Basit harmonik hareket.
Günlük yaşantımızda birçok yerde basit harmonik hareketle aslında karşılaşıyoruz.
Örneğin eski gohou çubuklu saat dediğimiz saatler altta basis sarkacı vardır.
Saat saat kaşları vurdukça zaman öter.
Her saat başı guguk öter mesela.
Örneğin bir sazın teline bir vurma hareketi yaptıktan sonra saz ve saz telinin titremesi ya da kaykay yapan bir kişinin belirli iki yükseklik arasında kaykay yapması.
Bunların hepsini harmonik hareket diyoruz.
Ortamın sürtünmesi olduğunda ortamın sürtünme siz olduğunda belirli bir geri çağırıp geri çağırıcı kuvvet etkisinde Bedil iki nokta arasında sürekli gidip gelme hareketini ise basit harmonik hareketi olarak nitelendirilemez.
O halde bir, iki, üç ve dördüncü kurumlarımıza bakacak olursak aynı zamanda basit harmonik hareket çember sel hareketin bir izdüşümü dir.
O halde birinci duruma bakacak olursak, görmüş olduğunuz gibi şuur da en kütleli bir parçacık r yarıçaplı yörüngede ve çizgisel hızıyla düzgün çember hareketi yapsın.
Yukardan da bu esnada biz sisteme ışık verirsek, yukardan ışık tutacak olursak bu parçacığın gölgesi tam da şu noktaya düşmez mi?
O halde bu noktayı artı olarak nitelendirilir.
Bu parçacık tamda bu noktaya geldiğinde ve hızıyla gölgesi bu noktaya düştü.
Bu noktaya o noktası diyelim.
Aynı şekilde parçacık bu noktaya geldiğinde gölgesi şu noktaya düşmüş olduğu görmüş olduğunuz gibi o halde buraya ekseriya diyelim.
Yani parçacık tepe noktasına çıktığında şuraya yan tarafa geçtiğinde çember harekette buraya cismin bir parçacık tekrardan hem kütle parçacık bu noktaya geldiğinde gölge yine o noktasında sonra yine başladığı noktaya geri dönmüş olduğu görmüş olduğunuz gibi gölgenin yapmış olduğu hareket aslında belirli iki nokta arasında gelip gitme hareketi olduğu için buna basit harmonik hareket diyoruz.
O halde aynı zamanda burada periyottan da bahsedecek olursak hatırlayalım periyodu T harfiyle ifade ediyorduk ve periyotun 1 birimi saniye idi.
Bir tam tur için geçen sürede o halde parçacık görmüş oluruz gibi 90 derece tarayarak buraya gelirse burası t bölü 4.
O zaman burası TGB'li 4.
Burası da temeli 4, burası da 4 olur ve basit harmonik hareketin bir tam turu da T yani periyodu ifade etmiş oluruz.
Aynı şekilde frekans için konuşmuş olur olacak olursak periyot ile frekans arasındaki ilişki neydi?
Frekansla periyot birbirinin tam tersiydi şeklinde.
Burada da aynı ifadeyi kullanıyoruz.
Hiçbir farkımız yok.
Çember ise hareketti.
Aynı şekilde üçüncü duruma bakacak olursak o halde burada görmüş olduğunuz bir durumu tekrardan inceleyip iki duruma tekrardan geçeceğiz.
O noktası, o noktası bu gölge için denge noktası, denge konumu olarak ifade ederiz.
Parçacık hangi noktalar arasında gidip gelme hareketi yaptı?
Artı Raylı İksiri.
O halde bu noktalarımız da genlik diyeceğiz ve genlik bizim için denge noktasından maksimum uzaklıkta uzanın noktası olarak ifade edeceğiz.
Bu noktalarımız genlik lerimiz olduğu yani maksimum uzanın noktalarımız olmuş oldu.
O halde ikili şeklimizi devam edecek olursak parçacık yine görmüş olduğunuz gibi burada artı Raylı İksiri arasında gölgesi yine ışık tuttuğumuzda gölgesi basit harmonik hareketi yapmaya devam edecek.
Şu şekilde ifade edeceğim bu sefer parçacık tam da şu noktaya geldiğinde gölge bu sefer denge konumuyla artırdığının tam orta noktası oldu ifadesi edersem, yani şûrası RP ölü iki noktası olursa, şurası eksi ve böyle iki noktası olursa parçacığın şuradan şu noktalara gidiş hareketi de süresini inceleyecek olursak şu görmüş olduğunuz yarıçap vektörü değil miydi?
Rh kadardı şu mesafe ne kadarmış?
Tabii ki görmüş olduğunuz gibi.
R böyle iki konumu.
O halde buradaki R Böyle iki konumun IX olarak ifade edecek olsaydık, o noktasından belirli bir noktadaki uzanma belli bir noktadaki konuma uzandım ifadesi kullanacağız.
Yani bu bir artı eksi konumu da diyebilirdik.
Bu da uzanın, o halde artıracağı uzanın, yanındayken görmüş oluruz gibi şu açının 30 derece olduğunu görebiliyor muyuz?
Çünkü şu açı, şu ve doksan dedilerse şurada görmüş olduğunuz gibi bir dik üçgen oluştu.
30 derecesi şûrası 60 derece.
O halde 60 derecelik bir yayı iki tepe sürede.
Tamamladığını söylersem parçacığın, hızın çember hareketi o halde şehri 30 derece kalmaz mı?
O halde 60 derece iki tane sürede tarayan bir parçacık 90 deliği tamamlayacak olurken 30 dereceyi tez sürede tam anlamaz mı?
Yani görmüş olduğunuz gibi şuraya iki the şuraya te birbirini tekrarlayan periyodik hareket olduğu için.
O halde buralara yine aynı ifadeleri yazabiliriz.
Dönüşü ifade edecek olursak aynı ifadeleri kullanırız.
O halde artı neden eksi reyi altta ne küçükte.
Geri dönüşte 6'ya yoluna göre on iki küçükte eşittir bir periyot olduğuna göre te gördüm yerine yazabilirim.
T bölüğü 12 ifadesini yazabilir.
O halde görmüş olduğunuz gibi şunları T bölüğü 12 şuralarda, T.
Bölüğü 6 sürede geçtiğini ifade edebiliriz.
Devam edecek olursak üçüncü ve dördüncü şeklimizi bakarak görmüş olduğunuz gibi burada bir yerel ve basit bir sayı kaçımız var?
Yayın denge noktası görmüş olduğu gibi o noktası şu an dengede.
Hiçbir kuvvet çizgisel değil.
Ben bu yayı artır R konumuna kadar cismi çekip çekip serbest bırakırsam sürtünme zor.
Tam da bu parçacık ne yapar?
Artı raylı ekstre noktaları arasında gidip gelme hareketi yapar.
En kütleli parçacığın hız, en kütleli parçacığın tam da bu noktaya geldiğinde yay maksimum kuvvetle gerilmiş olur ve geri çağırıcı kuvvetle cismi tekrar o noktasına çekecek, çekecektir.
O halde buradaki kuvveti yazacak olursak nasıl ifade ederiz?
Buradaki kuvvet temizi kuvvet o noktasına doğru çekilip eksi bakın.
En kütleli gitmemiz artı r konumuna giderken kuvvet diğer tarafı gözleri o halde buradaki kuvveti mizi ifade ederken nasıl ifade edeceğiz şöyle ifade edeceğiz.
Eksi ev şeklinde ifade edeceğiz.
Parçacık tam da eksi reye noktasına geldiğini ifade edersem bu sefer parçacık eksi konumunu hareket ederken görmüş oluruz gibi eksi konumuna doğru hareket ederken kuvvet ne tarafa doğru olmuş oldu.
Yine o noktasını gösterecek şekilde yani artı yönü.
O halde tam da bu noktadaki kuvveti nasıl ifade edeceğiz?
Artı ev şeklinde buradaki ne de eksi ev şeklinde.
O halde bu EFF kuvveti bizim için ne olduğu geri çağırıcı.
Geri çağırıcı kuvvet ifadesi olmuş oldu, Peki sağ acımıza bakarak bakacak olursak bu dizimizi serbest bıraktığımızda görmüş olduğunuz gibi şu noktaya kadar parçacık çıkacak ve yine geri döner.
Basit harmonik hareketi tamamlamış olacak.
Burada geri çevirecek kuvveti görmek istersek diskinizin sularla emko edersek imgeyi hemen şu açığa alfa diyecek şekilde parçalayacak olursa şu açı da Alfa Şûra'nın en g sinüs halife olduğunu görürüz.
L Uzunluğuyla şurayı doksan derece görürsek bizim en G serisi alfa burada geri çağırıcı kuvveti miz olmuş olur.
Burada geri çağırıcı, kuvvet, periyot frekans, denge noktası uzanın ve temel kavramlardan bahsetmiş oluyoruz.
Günlük yaşantımızda birçok yerde basit harmonik hareketle aslında karşılaşıyoruz.
Örneğin eski gohou çubuklu saat dediğimiz saatler altta basis sarkacı vardır.
Saat saat kaşları vurdukça zaman öter.
Her saat başı guguk öter mesela.
Örneğin bir sazın teline bir vurma hareketi yaptıktan sonra saz ve saz telinin titremesi ya da kaykay yapan bir kişinin belirli iki yükseklik arasında kaykay yapması.
Bunların hepsini harmonik hareket diyoruz.
Ortamın sürtünmesi olduğunda ortamın sürtünme siz olduğunda belirli bir geri çağırıp geri çağırıcı kuvvet etkisinde Bedil iki nokta arasında sürekli gidip gelme hareketini ise basit harmonik hareketi olarak nitelendirilemez.
O halde bir, iki, üç ve dördüncü kurumlarımıza bakacak olursak aynı zamanda basit harmonik hareket çember sel hareketin bir izdüşümü dir.
O halde birinci duruma bakacak olursak, görmüş olduğunuz gibi şuur da en kütleli bir parçacık r yarıçaplı yörüngede ve çizgisel hızıyla düzgün çember hareketi yapsın.
Yukardan da bu esnada biz sisteme ışık verirsek, yukardan ışık tutacak olursak bu parçacığın gölgesi tam da şu noktaya düşmez mi?
O halde bu noktayı artı olarak nitelendirilir.
Bu parçacık tamda bu noktaya geldiğinde ve hızıyla gölgesi bu noktaya düştü.
Bu noktaya o noktası diyelim.
Aynı şekilde parçacık bu noktaya geldiğinde gölgesi şu noktaya düşmüş olduğu görmüş olduğunuz gibi o halde buraya ekseriya diyelim.
Yani parçacık tepe noktasına çıktığında şuraya yan tarafa geçtiğinde çember harekette buraya cismin bir parçacık tekrardan hem kütle parçacık bu noktaya geldiğinde gölge yine o noktasında sonra yine başladığı noktaya geri dönmüş olduğu görmüş olduğunuz gibi gölgenin yapmış olduğu hareket aslında belirli iki nokta arasında gelip gitme hareketi olduğu için buna basit harmonik hareket diyoruz.
O halde aynı zamanda burada periyottan da bahsedecek olursak hatırlayalım periyodu T harfiyle ifade ediyorduk ve periyotun 1 birimi saniye idi.
Bir tam tur için geçen sürede o halde parçacık görmüş oluruz gibi 90 derece tarayarak buraya gelirse burası t bölü 4.
O zaman burası TGB'li 4.
Burası da temeli 4, burası da 4 olur ve basit harmonik hareketin bir tam turu da T yani periyodu ifade etmiş oluruz.
Aynı şekilde frekans için konuşmuş olur olacak olursak periyot ile frekans arasındaki ilişki neydi?
Frekansla periyot birbirinin tam tersiydi şeklinde.
Burada da aynı ifadeyi kullanıyoruz.
Hiçbir farkımız yok.
Çember ise hareketti.
Aynı şekilde üçüncü duruma bakacak olursak o halde burada görmüş olduğunuz bir durumu tekrardan inceleyip iki duruma tekrardan geçeceğiz.
O noktası, o noktası bu gölge için denge noktası, denge konumu olarak ifade ederiz.
Parçacık hangi noktalar arasında gidip gelme hareketi yaptı?
Artı Raylı İksiri.
O halde bu noktalarımız da genlik diyeceğiz ve genlik bizim için denge noktasından maksimum uzaklıkta uzanın noktası olarak ifade edeceğiz.
Bu noktalarımız genlik lerimiz olduğu yani maksimum uzanın noktalarımız olmuş oldu.
O halde ikili şeklimizi devam edecek olursak parçacık yine görmüş olduğunuz gibi burada artı Raylı İksiri arasında gölgesi yine ışık tuttuğumuzda gölgesi basit harmonik hareketi yapmaya devam edecek.
Şu şekilde ifade edeceğim bu sefer parçacık tam da şu noktaya geldiğinde gölge bu sefer denge konumuyla artırdığının tam orta noktası oldu ifadesi edersem, yani şûrası RP ölü iki noktası olursa, şurası eksi ve böyle iki noktası olursa parçacığın şuradan şu noktalara gidiş hareketi de süresini inceleyecek olursak şu görmüş olduğunuz yarıçap vektörü değil miydi?
Rh kadardı şu mesafe ne kadarmış?
Tabii ki görmüş olduğunuz gibi.
R böyle iki konumu.
O halde buradaki R Böyle iki konumun IX olarak ifade edecek olsaydık, o noktasından belirli bir noktadaki uzanma belli bir noktadaki konuma uzandım ifadesi kullanacağız.
Yani bu bir artı eksi konumu da diyebilirdik.
Bu da uzanın, o halde artıracağı uzanın, yanındayken görmüş oluruz gibi şu açının 30 derece olduğunu görebiliyor muyuz?
Çünkü şu açı, şu ve doksan dedilerse şurada görmüş olduğunuz gibi bir dik üçgen oluştu.
30 derecesi şûrası 60 derece.
O halde 60 derecelik bir yayı iki tepe sürede.
Tamamladığını söylersem parçacığın, hızın çember hareketi o halde şehri 30 derece kalmaz mı?
O halde 60 derece iki tane sürede tarayan bir parçacık 90 deliği tamamlayacak olurken 30 dereceyi tez sürede tam anlamaz mı?
Yani görmüş olduğunuz gibi şuraya iki the şuraya te birbirini tekrarlayan periyodik hareket olduğu için.
O halde buralara yine aynı ifadeleri yazabiliriz.
Dönüşü ifade edecek olursak aynı ifadeleri kullanırız.
O halde artı neden eksi reyi altta ne küçükte.
Geri dönüşte 6'ya yoluna göre on iki küçükte eşittir bir periyot olduğuna göre te gördüm yerine yazabilirim.
T bölüğü 12 ifadesini yazabilir.
O halde görmüş olduğunuz gibi şunları T bölüğü 12 şuralarda, T.
Bölüğü 6 sürede geçtiğini ifade edebiliriz.
Devam edecek olursak üçüncü ve dördüncü şeklimizi bakarak görmüş olduğunuz gibi burada bir yerel ve basit bir sayı kaçımız var?
Yayın denge noktası görmüş olduğu gibi o noktası şu an dengede.
Hiçbir kuvvet çizgisel değil.
Ben bu yayı artır R konumuna kadar cismi çekip çekip serbest bırakırsam sürtünme zor.
Tam da bu parçacık ne yapar?
Artı raylı ekstre noktaları arasında gidip gelme hareketi yapar.
En kütleli parçacığın hız, en kütleli parçacığın tam da bu noktaya geldiğinde yay maksimum kuvvetle gerilmiş olur ve geri çağırıcı kuvvetle cismi tekrar o noktasına çekecek, çekecektir.
O halde buradaki kuvveti yazacak olursak nasıl ifade ederiz?
Buradaki kuvvet temizi kuvvet o noktasına doğru çekilip eksi bakın.
En kütleli gitmemiz artı r konumuna giderken kuvvet diğer tarafı gözleri o halde buradaki kuvveti mizi ifade ederken nasıl ifade edeceğiz şöyle ifade edeceğiz.
Eksi ev şeklinde ifade edeceğiz.
Parçacık tam da eksi reye noktasına geldiğini ifade edersem bu sefer parçacık eksi konumunu hareket ederken görmüş oluruz gibi eksi konumuna doğru hareket ederken kuvvet ne tarafa doğru olmuş oldu.
Yine o noktasını gösterecek şekilde yani artı yönü.
O halde tam da bu noktadaki kuvveti nasıl ifade edeceğiz?
Artı ev şeklinde buradaki ne de eksi ev şeklinde.
O halde bu EFF kuvveti bizim için ne olduğu geri çağırıcı.
Geri çağırıcı kuvvet ifadesi olmuş oldu, Peki sağ acımıza bakarak bakacak olursak bu dizimizi serbest bıraktığımızda görmüş olduğunuz gibi şu noktaya kadar parçacık çıkacak ve yine geri döner.
Basit harmonik hareketi tamamlamış olacak.
Burada geri çevirecek kuvveti görmek istersek diskinizin sularla emko edersek imgeyi hemen şu açığa alfa diyecek şekilde parçalayacak olursa şu açı da Alfa Şûra'nın en g sinüs halife olduğunu görürüz.
L Uzunluğuyla şurayı doksan derece görürsek bizim en G serisi alfa burada geri çağırıcı kuvveti miz olmuş olur.
Burada geri çağırıcı, kuvvet, periyot frekans, denge noktası uzanın ve temel kavramlardan bahsetmiş oluyoruz.