Merhaba arkadaşlar.
Bu dersimizde asit ve bazlarda kuvvetli ve zayıf olanları işliyoruz.
Hangileri kuvveti hangileri zayıf, kuvvetli ve zayıf olanlarını neye göre belirliyoruz, pH-pOH skalasına göre mi iyonlaşma yüzdesine göre mi ?
Bunların hepsini bu dersimizde öğreniyoruz.
Şimdi pH skalamız ile başlayalım.
Sevgili arkadaşlarım pH değeri 0-7 arasında ise biz bu maddeye asit diyorduk.
7-14 arasında ise baz diyorduk.
7 ise nötr.
Tabii bunları nerede diyoruz ?
25 santigrat derecede.
Geçiyorum pOH'a.
pOH değeri 0-7 arasında ise baz, 7-14 arasında ise asit, 7 ise bu sefer de nötr diyorduk.
Şimdi şöyle bir yanlış ifade var. Burayı düzeltmek istiyorum.
Asidin pH'ı ne kadar küçükse asit o kadar kuvvetlidir.
Bu doğru ama nerede doğru ?
2 tane asit alırsınız.
En başta ikisinin de derişimi aynıdır.
1 molar, 1 molar. İşte burada şunu söylersiniz: kimin pH'ı daha küçükse o daha kuvvetli asit dersiniz ama genel olarak söylemek yani bir asit için bunu söylemek doğru değildir.
Çünkü biz asidin kuvvetli ya da zayıf olduğunu anlamak için iyonlaşma yüzdesine bakarız.
Eğer asidimiz %100 iyonlaşıyorsa kuvvetli asit, bazımız %100 iyonlaşıyorsa kuvvetli bazdır. Zayıflarda ne diyoruz ?
Bu oranı yaklaşık %1'dir diyoruz.
Geriye kalan %99'u moleküler çözünür diyoruz.
Bazlarda da aynı şey geçerli.
Asitler ve bazlarda %1 oranında iyonlaşma ve geri kalanı moleküler çözülüyorsa bunlar zayıftır diyoruz. Tabii bu %1 değişebiliyor asitten aside ya da bazdan baza.
Genel olarak, tanım olarak böyle söylüyoruz.
Şimdi kuvvetli ve zayıf asit ve bazlarımızı bir hatırlayalım.
Şimdi 7A grubuyla başlayayım.
7A'nın ilk elementi olan florun hidrojenli bileşiğini zayıflara yazıyorum. Geri kalanlarını bu tarafa.
Hidrojen klorür, hidrojen bromür, hidrojen iyodür.
Bunlar kuvvetli. Devam ediyorum.
Hidrojen klorür tuz ruhuydu. Kezzap vardı karıştırdığınız HNO3.
Sonra ben buraya bir de HClO4'ü eklerim.
Bunlar kuvvetli olanlar.
Zayıflara devam ediyorum.
Hidrojen siyanürü bilmeniz lazım.
Karbonik asit bilmeniz lazım.
Birde organik asitlerimiz, CH3COOH. Organik bileşik olupta COOH kısmı içeriyorsa bunlarda zayıf asittir diyoruz.
Şimdi devam edelim bazlarla.
Kuvvetli bazlarımız.
1A grubunun OH'lı bileşikleri, sodyum hidroksit, potasyum hidroksit, lityum hidroksit.
Birde buraya baryum hidroksiti eklerim.
Zayıf bazlarda çok fazla bazımız yok.
NH3'ü yazarız.
Bir de organik olupta yapısında NH2 ya da NH içeren bileşikleri de bu gruba yazabiliriz.
Şimdi sevgili arkadaşlarım geliyorum iyonlaşma kısmına.
Hidrojen klorür nerede ?
Kuvvetli asitlerde.
%100 iyonlaşıyor.
1 molar almışım.
1 molar iyonlaşır.
Hepsi iyonlaştı bakın.
Ortamda kalmadı.
Ortamdaki H+ iyon derişimi bir kere kuvvetli bir asittir diyoruz.
Hidrojen siyanüre geldim.
1 molar.
Nerede ?
Zayıf asitlerin içerisinde.
Bu az iyonlaşacak.
Yani buradan X kadar iyonlaştırayım.
X kadar iyonlaştırdım.
X kadar, X kadar oluşur ve X 1 değildir arkadaşlar. molekülü olmak zorunda.
Ortamda iyonlarda var ve burada lütfen dikkat !
O zaman denge konusunu hatırlayalım.
Ortamda bir denge söz konusu. Zayıf asit var elimde.
Zayıf asit olduğu için hem girenlerde molekülü kalıyor hem de ürünlerde madde var.
O yüzden sistem dengeye geliyor arkadaşlar. Zayıf asitlerde biz asitlik sabitinden bahsederiz. Zayıf bazlarda da bu sefer bazlık sabitinden bahsederiz.
Zayıflarda oklar iki yönlü, kuvvetlilerde oklar tek yönlüdür.
Zayıflarda oklar iki yönlü, kuvvetlilerin çözünmelerinde oklar tek yönlüdür.
Burası önemli bizim için !
Burada en son şunu söylüyorum.
Yine vurguluyorum.
Ben bir asidin ya da bazın kuvvetli olup olmadığını anlamak için direkt pH'ına bakmıyorum.
Neyine bakıyorum ?
En başta kaç molardı ?
En başta ne kadardı, en sonda ne kadar kaldığına bakıyorum. Eğer hepsi iyonlaşmadıysa zayıf bir asit ya da bazdır.
Hepsi iyonlaştıysa bu sefer kuvvetli asittir diye söylüyoruz arkadaşlar. Bundan sonraki dersimizde asitlik sabiti ve bazlık sabitini teker teker görüyoruz arkadaşlar. Diğer dersimizde görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
Bu dersimizde asit ve bazlarda kuvvetli ve zayıf olanları işliyoruz.
Hangileri kuvveti hangileri zayıf, kuvvetli ve zayıf olanlarını neye göre belirliyoruz, pH-pOH skalasına göre mi iyonlaşma yüzdesine göre mi ?
Bunların hepsini bu dersimizde öğreniyoruz.
Şimdi pH skalamız ile başlayalım.
Sevgili arkadaşlarım pH değeri 0-7 arasında ise biz bu maddeye asit diyorduk.
7-14 arasında ise baz diyorduk.
7 ise nötr.
Tabii bunları nerede diyoruz ?
25 santigrat derecede.
Geçiyorum pOH'a.
pOH değeri 0-7 arasında ise baz, 7-14 arasında ise asit, 7 ise bu sefer de nötr diyorduk.
Şimdi şöyle bir yanlış ifade var. Burayı düzeltmek istiyorum.
Asidin pH'ı ne kadar küçükse asit o kadar kuvvetlidir.
Bu doğru ama nerede doğru ?
2 tane asit alırsınız.
En başta ikisinin de derişimi aynıdır.
1 molar, 1 molar. İşte burada şunu söylersiniz: kimin pH'ı daha küçükse o daha kuvvetli asit dersiniz ama genel olarak söylemek yani bir asit için bunu söylemek doğru değildir.
Çünkü biz asidin kuvvetli ya da zayıf olduğunu anlamak için iyonlaşma yüzdesine bakarız.
Eğer asidimiz %100 iyonlaşıyorsa kuvvetli asit, bazımız %100 iyonlaşıyorsa kuvvetli bazdır. Zayıflarda ne diyoruz ?
Bu oranı yaklaşık %1'dir diyoruz.
Geriye kalan %99'u moleküler çözünür diyoruz.
Bazlarda da aynı şey geçerli.
Asitler ve bazlarda %1 oranında iyonlaşma ve geri kalanı moleküler çözülüyorsa bunlar zayıftır diyoruz. Tabii bu %1 değişebiliyor asitten aside ya da bazdan baza.
Genel olarak, tanım olarak böyle söylüyoruz.
Şimdi kuvvetli ve zayıf asit ve bazlarımızı bir hatırlayalım.
Şimdi 7A grubuyla başlayayım.
7A'nın ilk elementi olan florun hidrojenli bileşiğini zayıflara yazıyorum. Geri kalanlarını bu tarafa.
Hidrojen klorür, hidrojen bromür, hidrojen iyodür.
Bunlar kuvvetli. Devam ediyorum.
Hidrojen klorür tuz ruhuydu. Kezzap vardı karıştırdığınız HNO3.
Sonra ben buraya bir de HClO4'ü eklerim.
Bunlar kuvvetli olanlar.
Zayıflara devam ediyorum.
Hidrojen siyanürü bilmeniz lazım.
Karbonik asit bilmeniz lazım.
Birde organik asitlerimiz, CH3COOH. Organik bileşik olupta COOH kısmı içeriyorsa bunlarda zayıf asittir diyoruz.
Şimdi devam edelim bazlarla.
Kuvvetli bazlarımız.
1A grubunun OH'lı bileşikleri, sodyum hidroksit, potasyum hidroksit, lityum hidroksit.
Birde buraya baryum hidroksiti eklerim.
Zayıf bazlarda çok fazla bazımız yok.
NH3'ü yazarız.
Bir de organik olupta yapısında NH2 ya da NH içeren bileşikleri de bu gruba yazabiliriz.
Şimdi sevgili arkadaşlarım geliyorum iyonlaşma kısmına.
Hidrojen klorür nerede ?
Kuvvetli asitlerde.
%100 iyonlaşıyor.
1 molar almışım.
1 molar iyonlaşır.
Hepsi iyonlaştı bakın.
Ortamda kalmadı.
Ortamdaki H+ iyon derişimi bir kere kuvvetli bir asittir diyoruz.
Hidrojen siyanüre geldim.
1 molar.
Nerede ?
Zayıf asitlerin içerisinde.
Bu az iyonlaşacak.
Yani buradan X kadar iyonlaştırayım.
X kadar iyonlaştırdım.
X kadar, X kadar oluşur ve X 1 değildir arkadaşlar. molekülü olmak zorunda.
Ortamda iyonlarda var ve burada lütfen dikkat !
O zaman denge konusunu hatırlayalım.
Ortamda bir denge söz konusu. Zayıf asit var elimde.
Zayıf asit olduğu için hem girenlerde molekülü kalıyor hem de ürünlerde madde var.
O yüzden sistem dengeye geliyor arkadaşlar. Zayıf asitlerde biz asitlik sabitinden bahsederiz. Zayıf bazlarda da bu sefer bazlık sabitinden bahsederiz.
Zayıflarda oklar iki yönlü, kuvvetlilerde oklar tek yönlüdür.
Zayıflarda oklar iki yönlü, kuvvetlilerin çözünmelerinde oklar tek yönlüdür.
Burası önemli bizim için !
Burada en son şunu söylüyorum.
Yine vurguluyorum.
Ben bir asidin ya da bazın kuvvetli olup olmadığını anlamak için direkt pH'ına bakmıyorum.
Neyine bakıyorum ?
En başta kaç molardı ?
En başta ne kadardı, en sonda ne kadar kaldığına bakıyorum. Eğer hepsi iyonlaşmadıysa zayıf bir asit ya da bazdır.
Hepsi iyonlaştıysa bu sefer kuvvetli asittir diye söylüyoruz arkadaşlar. Bundan sonraki dersimizde asitlik sabiti ve bazlık sabitini teker teker görüyoruz arkadaşlar. Diğer dersimizde görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
