Biyoteknoloji Soruları

lar elde ed lar bo- geliş- kama- Smasi islar & Klonlama, canlıların hastalıklarının tedavisi için kullanılmaktadır. Bu süreçte kullanılacak hücreler aşağıdaki klon- lama aşamalan geçirmektedir. Yumurta hücresi Vücut hücresi Çekirdek çıkanlıyor ve atılıyor. Çekirdek transferi Çekirdek Embriyo Zigot Tedavi amaçlı klonlama Hücreler İç kütle Kemik hücreleri Kas hücreleri Sinir hücreleri Bu aşamalar incelenirse aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz? A) Görseldeki kas ve kemik hücresinin DNA'ları birbiriyle aynıdır. B) Vücut hücresi alınan canlının sinir hücresi ile klonlama sonucu oluşan sinir hücresinin nükleotid dizilimleri aynıdır. C) Klonlama aşamaları, genetik mühendislerin çalışma alanına girer. D) Yumurta hücresi alınan canlının kas hücresi ile klonlama sonucu oluşan kas hücresinin nükleotid dizilimleri aynıdır. 73

Tuana Oğretmen, fen bilimleri dersinde "Adaptasyon Ne- dir?" konusunu anlatırken doğal seçilim kavramı ile ilgili bil- diklerini söylemelerini istiyor. Öğrencisi Atakan da aşağı- daki gibi açıklama yapıyor: ● Doğal seçilim, bir ortamda adapte olmalarını sağlayan özelliklere sahip türlerin, genlerini gelecek nesillere ak- tararak hayatta kaldıkları ve üreyebilecekleri bir süreçtir. Örneğin; antibiyotikler direnç ile karşılaşmadıkları bakte- ri oluşumunu kolaylıkla önleyebilmekte ve yok edebil- mektedir. Aneak bir süre sonra bağışıklık kazanan bak- teriler antibiyotik kullanımından etkilenmemektedir. Buna göre Atakan'ın cevabı ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? A) Doğal seçilim kavramını ve canlılar üzerindeki etkisini doğru biliyor. B) Doğal seçilim kavramını ve canlılar üzerindeki etkisini yanlış biliyor. C) Doğal seçilim kavramına ait bilgiyi doğru biliyor, fakat verdiği örnek yanlıştır. 2) Doğal seçilim kavramına ait bilgiyi yanlış biliyor, faka verdiği örnek doğrudur.

A 8. SINIF 1. A 1. Bu testte 20 soru vardir. 2. Cevaplarinizi cevap kağıdının Fen Bilimleri Testi için aynlan kismina işaretleyiniz. A Plazmit BULTI20223-1 SAYISAL BÖLÜM Plazmit "Gen aktarımı", bir canlinin hücrelerine, başka bir canlının DNA'sının belli bölümlerinin yerleştirilmesi işlemine denir. Rekombinant, DNA teknolojisinin uygulamalarından biridir. Bakteri kromozomu Istenilen geni içeren hücre Istenilen gen Rekombinant DNA (plazmit) A -DNA molekül Istenilen gen 11 FEN BİLİMLERİ 10@ Buna göre, gen aktarımıyla ilgili bilgiler incelendiğinde aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapı- lamaz? A) Bir canlıdan başka bir canlıya, istenilen özellikteki gen aktarılabili B) Gen aktarımı ile istenilen her hücreden gen başka bir hücreye aktarılabilir. C) Istenilen genin aktarıldığı hüofe, bu genin çoğaltılmasını sağlayabilin en aktarımında bakteriler kullanılmaktadır. Dşıkkı neden olmuyor ? Diğer sayfaya geçin Kitapçik üzerin UAK kutucuğun o undigina Sindaki ilgili alana k mile kute vap kağıdındak

Bilim insanları nesli tükenen yünlü mamutları yeniden dünyaya getirerek aynı genetik şifreye sahip çok sayıda mamut elde etmeye çalışıyorlar. Fakat önlerinde büyük bir sorun var. Yaklaşık 10 bin yıl önce yaşamış bir mamutun nükleotit diziliminin tamamına fosil kemiklerinden ulaşmak mümkün değil. Bu sorunu aşabilmek için bilim insanları genetik olarak %99 oranında mamutlara benzeyen Asya fillerini kullanmaya karar ver- diler. Bu amaçla mamutların Asya filinden farklı DNA kısımlarını tespit edip bu kısımları Asya filinin DNA'sına ekleyerek tam bir mamut DNA'sı elde etmeyi planladılar. İlk denemelerinde 14 geni değiştirerek başarılı bir mamut hücresi oluşturdular. Verilen haber metnine göre; L Biyoteknolojik çalışmalar ile canlı DNA'sının nükleotit dizilimleri belirlenebilir. Mamutian tekrar dünyaya getirmek için gen aktarımı yöntemi kullanılması planlanmaktadır. X Tam bir mamut DNA'sı elde edildiğinde klonlama yöntemi ile mamutlar dünyaya getirilebilir. çıkanımlarından hangileri yapılabilir? x B) We ll C) Il vell D) II ve III

19. Sıvı basıncına etki eden faktörlerden birini araştırmak için aşağıdaki deney düzenekleri kurularak kont- rollü deney yapılmıştır. Su A) Su Bağımlı Değişken Sıvı basıncının büyüklüğü Sıvının derinliği Düzenek I Buna göre, yapılan deneydeki bağımlı, bağımsız ve kontrol edilen değişkenler aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? B) C) Sivi basıncının büyüklüğü D) Sıvının cinsi Put h 2 Su Bağımsız Değişken Sıvının cinsi Sıvı basıncının büyüklüğü Sıvının derinliği Sıvının derinliği Su Düzenek II Kontrol Edilen Değişken Sıvının derinliği Sıvının cinsi Sıvının cinsi Sıvı basıncının büyüklüğü

Belirli bir hücreyi öldürmek için hastalıklı hücreye "intihar geni" yerleştirilebilir veya "işaretleyici gen" yerleştirilebilir. İlki yapıldığında hücre kendi kendini zehirleyerek öldürür; ikincisinde ise hücre bağışıklık sistemi tarafından yok edilir. Hastalıklı hücre y Hastalıklı hücre Belirli Hücrelerin Öldürülmesi İntihar geni İşaretleyici gen İntihar geni zehirli madde üretir. D) III ve III C) I ve II 81 Hastalıklı hücre ölür. Buna göre; Verilen yöntem genetik mühendisleri tarafından gerçekleştirilen gen tedavisidir II. Bu yöntem kullanılarak genetik hastalıkların tedavisi gerçekleştirilebilir. !! Gen aktarımı yöntemiyle hücre kendi kendini veya bağışıklık sistemimiz tarafından hastalıklı hücre yok edilir. yukarıdaki çıkarımlardan hangileri yapılabilir? A) Yalnız B) Yalnız III Hastalıklı hücre ölür. Bağışıklık sistemi işaretli hücreye saldırır. D) I II ve III

Liselere Giriş Sınavı Deneme - 15/ Fen Bilimleri Testi B 3. Içi sıvı dolu kaba bir şeffaf pipet batırılıyor. Pipetin içerisinde sıvının yükseldiğini gözlemlemek isteyen bir öğrenci şekil I, II ve IIl'deki düzenekleri kuruyor. ● 0 0 Şekil 1 Şekil II bhillsgod Şekil l'de pipetin uç kısmından üflüyor ve pipette SIVI seviyesi artıyor. mg net Şekil Il'de yanan bir mumun alevini pipetin uç kısmına yaklaştırıp bekliyor ve pipetteki sıvı seviyesinin arttığını gözlemliyor. Şekil III nesobivia Marsaliga Şekil IIl'de sıcak hava üfleyen bir fön makinasını pipetin uç kısmına yaklaştırıyor ve pipette sivi sevi- yesinin arttığını gözlemliyor. Verilen bilgilere göre; 1. Şekil I'de pipetin uç kısmından üflemek pipetin uç kısmındaki havayı hızlandırarak uç kısmına etki eden gaz basıncının düşmesine neden olmuştur. II. Şekil Il'de isinan hava yukarı doğru hareket ettiği için pipetin uç kısmında bir alçak basınç oluşmuştur. III. Şekil IIl'deki sistem şekil I ve Il'deki sistemin birleşimi gibidir, bu nedenle sıvı artışı en çok bu durumda gözlenebilir. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I, II ve III

9. E ALTIN PİRİNÇ Vitamin bakımından fakir olan pirinçte, A vitaminin öncül maddesi olan beta karoten üretimin- den sorumlu gen yoktur. Pirincin çok tüketildiği Güney ve Güneydoğu Asya'da 5 yaşın altın- daki çocukların %70'inde A vitamini eksikliği görülmektedir. Bu durum birçoğunun sağlığının bozulmasına ve kör olmalarına neden olmaktadır. Günümüzde gen aktarımı ile nergis bitkisin- de bulunan beta karoten üretiminden sorumlu olan gen, normal beyaz pirince aktarıldığında tanelerinin daha parlak ve sarı yeşil renkte olan altın pirinç üretilmiştir. Yukarıda verilen metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Biyoteknolojik yöntemler ile genetik yapısı ata canlıdan farklı olan canlılar üretilir. B) Gen aktarımı sayesinde besin değeri yüksek olan ürünler elde edilir. C) Altın pirinç tüketen kişilerde vitamin eksikliğine bağlı hiçbir rahatsızlık görülmez. D) Farklı türler arasında gen aktarımı ile altın pirinç elde edilmesi biyoteknolojinin canlılar için olumlu çalışmalarına örnektir.

18. Küresel iklim değişikliğini yavaşlatmanın yolu, at- mosferdeki karbondioksit miktarını azaltmaktan geçiyor. Bu amaçla uygulanabilecek en basit yön- temlerden biri ağaç dikmek. Çünkü yeşil bitkiler fo- tosentezle besin üretirken atmosferden aldıkları kar- bondioksidi kullanıyor. Üstelik atmosferden alınan karbonun önemli bir kısmı gövdenin büyümesinde kullanıldığından kısa süre içinde yeniden atmosfere karışmıyor. Living Carbon adlı biyoteknoloji firmasında çalı- şan araştırmacılar fotosentezi daha verimli hâle getirmek için gen aktarımına yönelmişler. Kavak ağaçlarına kabak ve yeşil alglerden gen aktarımı yapılmış. Sonuçta transgenik kavakların sıradan kavaklara kıyasla 1,5 kat daha hızlı büyüdüğü, %53 daha hızlı kütle kazandığı ve daha çok karbondiok- sit soğurduğu tespit edilmiş. Bilim ve Teknik Nisan 2022 Yukarıda verilen bilimsel yazıya göre aşadağı- dakilerden hangisi söylenemez? Gen alış verişi farklı türler arasında gerçekle- şemez. X B) Genetiği değiştirilmiş kavak ağaçları küresel iklim değişikliğini yavaşlatabilir. ✓ C) Gen aktarımı yapılan kavak ağaçlarının foto- sentez hızı daha fazladır. D) Gen aktarımında biyoteknolojik yöntemler kul- lanılmıştır.

Turgu yapimi Yukarıda verilen bilgilere göre; 1. Soğuğa dayanıklı buğday x iri taneli buğday Soğuğa dayanıklı iri taneli buğday II. Et verimi yüksek boğa x Süt verimi yüksek inek Et ve süt verimi yüksek dana Melezleme III. Küflerden penisilin elde edilmesi Yukarıda verilen uygulamalardan hangisi ya da hangileri modern biyoteknoloji uygulamalarıdır? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III 23 D) I,

olması doğal seçilime örnektir. D) Ağaçların gövde renklerinin beyazdan siyaha dönüşmesi mutasyona örnektir. otvo beyaz güve kelebeklerini sa 6. Günümüzde biyoteknolojik çalışmalar sayesinde birçok şey üretilmiştir. Meyveli yoğurt, raf ömrü uzatılmış gıdalar, enzim içeren çamaşır deterjanları, bakterilerden üretilen insülin hormonları bunlardan bazılarıdır Biyoteknolojik yöntemlerle genetik yapısı değiştirilen bitkilerden daha fazla ürün elde edilebilmektedir. Süt verimi yüksek olan ineklerden süt üretiminde görevli genler başka ineklere aktarılarak bu ineklerde süt verimi artırılmıştır. Tipta gen tedavisi yöntemi ile bazı hastalıkların tedavisi yapılabilmektedir. Öte yandan genetik yapısı değiştirilmiş soya fasulyesi, yer fıstığı gibi besinler insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Bilim insanları alerjiye neden olan besinlerden proteinleri çıkararak bu besinlerin alerjik etkilerini azaltmak için çalışmaktadır. Bu metne göre, 1. Biyoteknolojik çalışmalar gıda üretimi, hayvancılık, tarım tıp gibi birçok alanda uygulanmaktadır. Biyoteknolojik uygulamaların olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de vardır. T. Gen tedavisi yöntemiyle gelecekte birçok hastalığın tedavisi yapılabilir. çıkarımlarından hangilerine ulaşılır? A) I ve II. B) I ve III. EFSANE YARIYIL TATİL KİTABI (1920) 64 C) II ve III. D) I,II ve III. 2 2.

13. İnsan vücudunda bulunan doku ve organlardan bazıları yaralanma veya hasar alma durumunda kendilerini ona- rabilirken bazıları ise bu yeteneğe sahip değildir. İnsan vücudundaki sinir hücreleri bölünme yeteneği kısıtlı hücre- lerdendir. Genelde doğumdan sonra 2 yaşına kadar kendini onarabilen sinir hücreleri bu yaştan itibaren bölünme ve kendini onarma yeteneğini kaybederler. Kas hücresi Kan hücresi Sinir hücresi Kök hücre Bağırsak hücresi Karaciğer hücresi Kalp hücresi Bilim insanları uzun yıllardan beri belirli bir yaştan sonra bölünme yeteneğini kaybeden hücrelerin tekrar bölünme yeteneği kazan- ması için çalışmalar yapıyor. Bu çalışmala- rin büyük bir kısmı da kök hücre tedavisi üzerinde yoğunlaşıyor. Kök hücreler başkalaşma adı verilen bir sü- reç sonunda belirli bir hücre tipine, kas ya da sinir hücresine dönüşebiliyor. İnsanlar- dan alınan kök hücrelerin, ihtiyaç duyulan hücrelerin üretilmesi için kullanılmasına ise kök hücre tedavisi deniliyor. Yanda, kök hücre tedavisinde başkalaşma sonucu oluşan hücreler gösterilmiştir. Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kök hücre tedavi yönteminin başarılı sonuçlarından biri olamaz? A) İş kazasında parmağı kopan bir ustanın parmağının tekrar oluşması VB) Kalp krizi sonrası kalp dokusunda gerçekleşen kalıcı hasarların onarılması Kusurlu görme sinirlerine sahip birinin tedavi sonucunda görme yeteneği kazanması D) Karaciğer kanserine yakalanan birinin hızlı bir şekilde çoğalan kanser hücrelerinin çoğalmasının durdurulması GUNAY 7 YAYINLARI

D) Ağaçların gövde renklerinin beyazdan siyaha dönüşmesi mutasyona örnektir. olumh Günümüzde biyoteknolojik çalışmalar sayesinde birçok şey üretilmiştir. Meyveli yoğurt, raf ömrü uzatılmış gıdalar, enzim içeren çamaşır deterjanları, bakterilerden üretilen insülin hormonları bunlardan bazılarıdır. Biyoteknolojik yöntemlerle genetik yapısı değiştirilen bitkilerden daha fazla ürün elde edilebilmektedir. Süt verimi yüksek olan ineklerden süt üretiminde görevli genler başka ineklere aktarılarak bu ineklerde süt verimi artırılmıştır. Tipta gen tedavisi yöntemi ile bazı hastalıkların tedavisi yapılabilmektedir. Öte yandan genetik yapısı değiştirilmiş soya fasulyesi, yer fıstığı gibi besinler insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Bilim insanları alerjiye neden olan besinlerden proteinleri çıkararak bu besinlerin alerjik etkilerini azaltmak için çalışmaktadır. Sommar Bu metne göre, 1. Biyoteknolojik çalışmalar gıda üretimi, hayvancılık, tarım tıp gibi birçok alanda uygulanmaktadır. II. Biyoteknolojik uygulamaların olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de vardır. III. Gen tedavisi yöntemiyle gelecekte birçok hastalığın tedavisi yapılabilir. çıkarımlarından hangilerine ulaşılır? A) I ve II. B) I ve III. EFSANE YARIYIL TATİL KİTABI (1920) C) II ve III. 64 D) I,II ve III.

cevap Insan hücresi Hormon LGS 5'li Deneme-2 (1920) Hormon DNA'SI Bakteri hücresi C Plazmid DNA'SI Hormon DNA'sının plazmite aktarılması Bakterilerin çoğalması Sadece bu görsetincelenerek, 1. Canlılar arasında gen aktarımı yapılabilir mi? II. Büyüme hormonu sadece bakterilerden mi elde edilir? III. Bakteri plazmitine aktarılan DNA parçası plazmitteki büyüme hormonu ile ilgili genlerinin yapı ve işleyişine etkiler mi? sorularından hangileri cevaplanabilir? A) Yalnız !. B) I ve III. 18 Büyüme hormonunun tedavi amaçlı kullanılması Hormon üretimi artar C) II ve III. D) I, II ve III. Ayakkabi tab D) Basketbol a Diğer Sayfaya Geçiniz

6. Bimast ogar D) Ağaçların gövde renklerinin beyazdan siyaha dönüşmesi mutasyona örnektir. olumh Günümüzde biyoteknolojik çalışmalar sayesinde birçok şey üretilmiştir. Meyveli yoğurt, raf ömrü uzatılmış gıdalar, enzim içeren çamaşır deterjanları, bakterilerden üretilen insülin hormonları bunlardan bazılarıdır. Biyoteknolojik yöntemlerle genetik yapısı değiştirilen bitkilerden daha fazla ürün elde edilebilmektedir. Süt verimi yüksek olan ineklerden süt üretiminde görevli genler başka ineklere aktarılarak bu ineklerde süt verimi artırılmıştır. Tıpta gen tedavisi yöntemi ile bazı hastalıkların tedavisi yapılabilmektedir. Öte yandan genetik yapısı değiştirilmiş soya fasulyesi, yer fıstığı gibi besinler insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Bilim insanları alerjiye neden olan besinlerden proteinleri çıkararak bu besinlerin alerjik etkilerini azaltmak için çalışmaktadır. Soumar Bu metne göre, 1. Biyoteknolojik çalışmalar gıda üretimi, hayvancılık, tarım tıp gibi birçok alanda uygulanmaktadır. II. Biyoteknolojik uygulamaların olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de vardır. III. Gen tedavisi yöntemiyle gelecekte birçok hastalığın tedavisi yapılabilir. çıkarımlarından hangilerine ulaşılır? A) I ve II. B) I ve III. EFSANE YARIYIL TATİL KİTABI (1920) 64 C) II ve III. D) 1,11 ve III.

21 YAYINE 7. Aşağıdaki görsel bir DNA molekülünün kendisini eşlemesine aittir. Bu esnada meydana gelen bir hata şekil üzerinde gösterilmiştir. ACA ACT ACA 1. Zincir MAN TGT TGA TG 2. Zincir 3. Zincir 4. Zincir ACA Hata ACT ACA TGT TA TGT ACA ACT ACA TGT TGA TGT Buna göre sadece yerilen bilgilerden yararlanılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? Eşlenme sonunda oluşan yeni zincirlerin tamamı sitoplazmadaki serbest nükleotidler tarafından oluşturulmuştur. B) Eşlenme sırasında DNA'da meydana gelen hatalar sonraki eşlenme olaylarında düzeltilebilir. Her yeni oluşan DNA, bir eski birde yeni zincir bulundurmaktadır. Dzincir ile 3. zincir aynı nükleotid dizilimine sahiptir. prazlamalarını anlatırken tahtaya aşağıdaki çaprazlamayı yapıyor ve bu