Bir bilim olarak coğrafya coğrafya biliminin üç temel ilkesi vardır.
Dalış ilkesi, nedensellik ilkesi, bağlantı karşılıklılık ilkesi.
Dalış ilkesini bir Sur'da bulurken soruya nerede?
Sorusunu sormamız lazım.
Cümleye en ki yanıt olabiliyorsa orada dalış ilkesi vardır.
Nedensellik ilkesinde ise neden?
Sorusunu sormamız gerekir.
Karsilikli ilgi bağlantı ilkesinde herhangi bir soru yok.
Ancak onu da cümle içerisinde rahat bir şekilde anlayabiliriz.
Şimdi dalış ülkesine bakalım olanların yeryüzündeki dalışın açıklayan ülkedir.
Şimdi örneğimizde zeytin Akdeniz ikliminde yetişir.
Hemen sorumu soruyoruz.
Zeytin nerede yetişir?
Akdeniz ikliminde yetişir cevabını aldığımıza göre dağılışı ilkesi var.
Burada nedensellik ilkesi ise coğrafi olayların nedenini açıklayan ülkedir.
Depremin nedeni ne?
Hemen zaten cümle içerisinde de neden ifadesini kullanmış hız faile vardır.
Burada da yanıtı aldık o zaman.
Burada nedensellik ilkesi vardır.
Şimdi bağlantı karşılıklı ilgi ilkesine bakalım.
Bir coğrafi olayın başka bir coğrafi olayı etkilemesi durumudur.
Örnekle ne demek istediğimizi açıklayalım.
Su kaynakları bol olduğu için yerleşmelerin yoğun olması, su kaynaklarının demekki bol olması o bölgede yerleşmelerin de yoğun olmasına imkan sağlamış.
İki durum birbirini karşılıklı şekilde etkilemiş.
Burada ise bağlantı karşılıklı ilgi ilkesi vardır.
Şimdi coğrafyanın bölümlerine bakalım.
Coğrafyayı biz üç bölüm içerisinde inceleyeceğiz.
Fiziki coğrafya, beşeri ve ekonomik coğrafya ve bölgesel coğrafya olmak üzere fiziki coğrafya ile başlayalım.
Fiziki coğrafya şöyle düşünebilirsiniz.
Bir arkadaşımızın fiziksel özelliklerini sayarken nasıl ki saçlarından, gözlerinden değil bunlardan bahsediyorsak göz renginden doğanın da fiziki özellikleri vardır.
Bunlardan birincisi jeomorfoloji, jeomorfoloji yer yeryüzünde görmüş olduğumuz şekilleri ifade eder.
Hemen örnekle açıklayacak olursak, örneğin dağlar, ovalar, platolar bunlara örnektir.
Coğrafya ise yer yüzeyindeki su kaynaklarını ifade eder.
Nedir bunlar?
Göller örneğin lim nöroloji bilimiyle açıklanır.
Okyanuslar olsa coğrafya bilimiyle yeni akarsular yer yüzeyinde görmüş olduğumuz su kaynaklarını ifade eder.
Klinik patoloji ise iklim olaylarını açıklayan bilimdir.
Biyo coğrafya ise alanı kimdir?
Canlılardır.
Bitkiler ve hayvan gruplarıyla ilgilidir.
Beşeri ve ekonomik coğrafya ise insan ve insan uğraşmış olduğu ekonomik faaliyetlerdir.
Hemen bakalım yerleşme coğrafyası, nüfus coğrafyası, tarım mesela insan yapar.
Sanayi, turizm, siyasi coğrafya bu grup içerisindedir.
Bölgesel coğrafyada ise ülkeler ve kıtalar coğrafyasını alabiliriz.
Belirli ülkelerin veyahut da kıtaların bir arada incelenmesi ise bölgesel coğrafya konusu içerisinde yer alır.
Dalış ilkesi, nedensellik ilkesi, bağlantı karşılıklılık ilkesi.
Dalış ilkesini bir Sur'da bulurken soruya nerede?
Sorusunu sormamız lazım.
Cümleye en ki yanıt olabiliyorsa orada dalış ilkesi vardır.
Nedensellik ilkesinde ise neden?
Sorusunu sormamız gerekir.
Karsilikli ilgi bağlantı ilkesinde herhangi bir soru yok.
Ancak onu da cümle içerisinde rahat bir şekilde anlayabiliriz.
Şimdi dalış ülkesine bakalım olanların yeryüzündeki dalışın açıklayan ülkedir.
Şimdi örneğimizde zeytin Akdeniz ikliminde yetişir.
Hemen sorumu soruyoruz.
Zeytin nerede yetişir?
Akdeniz ikliminde yetişir cevabını aldığımıza göre dağılışı ilkesi var.
Burada nedensellik ilkesi ise coğrafi olayların nedenini açıklayan ülkedir.
Depremin nedeni ne?
Hemen zaten cümle içerisinde de neden ifadesini kullanmış hız faile vardır.
Burada da yanıtı aldık o zaman.
Burada nedensellik ilkesi vardır.
Şimdi bağlantı karşılıklı ilgi ilkesine bakalım.
Bir coğrafi olayın başka bir coğrafi olayı etkilemesi durumudur.
Örnekle ne demek istediğimizi açıklayalım.
Su kaynakları bol olduğu için yerleşmelerin yoğun olması, su kaynaklarının demekki bol olması o bölgede yerleşmelerin de yoğun olmasına imkan sağlamış.
İki durum birbirini karşılıklı şekilde etkilemiş.
Burada ise bağlantı karşılıklı ilgi ilkesi vardır.
Şimdi coğrafyanın bölümlerine bakalım.
Coğrafyayı biz üç bölüm içerisinde inceleyeceğiz.
Fiziki coğrafya, beşeri ve ekonomik coğrafya ve bölgesel coğrafya olmak üzere fiziki coğrafya ile başlayalım.
Fiziki coğrafya şöyle düşünebilirsiniz.
Bir arkadaşımızın fiziksel özelliklerini sayarken nasıl ki saçlarından, gözlerinden değil bunlardan bahsediyorsak göz renginden doğanın da fiziki özellikleri vardır.
Bunlardan birincisi jeomorfoloji, jeomorfoloji yer yeryüzünde görmüş olduğumuz şekilleri ifade eder.
Hemen örnekle açıklayacak olursak, örneğin dağlar, ovalar, platolar bunlara örnektir.
Coğrafya ise yer yüzeyindeki su kaynaklarını ifade eder.
Nedir bunlar?
Göller örneğin lim nöroloji bilimiyle açıklanır.
Okyanuslar olsa coğrafya bilimiyle yeni akarsular yer yüzeyinde görmüş olduğumuz su kaynaklarını ifade eder.
Klinik patoloji ise iklim olaylarını açıklayan bilimdir.
Biyo coğrafya ise alanı kimdir?
Canlılardır.
Bitkiler ve hayvan gruplarıyla ilgilidir.
Beşeri ve ekonomik coğrafya ise insan ve insan uğraşmış olduğu ekonomik faaliyetlerdir.
Hemen bakalım yerleşme coğrafyası, nüfus coğrafyası, tarım mesela insan yapar.
Sanayi, turizm, siyasi coğrafya bu grup içerisindedir.
Bölgesel coğrafyada ise ülkeler ve kıtalar coğrafyasını alabiliriz.
Belirli ülkelerin veyahut da kıtaların bir arada incelenmesi ise bölgesel coğrafya konusu içerisinde yer alır.
