Sıvı Basıncı ve Sıvı Basınç Kuvveti

Sıvı basıncı.
Öncelikle birinci şekilde  sıvı basıncının bağlı olduğu değişkenleri   hep beraber inceleyelim.
Bir kabımız var, düzgün  bir kabımız var içinde d özkütleli d özkütleli   sıvının özkütlesi d kadar olan bir sıvımız  var.
Sıvımızın derinliği h kadar.
O halde kabın   K noktasına yani dibindeki noktaya etki eden  sıvı basıncı hangi değişkenlere bağlı onu bir   gözlemleyelim.
Basıncımızı yine P harfi ile ifade  ediyoruz.
Sıvımızın basıncı, sıvının derinliği,   sıvının özkütlesi ve yerçekimi ivmesi ile  yerçekimi ivmesi ile doğru orantılıdır.
P   de sıvı basıncımızdı.
Devam edelim, şekil 2'de  düzgün olmayan bir kabımız var.
2h derinliğine   sahip, içinde d özkütleli sıvımız var.
Peki  yüzeyleri etki eden sıvı basınç kuvveti   değişkenleri nelerdir onu inceleyelim.
Öncelikle  basıncı yüzey alanını etkileyen dik kuvvet olarak   görmüştük.
İçler dışlar çarpımı yaparsak ki  burada F kuvvetimiz aslında basınç kuvveti   demekti.
O halde buradaki sıvı basınç kuvveti  sıvı basınç kuvveti P çarpı S ile ifade edecek   olursak ki az önce sıvı basıncımız sıvının  derinliği, özkütlesi ve yerçekimi ile doğru   orantılıydı.
O halde h.d.g yazarsak bir de  sıvı basıncı kuvvetinde yüzey alanının önemi   olduğunu görüyoruz.
Sıvı basınç kuvveti için  şöyle bir not ifadesi ortaya koyacak olursak,   sıvı basınç kuvveti etki ettiği yüzeyin  tam orta noktasına, tam orta noktasına,   dik etki eder diyeceğiz.
O halde K,L,M  yüzeylerine etki eden sıvı basınç   kuvvetlerini kıyaslayacak olursak, öncelikle  K'yı hesaplayalım.
Sıvı normalde yüzeyin her   noktasında kuvvet uygular fakat biz tam orta  noktasını seçerek, tam orta noktasını seçerek,   aslında yüzeye etki eden ortalama sıvı basınç  kuvvetini bulmuş oluruz.
Bu yüzeyimizin yüzey   alanı 2S kadar olduğunu söylersek örneğin,  kabımızın derinliği 2h kadardı.
O halde tam   da ortam noktanın derinliği ne kadar olur, h kadar  olur.
O halde h, sıvımızın yoğunluğuna d demiştik,   g, yüzey alanını 2S olarak belirlemiştik.  L noktasına etki eden sıvı basınç kuvveti   hesaplayacak olursak ki L noktası T tam da kabın dibinde.
O halde derinliğimiz   basınç kuvvetini hesaplamış olduk.
M noktasına   etki eden sıvı basınç kuvvetine bakacak olursak,  yine yüzeyin orta noktası olduğunu söylemiştik.   O halde derinliğimiz yine h kadar olacak.
M  noktasına etki eden sıvı basınç kuvvetini yazacak   olursak h.d.g.3S kadar olduğunu gözlemleriz.  Sıvı basınç kuvvetlerini kıyaslayacak olursak,   M'de en büyük, K ve L üzerine etki eden  sıvı basınç kuvvetlerinin eşit olduğunu   gözlemleriz.
O zaman yüzeylere etki eden sıvı  basınç kuvvetleri her durumda eşit olmayabilir.
abone ol
Sıkça Sorulan Sorular

 

Sıvı basıncı nedir?

 

Durgun sıvıların ağırlıklarından dolayı bulunduğu kabın her noktasına uyguladığı basınca sıvı basıncı denir. SI birimi Pascal (Pa)'dır. Sıvılar üzerine uygulanan basıncı aynen iletirler.


Sıvı basıncı ile katı basıncı arasındaki farklar nedir?

 

Hem katılar hem de sıvılar ağırlıklarından dolayı bulundukları yüzeye basınç uygularlar. Katılar sadece bulundukları yüzeye basınç uygularken sıvılar şeklini aldığı kabın her noktasına basınç uygular.


Sıvı basıncı formülü nedir?

 

Özkütlesi d olan bir sıvı yer çekimi ivmesi büyüklüğü g olan bir ortamda boş bir kaba doldurulduğunda kaptaki sıvı miktarı h kadar yükseliyor. Verilen değerleri kullanarak sıvı basıncı formülü şu şekilde yazılır:

 

 

P: sıvı basıncı

h: basıncı hesaplanacacak noktanın sıvının yüzeyine olan uzaklığı, derinlik

d: sıvının özkütlesi

g: sıvının bulunduğu ortamın yer çekimi ivmesi büyüklüğü


Sıvı basıncı nelere bağlıdır?

 

Durgun sıvıların basınç formülünü göz önüne aldığımızda, sıvıların bir noktada oluşturduğu basınç:

 

  • basıncı hesaplanacacak noktanın sıvının yüzeyine olan uzaklığı
  • sıvının özkütlesi
  • sıvının bulunduğu ortamın yer çekimi ivmesi büyüklüğü ile doğru orantılıdır.

Durgun sıvıların basıncı bulunduğu kabın şekline ve kesit alanına bağlı değildir.

 

Birbirinden farklı 3 kapta bulunan aynı özkütleli ve aynı yükseklikteki sıcakları eşit sıvıların basınçları eşittir.


Kap içerisinde birbiriyle karışmayan sıvıların kabın tabanına yaptığı sıvı basıncı nasıl bulunur?

 

Pascal Prensibi’nden yararlanılarak elde edilen formül ile aynı sıcaklıkta birbirine karışmayan iki sıvının kabın tabanına yaptığı başın şu formülle bulunur:

 


Sıvı basınç kuvveti nasıl hesaplanır?

 

Sıvılarda yükseklik (h) ve özkütle (d) aynı kalmak şartıyla yüzey alanının (A) değişimesiyle sıvı basınç kuvveti (F) de değişir.

Basıncın genel formülünden (P = F / A) yola çıkarak sıvı basınç kuvvetini yazdığımızda aşağıdaki bağıntıyı elde ederiz.

 

 

Önemli Not: Sıvı basınç kuvveti uygulandığı yüzeye daima diktir. Bir yüzeye etki eden sıvı basınç kuvveti hesaplanırken yan yüzeyin orta noktasının bulunduğu derinlik kullanılır.

Özkütlesi d olan sıvı dolu ekildeki kabın yan yüzeylerine etki eden sıvı basınç kuvvetleri:

 

  • A1 yüzeyine etki eden sıvı basınç kuvveti F1 = 2h . d . g . A1
  • A2 yüzeyine etki eden sıvı basınç kuvveti F2 = h . d . g . A2
  • A3 yüzeyine etki eden sıvı basınç kuvveti F3 = 3h . d . g . A3

 

Basınç ve Kaldırma Kuvveti
Sıvı Basıncı 1 / 3
Sıvı Basıncı ve Sıvı Basınç Kuvveti
Sıvı Basıncı ve Sıvı Basınç Kuvveti