Bu dersimiz de 1980 sonrası romanı mız.
Yani daha doğrusu post modern doğrultuda eser veren bazı sanatçılarımız üzerinde duracağız.
Bunlardan ilki İnci Aral.
Bakın İnci Aral işaret diyelim.
Bakın yapıtlarında bireyin içinde bulunduğu çevre ve toplumsal koşullar tarafından belirlenen ruh hallerini, kadın erkek arasındaki uyuşmazlık ve algılama farklılıklarını, bağlılık ve özgürlük sorunlarını irdeleyen bir yazardır.
Bakın hikaye ve romanlarında sosyal, siyasi, ailevi çeşitli olayları post modern bir yaklaşımla ele almıştır.
Özelikle bakın iç konuşma tekniğini ustaca kullandığını söyleyebiliriz.
Ve bu iç konuşma tekniğini ustaca kurulmuş denge, dilsel oyunlar, geri dönüşlerle sağlanan hareketlilik ve yalınlık onun romanlarına yine akıcılık kazandırmıştır.
Diyelim bakın, romanlarında kadının toplumdaki toplum içindeki yerini de araştırmış ve bazı şekillerde belli mesajlar vermeye çalışmıştır.
Bakın ve toplumsal değişimi, bu değişimin de bireyler üzerindeki etkisini yine eserlerinde işlediğini söyleyebiliriz.
Peki eserleri neler?
Bakın Ölü Erkek Kuşlar, Yeni Yalan Zamanlar Bunlar Bakın Üçleme dir, Yeni Yalan Zamanlar.
Ikincisi Safran sarıdır.
Üçüncüsü Mor dur bakın bunu bileceğiz.
Yeni Yalan Zamanlar.
Safran, Sarı ve mor.
İçimden kuşlar göçüyor.
Sadakat Taş ve Ten onun yine eserleri arasındadır.
Ve Leyla Erbil bakın roman ve hikayelerinde psikolojinin özgürleştirici yöntemlerinden yararlanarak ailenin, okulun, toplumun ürettiği tablolarla dolu ideolojilere karşı olmuştur.
Bakın, dilin kelime varlığını ve cümle yapısını değiştirir.
Bazı hikayelerinde akıldışı, inandırıcılığı tartışılır kişiler bulur ve bu kişiler varlıklarını sürdürür.
Peki hangi eserlerini bileceğiz?
Tuhaf bir kadın.
Karanlığın Günü.
Mektup başları.
Cüce üç başlı ejderha.
Leyla Erbil'in bilmemiz gereken eserleri içerisindedir.
1980 sonrası romana, bu dönemin sanatçılarına kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Bakın Nazlı Eray dayız.
Yine yaşayan sanatçılarımızdan biridir.
Eserlerinde Gabriel Garcia Marquez, Marquez'in Fantastik Gerçekçiliği ne ait öğelerden etkilendiğini görüyoruz.
Yani bu fantastik gerçekçilik ögelerinin onun eserlerinde ağır bastığını görüyoruz ki bunun Gabriel Garcia dan kaynaklandığını da hemen söyleyelim.
Bakın eserlerinde ironi ve eleştirinin ağır bastığı gerçek dışı bir evren kurgulanmıştır kendisi.
Onun sanatının en başarılı yönü.
Düşle gerçeğin yaşanan ila tasarılarının bakın iç içe örüldüğü öykü ve romanlarını zengin bir hayal gücüyle oluşturmasıdır.
Özellikle de gerçeküstücülük akımının niteliklerini taşıyan ve birçok yabancı dile çevrilen öyküler de yazmıştır.
Bakın.
Bir çok uzak coğrafyayı da düşler alemi yoluyla yine eserlerine koyduğunu söyleyebiliriz.
Düş ve masal motifleriyle insanları mutlu etmek için yazmıştır.
Bazı romanlarında da siyasi ve toplumsal göndermelerde bulunduğunu hemen ifade edelim.
Bakın Arzu sapağında inecek var.
Pasifik Günleri, Or Fi İf alıcısı, deniz kenarında pazartesi örümceğin kitabı, Ayışığı Sofrası, Aşkı giyinen adam, imparator, çay bahçesi ve bir yaz gecesi.
Nazlı Eray'ın önemli ve bilmemiz gereken romanları arasındadır.
Ve Buket Uzuner bakın yine yaşayan sanatçılarımızdan dır.
Kendisi düşsel romanlarıyla ünlenmiştir.
Kişileri alegorik dir ve otobiyografik özellikler taşır.
Yani kendi hayatından izler taşıdığını söyleyebiliriz.
Bakın hikaye ve romanlarında, döneminin olaylarına ve yazarlarına, sanat ve kültür anlayışına da açıktır.
Özellikle de bakın tarihsel konulardan sosyal konulara kadar pek çok konuyu ele aldığını da söyleyebiliriz.
Peki biz Buket Uzuner'in hangi romanlarda bileceğiz?
Bakın Kumral Ada, Mavi Tuna'yı bileceğiz.
İki yeşil su samuru, anneleri, babaları, sevgilileri ve diğerleri eserini kesinlikle bileceğiz.
Uzun beyaz bulut Gelibolu'yu bileceğiz.
Balık izlerinin seslerini yine bileceğiz.
Bakın ve Elif Şafak bakın.
Bit Palas ve Araf romanlarıyla kendisinin geniş kitlelere ulaştığını söyleyebiliriz.
Aşk romanında dünyevi aşk ve tasavvuf birlikte işlenir.
Bakın aşk romanı gerçekten Türk edebiyatının da güzel romanlarından, güzel eserlerinden biridir.
Orada hem dünyevi aşkı hem de tasavvufu birlikte iç içe vermiştir.
Kitapları 30'dan fazla dünya diline çevrilen önemli bir sanatçımız dır.
Bakın Mahremi PIN Hanı İskender'i siyah süt ve şehrin aynı alanını yine bilmemiz gereken eserleri olarak ifade edebiliriz.
Ve Pınar Kür Bakın kadınların bireysel sorunlarını ön plana çıkardığını hemen ifade edelim.
Eserlerinin arka planında aslında hayatın güzelliklerini anlatmıştır.
Roman ve öykülerinde aynı zamanda psikolojik tahliller yaptığını da söylemeden geçemeyiz.
Bakınız zaman ve mekandan şikayetçi bireylerin iç dünyalarında biriken huzursuzluğu ele alır ve bunları birey toplum uyuşmazlığı kapsamında işler.
Bakın eserlerinde aşk, iktidar ilişkileri, kadın ve cinayet gibi konuları da yine ele aldığını hemen ifade edelim.
Bazı romanlarında bakın bilinç akışı ve iç monolog gibi teknikleri kullandığını da söylemeliyiz.
Romanlarında bakın, zengin çağrışım dünyasıyla toplumsal eleştiriler yüklemiştir.
Bakın romanlarında zengin çağrışım dünyasıyla toplumsal eleştirileri yüklemiştir.
Bakın, polisiye roman tekniğini başarıyla ve özgün bir şekilde kullandığını yine ifade etmeliyiz.
Ve hangi eserlerinin önemli olduğunu hemen söyleyelim.
Yarın, Yarın Bitmeyen Aşk, Asılacak Kadın, Bir Cinayet Romanı, Buket Uzuner'in Bilmemiz Gereken Önem, Özür Dilerim, Pınar Kür'ün bilmemiz gereken önemli eserleridir.
1980 sonrası romanla ilgili son dersimiz deyiz.
Ayşe Kulin yine yaşayan sanatçılarımızdan biridir kendisi.
Bakın biyografik romanlarıyla ön plana çıktığını hemen söyleyelim.
Bir kere kendisinin açık, anlaşılır, akıcı ve sade bir dili vardır ve bu dil ve anlatımla eserlerini oluşturduğunu ifade etmeliyiz.
Bir çok eserinin senaryoya aktarıldığını da ifade edelim.
Bakın Füreya, Köprü mesela Köprü dizi olarak oynandı.
Eee güzel bir film olarak da izleyici tarafından da beğenilen bir eser.
Nefes Nefese, Gece Sesleri, Sevdalinka ve adı Aylin sanatçımızın önemli eserleridir.
Ve son olarak İhsan Oktay Anar bakın yine yaşayan sanatçılarımızdan dır.
Özellikle de fantastik romanın önemli isimlerinden biri olmuştur.
Postmodern, teknik ve masalsı bir üslupla yazdığı tarihi romanları ünlüdür.
Nu romanlarında bakın ele aldığı konuya uygun bir dil kullanmış, Osmanlıca sözcüklere de sıkça yer vererek zengin bir dil oluşturmuştur.
Bakın dikkat!
Önemli bir üslup özelliği, bulmacayı andıran romanların da ipuçlarını eserin her yerine servis ettirmiştir.
Puslu Kıtalar Atlası Sofrası Yapın Hikayeleri, Amaç ve Suskunlar.
Oktay Anar'ın bilmemiz gereken önemli eserleridir.
Bakın şimdi konumuzla ilgili örnek sorumuza bakabiliriz.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi modernist anlayışla eser veren sanatçılardan değildir.
Bakın Oğuz Atay modernist bir anlayışla eser vermiştir.
Yusuf Atılgan yine modernist bir anlayışa sahiptir.
Adalet Ağaoğlu ve Ferit Ergin'in de yine modernist bir anlayışla eser verdiğini söyleyebiliriz.
Ama Tarık Buğra bireyin iç dünyasını esas alan bir doğrultuda eser verdiği için doğru cevabımız B seçeneği olacak.
Çünkü Tarık Buğra modernist bir anlayışla eser vermemiştir.
1980 Sonrası Türk Edebiyatında Roman Yazan Sanatçılar
1980'lerden sonra Türk edebiyatında roman yazan pek çok sanatçı vardır. Bunlardan bazıları:
- Orhan Pamuk: Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk, Türk edebiyatının en tanınmış isimlerinden biridir. Pamuk, "Kara Kitap", "Benim Adım Kırmızı", "Beyaz Kale" gibi eserleriyle Türk edebiyatına damga vurmuştur.
- Adalet Ağaoğlu: Adalet Ağaoğlu, Türk edebiyatının önde gelen kadın yazarlarından biridir. Ağaoğlu, "Bir Düğün Gecesi", "Fikrimin İnce Gülü", "Ölmeye Yatmak" gibi eserleriyle tanınmaktadır.
- Oğuz Atay: Oğuz Atay, Türk edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. Atay, "Tutunamayanlar", "Tehlikeli Oyunlar", "Bir Bilim Adamının Romanı" gibi eserleriyle Türk edebiyatına yeni bir soluk getirmiştir.
- Elif Şafak: Elif Şafak, Türk edebiyatının en önemli kadın yazarlarından biridir. Şafak, "Aşk", "Ustam ve Ben", "Baba ve Piç" gibi eserleriyle tanınmaktadır.
- İhsan Oktay Anar: İhsan Oktay Anar, Türk edebiyatında fantastik kurgu türünün önde gelen isimlerinden biridir. Anar, "Puslu Kıtalar Atlası", "Suskunlar", "Galiz Kahraman" gibi eserleriyle dikkat çekmektedir.
- Murat Uyurkulak: Murat Uyurkulak, Türk edebiyatının yeni nesil yazarlarından biridir. Uyurkulak, "Tol", "Gölgesizler", "Zamanın Köprüsü" gibi eserleriyle geniş bir okuyucu kitlesine sahiptir.
- Aslı Erdoğan: Aslı Erdoğan, Türk edebiyatının en önemli kadın yazarlarından biridir. Erdoğan, "Kırmızı Pelerinli Kent", "Hayatın Sessizliği", "Kabuk Adam" gibi eserleriyle tanınmaktadır.
Bu isimlerin yanı sıra, Türk edebiyatında pek çok roman yazarı daha bulunmaktadır. 1980'lerden sonra Türk edebiyatı, yeni yazarların ortaya çıkması ve daha özgür bir dilin kullanılmasıyla birlikte büyük bir dönüşüm geçirmiştir.
Leyla Erbil Kimdir?
Leyla Erbil (1931-2013), Türk yazar, öykü yazarı, romancı, oyun yazarı, denemeci ve şairdir. 1931 yılında İstanbul'da doğmuştur. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olduktan sonra bir süre edebiyat öğretmenliği yapmıştır. 1950'lerden itibaren Varlık, Yeditepe, Papirüs, Yazko Edebiyat, Türk Dili gibi dönemin önde gelen edebiyat dergilerinde öyküleri, şiirleri ve denemeleri yayımlanmaya başlamıştır.
Edebiyatta modernist bir üslup benimsemiştir. İlk romanı "Tuhaf Bir Kadın" (1971) Türk edebiyatında modernist roman türünün öncüsü olarak kabul edilir. Ayrıca "Gecede", "Sürükleniş", "Yürümek", "Zeyrek Mektupları" gibi eserleri de bulunmaktadır. 20. yüzyıl Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Buket Uzuner Kimdir?
Buket Uzuner, Türk yazar, hekim, gezi yazarı ve çevirmendir. 1955 yılında Ankara'da doğmuştur. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nden mezun oldu ve bir süre tıp doktorluğu yaptı. Daha sonra yazmaya ve seyahat etmeye başladı.
Roman, öykü, gezi yazısı, inceleme, deneme ve çeviri türlerinde eserler vermiştir. "Uzun Beyaz Bulut: Yeni Zelanda Üzerine Gezi Notları", "İstanbul Hatırası", "Cumartesi Düşleri", "Mavi Anemonlar", "İki Yeşil Susamuru", "Siyanürlü Aşk", "Gece", "Zeytin Gözlüm" gibi eserleriyle tanınmaktadır.
Buket Uzuner'in eserleri, içerdikleri seyahat notları, tarihi ve kültürel detaylar, duygu yüklü karakterler ve yoğun duygu durumları ile dikkat çekmektedir. Eserleri birçok dile çevrilmiş ve uluslararası ödüller kazanmıştır.
Elif Şafak Kimdir?
Elif Şafak, Türk yazar, romancı, denemeci ve kadın hakları savunucusudur. 1971 yılında Strasbourg, Fransa'da doğdu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olduktan sonra İngiltere'ye gitti ve Manchester Üniversitesi'nde Cinsiyet ve Kültür Üzerine Yüksek Lisans yaptı. Doktorasını ise Siyaset Bilimi alanında tamamladı.
Edebiyat hayatına 1997 yılında "Pinhan" adlı romanı ile adım atan Şafak, "Mahrem", "Araf", "İskender", "Ustam ve Ben", "Aşk" gibi birçok kitap yazmıştır.
Eserlerinde farklı kültürlerin etkisindeki karakterleri, toplumsal cinsiyet rollerini, aidiyet ve kimlik sorunlarını ele almaktadır. Ayrıca, kadın hakları, evrensel insan hakları, özgürlük ve eşitlik gibi konulara olan duyarlılığı ile de tanınmaktadır. Eserleri, 50'den fazla dile çevrilmiştir ve birçok uluslararası ödül kazanmıştır.
İhsan Oktay Anar Kimdir?
Ihsan Oktay Anar, Türk yazar ve edebiyat öğretmenidir. 1960 yılında Yozgat'ta doğdu. İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olduktan sonra İstanbul'da bir lisede edebiyat öğretmenliği yaptı.
Edebiyat hayatına 1996 yılında "Puslu Kıtalar Atlası" adlı romanı ile başlayan Anar, ayrıca "Amat", "Suskunlar", "Yedinci Gün", "Kitab-ül Hiyel" ve "Galiz Kahraman" gibi romanlar yazmıştır.
Eserlerinde genellikle tarihsel olaylar, mitolojik ve fantastik öğeleri bir araya getiren Anar, kendine özgü bir dil kullanmaktadır. Ayrıca, eserlerinde sıkça kullanılan görsel unsurlar ve yapısalcı teknikler ile de dikkat çekmektedir. Eserleri Türk edebiyatında geniş bir okur kitlesine sahiptir.