Türkiye'nin özel konumu ve matematik konumunun sonuçları.
Özel konum bir yerin kendisine has olan özelliklerini ifade eder.
Yani meridyenlerle paralellerle açıklayamadığımız ifadeyi özel konumla açıklarız.
Bunu örneklerle ifade edelim ve Türkiye'nin özel konumunun sonuçları nelermiş beraber bakalım.
Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının arasında yer alması özel konumunun sonuçlarından biridir.
İstanbul, Çanakkale boğazlarına sahip olması özel konum mudur?
Maden çeşitliliğinin fazla olması geçirmiş olduğu jeolojik çeşitlilikten kaynaklanmaktadır.
Jeolojik çeşitlilik ne demek?
Bu ülkemiz bir çok jeolojik devirden etkilenmiştir.
Birinci jeolojik zaman iki, üç, dört.
Buna bağlı olarak da birinci jeolojik zamandan etkilendiği için taşkömürü kaynakları üçüncü jeolojik zamandan etkilendiği için linyit, tuz gibi maden çeşitliliği ülkemizde görülmektedir.
Aşağıdaki maddede bunu yine açıklar nitelikte.
Dağlık ve engebeli bir ülkedir.
Ülkemizde batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artmaktadır.
Akar suyun akış hızı dağlık engebeli olduğumuz için fazladır.
Aynı anda dört mevsim özellikleri görülür.
Bu çok önemli bir madde çünkü diğer tarafta da buna çok benzer bir madde var.
Ne demek istiyoruz bundan?
Ülkemizin kış mevsimi yaşadığı dönemde Antalya'da yaşanan kış şiddetiyle Kars'ta yaşanan kış şiddeti aynı değildir.
Burada da yükselti gibi deniz, 50'lik kara, sağlık gibi faktörler rol oynamaktadır.
O yüzden ülkemizde aynı anda dört mevsim görülmesinin sebebi özel konusudur.
Batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artar ve bitki çeşitliliği fazladır.
Bunun da sebebi yer şekilleridir.
Hatta bu karşımıza sorularda şu şekilde gelir.
Ülkemizde kısa mesafede bitki çeşitliliğinin fazla olma sebebi nedir diye.
Şimdi ülkemiz dümdüz bir ülke olmadığı için, böyle dağlık engebeli bir ülke olduğu için de dağlık, engebeli olması, çeşitli farklılıklar sıcaklık farklılıklarının neden olur.
O yüzden de işaret dediğim her bölgede farklı bitki çeşitliliğine neden olur.
Şimdi gelelim Türkiye'nin matematik konumunun sonuçlarına.
Şimdi Türkiye'nin koordinatlarını çizdim.
Türkiye'nin en kuzeyi 42 derece kuzey, en güneyi 36, kuzeyin en doğusu 45 derece, doğu ve en batısı 26 derece doğduk.
Biz orta kuşakta yer alan bir ülkeyiz.
Burası bizim enlem derecelerimiz.
Burası da bizim meridyen delegelerimizin bulunmuş olduğu alandır.
Başlangıç meridyeni şurada da doğu yazıyor zaten.
Başlangıç bir dinimiz bu tarafta kaldığı için Başlangıç meridyeni doğusunda yer alırız.
Ekvator da şu kısımda daha aşacağımıza kaldı.
Için de Ekvador'un da kuzeyinde yer almaktayız.
Güneş ışınlarını hiçbir zaman 90 derecelik açıyla almaz.
Çünkü güneş ışınları sadece 0 ile 23 derecenin bulunmuş olduğu araya denk gelir ve Türkiye en güneye 36 olduğuna göre hiçbir zaman dik açıyla almaz.
Bu yüzden de gölge boyu hiçbir zaman sıfır olmaz.
Ülkemiz kuzey yarım kürede bir ülke olduğu için kuzeyden esen rüzgar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgar sıcaklığı arttırır.
Güney yamaç Bakay amacıdır.
Çünkü evlerimizi biz alırken güney cepheden alırız.
Bunun sebebi ise güneyimizde ekvator olduğu için o yüzden de güney kısım daha sıcaktır.
Orta kuşakta yer almasının sonuçları çok karşımıza çıkar sorularda.
Bunlar dört mevsimin görülmesi.
Çünkü dört mevsim orta kuşağa özgüdür.
Aynı zamanda batı rüzgarlarının görülmesi.
Akdeniz iklimi ve cephe yağışları bazen soruda şöyle de verebilir.
Orta kuşakta olması, maki bitki örtüsünün görülmesi Kızıl Çam'ın görülmesiyle de ilgilidir.
Ya size soruda Akdeniz ikliminden ya da maki kızılçam öngörülmesi olarak da verebilir.
Bu da orta kuşakta olmasın sonucudur.
Çünkü maki kızılçam Akdeniz ikliminin bulunmuş olduğu alanda görülen bitki türlerindendir.
Burada şuna dikkat edelim.
Aynı anda dört mevsim derse özel konum.
Çünkü aynı anda dört mevsim yaşama sebebi, yer şekilleri, kara sağlık benzerlik etkiler burada.
Ama dört mevsimi yaşaması dense de matematik konumuz.
Özel konum bir yerin kendisine has olan özelliklerini ifade eder.
Yani meridyenlerle paralellerle açıklayamadığımız ifadeyi özel konumla açıklarız.
Bunu örneklerle ifade edelim ve Türkiye'nin özel konumunun sonuçları nelermiş beraber bakalım.
Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının arasında yer alması özel konumunun sonuçlarından biridir.
İstanbul, Çanakkale boğazlarına sahip olması özel konum mudur?
Maden çeşitliliğinin fazla olması geçirmiş olduğu jeolojik çeşitlilikten kaynaklanmaktadır.
Jeolojik çeşitlilik ne demek?
Bu ülkemiz bir çok jeolojik devirden etkilenmiştir.
Birinci jeolojik zaman iki, üç, dört.
Buna bağlı olarak da birinci jeolojik zamandan etkilendiği için taşkömürü kaynakları üçüncü jeolojik zamandan etkilendiği için linyit, tuz gibi maden çeşitliliği ülkemizde görülmektedir.
Aşağıdaki maddede bunu yine açıklar nitelikte.
Dağlık ve engebeli bir ülkedir.
Ülkemizde batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artmaktadır.
Akar suyun akış hızı dağlık engebeli olduğumuz için fazladır.
Aynı anda dört mevsim özellikleri görülür.
Bu çok önemli bir madde çünkü diğer tarafta da buna çok benzer bir madde var.
Ne demek istiyoruz bundan?
Ülkemizin kış mevsimi yaşadığı dönemde Antalya'da yaşanan kış şiddetiyle Kars'ta yaşanan kış şiddeti aynı değildir.
Burada da yükselti gibi deniz, 50'lik kara, sağlık gibi faktörler rol oynamaktadır.
O yüzden ülkemizde aynı anda dört mevsim görülmesinin sebebi özel konusudur.
Batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artar ve bitki çeşitliliği fazladır.
Bunun da sebebi yer şekilleridir.
Hatta bu karşımıza sorularda şu şekilde gelir.
Ülkemizde kısa mesafede bitki çeşitliliğinin fazla olma sebebi nedir diye.
Şimdi ülkemiz dümdüz bir ülke olmadığı için, böyle dağlık engebeli bir ülke olduğu için de dağlık, engebeli olması, çeşitli farklılıklar sıcaklık farklılıklarının neden olur.
O yüzden de işaret dediğim her bölgede farklı bitki çeşitliliğine neden olur.
Şimdi gelelim Türkiye'nin matematik konumunun sonuçlarına.
Şimdi Türkiye'nin koordinatlarını çizdim.
Türkiye'nin en kuzeyi 42 derece kuzey, en güneyi 36, kuzeyin en doğusu 45 derece, doğu ve en batısı 26 derece doğduk.
Biz orta kuşakta yer alan bir ülkeyiz.
Burası bizim enlem derecelerimiz.
Burası da bizim meridyen delegelerimizin bulunmuş olduğu alandır.
Başlangıç meridyeni şurada da doğu yazıyor zaten.
Başlangıç bir dinimiz bu tarafta kaldığı için Başlangıç meridyeni doğusunda yer alırız.
Ekvator da şu kısımda daha aşacağımıza kaldı.
Için de Ekvador'un da kuzeyinde yer almaktayız.
Güneş ışınlarını hiçbir zaman 90 derecelik açıyla almaz.
Çünkü güneş ışınları sadece 0 ile 23 derecenin bulunmuş olduğu araya denk gelir ve Türkiye en güneye 36 olduğuna göre hiçbir zaman dik açıyla almaz.
Bu yüzden de gölge boyu hiçbir zaman sıfır olmaz.
Ülkemiz kuzey yarım kürede bir ülke olduğu için kuzeyden esen rüzgar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgar sıcaklığı arttırır.
Güney yamaç Bakay amacıdır.
Çünkü evlerimizi biz alırken güney cepheden alırız.
Bunun sebebi ise güneyimizde ekvator olduğu için o yüzden de güney kısım daha sıcaktır.
Orta kuşakta yer almasının sonuçları çok karşımıza çıkar sorularda.
Bunlar dört mevsimin görülmesi.
Çünkü dört mevsim orta kuşağa özgüdür.
Aynı zamanda batı rüzgarlarının görülmesi.
Akdeniz iklimi ve cephe yağışları bazen soruda şöyle de verebilir.
Orta kuşakta olması, maki bitki örtüsünün görülmesi Kızıl Çam'ın görülmesiyle de ilgilidir.
Ya size soruda Akdeniz ikliminden ya da maki kızılçam öngörülmesi olarak da verebilir.
Bu da orta kuşakta olmasın sonucudur.
Çünkü maki kızılçam Akdeniz ikliminin bulunmuş olduğu alanda görülen bitki türlerindendir.
Burada şuna dikkat edelim.
Aynı anda dört mevsim derse özel konum.
Çünkü aynı anda dört mevsim yaşama sebebi, yer şekilleri, kara sağlık benzerlik etkiler burada.
Ama dört mevsimi yaşaması dense de matematik konumuz.