İzohipsler ve Özellikleri

Bu videomuzda İzohips yönteminden bahsedeceğiz, o zaman maddelerle başlayalım.
Deniz seviyesinden aynı yükseltiye sahip noktaların birleştirilmesiyle elde edilen kapalı eğrilere izohips denmektedir.
İzohips eğrileri iç içe kapalı eğrilerdir.
Her eğri kendinden daha yüksek olan eğriyi çevrelemektedir.
İzohips üzerinde olmayan bir noktanın kesim yükseltisi bilinmez.
Yani ne demek istiyorum?
Yukarıdaki şeklin üzerinde koymuş olduğum noktaya dikkat edersek herhangi bir izohips üzerinde değil.
O yüzden de bu iki izohips arasında kalan değerleri alır.
O yüzden net bir şekilde bunun yükselti değerini ifade edemeyiz.
Bir diğer maddemiz sıfır metre eğrisi.
Deniz seviyesinden başlar.
Yani sıfır metre şuranın deniz olduğunu düşünelim.
Şu kısım deniz, sıfır metre ise kıyı çizgisinin bulunmuş olduğu alan.
Birbirini çevreleme yani komşu iki izohips yükseltisi eşittir ve izohipslerin sık geçtiği yerde eğim daha fazladır.
İzohipsler birbirlerine yaklaşıyorsa yukarıdaki şekilden hemen bakalım izohipsler birbirlerine yaklaşıyorlarsa yani eğim fazla mesela bu noktada.
Ama şu noktada eğim daha azdır.
İzohipsler birbirlerine her ne kadar yaklaşırlarsa yaklaştılar mesela burada daha fazla yaklaşmış, burada daha uzak yaklaşırlarsa yaklaşsınlar birbirlerini kesmezler ve bir diğer maddemiz akarsu vadisini, şöyle düşünün akarsuyun geçmiş olduğu alan burası, akarsu vadisinin iki tarafında bulunan izohipslerin yükseltileri, bu işaretlenmiş olduklarımın yükseltileri, birbiriyle aynıdır.
Yani eşittir.
Şimdi şekildeki akarsular ile ilgili de yorum yapalım.
İki tane akarsu çizdim.
Burada düz ile gösterilen daimi akarsu, kesik çizgiyle gösterilen ise mevsimlik olan akarsuyu göstermektedir.
Şimdi yandaki şekillere bakarak biz izohipsi nasıl yorumlayacağız onlarla ilgili konuşalım.
İzohipslerde verilen şekilleri, birinci şeklimizde doruk ve zirveyi görmekteyiz.
Yani bu ne demek?
Doruk ve zirve ya nokta ya da üçgen şeklinde gösterilmektedir.
Dağların en yüksek yerleridir.
İzohipslere burada noktayı da üçgeni de gösterebiliriz.
Evet, bir diğer şeklimiz haliç.
Hariç ise akarsuyun ağız kısmında denizin karaya doğru girinti yapmasıdır.
Biz bu tarz şekilleri okyanusa kıyısı olan yerlerde görmekteyiz.
Gelgit ile oluşmuş olan şekillerdir.
Bir diğer şeklimiz ise Delta Haliç'in tam tersi şeklinde zaten bu da.
Akarsuyun denize döküldüğü yerde kıyı çizgisinin üçgen şeklinde denize doğru çıkıntı yapması.
Ülkemizdeki Çukurova, Bafra, Çarşamba deltaları buna örnektir.
Burası gelgitin olmadığı, güçlü akıntıların olmadığı yerlerde karşımıza çıkar ve çok verimli sahalardır.
Evet bir diğer kısımda ise vadiyi görmekteyiz.
Vadi ters V şeklinde karşımıza çıkar.
İzohipslerin zirveye doğru, ters ve V şekillerinde görülmektedir.
Bu da özellikle bu noktada akarsuyun bulunduğu yerde burada gördüğünüz gibi akarsu bulunmuş olduğu yer var.
Akarsu zaten geçiyorsa orada bir vadi vardır.
Evet sırtlara baktığımız zaman ise sırtları da düz bir ve şeklinde görmekteyiz ve sırtların her iki tarafında ise yamaçlar vardır.
Yani sırt varsa yamaçta her iki tarafıdır.
Bir diğer şeklimiz ise çukur.
Çukuru ise biz dört tane ok ile gösteririz.
Bu da çukuru ifade eder.
Boyun ise iki tepe arasında kalan düzlüktür.
Bu da boyun olarak ifade edilir.
Doğal Sistemler
Harita Okuryazarlığı 3 / 3
İzohipsler ve Özellikleri
İzohipsler ve Özellikleri