Herkese merhaba.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dersi beşinci ünite.
Sivil toplum kuruluşları ve vakıflar konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bugün tarihteki vakıflara ve vakıfların neden kurulduğuna detaylı bir şekilde bakacağız.
Hazırsanız hemen vakıf kavramıyla başlayalım.
Nedir bu vakıf arkadaşlar?
Bireylerin yardımlaşma amacıyla sahip oldukları servet ya da gelirin bir kısmını gönüllü olarak bağışlaması işine biz vakıf ya da vakıf etmek diyoruz.
Vakıflar, kuruluş amacıyla halkın temel ihtiyaçlarının ücretsiz karşılanması amacıyla çalışmaktadır.
Sevgili arkadaşlar, bakın burada en önemli nokta halkın temel ihtiyaçlarını ücretsiz bir şekilde karşılamak.
Vakıfların kuruluş amacı olarak karşımıza çıkar.
Vakıfların en güzel özelliği hiçbir şekilde insanlar arasında dil, din, ırk ve düşünce farkı gözetmeden ihtiyaç sahiplerine yardım götürme işidir.
Yani insanların kesinlikle diline, dinine, ırkına bakarak yardım yapmamışlardır.
Hiç kimseyi birbirinden ayırmadan ihtiyaç sahibi olması göz döndüre göz önünde bulundurularak yardım götürülmüştür.
Vakıfların faaliyetleri toplumda birlik ve beraberliğe katkı sağlamıştır.
Vakıfların çalışmaları sayesinde toplum bir ve bütün hale gelmiştir.
Ayrıca vakıflar sosyal, ekonomik, dini, askeri ve kültürel birçok fayda sağlamaktadır.
Devletlere özellikle Osmanlı Devleti bu faydaları görmüştür.
Arkadaşlar.
Vakıflar deyince aklımıza sosyal yardımlaşma kavramı gelecek.
Sosyal yardımlaşma, insanların birbirlerine yardım etmesi ve dayanışma kavramı gelecek vakıflar sayesinde.
Yardımlaşma ve dayanışma en güzel örneklerini görmüştür.
Türk İslam devletlerinde özellikle hükümdarlar, hükümdarların anneleri ve eşleri, hanedan üyeleri ve devlet adamları vakıflar yoluyla halkın ihtiyaçlarını karşılaşmışlardır.
Bu kişiler ne yapmışlardır?
Aracı aracılar vasıtasıyla kendi vakıflarını kurarak insanların ihtiyaçlarını belirlemişler ve insanların temel ihtiyaçlarını ücretsiz bir şekilde bakın.
Burası önemli.
Vakıfların amacı zaten buydu.
Bu ihtiyaçları ücretsiz bir şekilde karşılaşmışlardır.
Arkadaşlar. Osmanlı Devleti döneminde vakıflar vakfiye denilen bir sözleşme ile kurulmuştur ve bu sözleşmede vakfın amacı ve bilgileri yer almıştır.
Osmanlı döneminde kurulan vakıfların her birinin bir vakfiyesi vardı.
Bu olmak zorundaydı.
Yani aslında yapmaları gereken şeyler bir sözleşme ile onlara söylenmişti ve vakıfların amacı ve bilgileri de bu vakfiye içerisinde yer almaktaydı.
Bunun dışında baktığımızda Osmanlı'da mektep lerden, ilkokul düzeyindeki mektep lerden, üniversite düzeyindeki medreselere kadar tüm eğitim faaliyetleri vakıflar tarafından ihtiyaçları karşılanmıştır.
Arkadaşlar yani eğitim için vakıflar önemli bir kuruluş haline gelmişti.
Yine Osmanlı Devleti'nde ülkenin her tarafında bulunan darı, şifalar, yani hastaneler, mimar haneler yani akıl hastaneleri gibi hastaneler giderleri vakıflar tarafından karşılanmıştır.
Yani baktığımızda vakıflar eğitim işlerini de halle etmişler.
Bunun yanında vakıflar sağlık işiyle de alakalı çalışmalar yapmıştır, yapmışlardır.
Peki günümüzde vakıflar var mı?
Tabi ki var.
Arkadaşlar sizler bunları zaten biliyorsunuz.
Önce şuna değinelim.
Günümüzde vakıflar cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından idare edilmektedir.
Düzenlenmektedir ve temsil edilmektedir.
Peki günümüzde vakıf deyince aklımıza neler geliyor?
Hepimizin bildiği Kızılay var arkadaşlar.
Kızılay doğal afetler sırasında insanlara yardım ediyor.
Yine sağlıkla alakalı görev ve rolleri var.
Yeşilay bağımlılıklarla mücadele eden günümüzün en önemli vakıflarından bir tanesidir.
Tema Türkiye Erozyonla Mücadele ve ağaçlandırma haklıdır.
Kuraklık ve kuraklıktan kurtulma çalışmalar yapmaktadır ve ağaçlandırma çalışmalarında önemli rol oynamaktadır.
Yine eğitim ve sağlık alanında çalışan LÖSEV var.
Arkadaşlar lösemili çocukların eğitim ve sağlık ihtiyaçlarını karşılayan bir vakıftır.
Yine Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirme yani Mehmetçik Vakfımız da askeri alanla alakalı günümüzde faaliyet yürüten vakıflar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dersi beşinci ünite.
Sivil toplum kuruluşları ve vakıflar konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bugün tarihteki vakıflara ve vakıfların neden kurulduğuna detaylı bir şekilde bakacağız.
Hazırsanız hemen vakıf kavramıyla başlayalım.
Nedir bu vakıf arkadaşlar?
Bireylerin yardımlaşma amacıyla sahip oldukları servet ya da gelirin bir kısmını gönüllü olarak bağışlaması işine biz vakıf ya da vakıf etmek diyoruz.
Vakıflar, kuruluş amacıyla halkın temel ihtiyaçlarının ücretsiz karşılanması amacıyla çalışmaktadır.
Sevgili arkadaşlar, bakın burada en önemli nokta halkın temel ihtiyaçlarını ücretsiz bir şekilde karşılamak.
Vakıfların kuruluş amacı olarak karşımıza çıkar.
Vakıfların en güzel özelliği hiçbir şekilde insanlar arasında dil, din, ırk ve düşünce farkı gözetmeden ihtiyaç sahiplerine yardım götürme işidir.
Yani insanların kesinlikle diline, dinine, ırkına bakarak yardım yapmamışlardır.
Hiç kimseyi birbirinden ayırmadan ihtiyaç sahibi olması göz döndüre göz önünde bulundurularak yardım götürülmüştür.
Vakıfların faaliyetleri toplumda birlik ve beraberliğe katkı sağlamıştır.
Vakıfların çalışmaları sayesinde toplum bir ve bütün hale gelmiştir.
Ayrıca vakıflar sosyal, ekonomik, dini, askeri ve kültürel birçok fayda sağlamaktadır.
Devletlere özellikle Osmanlı Devleti bu faydaları görmüştür.
Arkadaşlar.
Vakıflar deyince aklımıza sosyal yardımlaşma kavramı gelecek.
Sosyal yardımlaşma, insanların birbirlerine yardım etmesi ve dayanışma kavramı gelecek vakıflar sayesinde.
Yardımlaşma ve dayanışma en güzel örneklerini görmüştür.
Türk İslam devletlerinde özellikle hükümdarlar, hükümdarların anneleri ve eşleri, hanedan üyeleri ve devlet adamları vakıflar yoluyla halkın ihtiyaçlarını karşılaşmışlardır.
Bu kişiler ne yapmışlardır?
Aracı aracılar vasıtasıyla kendi vakıflarını kurarak insanların ihtiyaçlarını belirlemişler ve insanların temel ihtiyaçlarını ücretsiz bir şekilde bakın.
Burası önemli.
Vakıfların amacı zaten buydu.
Bu ihtiyaçları ücretsiz bir şekilde karşılaşmışlardır.
Arkadaşlar. Osmanlı Devleti döneminde vakıflar vakfiye denilen bir sözleşme ile kurulmuştur ve bu sözleşmede vakfın amacı ve bilgileri yer almıştır.
Osmanlı döneminde kurulan vakıfların her birinin bir vakfiyesi vardı.
Bu olmak zorundaydı.
Yani aslında yapmaları gereken şeyler bir sözleşme ile onlara söylenmişti ve vakıfların amacı ve bilgileri de bu vakfiye içerisinde yer almaktaydı.
Bunun dışında baktığımızda Osmanlı'da mektep lerden, ilkokul düzeyindeki mektep lerden, üniversite düzeyindeki medreselere kadar tüm eğitim faaliyetleri vakıflar tarafından ihtiyaçları karşılanmıştır.
Arkadaşlar yani eğitim için vakıflar önemli bir kuruluş haline gelmişti.
Yine Osmanlı Devleti'nde ülkenin her tarafında bulunan darı, şifalar, yani hastaneler, mimar haneler yani akıl hastaneleri gibi hastaneler giderleri vakıflar tarafından karşılanmıştır.
Yani baktığımızda vakıflar eğitim işlerini de halle etmişler.
Bunun yanında vakıflar sağlık işiyle de alakalı çalışmalar yapmıştır, yapmışlardır.
Peki günümüzde vakıflar var mı?
Tabi ki var.
Arkadaşlar sizler bunları zaten biliyorsunuz.
Önce şuna değinelim.
Günümüzde vakıflar cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından idare edilmektedir.
Düzenlenmektedir ve temsil edilmektedir.
Peki günümüzde vakıf deyince aklımıza neler geliyor?
Hepimizin bildiği Kızılay var arkadaşlar.
Kızılay doğal afetler sırasında insanlara yardım ediyor.
Yine sağlıkla alakalı görev ve rolleri var.
Yeşilay bağımlılıklarla mücadele eden günümüzün en önemli vakıflarından bir tanesidir.
Tema Türkiye Erozyonla Mücadele ve ağaçlandırma haklıdır.
Kuraklık ve kuraklıktan kurtulma çalışmalar yapmaktadır ve ağaçlandırma çalışmalarında önemli rol oynamaktadır.
Yine eğitim ve sağlık alanında çalışan LÖSEV var.
Arkadaşlar lösemili çocukların eğitim ve sağlık ihtiyaçlarını karşılayan bir vakıftır.
Yine Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirme yani Mehmetçik Vakfımız da askeri alanla alakalı günümüzde faaliyet yürüten vakıflar olarak karşımıza çıkmaktadır.
