma serüvenine çeken itici güç neydi?
TYT "Yıldız Serisi Deneme 2" - 2202/02
TÜRKÇE
10
38.
C
A) ||
t
Ç
is
A) I
b
is
le
ile
bir
Bu
ba
A)
39. Söyle
"usta
söyle
de gü
söyley
ve hik
olama
bir yüz
gerçekt
kadar k
Bu parg
şüncen
40. (1) Sanatçı,
çok şeyi old
ise söyleye
nuşan insan
romanında
izlenimlerini
kendini özell
Diğer romanl
en aza indirm
içinde konuştu
sanatçının anla
Bu parça, iki p
raf numaralanı
B) II
Lise Türkçe
Paragrafta YapıCAM BIR TASLA U KUS
2.
BENIM HOCAM
Modemist romanın en karakteristik özel-
liklerinden biri, zaman kavramini roman
kurgusunun en belirleyici
haline getir-
mesidir. Zamanın göreceliliğinin ve insan
bilincinin algıladığı zamanın nesnel
zamandaki gibi izlemediğinin keşfiyle
birlikte, modern yaşamın karmaşası için-
de varoluşunu sorgulayan bireyin iç dün-
yasını anlatmak isteyen roman yazarları,
zaman kurgusunda önemli birtakım yeni-
likler yapmışlardır.
----
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşa-
ğıdakilerden hangisi sırasıyla getiril-
melidir?
A) noktası zamansal kurguyu
B) durumu - sırasal zamanı
C)
ögesi-kronolojik sırayı
D) mihenk taşı - benzer yöntemleri
E) değeri - gerçeklik ilkesini
Lise Türkçe
Paragrafta YapıÇalıkuşu romanının sosyal yönünü ifade edebilecek en geniş kelime
"Anadolu" dur. Romanda, yoksulluk, cehalet, yaşama sevincinden
yoksunluk gibi temalarla karşılaşırız. Istanbul'da iken "köy" diyince
başkahramanın hayaline yeşillikler arasında, eski Boğaziçi yalılarındaki
güvercinliklere benzeyen sevimli, şen manzaralı kulübeler gelir. Hâlbuki
gerçek hiç de öyle değildir. Özellikle Zeyniler Köyü, Anadolu gerçeğini
tüm çıplaklığıyla gözler önüne serer.
18- Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yazım yanlışı olan sözcükler vardır.
B) Birden çok tamlayanı olan ad tamlaması kullanılmıştır.
C) Girişik birleşik cümle vardır.
D) Birden çok birleşik ada yer verilmiştir.
E) Ek fiilin geniş zaman çekimine örnekler vardır.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıDivan şiirinde sevilen ay parçasıdır, zaman zaman güneştir.
Boyu tübâ ağacı, yahut servi, saçları sünbül veya misktir.
Yanakları gül ya da lâleyi andırır. Gözleri nergis gibi baygın
bakar. Kaşları yay, kirpikleri oktur. Gamzesi kılıç veya hançer
olup âşığın bağrına saplanır. Dudakları hokka yahut mücevher
kutusudur. Dişler ise bu kutu içindeki incilerdir. Yine dudak
bir nokta kadar küçük, bazen hiç yoktur. Bu dudak âb-ı hayât
bağışlar. Ondan bir kere içen bir daha ölmez; ama içebilen
olmamıştır. Çünkü o daima nazlanır. Vâdeder, ama sözünde
durmaz...
İSKENDER PALA
7. ve 8. soruları bu parçaya göre cevaplayınız.
7. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sevilen sevgili-
nin yerine kullanılan kavramlardan biri değildir?
A) ay
B) güneş
D) túbâ ağacı
nad n
E) bülbül
C) servi
UĞUR
Lise Türkçe
Paragrafta YapıUYGULAMA
Öğrendiklerinin yüzeysel çekiciliğinin ötesindeki
içeriksizliğe, iç derinliklerinin ve düşlerinin
üzülüyorum.
sığlığına
2. Bu cümle ve onu oluşturan sözcüklerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Öge dizilişi dolaylı tümleç, yüklem şeklindedir.
B) Yapısına göre girişik birleşik cümledir.
C) Yüklem birleşik zamanlı bir fiildir.
D) Anlamına göre olumlu bir cümledir.
E) Cümlede birden fazla tamlayanı olan belirtili isim
tamlaması vardır.
AMA
uma da
armada
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı10:54 Ⓒ Ⓒ
Emircan
17 dakika önce
A
Vo
LTE
14.5G
80
←
Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşan bir
plan söz konusudur.
●●●
Geçenlerde bir beyefendi ile tanıştım, kendi işinde
başarılı olmasına -ürettiği el işi ürünlerde- rağmen
rünleri için iş konuşmasına gittiğinde hep red cevabı
alıyordu. Fakat kendisinden daha kötü iş çıkaranlar
büyük iş anlaşmaları yapmışlardı bile, peki yanlış olan
neydi? Ben kendisi ile konuştuğumda yanlış olan şeyi
hemen anlamıştım. Çünkü----
20.iletişimle ilgili bu parça aşağıdakilerden hangisiyle
tamamlanabilir?
A) beden dili ve kıyafetleri karşı tarafa güven
vermiyordu.
B) ürettiği malların modası çoktan geçmişti.
C) pazarlama eğitimi almamıştı.
D) güzel konuşmasına rağmen ürünleri yeteri kadar iyi
değildi.
E) aynı ürünleri daha ucuza mal edenler vardı.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı37-38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Tuvalu ülkesi pek bilinmez. Ama "twitch.tv" internet adresinin
sonundakit ibaresi Tuvalu'ya aittir ve tv adanın en bü-
yük para kaynaklarından biridir. Pasifik Okyanusu'nun ortasin-
da dünyanın dördüncü en küçük ülkesi olan Tuvalu, yok olma
tehlikesi altındadır. Küresel ısınma neticesinde deniz seviyes
sadece bir metre yükselirse deniz altında kalacaktır. Ada hal-
ki buna sürekli çözüm üretmeye çalışmaktadır. Nüfusu 11.000
kişiden ibaret olmasina rağmen ileri görüşlü olan Tuvalu halki,
adanin beklenmedik şansının yardımıyla ülkelerini kurtarmak
istemektedir. Tuvalular, kendi kültürlerini korumakta başarılı ol
duklan kadar bağımsızlıklarına da düşkündürler. Hayata karşı
gerçekçi yaklaşımlan ve küresel ısınma felaketine karşı ada
larini kurtarma mücadelelen takdire şayandir. 1995 te tv'nin
kullanım haklan şans eseri Tuvalu'ya verildiğinde Tuvalu'da
internet yoktu. Tuvalu'da internet kullanımı hala yaygın olmasa
da tv internet uzantısı satışından gelen gelir, adanın iyi yön-
de değişmesini sağlamaktadır. Ülke, bu kullanım hakkindan bir
yılda beş milyon dolar kazanmaktadır.
37. Bu parçada Tuvalu ile ilgili aşağıdakilerin hangisine
değinmemiştr?
Halkının özelliklerine
B) Derya üzerindeki konumuna
OF Gelir kaynaklarının çeşitliliğine
D-Küresel isinmadan olumsuz etkilendiğine
temetin verdiği imkân sayesinde geliştiğine
39-
Kişil
dave
Silik
vey
kile
ra
old
tar
ha
SU
ye
VI
9
Loukat & dakika: