Modernist Roman Anlayışıyla Eser Veren Sanatçılar (Bilge Karasu, Orhan Pamuk)

Kuduzdan herkese merhabalar.
Modernist sanatçılarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Bakın Sait Faik Abasıyanık dayız.
Sait Faik Abasıyanık.
Bir kere durum.
Öykücü büyüğünün Türk edebiyatındaki en önemli isimlerinden biri de zaten.
Biri Memduh Şevket Esendal, diğeri de Sait Faik Abasıyanık.
Bakın gözleme dayanan, dikkat gözlem gerçekçi bir anlatımı olan yazar Deniz ve İstanbul hikaye acısı olarak da bilinir.
Bakın hamallar, kimsesiz çocuklar, sokak kadınları, kısacası sıradan insanlar onun konularıdır.
Bakın.
Eserlerini kendine özgü bir anlatımla yazan yazarımızın sade bir dil kullandığını, sanki karşısındaki ile konuşuyormuş gibi sıcak, içten, ağır egolu, sözsüz, şaşırtıcı ve adeta insanı büyüleyen bir üslupla kaleme aldığını söyleyebiliriz.
Kişileri kendi çevresine uygun bir şekilde canlandırmıştır.
Yani Hamas'ı ona göre kimsesiz bir çocuk ise ona göre bakın.
Sokak kadını ise ona göre hem canlandırmış hem konuşturmuş.
Bakın edebiyatımızda aynı zamanda hümanizmin öncüsüdür diyebiliriz.
Sait Faik Abasıyanık için bakın Medarı Maişet Motoru, Kayıp Aranıyor ve Yaşamak Hırsı bilmemiz gereken önemli romanları dır.
Ve Oktay Akbal.
Bakın Oktay Akbal eserlerinde sıradan insanların dramını, gelenek ve görenekler karşısındaki tutumlarını, sosyal ve ekonomik sebeplerden dolayı düştükleri ümitsizlik yeri dile getirmiştir.
Garipler Sokağı ve Suçumuz İnsan olmak onun bilmemiz gereken önemli romanları arasındadır.
Bilge Karasu Bakın Bilge Karasu aslında postmodern romanın önemli isimlerinde.
Yani eserlerinin romanlarına baktığımızda biraz daha postmodern bir tavır görmekteyiz.
Bireyin sorunlarına ağırlık veren, onun günlük hayattaki açmazlarını işleyen bir yazardır bakın.
Sevgi, dostluk, yalnızlık, inançsızlık, korku ve ölüm gibi kavramları da imgesel bir dille anlatmıştır.
Ihtiyara benzetme simgelerden de bolca yararlanmış ve kendine özgü bir dil anlayışı geliştirmiştir.
Gerek kullandığı cümlelerde ki denediği yeni olanakları gerekse de dilin yapısı yönündeki araştırma ve önerileriyle anlatımın sınırlarını zorlamıştır.
Bakın resim ve müziğe ait unsurları da düz yazıya taşıyarak bakın metin olarak adlandırdığı ürünler kaleme almıştır.
Ve eserlerine baktığımızda gerçeküstü ögeler önemli bir yer tutar iki önemli romanı.
Kesinlikle bilmemiz gereken iki önemli romanı.
Biri Gece, biri de Kılavuz romanı ve Nezihe Meriç.
Bakın 1970'li yıllardaki siyasi savrulma ları anlatmış, kadın ve çocukların sorunlarına eğilmiş dir.
Kadınlar genellikle ev mekanında anlatılır.
Bakın onun eserlerinde.
Günlük izlenimlerini de yine başarılı bir şekilde anlattığını görüyoruz.
Üslubunda da son derece bakın.
Titiz dir eserlerinde iç mekan olarak.
Ev, karakol, mahkeme salonu, hapishane, meyhane, taşıtlar ve sınıfı kullanmıştır iç.
Yani desek ki o romanlarında, eserlerinde iç yer, iç mekan olarak ne ev kullanmış işte evi, karakolu, mahkemeyi.
Peki dış mekanda neler var?
İstanbul, Bodrum, Ankara.
Semtler, caddeler ve yurtdışındaki ülkelere anlatmıştır.
Bakın kadın karakterlere de sıkça yer veren sanatçımızın.
Kişilerini her tabakadan seçtiğini de mutlaka belirtmeliyiz.
Bakın ve eserlerinde şiirsel bir dil kullandığını yine ifade edelim.
Özellikle de kullandığı deyimler onun üslubunu doğal şaşırmıştır.
Bakın.
İki tane önemli romanı var ki, bunu bilmemiz gerekir.
Biri Korsan Çıkmazı, biri de boşlukta mavi.
Modernist anlayışla yazan sanatçılarımıza kaldığımız yerden devam edelim.
Ferit Edgü deyiz.
Yaşayan sanatçılarımızdan biridir.
Bakın onun romanlarında dikkat ederseniz niçin sorusundan çok Nasıl sorusu üzerinde durulmuştur.
Yani kendisi romanlarında.
Niçin değil de nasıl oldu gibi.
Bakın çevresiyle uyum sağlayamayan.
Bireyin sorunlarına edilmiştir.
Toplumsal ve bireysel gerçekleri, psikolojik derinlikleri arttırmıştır.
Bakın.
Aydın kesimin uyumsuzluğun bu yalnızlığını anlatan hikaye ve romanlarıyla da tanınır Ferit Edgü.
Bakın Starter Etkisi, Jean-Paul Sartre.
X Esansiyel Bizim.
Akımı ne hemen hatırlayalım.
Eksi stand akımını, yani varoluşçuluk bakın ki kurucu ismidir.
Jean Pol, satır satır etkisinin baskın olduğu romanlarında dış dünyayı karanlık larla kaplı, umut ışığı olmayan bir yer olarak görüyor.
Ferit Edgü.
Peki roman larımız neler?
Bakın kimse o şimdi Hakkari'de bir mevsim yazdım karşısına.
Çünkü o romanı Hakkari'de Bir Mevsim olarak daha sonra film şeklinde gösterime girmiştir.
Ve Eylül'ün Gölgesinde bir yazdı.
Ferit Edgü nün bilmemiz gereken eserleri arasındadır.
Ve Orhan Pamuk yaşayan büyük sanatçılarımızdan biri de bakın Orhan Pamuk dur.
Peki özelliklerine bakalım.
Romanlarında Doğu-Batı sorunsalını kültürel ve felsefi açıdan ele almıştır.
Ve biz Orhan Pamuk'un romanlarını aslında postmodern roman kategorisinde de değerlendirebiliriz.
Romanlarında kurguladığı zaman eskiye dönüşlerle veya geleceğe gidişler ile şekillenen bilmektedir.
Yani ya eskiye gidecek ya da geleceğe bakın.
Teknik olarak baktığımızda iç konuşmalara çokça yer veren yazarın tarih, felsefe, gazete, şiir gibi değişik metinlerden de çokça alıntı yaptığını görebiliyoruz.
Bakın özellikle eserlerinde ansiklopedi ağırlığı var.
Yani romanlarında aslında bilgi verme görülür.
Çünkü ansiklopediler de ne olur bilgiler olur.
Orhan Pamuk'un eserlerine baktığımızda böyle bir durumun olduğunu da söyleyebiliriz.
Isı ve basit cümlelerden kurtulmak için uzun cümleleri çokça kullanmıştır.
Eserlerinin önemli bir yönü kurgulama daki başarısıdır.
Bakın ama kullandığı dil özentisi ve dağınık tır.
Devam ediyoruz.
Bakın İmge, eğreti leme, fantezi, ironi ve hafif hiciv gibi yeni roman anlayışının bütün yöntemlerini Orhan Pamuk'un kullandığını söyleyebiliriz.
Daha çok aydın kesimi anlatan sanatçımızın.
Zor ve anlaşılan romanlar, daha doğrusu zor ve anlaşılan değil.
Zor anlaşılan romanlar ortaya koymuştur.
Yani Orhan Pamuk'un romanlarını anlamak için biraz üstüne düşmek, eğilmek, dikkatle okumak, takip etmek lazım.
Bakın.
Evet, Türk edebiyatında ilk kez bir sanatçımız Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştır ki bu da Orhan Pamuk dur.
2006'da Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştır.
Şimdi eserlerine isterseniz bir bakalım.
Eserlerinde hemen Cevdet Bey ve oğullarını görüyoruz.
Sessiz Ev, Beyaz Kale, Kara Kitap, Benim Adım Kırmızı, Yeni Hayat, Gizli Yüz, Masumiyet Müzesi ve Kar, Orhan Pamuk'un önemli romanları arasındadır.

Sıkça Sorular Sorular

 

Modernist Roman Yazarları Kimlerdir?

 

Türk edebiyatında modernist roman akımının öncüsü olan yazarlar arasında şunlar sayılabilir:

 

  • Ahmet Hamdi Tanpınar: "Huzur", "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" gibi eserleriyle tanınan yazar.
  • Oğuz Atay: "Tutunamayanlar", "Tehlikeli Oyunlar" gibi eserleriyle modernist romanın önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilir.
  • Adalet Ağaoğlu: "Ölmeye Yatmak", "Fikrimin İnce Gülü" gibi eserleriyle modernist romanın önemli temsilcilerindendir.
  • Orhan Pamuk: "Beyaz Kale", "Kara Kitap", "Benim Adım Kırmızı" gibi eserleriyle modernist romanın önemli yazarları arasındadır.
  • Nâzım Hikmet: "Mavi Gözlü Dev", "Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim" gibi eserleriyle modernist romanın önde gelen yazarları arasındadır.
  • Attilâ İlhan: "Kuşatma", "Zenciler Birbirine Benzemez", "Dersaadet'te Sabah Ezanları" gibi eserleriyle modernist romanın önemli isimleri arasındadır.

Modernist Roman Örnekleri Nelerdir?

 

Türk edebiyatında modernist roman örnekleri şunlardır:

 

  • A.H. Tanpınar'ın "Huzur", "Saatleri Ayarlama Enstitüsü"
  • Oğuz Atay'ın "Tutunamayanlar", "Tehlikeli Oyunlar"
  • Hasan Ali Toptaş'ın "Bereketli Topraklar Üzerinde", "Gölgesizler"
  • Leyla Erbil'in "Tuhaf Olay", "Gecede"
  • Orhan Pamuk'un "Kara Kitap", "Benim Adım Kırmızı"
  • Adalet Ağaoğlu'nun "Ölmeye Yatmak", "Bir Düğün Gecesi"
  • İhsan Oktay Anar'ın "Puslu Kıtalar Atlası", "Galiz Kahraman"

Bu romanlarda sıradan hayatı anlatmak yerine, kahramanın iç dünyasını, psikolojisini, zaman ve mekan algısını, anlatımdaki teknikleri kullanarak farklılaştıran bir tarz benimsenir.


Bilge Karasu Kimdir?

 

Bilge Karasu (1930-1995), Türk yazar, düşünür ve çevirmen olarak tanınan bir isimdir. Eserleri arasında "Kılavuz" (1972), "Gece" (1985), "Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı" (1984) gibi romanları, "Agalıktan Kente" (1971) gibi deneme kitapları ve "Göçmüş Kediler Bahçesi" (1991) gibi öykü kitapları yer almaktadır. Karasu, modern Türk edebiyatında varoluşçu ve postmodern öğeleri harmanlayan bir tarzı benimsemiştir.


Orhan Pamuk Kimdir?

 

Orhan Pamuk (1952- ), Türk yazar, akademisyen ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir. Eserleri arasında "Beyaz Kale" (1985), "Kara Kitap" (1990), "Yeni Hayat" (1994), "Kırmızı Saçlı Kadın" (2016) gibi romanları, "Öteki Renkler" (1999) gibi deneme kitapları, "Masumiyet Müzesi" (2008) gibi anı kitapları ve "İstanbul: Hatıralar ve Şehir" (2003) gibi gezi yazıları yer almaktadır. Pamuk, modern Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir ve eserlerinde Batı ile Doğu arasındaki kültürel ve entelektüel çatışmalara, kimlik arayışlarına ve Türkiye'nin tarihsel ve toplumsal değişimlerine odaklanmaktadır.