Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Yazarlar (Ahmet Hamdi Tanpınar, Halikarnas Balıkçısı)

Kunduz dan merhabalar.
Bireyin iç dünyasını ele alan roman sanatçılarımız üzerinde durmaya devam ediyoruz.
Ahmet Hamdi Tanpınar dayız.
Bakın Ahmet Hamdi Tanpınar birçok alanda eser vermiştir.
Bir kere bu bilgiyi bileceğiz.
Özellikle eserlerinde.
Bakın Doğu-Batı çatışması.
Bunların mutlaka not alınması gerekir.
Bakın rüya, zaman, bilinçaltı kavramlarını ön plana çıkarmıştır.
Romanlarında psikolojik tahlillere önemle eğilen yazarın kendine has bir üslubu vardır diyebiliriz.
Bakın.
Huzur Mümtaz Nuran, yani Türk edebiyatının da en ünlü romanlarından dır diyebiliriz.
Bakın Mahur Beste.
Sahnenin Dışındakiler Aydaki Kadın.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü.
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın önemli eserleri arasındadır ve Halikarnas Balıkçısı.
Bakın asıl adı Cevat Şakir Kabaağaçlı dır.
Eserlerinde genellikle Ege ve Akdeniz kıyılarını anlattığını görüyoruz.
Orada gelişen ve denize bağlı olan olayları işlemiştir.
Bakın anlattıklarını bir gözlemci gibi değil, olayları bizzat yaşayan bir insan duyarlılığıyla bakın kaleme almıştır.
Onun kahramanları kendisine göre ötelere in çocukları.
Bakın tırnak içerisine aldık.
Önemli bir ifadedir.
Mutlaka not almamız gerekir.
Otellerin çocuklarıdır.
Ve sonu ölüm bile olsa denize tutkun insanlardır.
Dili, saat nedir?
Bakın olayın akışını kesip okura bilgi vermiştir ki bu yönüyle biraz romantikler demiştir.
Uzun cümlelere de çokça yer verdiğini yine burada eserlerinde görüyoruz.
Bakın Mavi Hümanizm hareketini başlatan isimdir.
Bakın hemen Mavi Hümanizm ifadesini tırnak içerisine alıp altını çiziyoruz.
Çünkü deniz sevgisi, mavi sevgisi önemli bir özelliktir.
Bakın Halikarnas Balıkçısı ile ilgili eserlerinde zengin bir terim ve mitoloji hazinesinden de yararlanmıştır.
Deniz savaşlarını anlatacak ise biraz hem terim olarak hem de mitoloji yani geçmişte yaşanan olaylarla alakalı durumların olduğu, mitolojinin de kelime hazinesi olarak zengin olması gerekiyor.
Deniz savaşlarını anlatan tarihi romanlar da yazmıştır.
Bakın ezilen insanları değil, zor koşullarda yaşamaya çalışan insanların iç dünyalarını ele almıştır peki eserlerimiz?
Bakın kesinlikle bilmemiz gereken eserleri var.
Afgan Sabrina Rinat ise Ötelere in çocukları.
Uluç Reis, Turgut Reis, Deniz Gurbetçileri ve Bulamaç onun önemli eserleri arasındadır.
Ve Tarık Buğra.
Şimdi bakın Tarık Buğra.
Hemen şurayı bir düzeltelim.
Şimdi Tarık Buğra eserlerini bir kere güzel bir Türkçe ve akıcı bir anlatımını oluşturmuş.
Hemen burayı belirleyelim bir kere.
Güzel bir Türkçe, akıcı ve şiirsel bir anlatımı var ve kendisi gayet ideal tipler çizmiştir.
Bu noktada bakın eserlerinde Türk toplumunun tarihine yöneldiğini de mutlaka belirtmeliyiz.
Bakın.
Toplumsal gerçekliğin karşısına bireysel ve sanatsal gerçeklikle çıkmıştır.
Psikolojik öğelere yer vermiştir.
Bakın, toplumsal gerçekliği değil, bireysel ve sanatsal gerçeklik ve psikolojik ögeler özellikle eserlerinde bakın toplumsal çatışmaları psikolojik açılardan ele almıştır.
Bakın gözlemleriyle ele aldığı çevre kişi ve olayları soyut derinliğine inerek anlatmış.
Şive taktiklerinden gelip geçici dil görüntülerinden de kaçmıştır.
Bakın genelde şive taklitlerini biz nerede görüyorduk?
Toplumcu gerçekçi de.
Ama bakın Tarık Buğra ne yapmış?
Bu şive taktiklerinden mümkün olduğunca kaçınmaya çalışmış.
Şimdi eserlerimize bakalım.
Küçük Ağa.
Osmancık.
Siyah Kehribar.
Yağmur Beklerken.
İbiş'in Rüyası.
Firavun.
İmanı, Gençliğim Eyvah ve dönemeçte.
Tarık Buğra'nın önemli eserleri arasındadır.
Bireyin iç dünyasını ele alan romanla ilgili son dersimiz deyiz.
Selim İleri deyiz.
Bakın Selim İleri romanlarında siyasi olaylar, siyasi görüş ayrılıkları ve bu durumun doğurduğu çatışmalar, gençlerin yaşadıkları bunalım, siyasi görüşleri nedeniyle toplumca dışlanan aydınlar işlemiştir.
Roman ve öykülerinde İstanbul'da yaşanmış hayatı, burada yaşayanları, bunların özelliklerini, edebiyatçıları anlatmak, canlandırmak, üzeri tozlar ile örtülmüş anıları da hafızalarda yeniden harekete geçirmek ister.
Bakın eserlerini kolay yazan sanatçıda bir üslup kaygısı olmadığını hemen ifade edelim.
Peki eserleri neler?
Bilmemiz gereken eserleri bakın.
Destan gönülleri bileceğiz.
Her gece Bodrum Cehennem Kraliçesi.
Yaşarken ve ölürken saz, caz, düğün, varyete.
Ölünceye kadar seni kim yalancı?
Şafak ve gramofon, gramofon hala çalıyor.
Selim İleri'nin bilmemiz gereken eserleri arasında ve son sanatçımız Samiha Ayverdi Bak'ın eserlerinde özellikle geçmiş şimdi çatışmasını, Batılılaşma ile birlikte meydana gelen değişimin aileyi olumsuz etkilemesini bireyin iç dünyasından hareketle verir.
Bakın insanı anlatırken, özellikle onun yücelterek ilahi aşka yönelmesi ve insanı kamil, yani kamil insan, olgun insan, yani ilahi aşkta en üst mertebeye çıkmış insan da diyebiliriz olması üzerinde durur.
Bakın onun romanlarında tasavvufi mesajlar, şeyh, tekke, tarikat, cami gibi dinsel ögeler önemli yer tutar.
Bakın bu ögelerin odak noktasını da aşk oluşturur.
Eski İstanbul Kürt kültürünü de işleyen yazarlarımızdan dır.
Bunu da ifade edelim.
Bakın geleneksel konak, köşk ve yalılar onun eserlerinde önemli bir yer tutar.
Mistik bir kadın yazar.
Bakın kendisine verilen isimler.
Mistik bir kadın yazar, İstanbul hanımefendisi ve son Osmanlı gibi isimlendirme lerde bulunulur kendisi için.
Romanları bakın, teknik açıdan zayıftır diyebiliriz.
Anlatımı da süslü ve sanatıdır.
Olayların akışına müdahale ederek görüş ve düşüncelerini de açıklar Samiha Ayverdi.
Peki hangi eserlerini bilelim?
Bakın batmayan günü bileceğiz.
Mesih Paşa imamını bileceğiz.
Mabed de bir gece kesinlikle bileceğiz, insan ve şeytanı bileceğiz.
Aşk bu imiş.
Ateş ağacı yaşayan ölü!
Ve İbrahim Efendi Konağı O'nun önemli eserleri arasındadır.
İsterseniz hemen konumuzla ilgili örnek sorumuza bakabiliriz.
Aşağıdaki romanlardan hangisi bireyin iç dünyasını esas alan bir sanatçı tarafından yazılmamıştır.
Fahim Bey ve Biz, Abdülhak Şinasi Hisar'ın bireyin iç dünyasını ele alan bir romanıdır.
Kesinlikle doğru yalnızız.
Peyami Safa'nın bir romanıdır ki Peyami Safa da bireyin iç dünyasını esas alan sanat grubunun içerisindedir.
İbiş'in Rüyası Tarık Buğra'nın eseridir ki Tarık Buğra da yine bireyin iç dünyasını esas alan sanatçılardan dır.
Sahnenin dışındakiler Ahmet Hamdi Tanpınar'ın dır.
Ahmet Hamdi Tanpınar da bireyin iç dünyasını esas alan sanat doğrultusunda eserlerini vermiştir.
Ama Yaban.
Yakup Kadri'nin bir romanıdır.
Tezi, bir romandır ve milli edebiyat döneminde yazılmış bir romandır.
Dolayısı ile Yaban romanı burada ifade edilen romanların içerisine dahil değil.
Dolayısıyla cevabımız dil seçeneği olacak.

Sıkça Sorular Sorular

 

Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Roman Yazarları Kimlerdir?

 

Bireyin iç dünyasını esas alan romana Türk edebiyatında "psikolojik roman" adı da verilmektedir. Bu türün öncüleri arasında Ahmet Hamdi Tanpınar, Peyami Safa, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Kemal Tahir, Adalet Ağaoğlu ve Oğuz Atay gibi yazarlar yer almaktadır.


Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Roman Örnekleri Nelerdir?

 

Bireyin iç dünyasını esas alan roman örnekleri şunlardır:

 

  • Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Huzur"
  • Peyami Safa'nın "Fatih-Harbiye"
  • Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun "Yaban"
  • Halide Edip Adıvar'ın "Sinekli Bakkal"
  • Kemal Tahir'in "Esir Şehrin İnsanları"
  • Adalet Ağaoğlu'nun "Ölmeye Yatmak"
  • Oğuz Atay'ın "Tutunamayanlar"

Bu eserlerde bireyin iç dünyasına dair derinlemesine tasvirler yer alırken, çevresel faktörler ve toplumsal değişimler de yine önemli bir yer tutar.


Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir?

 

Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-1962), Türk edebiyatı ve kültür tarihinin önemli isimlerinden biridir. Edebiyat, tarih, kültür, sanat gibi birçok alanda eserler vermiştir. Romanları, öyküleri, denemeleri, incelemeleri ve eleştirileriyle tanınmıştır. Eserleri arasında "Huzur", "Saatleri Ayarlama Enstitüsü", "Mahur Beste", "Beş Şehir" gibi önemli yapıtlar yer alır.


Halikarnas Balıkçısı Kimdir?

 

Halikarnas Balıkçısı ise gerçek adıyla Cevat Şakir Kabaağaçlı (1890-1973) Türk yazar, çevirmen ve araştırmacıdır. Ege Denizi ve adaları üzerine yazdığı seyahatnameler ve anılar ile tanınmıştır. En önemli eseri, Bodrum'da geçirdiği yıllarda deneyimlediği doğa, insan ve kültürü anlattığı "Mavi Sürgün" adlı kitabıdır.

Cumhuriyet Dönemi'nde Roman
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Roman 3 / 3
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Yazarlar (Ahmet Hamdi Tanpınar, Halikarnas Balıkçısı)
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Yazarlar (Ahmet Hamdi Tanpınar, Halikarnas Balıkçısı)