Herkese Merhabalar.
Kunduz'un beşinci sınıf sosyal bilgiler dersi altıncı ünite. Yaşadığım yerin yönetimi. Konusuna. Hepiniz hoş geldiniz. Bu konuda sizlerle beraber. Ülkemizdeki yönetim birimlerini. Yönetimin nasıl yapıldığını. Detaylı bir şekilde öğreneceğiz. Hemen başlayalım.
Toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasal bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu varlığa devlet denilmektedir. Bizim devletimiz Türkiye Cumhuriyeti devletidir. Devlet vatandaşlarına daha iyi bir. Hizmet götürmek için çeşitli yönetim birimleri. Oluşturmuştur. Ülkemizin yönetim birimleri üçe ayrılmaktadır. Burada bir duralım arkadaşlar.
Devlet her şeyi tek başına yapamayacağı ya da tek bir merkezden yürütebileceği çok zor olacağı için ne yapmak için daha yararlı, daha iyi bir. Hizmet götürebilmek için çeşitli yönetim birimlerini. Kendisi kurmuştur ve üçe ayrılır.
İşte o üç tanesinden. Birincisi ve belki de en önemlisi nedir merkezi yönetim?
Arkadaşlar hemen bakalım. Merkezi yönetim neymiş. Ülkemizin yönetiminde etkin olan kurumlar Cumhurbaşkanlığı ve bakanlar kuruludur.
Nedir Bakanlar Kurulu?
Her alanla ilgili bir bakanlık vardır.
Mesela Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı.
İşte biz bunların her birinin toplanma toplanmış halini Bakanlar Kurulu diyoruz ve onların başında da Cumhurbaşkanı vardır.
Bu kurumların başında yer alan Cumhurbaşkanı ve bakanlar. Ülke yönetimiyle ilgili. Çeşitli kararlar alırlar. Demek ki devletimizin merkezi yönetimi neymiş?
Ankara'da bulunan Cumhurbaşkanı ve onun yardımcıları olan bakanlar mış.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanına karar alma sürecinde yardımcı olan kurumlardır.
Yani yine Cumhurbaşkanımız ülke yönetirken kendi başına değil ne yapıyor?
Etrafındakilere danışarak yönetiyor.
Bununla ilgili belli kurumlar ve kuruluşlar da bulunmaktadır.
Yaşadığımız yeri. Yönetenler. Ki yaşadığımız yer il olabilir, ilçe olabilir, belde olabilir ya da köy olabilir.
Merkezi yönetime karşı sorumludur. Yani bizi yöneten. Valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, muhtarlar.
Tamamen Ankara'ya karşı. Yani merkezi yönetime. Karşı sorumlu olmaktadır. Gelelim bir diğer yönetim birimine. 2 numaramız merkeze bağlı yönetim ülkemizin yönetim merkezi.
Yani Başkent Ankara mıdır?
Ancak ülkemizin büyük bir coğrafi alanda kurulması tüm kurumların merkezden. Yönetilmesine. Engel olmaktadır. Arkadaşlar, ülkemiz. Yaklaşık 780 bin. Kilometre kare üzerine. Kurulu büyük bir coğrafyada bulunmaktadır.
Her şeyin Ankara'dan yani merkezden yürütülmesi gerçekten çok zor olacaktır.
O yüzden merkezi yönetim ne yapmıştır?
Merkeze bağlı. Yönetim birimini. Kurmuştur.
Bu nedenle. Merkezi yönetim, devlet hizmetlerinin. Vatandaşlara kolay ulaştırılması amacıyla il. Ve ilçe gibi yönetim. Birimleri oluşturmuştur.
Bakım gerçekten güzel bir olay.
Neden?
Neden yapılıyor bu. İl ve. İlçelerin olması?
Devlet hizmetlerinin vatandaşlara kolay ulaşması için.
Çünkü her şeyin Ankara'da bitmesi zor olacaktır.
O yüzden ne yapmış merkezi yönetim?
Yani başkentte bulunan yönetim, ülkeyi il ve ilçelere bölerek. Daha kolay. Yönetme. Fırsatı bulmuştur.
İşte gelelim bunlardan en büyük olana.
Merkeze bağlı en. Büyük yönetim. Birimi olan. İl yönetimine.
Arkadaşlar.
İl dediğimiz. Şey merkeze bağlı yani Ankara'ya bağlı. En büyük yönetim birimidir. İlin başında kim. Bulunur hepiniz bilirsiniz. Illerin başında arkadaşlar, vali bulunur.
Türkiye'de 81 il bulunduğuna göre 80 bir tane valimiz vardır.
Valiler.
Şunu kesinlikle unutmayın. Atama ile göreve. Gelirler.
Atama dediğimiz şey nedir?
Cumhurbaşkanının onayıyla olan durumdur.
İçişleri Bakanı önerir.
Cumhurbaşkanı atar arkadaşlar. Valiler atama ile göreve gelir. Valiler İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak çalışırlar.
Peki ilimizde bulunan valilerin görevleri nelerdir?
Vali ilde bulunan memurları denetler, ildeki güvenliği sağlar.
Kendine bağlı kurumlarla işbirliği yapar ki valinin kendine bağlı olan kurumları nelerdir?
İlde bir ilde bulunan kurumlardır. Yani örnek. Verecek olursak. İl Milli Eğitim Müdürlüğü. İl Sağlık Müdürlüğü, İl Kültür. Turizm Müdürlüğü gibi. Arkadaşlar.
Yani valiye bağlı kuruluşlar. İl ve ilçelerde. Bulunan kuruluşlardır diyoruz.
Yine valinin bir diğer görevi ilin kalkınmasını, toparlanmasını sağlamaktır.
Kanunları ve emirleri uygulamak valilerin görevidir ve vatandaşların istek ve. Şikayetlerini dinlemek yine. Valilerin görevleri arasında yer almaktadır. Gelelim ilçe dediğimiz yönetim birimine. Arkadaşlar ilçeler illere bağlı olarak bulunan ki daha küçük. Yönetim. Birimleridir.
Nüfusu daha az olan yönetim birimleridir, il yönetimine bağlı olarak çalışırlar bakın ile bağlıdır.
Türkiye'de her ilin farklı farklı ilçe sayıları bulunmaktadır.
Dokuz yüz yirmi beş tane. İlçemizin. Bulunduğunu söyleyebiliriz. İlçenin yöneticisi kimdir?
Arkadaşlar, ilçe yöneticisi. Kaymakam mıdır?
Kaymakamlar ilçeleri yöneten yöneticilerdir ve. Valiye bağlı olarak çalışırlar. Atama ile göreve gelirler.
Buna dikkat edelim.
Yine merkezi yönetim. Tarafından atanarak göreve başlarlar.
Kaymakamların görevlerine bakacak olursak, ilçede kanunları, kuralları uygulamak kaymakamların görevidir.
İlçedeki resmi kurumları denetlemek kaymakamların görevleridir ki ilçedeki resmi kurumlardan bir kaçını örnek verelim. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, İlçe Kültür ve Turizm Müdürlüğü. İlçe Sağlık Müdürlüğü gibi kurumlar. İlçelerde de. Yer alır. Yine ilçelerin. Kalkınmasını sağlamak. Vatandaşların istek ve şikayetlerini dinlemek. Kaymakamların görevleri arasında yer almaktadır. Gelelim yine bir diğer yönetim birimi bize.
Yerel yönetim dediğimiz yönetimler. İl, ilçe ve köylerde çöplerin toplanması, sokakların temizlenmesi, altyapı ve üstyapı çalışmalarının yapılması. Su ihtiyacının giderilmesi gibi hizmetleri. Sunmak amacıyla kurulmuş. Yönetim birimlerine yerel yönetim denir. Yerel demek sadece belli bir bölgeyle alakalı demektir.
Arkadaşlar buna. Dikkat edelim.
Peki yerel yönetim birimlerimiz nelerdir?
Belediyeler ve muhtarlıklar. Yerel yönetimler. Arasında yer almaktadır.
Belediyelere bakalım.
Öncelikle yaşadığımız yerleşim birimindeki sokakların temizlenmesi ve bakımının yapılması, aydınlatma işleri, su ve esnafın denetimi. Gibi işler belediyelerin görevidir arkadaşlar. Belediyeler baktığımızda nerelerde bulunur?
Öncelikle buna bir değinelim.
İllerde, ilçelerde. Beldelerde belediye başkanı görev yapmaktadır. Bakın il, ilçe ve beldelerde bir de büyükşehir belediyeleri vardır. Nüfusu çok fazla olan. 750 bin üzerinde olan yerlerde büyük şehir belediyelerdir.
Ve belediyelerin yöneticisine biz ne diyor musunuz?
Belediye başkanı diyoruz.
Bakın burası. Çok önemli.
Lütfen iyi dinleyin ve dikkat edin buraya. Belediye başkanı halkın verdiği oylarla yani. Seçimle işbaşına gelir. Vali ve kaymakam ne ili merkez tarafından atanır dı ama belediye başkanı halkın verdiği oylarla. Seçimle işbaşına gelir ve 5 sene görevde kalır. Şimdi belediyelerin görevlerine bakalım ne gibi görevleri var?
Cadde ve sokakların temizliğini yapmak, vatandaşların nikah ve. Cenaze işlemlerini yapmak. İtfaiye ve zabıta gibi. Hizmetleri. Sunmak, yol, su, kanalizasyon gibi altyapı ve üstyapı işlerini yapmak. Belediyelerin görevleri. Arasında yer almaktadır. Geçelim.
En küçük yönetim birimleri. Bizden olan köy ve mahalle yönetimine.
Köy ve mahalle dediğimiz şeyler nüfusu 2 binden az olan yerlerdir arkadaşlar.
Özellikle köy nüfusu 2 binden az olan yere. Biz. Köy diyoruz.
Yönetimin başında muhtar bulunur ve yine muhtar da aynı belediye başkanının da olduğu gibi. Seçimle yine. Halkın oylarıyla göreve gelir.
Peki muhtarların görevleri nelerdir?
Salgın ve bulaşıcı hastalıkları. Yetkililere. Haber vermek.
Okul çağına gelen öğrencileri. Yine gerekli yerlere bildirmek.
Halk ile. Yönetim arasındaki. İlişkileri yürütmek. Köy ve mahallelerde yer alan muhtarların görevleri arasındadır.
Kunduz'un beşinci sınıf sosyal bilgiler dersi altıncı ünite. Yaşadığım yerin yönetimi. Konusuna. Hepiniz hoş geldiniz. Bu konuda sizlerle beraber. Ülkemizdeki yönetim birimlerini. Yönetimin nasıl yapıldığını. Detaylı bir şekilde öğreneceğiz. Hemen başlayalım.
Toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasal bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu varlığa devlet denilmektedir. Bizim devletimiz Türkiye Cumhuriyeti devletidir. Devlet vatandaşlarına daha iyi bir. Hizmet götürmek için çeşitli yönetim birimleri. Oluşturmuştur. Ülkemizin yönetim birimleri üçe ayrılmaktadır. Burada bir duralım arkadaşlar.
Devlet her şeyi tek başına yapamayacağı ya da tek bir merkezden yürütebileceği çok zor olacağı için ne yapmak için daha yararlı, daha iyi bir. Hizmet götürebilmek için çeşitli yönetim birimlerini. Kendisi kurmuştur ve üçe ayrılır.
İşte o üç tanesinden. Birincisi ve belki de en önemlisi nedir merkezi yönetim?
Arkadaşlar hemen bakalım. Merkezi yönetim neymiş. Ülkemizin yönetiminde etkin olan kurumlar Cumhurbaşkanlığı ve bakanlar kuruludur.
Nedir Bakanlar Kurulu?
Her alanla ilgili bir bakanlık vardır.
Mesela Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı.
İşte biz bunların her birinin toplanma toplanmış halini Bakanlar Kurulu diyoruz ve onların başında da Cumhurbaşkanı vardır.
Bu kurumların başında yer alan Cumhurbaşkanı ve bakanlar. Ülke yönetimiyle ilgili. Çeşitli kararlar alırlar. Demek ki devletimizin merkezi yönetimi neymiş?
Ankara'da bulunan Cumhurbaşkanı ve onun yardımcıları olan bakanlar mış.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanına karar alma sürecinde yardımcı olan kurumlardır.
Yani yine Cumhurbaşkanımız ülke yönetirken kendi başına değil ne yapıyor?
Etrafındakilere danışarak yönetiyor.
Bununla ilgili belli kurumlar ve kuruluşlar da bulunmaktadır.
Yaşadığımız yeri. Yönetenler. Ki yaşadığımız yer il olabilir, ilçe olabilir, belde olabilir ya da köy olabilir.
Merkezi yönetime karşı sorumludur. Yani bizi yöneten. Valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, muhtarlar.
Tamamen Ankara'ya karşı. Yani merkezi yönetime. Karşı sorumlu olmaktadır. Gelelim bir diğer yönetim birimine. 2 numaramız merkeze bağlı yönetim ülkemizin yönetim merkezi.
Yani Başkent Ankara mıdır?
Ancak ülkemizin büyük bir coğrafi alanda kurulması tüm kurumların merkezden. Yönetilmesine. Engel olmaktadır. Arkadaşlar, ülkemiz. Yaklaşık 780 bin. Kilometre kare üzerine. Kurulu büyük bir coğrafyada bulunmaktadır.
Her şeyin Ankara'dan yani merkezden yürütülmesi gerçekten çok zor olacaktır.
O yüzden merkezi yönetim ne yapmıştır?
Merkeze bağlı. Yönetim birimini. Kurmuştur.
Bu nedenle. Merkezi yönetim, devlet hizmetlerinin. Vatandaşlara kolay ulaştırılması amacıyla il. Ve ilçe gibi yönetim. Birimleri oluşturmuştur.
Bakım gerçekten güzel bir olay.
Neden?
Neden yapılıyor bu. İl ve. İlçelerin olması?
Devlet hizmetlerinin vatandaşlara kolay ulaşması için.
Çünkü her şeyin Ankara'da bitmesi zor olacaktır.
O yüzden ne yapmış merkezi yönetim?
Yani başkentte bulunan yönetim, ülkeyi il ve ilçelere bölerek. Daha kolay. Yönetme. Fırsatı bulmuştur.
İşte gelelim bunlardan en büyük olana.
Merkeze bağlı en. Büyük yönetim. Birimi olan. İl yönetimine.
Arkadaşlar.
İl dediğimiz. Şey merkeze bağlı yani Ankara'ya bağlı. En büyük yönetim birimidir. İlin başında kim. Bulunur hepiniz bilirsiniz. Illerin başında arkadaşlar, vali bulunur.
Türkiye'de 81 il bulunduğuna göre 80 bir tane valimiz vardır.
Valiler.
Şunu kesinlikle unutmayın. Atama ile göreve. Gelirler.
Atama dediğimiz şey nedir?
Cumhurbaşkanının onayıyla olan durumdur.
İçişleri Bakanı önerir.
Cumhurbaşkanı atar arkadaşlar. Valiler atama ile göreve gelir. Valiler İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak çalışırlar.
Peki ilimizde bulunan valilerin görevleri nelerdir?
Vali ilde bulunan memurları denetler, ildeki güvenliği sağlar.
Kendine bağlı kurumlarla işbirliği yapar ki valinin kendine bağlı olan kurumları nelerdir?
İlde bir ilde bulunan kurumlardır. Yani örnek. Verecek olursak. İl Milli Eğitim Müdürlüğü. İl Sağlık Müdürlüğü, İl Kültür. Turizm Müdürlüğü gibi. Arkadaşlar.
Yani valiye bağlı kuruluşlar. İl ve ilçelerde. Bulunan kuruluşlardır diyoruz.
Yine valinin bir diğer görevi ilin kalkınmasını, toparlanmasını sağlamaktır.
Kanunları ve emirleri uygulamak valilerin görevidir ve vatandaşların istek ve. Şikayetlerini dinlemek yine. Valilerin görevleri arasında yer almaktadır. Gelelim ilçe dediğimiz yönetim birimine. Arkadaşlar ilçeler illere bağlı olarak bulunan ki daha küçük. Yönetim. Birimleridir.
Nüfusu daha az olan yönetim birimleridir, il yönetimine bağlı olarak çalışırlar bakın ile bağlıdır.
Türkiye'de her ilin farklı farklı ilçe sayıları bulunmaktadır.
Dokuz yüz yirmi beş tane. İlçemizin. Bulunduğunu söyleyebiliriz. İlçenin yöneticisi kimdir?
Arkadaşlar, ilçe yöneticisi. Kaymakam mıdır?
Kaymakamlar ilçeleri yöneten yöneticilerdir ve. Valiye bağlı olarak çalışırlar. Atama ile göreve gelirler.
Buna dikkat edelim.
Yine merkezi yönetim. Tarafından atanarak göreve başlarlar.
Kaymakamların görevlerine bakacak olursak, ilçede kanunları, kuralları uygulamak kaymakamların görevidir.
İlçedeki resmi kurumları denetlemek kaymakamların görevleridir ki ilçedeki resmi kurumlardan bir kaçını örnek verelim. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, İlçe Kültür ve Turizm Müdürlüğü. İlçe Sağlık Müdürlüğü gibi kurumlar. İlçelerde de. Yer alır. Yine ilçelerin. Kalkınmasını sağlamak. Vatandaşların istek ve şikayetlerini dinlemek. Kaymakamların görevleri arasında yer almaktadır. Gelelim yine bir diğer yönetim birimi bize.
Yerel yönetim dediğimiz yönetimler. İl, ilçe ve köylerde çöplerin toplanması, sokakların temizlenmesi, altyapı ve üstyapı çalışmalarının yapılması. Su ihtiyacının giderilmesi gibi hizmetleri. Sunmak amacıyla kurulmuş. Yönetim birimlerine yerel yönetim denir. Yerel demek sadece belli bir bölgeyle alakalı demektir.
Arkadaşlar buna. Dikkat edelim.
Peki yerel yönetim birimlerimiz nelerdir?
Belediyeler ve muhtarlıklar. Yerel yönetimler. Arasında yer almaktadır.
Belediyelere bakalım.
Öncelikle yaşadığımız yerleşim birimindeki sokakların temizlenmesi ve bakımının yapılması, aydınlatma işleri, su ve esnafın denetimi. Gibi işler belediyelerin görevidir arkadaşlar. Belediyeler baktığımızda nerelerde bulunur?
Öncelikle buna bir değinelim.
İllerde, ilçelerde. Beldelerde belediye başkanı görev yapmaktadır. Bakın il, ilçe ve beldelerde bir de büyükşehir belediyeleri vardır. Nüfusu çok fazla olan. 750 bin üzerinde olan yerlerde büyük şehir belediyelerdir.
Ve belediyelerin yöneticisine biz ne diyor musunuz?
Belediye başkanı diyoruz.
Bakın burası. Çok önemli.
Lütfen iyi dinleyin ve dikkat edin buraya. Belediye başkanı halkın verdiği oylarla yani. Seçimle işbaşına gelir. Vali ve kaymakam ne ili merkez tarafından atanır dı ama belediye başkanı halkın verdiği oylarla. Seçimle işbaşına gelir ve 5 sene görevde kalır. Şimdi belediyelerin görevlerine bakalım ne gibi görevleri var?
Cadde ve sokakların temizliğini yapmak, vatandaşların nikah ve. Cenaze işlemlerini yapmak. İtfaiye ve zabıta gibi. Hizmetleri. Sunmak, yol, su, kanalizasyon gibi altyapı ve üstyapı işlerini yapmak. Belediyelerin görevleri. Arasında yer almaktadır. Geçelim.
En küçük yönetim birimleri. Bizden olan köy ve mahalle yönetimine.
Köy ve mahalle dediğimiz şeyler nüfusu 2 binden az olan yerlerdir arkadaşlar.
Özellikle köy nüfusu 2 binden az olan yere. Biz. Köy diyoruz.
Yönetimin başında muhtar bulunur ve yine muhtar da aynı belediye başkanının da olduğu gibi. Seçimle yine. Halkın oylarıyla göreve gelir.
Peki muhtarların görevleri nelerdir?
Salgın ve bulaşıcı hastalıkları. Yetkililere. Haber vermek.
Okul çağına gelen öğrencileri. Yine gerekli yerlere bildirmek.
Halk ile. Yönetim arasındaki. İlişkileri yürütmek. Köy ve mahallelerde yer alan muhtarların görevleri arasındadır.
