Evet arkadaşlar bu videomuzda da sohbeti işleyeceğiz.
Öncelikle arkadaşlar sohbetin diğer adını bilelim.
Söyle şef öğrencilere bunu neyle karıştırıyor arkadaşlar?
Söylev ile karıştırıyor.
O yüzden buraya dikkat etmemiz gerekiyor.
Söylev demek nutuk demek.
Sohbet demek söyleşi demek.
Öncelikle bunu bilelim.
Sohbet ne demek arkadaşlar?
Günlük yaşamdaki konular üzerine.
Makalede, günlük yaşamdaki konularda arkadaşlar.
Sohbette aradaki farklar neler?
Günlük yaşamdaki konular üzerine.
Bir yazarın kişisel düşüncelerini detaya inmeden ele alarak, genellikle de gazete ya da dergilerde yayımladığı yazı türüne denir arkadaşlar.
Bakın çoğunlukla gazete ve dergilerde yararlanılır.
Güncel olaylar anlatılır.
Kültür ve sanat hayatındaki gelişmelere fazla derine inmeden arkadaşlar şu kısım bizim için önemle derine inmeden anlatılır.
İçten, samimi bir dil kullanılır.
Makalede Arkadaşlar, ben anlattığım şeyleri kanıtlamak zorundaydım.
Anlattığım düşünceleri, söylediğim cümleleri nesnel ifadelerimi kanıtlamak, ispatlamak zorundaydım.
Ama sohbette herhangi bir ispatlama kaygısı yok ve kesinlikle samimi bir üslup kullanılıyor.
Makalede asla samimi bir üslup yoktu, ciddi bir üslup vardı.
Bu ikisini karşılaştırmalı şeklinde testlerde de okul sınavlarında da sorabilirler arkadaşlar.
Sohbet türünde arkadaşlar.
Yazarın karşısındaki ile sohbet ediyormuş hissi ile.
İçten bir anlatım tarzı var.
Bak karşımdaki ile sohbet ediyormuş hissi var.
Bu şekilde okuyucu ile bir samimiyet kurularak düşüncelerin aktarılması sağlanmaya çalışılıyor.
Aslında düşünceler bir sohbet havasında ifade edilirken yazarın kanıtlama kaygısı bulunmuyor.
Gazete ve dergilerde yayımlanan sohbet yazılarının konuları arkadaşlar daha çok günlük olaylardan seçilir.
Bütün türlerde olduğu gibi sohbet türünde de arkadaşlar giriş, gelişme ve sonuç bölümü vardır.
Giriş bölümünde yazar konusu hakkında bilgi verir.
Genişleme bölümünde konu hakkında ayrıntılı açıklamalar yapar.
Sonuç bölümünde de arkadaşlar konuyu toparlayarak özet yapar.
Bakın sohbet türünün kapsamı geniştir.
Arkadaşlar şu kısmı söyledik zaten güncel olaylar vardır.
Kendi kentten seçtiği konu ile ilgili kendine özgü görüş ve düşüncelerini ifade eder öznel dir.
Yani arkadaşlar sohbette kesinlikle öznellik ya da subjektif lik vardır.
Arkadaşlar subjektif öznel demek bunu bilelim.
Derine inmeden anlatıyorum.
Karşımdaki ile konuşuyormuş hissi yaratıyorum.
Insanı ilgilendiren hemen her konu sohbetin konusu olabilir arkadaşlar.
Canlı ve akıcı bir üslubum olacak.
Fıkralar dan yararlanabilir, ata sözlerinden yararlanabiliriz.
Kişisel düşüncelerim var ve ben bunları ispatlamak zorunda değilim.
Anekdotları ve şiirlere yer verebilirim.
Bunları kullanmam herhangi bir yanlışlığı göstermez arkadaşlar.
Bazen okuyucunun ağzından sorular sorarım, okuyuculardan onay beklerim, bazen de soruları yine kendim cevaplarım.
Arkadaşlar şimdi bakın Cumhuriyet öncesi sohbet var arkadaşlar.
Bir de Cumhuriyet sonrası sohbet var.
Şimdi biz Cumhuriyet öncesine bakacak olursak sohbet arkadaşlar bir yazı türü olarak Türk edebiyatına ilk olarak Tanzimat döneminde girdi.
Bunu asla unutmuyoruz.
Tamamı ilk olarak Tanzimat döneminde girdi.
Hangi türlü girdi arkadaşlar gazetecilikle girdi.
Sohbet zaten gazete çevresinde gelişen bir edebi türdür.
Arkadaşlar ilk olarak Tanzimat döneminde giriyor.
Bu dönemin genel anlayışına uygun olarak arkadaşlar, yazarlar diğer türlerde olduğu gibi sohbette de toplumsal fayda ilkesini amaçlıyorlar.
Biliyorsunuz ki Tanzimat'ın birinci döneminde sanat toplum içindir anlayışı hakimdi.
Tanzimat'ın ikinci döneminde sanat sanat içindir anlayışı hakimdir.
Sohbet türünde de sanat toplum içindir anlayışını gözetiyor olarak başlar.
Dönemine göre sade bir dil kullanmaya çalışıyorlar.
Bu dönemde kim var arkadaşlar Ahmet Mithat Efendi Serveti Fünun döneminde arkadaşlar, Tevfik Fikret, Halid Ziya Uşaklıgil, Hüseyin Cahit Yalçın gibi şairler sohbet türünde yazılar yazmışlardır.
Servet i Fünun döneminde bağımsız çizgide eser veren arkadaşlar Ahmet Rasim, sohbet türünün ilk yetkin örneklerini, yani başarılı örneklerini veren kişi.
Servet i Fünun döneminin bağımsız sanatçısı olan Ahmet Rasim midir?
Bakın hiçbirinin eserini yazmadım ama Ahmet.
Eserini yazdım.
Birinci eseri Ramazan Sohbetleri.
İkinci eseri Muhacir Bu ya üçüncü eseri.
Zenginler iftar sofralarında sadece buraya yazdıklarımı bilin sizin için yeter arkadaşlar.
Bu eserler bizim için önemlidir.
Zenginlerin iftar sofralarında adlı metinde mesela başta yardımlaşma olmak üzere geleneklere sahip çıkmak gerektiğini, yoksullara yardımcı olurken gösterişten uzak durmanın önemini, yani göstere göstere yapma, alçak gönüllü ol demek istiyor.
Türk ve İslam tarihinden örneklerle anlatıyor arkadaşlar içeriğini.
Ezber demenize gerek yok.
Özellikle Ramazan Sohbetleri ve Muhacir Bu adlı eserler Ahmet Rasim için bizim için önemlidir soru kalıbı şeklinde karşımıza gelebilir.
Cumhuriyet döneminde sohbete bakacak olursak arkadaşlar Cumhuriyet döneminde diğer düzyazı türlerinde olduğu gibi sohbette de sade, yalın bir dil ve anlatım kullanılmıştır.
Arkadaşlar Anadolu insanına seslenmek amaçlanmıştır.
Insana ve yaşama dair her tür kavram ve olgu bu dönem sohbetlerinde ele alınmıştır.
Buraya yazdığım kişilerin eserlerini bilseniz yeterli arkadaşlar.
Nurullah Ataç Söyleşiler.
Şevket Rado.
Eşref Saat.
Bakın bunlar çok önemli.
Ezberleme zam olur mu hocam?
Hayır olmaz.
Zaten ayrıntılı bir şekilde yazmadık.
Su Kemal Yetkin'in Arkadaşlar edebiyat konuşmaları.
Bunların içinden geri planda kalan hangisidir diyecekseniz sonuncusu.
Ahmet Kabaklı sohbetler.
Bunları bilmemiz gerekir arkadaşlar.
Zaten devlet kitabında da yer alıyor.
Şimdi arkadaşlar sohbetle deneme.
Bu ikisini öğrenciler çok karıştırıyor.
Bunların farklılıkları ve ortak yönlerine bakacak olursam özellikle testlerde sohbet ve deneme birbirine karışıyor.
Bunların farkları arkadaşlar bakın sohbette okurla sohbet ediyormuş gibi bir hava vardır.
Ama denemede yazarın kendisiyle sohbet ediyormuş gibi bir havası vardır.
Bu en önemli farktır.
Sohbet denemeye göre daha uzundur.
Deneme daha kısa bir yazı türüdür.
Unutmuyoruz arkadaşlar.
Sohbette ben karşımda biri varmış gibi konuşuyorum.
Denemede kendi kendime konuşuyorum.
Bu kısmı unutmuyoruz.
Ortak yönleri neler?
Mesela arkadaşlar, ikisinde de devrik cümleler yer alabilir.
İkisinde de düşünceleri kanıtlama kaygısı yoktur.
Denemede bunu bir daha anlatacağız zaten.
Düşünsel bir yazı planına göre yazılır.
Yani ikisinde de giriş, gelişme ve sonuç vardır.
İkisinde de samimi, sade ve duru bir anlatım vardır.
Bu kısma çok dikkat ediyoruz.