Su dalgaları su dalgalarında, bir önceki derslerimi zeki yay dalgalarında gördüğümüz gibi su dalgaları özelliklerini inceleyeceğiz.
Dalganın hızından, derinlik değişikliğindeki durumundan, su dalgalarının yansımasından gibi durumların hepsini beraber inceleyeceğiz.
Birinci duruma bakacak olursak bir dalga Leyen'in de görmüş olduğunuz gibi su ile doldurmuş az dalgalı beğenimizi.
Tam da şu nokta tam da şu noktasından şu noktasında bir dalga kaynağı olduğunu söylersek dalga üreticisi, dalga kaynağı.
Bu elimizin bir kenarı olabilir.
Uzunluk kenarı olabilir.
Elimizi daldırıp daldırıp çıkardığımızı hayal edebilirsiniz ve bu şekilde periyodik dalgalar elde ederiz.
Yine şu gördüğünüz noktalar dalga tepesi.
Şu kısımlar yine dalga çukuru olarak nitelendirilemez ve şu anda biz bu su dalganın lehimize yan profilden bakış sağlıyoruz ve dalgaların görüntüsünün bu şekilde olduğunu söylüyoruz.
Tabii ki bu dalgalar ağımıza üstten bakacak olsaydık bu görmüş olduğunuz gibi yandan.
Bakış diyorum bu suda algılarımız da yukarıdan baktığımızda deniz kenarında çakıl taşların üzerinde bir yaz gününde baktığınızda çakıl taşları üzerinde bazı gölgeler görürsünüz.
Aslında o gölgeler dalga tepelerin іzіn oluşturduğu bölgelerdir.
O halde bu görmüş olduğumuz dalganın üstten bakacak olursak şu görmüş olduğumuz dalga tepesini şu dalga tepesine şöyle hiza ağlayarak şu şekilde çiziyorum.
Bir sonraki dalga hepimiz şurda onu da şu şekilde gösteriyor o.
Bu dalga hepimizin görüntüsü.
Şöyle gösteriyorum görmüş olduğunuz gibi.
Dalgaların hızı bu şekilde de ifade edebiliriz tabii ki bunlar kim dalga tepelere.
Dalga takipleri şu Görmüş olduğunuz boşluklar ne oluyor?
Dalga çukur noktalarımız olmuş oluyor ve biz bu dalgalara ne diyeceğiz?
Doğrusal dalgalar diyeceğiz.
Düz dalgalar doğrusal dalga şeklinde ifade ederiz.
Peki parmağımızı suyun içine çıkartıp batırıp çıkarsa sadece parmağımızı noktasal bir şekil ya da bir taşı atsaydık nasıl dalgalar elde ederdik?
Noktasal bir kaynaktan elde edeceğimiz dalgalar nasıl oluşur?
Tabii ki de dairesel bir şekilde oluşur.
Biz bu görmüş olduğunuz dalgalar ağımıza da doğrusal dalgalara ters bir şekilde oluşuyor değil mi?
Dairesel dalga deriz, artık doğrusal dalga diyemeyiz.
Peki, dalga larımızın derinlikli olan dalgaların hızı hızının derinlikle olan.
Durumunu inceleyecek olursak ki dalgaların gezip genel özelliklerinden bahsederken dalga hızı eşittir lam da bölükte ya da lam da çarpı ev şeklini tağar.
Yani dalga boyu bölüp periyot ya da dalga boyu uçar bu frekans demiştik ama dalgaların hızı tüm ortamlar için şunu söylemiştik.
Dalgaların yayılma hızı bu önemli bir ifadeye bunu unutmayacağız.
Yayılma hızı dalgaların tüm dalgalar için konuşuyoruz.
Yayılma hızı yalnızca nereye bağlıydı?
Ortama bağlıydı.
O zaman ikinci şekilde görmüş olduğumuz lehimize bir takoz koyduk.
Görmüş olduğunuz gibi bu bölge sığ bir bölge.
Şurası daha derin bir bölge.
O halde tam da şuradan bir dalga kaynağıyla dalgaları üretecek olursak dalga mızın yandan görünüşü şu şekilde olacak.
Görmüş olduğunuz gibi dalga tepeleri arasındaki mesafe giderek ne olduğu arttı.
Dalga tepeler arasındaki mesafe arttı.
O halde burada açıklayacağımız en önemli noktamız şu.
Balıkçılarımızın frekansı mız kime bağlı şuanda kaynağa bağlı frekansta herhangi bir değişiklik yaptık mı yapmadık ama derinlik arttıkça görmüş olduğunuz gibi iki tepe arasındaki mesafe dalga boyu arttı.
O halde hızımız ın artmış olması gerekir.
En önemli notumuz geliyor.
Bu notumuzu unutmuyoruz.
Su dalgalarında derinlik arttıkça.
Derinlik.
Arttıkça.
Hız artar diyoruz.
Hız arttığı için aslında frekans muzda kaynağa bağlı ve sabit olduğu için dalga boyu mukus artmış oluyor.
Burası da bizim için çok önemli bir ifade.
Bu dalgalara tabii ki nereden bakıyoruz?
Şu an yandan bakıyoruz.
Üstten bakacak olsaydık nasıl bir görüntü elde ederdik?
Mesela şu dalga tepesini şuraya çiziyorum.
Şu dalga tepesine şuraya çiziyorum.
Dalga tepesini bakın görmeniz açısından.
Üçüncü dalga tepesini şuraya çiziyorum.
Dördüncü dalga tepesine şuraya çiziyorum.
Beşinci dalga tepesinde şu noktaya doğru çiziyorum.
Görmüş olduğunuz gibi bunlar doğrusal dalgalar da dalga tepesi idi.
Görmüş olduğunuz gibi dalga boyuna arttığını da üstten.
Üstten görünüşte de ne yapabiliriz tespit edebiliriz.
Dalganın hızından, derinlik değişikliğindeki durumundan, su dalgalarının yansımasından gibi durumların hepsini beraber inceleyeceğiz.
Birinci duruma bakacak olursak bir dalga Leyen'in de görmüş olduğunuz gibi su ile doldurmuş az dalgalı beğenimizi.
Tam da şu nokta tam da şu noktasından şu noktasında bir dalga kaynağı olduğunu söylersek dalga üreticisi, dalga kaynağı.
Bu elimizin bir kenarı olabilir.
Uzunluk kenarı olabilir.
Elimizi daldırıp daldırıp çıkardığımızı hayal edebilirsiniz ve bu şekilde periyodik dalgalar elde ederiz.
Yine şu gördüğünüz noktalar dalga tepesi.
Şu kısımlar yine dalga çukuru olarak nitelendirilemez ve şu anda biz bu su dalganın lehimize yan profilden bakış sağlıyoruz ve dalgaların görüntüsünün bu şekilde olduğunu söylüyoruz.
Tabii ki bu dalgalar ağımıza üstten bakacak olsaydık bu görmüş olduğunuz gibi yandan.
Bakış diyorum bu suda algılarımız da yukarıdan baktığımızda deniz kenarında çakıl taşların üzerinde bir yaz gününde baktığınızda çakıl taşları üzerinde bazı gölgeler görürsünüz.
Aslında o gölgeler dalga tepelerin іzіn oluşturduğu bölgelerdir.
O halde bu görmüş olduğumuz dalganın üstten bakacak olursak şu görmüş olduğumuz dalga tepesini şu dalga tepesine şöyle hiza ağlayarak şu şekilde çiziyorum.
Bir sonraki dalga hepimiz şurda onu da şu şekilde gösteriyor o.
Bu dalga hepimizin görüntüsü.
Şöyle gösteriyorum görmüş olduğunuz gibi.
Dalgaların hızı bu şekilde de ifade edebiliriz tabii ki bunlar kim dalga tepelere.
Dalga takipleri şu Görmüş olduğunuz boşluklar ne oluyor?
Dalga çukur noktalarımız olmuş oluyor ve biz bu dalgalara ne diyeceğiz?
Doğrusal dalgalar diyeceğiz.
Düz dalgalar doğrusal dalga şeklinde ifade ederiz.
Peki parmağımızı suyun içine çıkartıp batırıp çıkarsa sadece parmağımızı noktasal bir şekil ya da bir taşı atsaydık nasıl dalgalar elde ederdik?
Noktasal bir kaynaktan elde edeceğimiz dalgalar nasıl oluşur?
Tabii ki de dairesel bir şekilde oluşur.
Biz bu görmüş olduğunuz dalgalar ağımıza da doğrusal dalgalara ters bir şekilde oluşuyor değil mi?
Dairesel dalga deriz, artık doğrusal dalga diyemeyiz.
Peki, dalga larımızın derinlikli olan dalgaların hızı hızının derinlikle olan.
Durumunu inceleyecek olursak ki dalgaların gezip genel özelliklerinden bahsederken dalga hızı eşittir lam da bölükte ya da lam da çarpı ev şeklini tağar.
Yani dalga boyu bölüp periyot ya da dalga boyu uçar bu frekans demiştik ama dalgaların hızı tüm ortamlar için şunu söylemiştik.
Dalgaların yayılma hızı bu önemli bir ifadeye bunu unutmayacağız.
Yayılma hızı dalgaların tüm dalgalar için konuşuyoruz.
Yayılma hızı yalnızca nereye bağlıydı?
Ortama bağlıydı.
O zaman ikinci şekilde görmüş olduğumuz lehimize bir takoz koyduk.
Görmüş olduğunuz gibi bu bölge sığ bir bölge.
Şurası daha derin bir bölge.
O halde tam da şuradan bir dalga kaynağıyla dalgaları üretecek olursak dalga mızın yandan görünüşü şu şekilde olacak.
Görmüş olduğunuz gibi dalga tepeleri arasındaki mesafe giderek ne olduğu arttı.
Dalga tepeler arasındaki mesafe arttı.
O halde burada açıklayacağımız en önemli noktamız şu.
Balıkçılarımızın frekansı mız kime bağlı şuanda kaynağa bağlı frekansta herhangi bir değişiklik yaptık mı yapmadık ama derinlik arttıkça görmüş olduğunuz gibi iki tepe arasındaki mesafe dalga boyu arttı.
O halde hızımız ın artmış olması gerekir.
En önemli notumuz geliyor.
Bu notumuzu unutmuyoruz.
Su dalgalarında derinlik arttıkça.
Derinlik.
Arttıkça.
Hız artar diyoruz.
Hız arttığı için aslında frekans muzda kaynağa bağlı ve sabit olduğu için dalga boyu mukus artmış oluyor.
Burası da bizim için çok önemli bir ifade.
Bu dalgalara tabii ki nereden bakıyoruz?
Şu an yandan bakıyoruz.
Üstten bakacak olsaydık nasıl bir görüntü elde ederdik?
Mesela şu dalga tepesini şuraya çiziyorum.
Şu dalga tepesine şuraya çiziyorum.
Dalga tepesini bakın görmeniz açısından.
Üçüncü dalga tepesini şuraya çiziyorum.
Dördüncü dalga tepesine şuraya çiziyorum.
Beşinci dalga tepesinde şu noktaya doğru çiziyorum.
Görmüş olduğunuz gibi bunlar doğrusal dalgalar da dalga tepesi idi.
Görmüş olduğunuz gibi dalga boyuna arttığını da üstten.
Üstten görünüşte de ne yapabiliriz tespit edebiliriz.
