Gaz basıncına devam ediyoruz.
Üçüncü durumda Manu metreyi inceleyecek olursak Manu metreler kapalı kamplardaki.
Kapalı kaplarda gaz basıncını ölçme mizi sağlar.
Bir önceki dersimiz de açık hava basıncını barometre ile ölçülmüştür.
Şu an kapalı kapılardaki basıncın hızı ölçüyoruz.
Mano metreye şekildeki gibi görüyoruz.
Bir cam tüp içerisinde IX kızımız var.
Civa, sıvı sıvı doldurulmuş ve cıva sıvısında bir fark oluşmuş.
Dışarıda ne basıncı mız vardı?
Açık hava basıncı mız vardı.
Buradaki basınç farkını ölçecek olursak ilk kazanı görmüş olduğunuz gibi cıvanın birleştiği noktaya kadar getirdiğimizde her yöne aynı basıncı yapacak u borusu şeklinde olduğu için cıva ile gazın birleştiği noktadan çizgiyi çektiğinizde denge gereği şu noktalara etki eden basınçla birbirine eşit olması lazım.
Bu noktalardaki basıncı inceleyecek olursak ilk başta şu noktadaki basınca bakacak olursak bu noktaya sadece 2 kazanın basıncı var eşittir diyorum.
Diğer tarafa baktığımızda ise şu noktaya etki eden basınçla da birincisi açık hava basıncı, ikincisi şurada hash kadarlık bir cıva farkı.
O zaman onun da buraya eklersek ilk kızımızın basıncı açık hava basıncı artı Haşo derinliğindeki cıvanın basıncı kadar olmuş oldu.
Buradaki cıva seviyeleri eşit seviyede olmuş olsaydı açık hava basıncıyla IX kızının basıncına eşit olduğunu söyleyebilir.
Dik ya da haç farkı diğer tarafa doğru olsaydı kaşı P sıfırın olduğu tarafa değil de eşitlikte Pek'in oğlu tarafa yazarak yine açık hava basıncı buzu örtmüş olurdu.
Dikkat etmemiz gereken bir noktayı ise şu burada iç kazanın basıncını şu yüzeye kadar aynı olarak taşıdık.
O halde kapalı kaplar daki gaz her yüzeye yaptığı basınç aynı olur.
Onu da şuraya not olarak yazalım.
Kapalı kaplarda gaz her noktaya yani yüzey üzerindeki her noktaya aynı basıncı yapar diyebiliriz.
Açık hava basıncını barometre ile kapalı kaplar daki gazın basıncını manu metre ile ölçtü.
Peki bir denizaltı diğerini nasıl ölçer?
Bati metre yardımıyla ölçer.
Batti metre basınç farkı yardımıyla derinlik ölçen cihazımız dır.
Bati metre cihazımız burada bir uçak yüksekliğini nasıl ölçer o da altimetre cihazıyla ölçer altimetre cihazımız da yine basınç farkı ile yani açık havadaki basınç farkıyla açık hava basıncının farkıyla farkı ile yükseklik ölçen cihazımız dır.
Devam edecek olursak dördü durumumuzda basıncın, hal değişimin etkisinden konuşacak olursak şöyle bir buz alalım, bir buz kütlesi alalım elimize.
Normalde bu hız normal şartlarda deniz seviyesinde 0 santigrat derecede eridiğini hep beraber biliyoruz bunu.
Peki.
Buzu muzun üzerine bir kuvvet uyguladığımız düşünürsek, bir kuvvet uygulamamızı düşünürsek buzu muz şu anda diyelim ki eksi 10 santigrat derecede olsun.
Buz erimeye başlar.
Basınç yaptığınız nokta erime başlar.
Bunu şöyle günü yaşadığımızı düşünebilirsiniz.
Kar yağdığında araçların geçtiği yollar da buz kar erimiş durumdadır.
Fakat kaldırımlarda hala kar birikintisi vardır.
Neden?
Çünkü yolun üzerinden geçen araçlar basınç uyguladığı için eksi 10 santigrat derecede olsa bile karı eritmek nedir?
O halde basınç artarsa suyun ya da buzun buzun erime noktası düşer diyebiliriz.
Burada tabii şunu da eklemek istiyorum.
Basınç o da şurda farklı bir not olsun.
Su hariç tüm maddeler için.
Doğmayı kolaylaştırır.
Kolaylaştırır Elimi.
Zorlaştırır.
Az önce gördünüz basınç buzun erimesini kolaylaştırdı ama bu su haricinde diğerlerinin hepsini ne yapıyor?
Zorlaştırıyor.
Peki biraz da yükseklik farkından bahsedelim.
Örneğin.
Deniz seviyesinden deniz seviyesine şûrası Deniz Seviyesi Olsun Şûrası'nda zirve olsun.
Deniz seviyesinden yukarı doğru çıktıkça, yani yükseklik arttıkça hava moleküllerinin miktarı azalacağı için açık hava basıncı ne olur azalır.
Peki kaynama dediğimiz olay suyun ya da sıvının buhar basıncının açık hava basıncının eşit olduğu durumdur.
Peki açık hava basıncı azaldığına göre o halde kaynama noktası ne olur?
Azalır.
Yani deniz seviyesinde 100 santigrat derecede kaynayan suyumuz zirveye çıktığımızda örneğin 98 santigrat derecede kaynar.
O halde sanki evlerimizde düdüklü tencere ile yemek pişirme mantığı daha iyi oturuyor gibi.
Düdüklü tencerede düdüklü tencerede yemek kıssası daha kısa sürede pişer.
Sebebi çünkü basınç arttığı için.
Çünkü kapağı kapattığınızda buhar basıncına dolayı basınç artacak, kaynama noktasına olacak, o da artacak.
Kaynama noktası arttığı için yemek daha kısa sürede pişecek.
Aynı zamanda zirvede sürekli kar görürüz.
Yaz kış fark etmeden erimeyen karları görürüz.
Yani zirveye çıktıkça ilk anlattığımız duruma dönecek olursak, şu duruma dönecek olursak yukarı çıktıkça basınç azalır, basınç azalır.
Açık hava basıncı azalır.
O yüzden burada erime noktası ne olur?
Yükselir.
Yani normalde 0 santigrat erimesi gereken buz artık 5 6 santigrat derecede erimesi gerekir.
Peki zirvede 5 6 santigrat derece yakalayabiliyor muyuz?
Örneğin Ağrı Dağı'nın zirvesinde.
Tabii ki hayır.
O yüzden erime daha da güç hale gelmiş oluyor.
Üçüncü durumda Manu metreyi inceleyecek olursak Manu metreler kapalı kamplardaki.
Kapalı kaplarda gaz basıncını ölçme mizi sağlar.
Bir önceki dersimiz de açık hava basıncını barometre ile ölçülmüştür.
Şu an kapalı kapılardaki basıncın hızı ölçüyoruz.
Mano metreye şekildeki gibi görüyoruz.
Bir cam tüp içerisinde IX kızımız var.
Civa, sıvı sıvı doldurulmuş ve cıva sıvısında bir fark oluşmuş.
Dışarıda ne basıncı mız vardı?
Açık hava basıncı mız vardı.
Buradaki basınç farkını ölçecek olursak ilk kazanı görmüş olduğunuz gibi cıvanın birleştiği noktaya kadar getirdiğimizde her yöne aynı basıncı yapacak u borusu şeklinde olduğu için cıva ile gazın birleştiği noktadan çizgiyi çektiğinizde denge gereği şu noktalara etki eden basınçla birbirine eşit olması lazım.
Bu noktalardaki basıncı inceleyecek olursak ilk başta şu noktadaki basınca bakacak olursak bu noktaya sadece 2 kazanın basıncı var eşittir diyorum.
Diğer tarafa baktığımızda ise şu noktaya etki eden basınçla da birincisi açık hava basıncı, ikincisi şurada hash kadarlık bir cıva farkı.
O zaman onun da buraya eklersek ilk kızımızın basıncı açık hava basıncı artı Haşo derinliğindeki cıvanın basıncı kadar olmuş oldu.
Buradaki cıva seviyeleri eşit seviyede olmuş olsaydı açık hava basıncıyla IX kızının basıncına eşit olduğunu söyleyebilir.
Dik ya da haç farkı diğer tarafa doğru olsaydı kaşı P sıfırın olduğu tarafa değil de eşitlikte Pek'in oğlu tarafa yazarak yine açık hava basıncı buzu örtmüş olurdu.
Dikkat etmemiz gereken bir noktayı ise şu burada iç kazanın basıncını şu yüzeye kadar aynı olarak taşıdık.
O halde kapalı kaplar daki gaz her yüzeye yaptığı basınç aynı olur.
Onu da şuraya not olarak yazalım.
Kapalı kaplarda gaz her noktaya yani yüzey üzerindeki her noktaya aynı basıncı yapar diyebiliriz.
Açık hava basıncını barometre ile kapalı kaplar daki gazın basıncını manu metre ile ölçtü.
Peki bir denizaltı diğerini nasıl ölçer?
Bati metre yardımıyla ölçer.
Batti metre basınç farkı yardımıyla derinlik ölçen cihazımız dır.
Bati metre cihazımız burada bir uçak yüksekliğini nasıl ölçer o da altimetre cihazıyla ölçer altimetre cihazımız da yine basınç farkı ile yani açık havadaki basınç farkıyla açık hava basıncının farkıyla farkı ile yükseklik ölçen cihazımız dır.
Devam edecek olursak dördü durumumuzda basıncın, hal değişimin etkisinden konuşacak olursak şöyle bir buz alalım, bir buz kütlesi alalım elimize.
Normalde bu hız normal şartlarda deniz seviyesinde 0 santigrat derecede eridiğini hep beraber biliyoruz bunu.
Peki.
Buzu muzun üzerine bir kuvvet uyguladığımız düşünürsek, bir kuvvet uygulamamızı düşünürsek buzu muz şu anda diyelim ki eksi 10 santigrat derecede olsun.
Buz erimeye başlar.
Basınç yaptığınız nokta erime başlar.
Bunu şöyle günü yaşadığımızı düşünebilirsiniz.
Kar yağdığında araçların geçtiği yollar da buz kar erimiş durumdadır.
Fakat kaldırımlarda hala kar birikintisi vardır.
Neden?
Çünkü yolun üzerinden geçen araçlar basınç uyguladığı için eksi 10 santigrat derecede olsa bile karı eritmek nedir?
O halde basınç artarsa suyun ya da buzun buzun erime noktası düşer diyebiliriz.
Burada tabii şunu da eklemek istiyorum.
Basınç o da şurda farklı bir not olsun.
Su hariç tüm maddeler için.
Doğmayı kolaylaştırır.
Kolaylaştırır Elimi.
Zorlaştırır.
Az önce gördünüz basınç buzun erimesini kolaylaştırdı ama bu su haricinde diğerlerinin hepsini ne yapıyor?
Zorlaştırıyor.
Peki biraz da yükseklik farkından bahsedelim.
Örneğin.
Deniz seviyesinden deniz seviyesine şûrası Deniz Seviyesi Olsun Şûrası'nda zirve olsun.
Deniz seviyesinden yukarı doğru çıktıkça, yani yükseklik arttıkça hava moleküllerinin miktarı azalacağı için açık hava basıncı ne olur azalır.
Peki kaynama dediğimiz olay suyun ya da sıvının buhar basıncının açık hava basıncının eşit olduğu durumdur.
Peki açık hava basıncı azaldığına göre o halde kaynama noktası ne olur?
Azalır.
Yani deniz seviyesinde 100 santigrat derecede kaynayan suyumuz zirveye çıktığımızda örneğin 98 santigrat derecede kaynar.
O halde sanki evlerimizde düdüklü tencere ile yemek pişirme mantığı daha iyi oturuyor gibi.
Düdüklü tencerede düdüklü tencerede yemek kıssası daha kısa sürede pişer.
Sebebi çünkü basınç arttığı için.
Çünkü kapağı kapattığınızda buhar basıncına dolayı basınç artacak, kaynama noktasına olacak, o da artacak.
Kaynama noktası arttığı için yemek daha kısa sürede pişecek.
Aynı zamanda zirvede sürekli kar görürüz.
Yaz kış fark etmeden erimeyen karları görürüz.
Yani zirveye çıktıkça ilk anlattığımız duruma dönecek olursak, şu duruma dönecek olursak yukarı çıktıkça basınç azalır, basınç azalır.
Açık hava basıncı azalır.
O yüzden burada erime noktası ne olur?
Yükselir.
Yani normalde 0 santigrat erimesi gereken buz artık 5 6 santigrat derecede erimesi gerekir.
Peki zirvede 5 6 santigrat derece yakalayabiliyor muyuz?
Örneğin Ağrı Dağı'nın zirvesinde.
Tabii ki hayır.
O yüzden erime daha da güç hale gelmiş oluyor.
