Arkadaşlar bu videomuzda doğadaki ekstrem olaylar ve etkilerinden bahsedeceğiz, o zaman başlayalım.
Önce ekstrem ifadesinin ne anlama geldiğini açıklayalım.
Doğa olaylarının herhangi bir yerde normal sürecini yaşarken bazen o seyrinin dışına çıkarak o güne kadar görünmeyen ya da seyrek görülen olay şeklinde gerçekleşmesine ekstrem olaylar diyoruz, arkadaşlar.
Genelde ekstrem olaylarla ilgili sorular hangisi hangi grup altında yer almaktadır şeklinde ya da hangisi ekstrem bir durumdur şeklinde gelmekte.
O yüzden burada hangisinin jeolojik ve jeomorfolojik kökenli olduğunu, hangisinin klimatolojik ve meteorolojik kökenli olduğunu, hangisinin de hidrolojik karakterli olduğunu bilmemiz gerekmekte.
O yüzden başlayalım hemen.
Jeolojik ve jeomorfolojik karakterli ekstrem olaylarına baktığımızda tsunami, deprem ve volkanizmanın jeolojik karakterli olduğunu, kütle hareketleri, heyelan ve kaya düşmesinin ise jeomorfolojik karakterli olduğunu bilmemiz gerekir.
Klimatolojik ve meteorolojik olaylara baktığımızda aşırı sıcak ve soğuklar, şiddetli rüzgarlar, fırtına ve kasırga, kuraklık, çığ ve aşırı yağışlar bu grup içerisinde yer alır.
Hidrolojik kökenli olanlara baktığımızda kuraklık, sel ve taşkın ani yağışlar, göl sularındaki çekilmeler ise bu grup içerisinde yer almaktadır.
Şimdi ekstrem durumları örneklerle açıklayalım.
Örneğin ocak ayında Norveç'te sıcaklığın 30 santigrat dereceye çıkması.
Şimdi Ocak ayında yaz dönemini yaşayan yarım küre Güney Yarım Küre olduğu için Norveç bir kere ocak ayında kış koşulları yaşıyor.
Zaten enlem olarak da kuzeyde olmasından kaynaklı olarak ekstra daha soğuk olması gerekiyor.
Ona rağmen 30 santigrat dereceye sıcaklık çıkıyorsa bu durum ekstrem bir durumdur.
Hindistan da yaz döneminde yaşanan kuraklık.
Hepinizin bildiği gibi Hindistan'da muson iklimi var ve özellikle muson ikliminde yaz döneminde çok fazla yağış alır.
Eğer ki yaz döneminde bir kuraklık yaşanıyorsa demek ki o durumda da ekstrem bir durum var.
Sibirya'da 9 şiddetinde depremin olması.
Sibirya daha masif eski oluşumunu bir arazidir.
Sibirya'da 9 şiddetinde depremin olması bugüne kadar yaşanmamış bir durum olduğu için yaşanırsa eğer bu durumda yine ekstrem bir durum olmaktadır, arkadaşlar.
Önce ekstrem ifadesinin ne anlama geldiğini açıklayalım.
Doğa olaylarının herhangi bir yerde normal sürecini yaşarken bazen o seyrinin dışına çıkarak o güne kadar görünmeyen ya da seyrek görülen olay şeklinde gerçekleşmesine ekstrem olaylar diyoruz, arkadaşlar.
Genelde ekstrem olaylarla ilgili sorular hangisi hangi grup altında yer almaktadır şeklinde ya da hangisi ekstrem bir durumdur şeklinde gelmekte.
O yüzden burada hangisinin jeolojik ve jeomorfolojik kökenli olduğunu, hangisinin klimatolojik ve meteorolojik kökenli olduğunu, hangisinin de hidrolojik karakterli olduğunu bilmemiz gerekmekte.
O yüzden başlayalım hemen.
Jeolojik ve jeomorfolojik karakterli ekstrem olaylarına baktığımızda tsunami, deprem ve volkanizmanın jeolojik karakterli olduğunu, kütle hareketleri, heyelan ve kaya düşmesinin ise jeomorfolojik karakterli olduğunu bilmemiz gerekir.
Klimatolojik ve meteorolojik olaylara baktığımızda aşırı sıcak ve soğuklar, şiddetli rüzgarlar, fırtına ve kasırga, kuraklık, çığ ve aşırı yağışlar bu grup içerisinde yer alır.
Hidrolojik kökenli olanlara baktığımızda kuraklık, sel ve taşkın ani yağışlar, göl sularındaki çekilmeler ise bu grup içerisinde yer almaktadır.
Şimdi ekstrem durumları örneklerle açıklayalım.
Örneğin ocak ayında Norveç'te sıcaklığın 30 santigrat dereceye çıkması.
Şimdi Ocak ayında yaz dönemini yaşayan yarım küre Güney Yarım Küre olduğu için Norveç bir kere ocak ayında kış koşulları yaşıyor.
Zaten enlem olarak da kuzeyde olmasından kaynaklı olarak ekstra daha soğuk olması gerekiyor.
Ona rağmen 30 santigrat dereceye sıcaklık çıkıyorsa bu durum ekstrem bir durumdur.
Hindistan da yaz döneminde yaşanan kuraklık.
Hepinizin bildiği gibi Hindistan'da muson iklimi var ve özellikle muson ikliminde yaz döneminde çok fazla yağış alır.
Eğer ki yaz döneminde bir kuraklık yaşanıyorsa demek ki o durumda da ekstrem bir durum var.
Sibirya'da 9 şiddetinde depremin olması.
Sibirya daha masif eski oluşumunu bir arazidir.
Sibirya'da 9 şiddetinde depremin olması bugüne kadar yaşanmamış bir durum olduğu için yaşanırsa eğer bu durumda yine ekstrem bir durum olmaktadır, arkadaşlar.
