Konu çalışmalarını tamamladıktan sonra, zaman zaman notlarına ve formüllere bakmaya ihtiyaç duyabilirsin. Tekrar yaparken ya da soru çözerken notlara göz atmak ve gerekli ipuçlarını almak, öğrenme aşamasında sana epey yardımcı olacaktır. Kunduz ekibi olarak, alanında uzman eğitmenlerimizin de desteğiyle, her konuda mutlaka görmen gereken ipuçlarını, formülleri, ders notlarını senin için derliyoruz!? Bu yazımızda 10. Sınıf konularından Asitler ve Bazlar, Asitlerin ve Bazların Değerliği, Kuvvetli Asit ve Bazlar, Nötrleşme Tepkimeleri, Tuzlar hakkında bilmen gerekenler ile TYT sınavında önemli olan 10. sınıf Asit Baz ve Tuzlar konusuna ait soruları çözerken işine yarayacağını düşündüğümüz ipuçları yer alıyor. Umarız bu notlar sana yardımcı olur. İyi okumalar!
???
Asitler ve Bazlar İpuçları ve Yeni Nesil Soru Çözümü
ASİTLER ve BAZLAR
ASİTLER-BAZLAR
Asitler ve Bazlar & Tuzlar
Asit ve Bazların Genel Özellikleri – Asit ve Bazların Formülleri
Arrhenius’un tanımına göre, bir madde suda çözünürken H(+) veriyorsa asit, OH(-) veriyorsa bazdır.
- Asitler ekşi, bazlar acı tattadır.
- Hem asitler hem de bazlar suda iyonlaşarak çözünürler. Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
HCl (s) → H+ (aq) + Cl– (aq)
HCl (s) + H2O(s) → Cl– (aq) + H3O+ (aq) - Asitlerin ve bazların tepkimelerinde genellikle tuz ve su oluşur.
HCl (aq) + NaOH (aq) → H2O (l) + NaCl (aq)
H2SO4 (aq) + 2 KOH (aq) → 2 H2O (l) + K2SO4 (aq)
Asitlerin NH3 (amonyum) baz ile tepkimesinden sadece tuz oluşur.
HCl (g) + NH3 (g) → NH4Cl (s) - Asitler soymetallerin (Au, Pt, Cu, Ag, Hg) dışındaki metallerle reaksiyon verirler. Tuz ve H2 gazı oluşur.
Fe (k) + 2 HCl (aq) → FeCl2 (aq) + H2 (g) - Cu, Ag, Hg sadece kuvvetli oksijenli asitlerle tepkime verirler. Tuz + oksit + su oluşur.
2 HNO3 (aq) + Cu (k) → CuNO3 (aq) + NO2 (s) + H2O (s) - Bazlar ise sadece amfoter metallerle (Al, Zn, Cr, Pb, Sn) tepkime verir. Tuz ve H2 gazı oluşur.
Al + 3 KOH → H2 + K3AlO3 - Asitlerin yanına metal gelirse tuz oluşur.
Nötroksit: CO, N2O, NO, H2O
Asitoksit: CO2, NO2, N2O3, SO2, SO3, P2O5
Bazitoksit: CaO, Na2O, Fe2O3, Cu2O, MgO
Bir asitoksit suyla tepkimeye girerse asit oluşur.
Biz bazitoksit suyla tepkimeye girerse baz oluşur.
Kuvvetli Asitler ve Zayıf Asitler
Kuvvetli Asitler: HCl, HNO3, H2SO4
Zayıf Asitler: CH3COOH, H2S, HCN, HF, H3PO4
Kuvvetli Bazlar ve Zayıf Bazlar
Kuvvetli Bazlar: 1A grubu metallerinin hidroksitle (OH-) bileşikleri, NaOH, KOH, LiOH
Zayıf Bazlar: NH3
Asitlerin ve Bazların Değerliği
Asitlerin Değerliği
H veya COOH sayısına bağlıdır. HCl 1 değerlik, H2SO4 2 değerlik, H3PO4 3 değerliktir. CH3COOH 1 değerliktir.
Bazların Değerliği
OH sayısına bakılır. Fe(OH)3 3 değerlik, NaOH 1 değerlik, Ca(OH)2 2 değerliktir.
İndikatörler
Bir maddenin asit veya baz olduğunu anlamayı sağlarlar.
Turnusol Kağıdı: Asitte kırmızı, bazda mavi renk alır.
Fenolftalein: Asitte renksiz, bazda kırmızı renktedir.
Metil Oranj: Asitte kırmızı, bazda sarı renk alır.
Bromtimol Mavisi: Asitte sarı, bazda mavi renk alır.
???
Tuzlar
Asitler ve bazlar nötrleşme tepkimesine girerek tuz ve su oluştururlar. Tepkimede asit H+, baz OH- iyonu verir. Asidin anyonu ve bazın katyonu da tuzu oluşturur. Tuzların katı halleri elektriği iletmez ancak sulu çözeltileri iletir.
???
Şimdi soru çözümlerine devam edebilirsin!
