Anlamına Göre Cümleler Bölüm 1

Evet arkadaşlar bu videomuzda anlamına göre cümleleri anlatacağız.
Beraber bakın anlamında göre cümleler arkadaşlar olumlu cümle, olumsuz cümle, soru cümlesi, emir cümlesi, şart cümlesi ve ünlem cümlesi olmak üzere altıya ayrılır.
Arkadaşlar genellikle bu kısımda olumlu ve olumsuz cümle geliyor bize ama biz hepsini tabiki de anlatacağız.
Öncelikle olumlu cümleden başlıyoruz arkadaşlar.
Bakın olumlu cümle aslında ne demek?
Yargının ya da eylemin gerçekleştiğini gerçekleşeceğini yine aynı şey yazmışız.
Arkadaşlar gerçekleştiğini, gerçekleşeceğini ya da gerçekleşmekte olduğunu bildiren cümleler olumludur.
Şimdi arkadaşlar mesela günlük kullanımda ben size bugün benim ayağım kırıldı dediğimde ayağı kırılmak olumsuz bir şeydi mi?
Şimdi öğrenci bunu bu şekilde anlıyor ya da Bakın bugün arkadaşım kalbimi çok kırdı diyor.
Ben buna günlük dilde baktığımda tabi ki de bir insanın kalbinin kırılması kötü bir şeydir.
Ama arkadaşı onun kalbini kırmış ya kalbini kırma eylemi gerçekleştirmek gerçekleşti.
Eğer bu eylem gerçekleştiği arkadaşlar ben bunu olumlu cümle diyorum.
Yani taktik şu aslında yüklem yere bakacağız bakın beni olumsuz x terim var maz mez eki değil yok sız siz sus söz b ve ma ekleri olumsuz anlamı katan ekler dir.
Arkadaşlar ve kelimelerdir.
Eğer yüklem de bu kelimeler yoksa anlamı ne olursa olsun ben bunu olumlu cümle diyeceğim.
Bakın bugün arkadaşım çok kalbimi kırdı eğer bana kırdı değilde kırmadı deseydi.
Yani burada olumsuzluk eki olsaydı ben bunu olumlu olumsuz cümle diyecektim arkadaşlar.
E burada hiçbir şekilde olumsuzluk anlamı veren bir ek ya da kelime yok ve benim yargın gerçekleşmiş.
O zaman biz buna ne dedik?
Olumlu cümle dedik.
Çocuklar soru sormaktan hoşlanırlar.
Bakın hoşlanırlar.
Yüklem maz, mez yok mamaya yok siz siz yok değil kelimesi yok kelimesi kullanılmamış o zaman.
Bu da olumlu cümledir.
Hayatı boyunca hep yalan söyledi diyor arkadaşlar.
Bakın normalde yalan söylemek olumsuz bir şeydir ama günlük dilde bakmıyoruz.
Eylem gerçekleşmiş ve söyledi kelimesinin içinde herhangi bir olumsuzluk anlamı katan bir ek ya da kelime yok.
O zaman buda olumlu cümle olduğu, öğrencinin en çok kafasının karıştığı nokta bu aslında.
İşte ben dün babamı kaybettim dediğimde ya da benim babam öldü dediğimde arkadaşlar birisinin ölmesi kötü bir şeydir değil mi?
Ama öldük eylemi gerçekleştiği için ve bu kelimenin içinde hiçbir şekilde olumsuzluk anlamını bildiren ek ya da kelime olmadığı için.
Ben buna da anlamına göre olumlu cümle diyorum.
Biliyorum ki sen de aynı şeyi düşünüyorsun.
Bakıyorum bakıyoruz düşünüyorsun kelimesinde de olumsuzluk bildiren bir ek yada kelime yok arkadaşlar buna da biz ne dedik anlamına göre olumlu cümle dedik.
Olumsuz cümle de arkadaşlar bakın eylem ya da yergi gerçekleşmeyecek ve kesinlikle gerçekleşme ihtimali olmayacak ve yüklem de memo maz mez.
Sız siz sus, yüz yok ve değil gibi ifadeler kelimeler varsa arkadaşlar biz buna ne diyeceğiz anlamına göre olumsuz cümle diyeceğiz.
Bakın günlük dilde bakmıyorum, seninki bugün yine okula gelmedi diyor.
Arkadaşlar bakın şurada meme olumsuzluk eki var.
O zaman ben buna anlamına göre olumsuz diyorum.
Benim yazım güzel, seninki değil diyor.
Bakın arkadaşlar yine değil, olumsuz bir anlam katan bir kelime var.
Bu da o zaman anlamına göre olumsuz oluyor.
Kızım hiçbir zaman beni üzmedi dediğimde evladının annesini ya da babasını üzülmemesi olumlu bir şeydir arkadaşlar.
Ama kelimenin içinde olumsuzluk eki olduğu için biz bunu anlamına göre olumsuz diyeceğiz.
Tamam mı?
Yani günlük dildeki anlamına göre asla bakmıyorsun.
Kelime de olumsuzluk eki varsa, anlamı ne olursa olsun sen buna ne diyorsun?
Olumsuz diyorsun.
Kalbimi sen bu zamana kadar hiç kırmadım diyor arkadaşlar mesela.
Bir de kalbimi kırdın diyelim.
Kalp kırmak normalde olumsuz bir şey olmasına rağmen eylem gerçekleştiği için ve olumsuzluk eklerini almadığı için ben bunu anlamına göre olumlu dedim ama sen benim kalbimi hiç kırmadım dediğimde anlamına göre aslında günlük dile göre olumlu kalp kırmamak olumlu bir şeydir, güzel bir şeydir.
Ama burada meme olumsuzluk eki olduğu için ben bunu anlamına göre olumsuz dedim.
Ikram edilen yemekler tuzsuz du dediğimde bakın arkadaşlar buradaydı.
Siz usulsüz olumsuzluk eki var.
O zaman buna da ne dediği ek anlamına göre olumsuz dedik.