Herkese Merhaba.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dersi, beşinci ünite üretim teknolojisi ve sanayi inkılabı konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bu konu içerisinde üretim teknolojisindeki gelişmeler ve sanayi kalıbını detaylı bir şekilde sizlerle birlikte işleyeceğiz.
Hazırsanız hemen başlayalım.
Öncelikle üretim teknolojisindeki gelişmeler çok eski zamana dayandığını hepimiz bilmekteyiz.
Mesela tarihte bilinen ilk üretim araçları tarım alanında kullanılan araçlardır.
İnsanlar çünkü tarımdan geçimlerini sağladıkları ve karınlarını doyuran, bildikleri için toprağa ekip biçmek amacıyla çeşitli aletler icat etmişlerdir.
Nedir bu aletler?
Mesela kazma, çapa, tırpan ve saban gibi aletler icat etmişlerdir.
Bazı hayvanlar yük taşımak, ulaşım sağlamak için kullanılırken, bazı hayvanlar ise tarımda kullanılmaktadır.
Örneğin öküz bunlardan bir tanesidir.
Arkadaşlar öküzü bugünkü traktöre benzetebiliriz.
Tarlaların sürülmesi içinde ve işlenmesinde çok önemli bir işlevi vardır.
Bu hayvan günümüzde ise traktör ve biçerdöver gibi araçlar ile kas gücüne gerek duyulmadan üretim yapılabilmektedir.
Yani insanlar artık makina aracılığıyla insan gücüne ihtiyaç duymadan bazı araç gereçlerle makinalar olan, yani traktör ve biçerdöver gibi araçlarla insan gücüne gerek duymadan üretim yapabilmektedirler.
Önemli bölümüne dikkat edelim.
İnsanlık tarihinin dönüm noktalarından bir tanesi, sanayi kılan budur.
Çünkü insan ve hayvan gücünden ne geçilmişti.
Bu dönemde makina gücüne geçilmişti.
Artık insana duyulan ihtiyaç bu dönemden sonra azalmaya başlamıştı.
Hatırlayacaksınız.
Sanayine daha önce de sizlerle birlikte detaylı bir şekilde işlemiştir.
O yüzden bakın burada bir boşluk bıraktım sizlere. Arkadaşlar bu üretim şekli on sekizinci yüzyılda nokta noktada ortaya çıkmış.
Hangi alanda dokuma alanında ortaya çıkmış.
Ama buradaki boşluğu doldurmadan geçmeyelim.
Sanayi inkılabı nerede ortaya çıkmıştı?
Hemen hatırlayacaksınız, sanayi inkılabı İngiltere'de ortaya çıkmıştı.
Sevgili arkadaşlar.
İngiltere'de dokuma tekstil alanında ortaya çıkıyor ve tüm dünyayı etkiliyor arkadaşlar.
Sanayi inkılabı öncesinde ne var.
Insan gücüne dayalı bir üretim var.
Insan gücüne dayalı üretim sayesinde arkadaşlar üretim hızlı olmaz pahalı olur.
Bunu unutmayın.
Üretimin temeli o dönemde tarıma, hayvancılığa ve zanaat işlerine dayanıyor.
Sanayi bundan önce insanlar genellikle tarım ve hayvancılık alanında ürünler üretiyorlar.
Sanayi bundan önce uzak yerlere gitmek de insanlar için bir sorun da arkadaşlar.
Çünkü ulaşım sorunu ortaya çıkıyordu.
Üretim ve tüketim sanayi inkılabı öncesinde kısıtlı ilerlemiştir.
Ancak sanayi inkılabı sonrasına geldiğimizde bu inkılap olduğu ve artık buharlı makinalar ile üretim yapılmaya başlandı.
Sonucunda ne oldu bunları inceleyelim isterseniz.
Makina gücüne dayalı seri üretime geçildi.
Seri üretim nedir?
Hızlı bir şekilde yapılan üretim şeklidir arkadaşlar.
Seri üretimde kesinlikle makinalar yoğun olmayacağı için bir duraksama ya da durma söz konusu değildir.
Bu yüzden ürünleri daha ucuza üretebilirsiniz, ucuza satabilirsiniz.
Böyle olursa ne olur?
El tezgahları, yani sanayi inkılabı.
Bundan öncesindeki üretim olayı makina karşısında dayanamaz, fabrikalar karşısına dayanamaz ve batar.
Bir diğer sonuç. Üretim hızlı olduğu için ham madde ihtiyacı ortaya çıkıyor.
Arkadaşlar bu ihtiyaç zaten çok önemli çünkü dünyayı savaşa sürükleyecek bir durumdan bahsediyoruz.
Ham madde dediğimiz şey nedir?
Örneğin bir malzemenin ana maddesidir.
Diyelim ki pamuk mesela tekstil sektörünün yani giyim sektörünün ana maddesi.
Ham maddesi pamuk dur.
Pamuğa duyan duyulan ihtiyaç üretimin hızlanmasıyla birlikte artmıştır.
Yine üretilen ürünlerin satılma durumu yani pazar arayışı ortaya çıkacak.
Arkadaşlar ne kadar fazla ürün üretildiği için bunların da satılma ihtiyacı durumu ortaya çıkacak.
Bundan dolayı pazar arayışı hızlanacak.
Tabii bu durum neye sebep olacak?
Arkadaşlar devletler arasında sömürge yarışının hızlanmasına sebep olacak.
Yine baktığımızda hammadde ve pazar arayışı devletler arasında ekonomik rekabete neden olacak ve bu rekabet elbet devletleri karşı karşıya getirecek ve dünyada Birinci Dünya Savaşı işte bu sebeplerden sonra başlamış olacak.
Sanayi inkılabı bundan sonra arkadaşlar işçi dediğimiz bir kavram ortaya çıkıyor.
Çünkü öncesinde fabrikada çalışacak işçiler yok.
O yüzden işçi sınıfı bu dönemde ortaya çıkıyor.
İşçiler nereye yerleşecek?
Fabrikaların kuruluş şehirlere yani şehirleşme artacak ve sanayi inkılabı.
Bundan sonra fabrikalar üretimi ne kadar hızla andırsa da sadece bu alanla değil, farklı alanlarda da gelişmeler olacak.
Mesela buharlı makinalar ulaşım teknolojilerinde kullanılacak.
Buharlı gemiler, buharlı trenler sayesinde ulaşım teknolojileri gelişecek ve insanların uzak yerlere gitme sorunu ortadan kalkmış olacak.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dersi, beşinci ünite üretim teknolojisi ve sanayi inkılabı konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bu konu içerisinde üretim teknolojisindeki gelişmeler ve sanayi kalıbını detaylı bir şekilde sizlerle birlikte işleyeceğiz.
Hazırsanız hemen başlayalım.
Öncelikle üretim teknolojisindeki gelişmeler çok eski zamana dayandığını hepimiz bilmekteyiz.
Mesela tarihte bilinen ilk üretim araçları tarım alanında kullanılan araçlardır.
İnsanlar çünkü tarımdan geçimlerini sağladıkları ve karınlarını doyuran, bildikleri için toprağa ekip biçmek amacıyla çeşitli aletler icat etmişlerdir.
Nedir bu aletler?
Mesela kazma, çapa, tırpan ve saban gibi aletler icat etmişlerdir.
Bazı hayvanlar yük taşımak, ulaşım sağlamak için kullanılırken, bazı hayvanlar ise tarımda kullanılmaktadır.
Örneğin öküz bunlardan bir tanesidir.
Arkadaşlar öküzü bugünkü traktöre benzetebiliriz.
Tarlaların sürülmesi içinde ve işlenmesinde çok önemli bir işlevi vardır.
Bu hayvan günümüzde ise traktör ve biçerdöver gibi araçlar ile kas gücüne gerek duyulmadan üretim yapılabilmektedir.
Yani insanlar artık makina aracılığıyla insan gücüne ihtiyaç duymadan bazı araç gereçlerle makinalar olan, yani traktör ve biçerdöver gibi araçlarla insan gücüne gerek duymadan üretim yapabilmektedirler.
Önemli bölümüne dikkat edelim.
İnsanlık tarihinin dönüm noktalarından bir tanesi, sanayi kılan budur.
Çünkü insan ve hayvan gücünden ne geçilmişti.
Bu dönemde makina gücüne geçilmişti.
Artık insana duyulan ihtiyaç bu dönemden sonra azalmaya başlamıştı.
Hatırlayacaksınız.
Sanayine daha önce de sizlerle birlikte detaylı bir şekilde işlemiştir.
O yüzden bakın burada bir boşluk bıraktım sizlere. Arkadaşlar bu üretim şekli on sekizinci yüzyılda nokta noktada ortaya çıkmış.
Hangi alanda dokuma alanında ortaya çıkmış.
Ama buradaki boşluğu doldurmadan geçmeyelim.
Sanayi inkılabı nerede ortaya çıkmıştı?
Hemen hatırlayacaksınız, sanayi inkılabı İngiltere'de ortaya çıkmıştı.
Sevgili arkadaşlar.
İngiltere'de dokuma tekstil alanında ortaya çıkıyor ve tüm dünyayı etkiliyor arkadaşlar.
Sanayi inkılabı öncesinde ne var.
Insan gücüne dayalı bir üretim var.
Insan gücüne dayalı üretim sayesinde arkadaşlar üretim hızlı olmaz pahalı olur.
Bunu unutmayın.
Üretimin temeli o dönemde tarıma, hayvancılığa ve zanaat işlerine dayanıyor.
Sanayi bundan önce insanlar genellikle tarım ve hayvancılık alanında ürünler üretiyorlar.
Sanayi bundan önce uzak yerlere gitmek de insanlar için bir sorun da arkadaşlar.
Çünkü ulaşım sorunu ortaya çıkıyordu.
Üretim ve tüketim sanayi inkılabı öncesinde kısıtlı ilerlemiştir.
Ancak sanayi inkılabı sonrasına geldiğimizde bu inkılap olduğu ve artık buharlı makinalar ile üretim yapılmaya başlandı.
Sonucunda ne oldu bunları inceleyelim isterseniz.
Makina gücüne dayalı seri üretime geçildi.
Seri üretim nedir?
Hızlı bir şekilde yapılan üretim şeklidir arkadaşlar.
Seri üretimde kesinlikle makinalar yoğun olmayacağı için bir duraksama ya da durma söz konusu değildir.
Bu yüzden ürünleri daha ucuza üretebilirsiniz, ucuza satabilirsiniz.
Böyle olursa ne olur?
El tezgahları, yani sanayi inkılabı.
Bundan öncesindeki üretim olayı makina karşısında dayanamaz, fabrikalar karşısına dayanamaz ve batar.
Bir diğer sonuç. Üretim hızlı olduğu için ham madde ihtiyacı ortaya çıkıyor.
Arkadaşlar bu ihtiyaç zaten çok önemli çünkü dünyayı savaşa sürükleyecek bir durumdan bahsediyoruz.
Ham madde dediğimiz şey nedir?
Örneğin bir malzemenin ana maddesidir.
Diyelim ki pamuk mesela tekstil sektörünün yani giyim sektörünün ana maddesi.
Ham maddesi pamuk dur.
Pamuğa duyan duyulan ihtiyaç üretimin hızlanmasıyla birlikte artmıştır.
Yine üretilen ürünlerin satılma durumu yani pazar arayışı ortaya çıkacak.
Arkadaşlar ne kadar fazla ürün üretildiği için bunların da satılma ihtiyacı durumu ortaya çıkacak.
Bundan dolayı pazar arayışı hızlanacak.
Tabii bu durum neye sebep olacak?
Arkadaşlar devletler arasında sömürge yarışının hızlanmasına sebep olacak.
Yine baktığımızda hammadde ve pazar arayışı devletler arasında ekonomik rekabete neden olacak ve bu rekabet elbet devletleri karşı karşıya getirecek ve dünyada Birinci Dünya Savaşı işte bu sebeplerden sonra başlamış olacak.
Sanayi inkılabı bundan sonra arkadaşlar işçi dediğimiz bir kavram ortaya çıkıyor.
Çünkü öncesinde fabrikada çalışacak işçiler yok.
O yüzden işçi sınıfı bu dönemde ortaya çıkıyor.
İşçiler nereye yerleşecek?
Fabrikaların kuruluş şehirlere yani şehirleşme artacak ve sanayi inkılabı.
Bundan sonra fabrikalar üretimi ne kadar hızla andırsa da sadece bu alanla değil, farklı alanlarda da gelişmeler olacak.
Mesela buharlı makinalar ulaşım teknolojilerinde kullanılacak.
Buharlı gemiler, buharlı trenler sayesinde ulaşım teknolojileri gelişecek ve insanların uzak yerlere gitme sorunu ortadan kalkmış olacak.
