İki Kesirde Çarpma İşlemi

Herkese merhabalar.
Kunduz altıncı sınıf matematik videoları.
Konumuz iki kesirli çarpma işlemi.
Tam sayılı kesitler varsa arkadaşlar öncelikle bunları bileşke çeviririz.
Bileşik Kesire çeviririz.
İki keskin çarpma işleminde faylar çarpışıp paya yani üst kısmı yazılır.
Arkadaşlar paydalar çarpışıp payda kısmına yani alt kısma yazılır.
Herhangi bir pay ve payda arasında varsa.
Sadeleştirme yapmak.
Sadeleştirme yapmak işimizi arkadaşlar kolaylaştırabilir.
Aşağıdaki işlemleri yapalım.
Örnekte üç bölü beş ile iki bölü yedi kesitlerin çarpıcı bakın.
Üçte ikiyi çarpı yorum, üst kısmı üçte ikiyi çarpıp yazacağım.
Alt kısma ise 5 ile 7 çarpı yorum.
Paylar çarpı adında üç kere ikiden altı oldu.
Paydalar çarpı uzunluğu ise 35.
Doğru cevap 6 bölü 35 miş.
6 bölü 15 ile 4 bölü 9'u çarpı yorum.
Arkadaşlar bu soruda bir sadeleştirme işlemi yapılabilir.
6 ve 9'un ya da 6 ile on beşin üçte bir önerildiğini görüyorum.
Burada isterseniz 6 ile 15 saat eleştirelim.
İkisinde üçte gördüğümüzde burada iki bunu, üçte bölümde ise ne kaldı?
5 kaldı.
Şimdi çarpma işlemini yapabilirim.
Dört kere ikiden sekiz pay kısmı, beş kere 9'dan da 45 oldu.
Eğer işlemi sadeleştirme yapmadan da yapsaydık yine aynı sonuca ulaştırdık.
4 kere 6'dan 24 bulurduk.
Bakın 15 çarpı 9'dan da arkadaşlar 135 bulurduk.
Ancak genelde bulduğumuz bu cevap eğer bir test sorusu ise şıklar da olmaz.
Bu nedenle mutlaka sadeleştirme en son da olsa yapmak zorunda kalıyoruz.
24 ve 135.
Üç ile dönebilen sayılar üç de bölümdü.
Yirmi dördü sekiz.
Yüz 35'i ise 3D bölümde arkadaşlar 45 olarak buluruz.
Yine dediğim gibi sadeleştirme başta yaparsak sayılar büyümeden çok daha kolay olacaktır.
Üçüncüsünde ise 1 tam 6 böyle 7 çarpı 4'ten 1 bölü beş verilmiş.
İlk işimiz burada arkadaşlar varsa tam sayılı kesitleri bileşiği çevirmek.
Bir kere yediden yedi altı daha on üç yaptı.
Fay kısmı 13, faydası ise yedi çarpı dört kere beşten, yirmi bir de pay kısımdan geldi. Yirmi bir bölü beş arkadaşlar hemen burada birinci kestirim paydası ile ikinci kesim payının 7 ile görülebildiğini görüyorum.
7 de öldüğümde burayı bir yerim.
Biri 7 ile bölümde ise üç kaldı.
On, üç ve beş arasında bir sadeleştirme yok.
Kalan sayıları çarptığında 13 çarpı 3'ten otuz dokuz bir kere beşten de arkadaşlar ensar idealiyle otuz dokuz bölü beş olarak bulduk.
Son örnekte ise bir tam 7 bölü 8 bir kere 8'den 8 7 depay kısımdan geldi.
On beş bölü sekiz olarak Birleşik Kesire çevirdik.
Çarpı üç bölü beş.
Burada 15 ile 5 arasında bir sadeleştirme yapabilirim.
On beşi beşe bölümde, üç beşi beşe bölümde bir başka bir sadeleştirme işlemi kalmadı.
Üç kere üçten, dokuz, sekiz kere birden de arkadaşlar sekiz buldum.
Doğru cevapta dokuz bölü sekiz olacakmış.
Bir keskin, belli bir kesir kadar.
Arkadaşlar soru oluyorsa burada o kesitleri çarpı hız, birbirini yani çarpma işlemi yapılır, iki kesir arasında 5 bölü 6'nın 32 bölü 25'ini bulup en sade hale getirmeye çalışacağız.
Genelde arkadaşlar kesitler veya sayılar birbirleriyle ne nin ekiyle başladıysa.
Bunların arasında bir çarpma işlemi olacaktır.
Çünkü bu tarz bir cümle yapısında bize bir kestirim belli bir kesir kadarını sormaktadır.
Yani beş bölü 16'nın 32 böyle yirmi beşini bulurken bunları birbirleriyle çarpı yorum.
Aman sadeleştirme işten var mı diye baştan bakalım.
Çünkü sayılar hem çarpışırken daha büyük olacak hem de çarptıktan sonra sadeleştirme biraz zorluk yaşayabiliriz.
Bakın 5.
Ve 25.
Esas erişebiliyor.
Beşi beşe bölümde bir, yirmi beşi beşe bölündü ise beş kala başka 16 ve 32 arasında sadeleştirme yapabilirim.
32 16'nın iki katı yani 16 ile bir öldüğümde burayı bir buraya 16 ile bölümdeki kaldı.
Kalan sayıların çarpımı var da arkadaşlar bir kere ikiden iki, bir kere beşten de beş. En sade haliyle cevabımız iki bölü beş olarak bulunur.
Soru İki ayaz, bir kitabın birinci gün dört bölü on beşini, ikinci gün birinci gün okuduğunu, üç böyle ikisini okumuştur.
Buna göre kitabın kaçta kaçı arkadaşlar okunmamış dır?
Şeklinde sorumuz ilk olarak Ayaz'ın ikinci gün kitabın kaçta kaçını okuduğunu bulmalıyız.
Birinci gün okuduğunuz, yani dört bölü on beşinin.
3.
Böyle ikisiyle.
Bu iki kez çarptığında arkadaşlar önce 2 ile 4 arası sadeleştirme yaparsam ikide bir öldüğümde 1 2 re bölümde iki, hatta burada üç ve on beş arasında da sadeleştirme var.
3'e bölümde 1, 3'e bölümde ise 5 kaldı.
Çarpma işlemini yaptığımda iki kere birden iki, beş kere birden de beş, yani ikinci gün okuduğu iki bölü beş imiş kitaba.
Kitabın iki bölü beşini okumuş.
Birinci gün okunan ile yani dört böyle on beş ile ikinci gün okunan toplarsa iki bölü beşi topluyorum.
İkinci kestirim paydasının üçte genişletti.
Dört bölü on beş artı.
Üç kere ikiden altı, üç kere beş dendi.
On beş altı.
Böyle on beşi topladığımız arkadaşlar.
On bölü on beşini iki günde okumuş arkadaşlar.
Burası o kitabın okunan kısmı.
Kitabın tamamında.
Bu arada kitabın tamamı arkadaşlar ne kadardır?
Bize sayı olarak verilmediği için sayfası tamamını her zaman bu tarz sorularda bir tam olarak alırım.
Yani kitabın tamamı olan bir da 10 bölü 15'i çıkartmalıyız.
Bir adamın paydası birdir.
Arkadaşlar 15'te genişletti mi?
Ne olur 15 böyle 15 oldu, 15 böyle 15 dendi 10 böyle 15 çıkarttım da.
Kitabın en sonda aslında beş bölü on beşi kalmış, okunmamış.
Beş bölü on beşi okunmamış diyorum.
Hatta bunu en sade hale getirecek olursam, beş ve on beşi, beş de sade değiştirirse bu da bir bölü üç olacaktır.
En sade haliyle.