Merhaba arkadaşlar, bu dersimizde normal koşul ve oda koşulunu işliyoruz.
Aslında bu koşullar avogadro yasasında bahsedilen koşullar, bu dersimizi detaylı bir şekilde işleyelim. şimdi ilk önce bir hatırlıyorum avogadro yasası ne demişti?
aynı koşulda bulunan gazları incelerdi ve aynı koşulda bulunan gazların hacimleriyle mol sayıları doğru orantılı demişti.
burayı öğrenmiştik ama burada bir mol gazın hacminden bahsetmemişti ikinci ve üçüncü durumda arkadaşlar işte koşullardan bahsediyor normal koşul ve oda koşulu.
normal koşuldaki basınç ve sıcaklık ve bir mol gazın hacmi oda koşuldaki basınç sıcaklık ve bir mol gazın hacmini veriyor.
Peki buralarda basınç sıcaklık ve bir mol gazın hacmi nedir?
Burada normal koşullarda basıncımız bir atmosfer, sıcaklığımız sıfır santigrat derece ve bir mol gaz, gazın türü hiç önemli değil 22.4 litre hacım kaplar.
Oda koşuluna geliyorum burada basınç bir atmosfer aynı, oda koşulunda sıcaklık daha yüksek burada 25 santigrat derece ve bir mol gazın hacmine baktığımda sıcaklık daha yüksek olduğu için hacmi de daha yüksek 24.5 litre.
Şimdi arkadaşlar sorularımızı çözelim sorulardan önce bir şey daha vurgulayalım Şimdi biz burada bir mol gazı 22.4 litre, öbür tarafta bir mol gazın 24.5 litre hacim kapladığını söyledik ama dikkat edin bunlar sadece gazlar için geçerli.
Bu katı olursa veya sıvı olursa bunlar geçerli değil.
yine şöyle yapalım normal koşullarda mesela 3 mol helyum gazı olsun gaz halde bunun kapladığı 3 çarpı 22,4 olacaktır, sorun yok.
yani yine aynı şekilde şurayı da kullanıyorum mol sayısıyla hacim doğru orantılı. bir mol 22.4 litre hacim kaplıyorsa 3 mol üç katı kaplayacaktır.
Oda koşuluna geçiyorum oda koşulunda ise dicem ki bu sefer bir mol gaz iki mol helyum alayım bakayım ne olur?
iki mol helyum 2 çarpı 24.5 litre hacim kaplar diyorum ama bana kalkıp da mesela demiri versinler.
bir mol demir oda koşulunda 24.5 litre hacım kaplar mı diye sordukları zaman çok rahat bir şekilde bunun olmayacağını söyleyebiliriz Çünkü bir mol demir oda koşulunda sıcaklık 25 santigrat derecede arkadaşlar bu nedir demir katı haldedir bu katılar için geçerli değil bu sadece gazlar için geçerli olduğu için buralara dikkat ediyoruz.
Oda koşulunun diğer ismi de standart koşul olarak geçer.
Bunu da şöyle yazalım standart koşul. Evet şimdi sorularımızda öğrendiklerimizi pekiştirelim.
Birinci sorumuz 5,6 gram C2H4 gazının normal koşullardaki hacmini hesaplayınız. hesaplayalım arkadaşlar ilk önce mol sayısını bulmam lazım zor bir soru değil sadece mol sayısı bulma ve normal koşullardaki hacime geçiş yapma için özellikle böyle hazırladım.
5,6 bölü mol kütlesi 12 X 2 artı 4 yani 24 artı 4 =28 Yani bu ne kadar hacim kaplıyordu 22,4 litre.
Peki çıkar arkadaşlar.
Sorumuza devam edelim.
Diğer bir sorumuz 12,04x10^22 tane molekül içeren karbondioksit gazının normal koşullardaki, oda koşullarındaki hacmini hesaplayınız.
sorularda dikkat genellikle normal koşullar karşımıza gelir ama oda koşulları da sorulabilir o yüzden dikkat.
Şimdi arkadaşlar ne yapalım yine tabii ki mol sayısını bulmamız lazım.
mol sayısını bularak başlayalım.
mol sayısı bize verilen tanecik sayısını alırım 6.02x10^23 e bölerim şimdi işlemleri yaptığım zaman 12,04x10^22'yi alıyorum 6.02x10^23 'e bölüyorum şimdi işlemleri yapıyorum.
kendi içerisinde böldüğümüz zaman şurası iki çıkacaktır, evet iki.
ve 10^22 ve 23 de kendi içerisinde bölüyorum, yani şöyle 2 çarpı hatırlarsanız yani burası 2x10^-1 olarak karşıma gelir.
O da nedir arkadaşlar?
bu da 0,2 'ye denk gelir zaten.
şimdi ben mol sayısını buldum. mol sayısını bulduktan sonra devam ediyorum oda koşullarındaki hacmini isteyeceğim bir mol bir mol gaz diyorum oda koşullarında dikkat. mol gaz ne kadar hacim kaplar diye soruyorum.
0.2 çarpı 24.5 şöyle yazabilirsiniz isterseniz daha kolay olur 2/10 çarpı 24.5 24.5'le 2'yi çarpıyorum bulurum.
burada dikkat edeceğim şey oda koşulu, normal koşul, hangi koşulda soru bize sorulmuş buraya lütfen dikkat.
Peki 3.
sorumuz. koşullarda 6,4 gram oksijen gazı kaç litre hacim kaplar?
arkadaşlar burada normal koşul mu kullanacağım oda koşulu mu kullanıyorum hangisini kullanıyorum?
şimdi burada 22,4 'ü ya da 24.5 'i kullanamazsınız çünkü normal koşul veya oda koşulu dememiş.
demiş ki bu iki gaz aynı koşulda, metanın 12 litre hacim kapladığı koşullarda bakın aynı koşulda olduğunu anlıyorum oksijen gazı ne kadar litre ne kadar hacim kaplar demiş.
yani biz bunu avagadronun ilk söylediği hacimle mol sayısının doğru orantılı kısmından yapıyoruz burada 22.4 veya 24.5'i kullanmaya çalışmayın. Hemen şimdi işlemimizi yapalım şimdi 0.3 mol gaz hemen orantıdan gidelim bu sefer 0.3 mol ch4 gazın türü önemli değil 12 litre hacim yapıyormuş bu kadar kaplamış.
6,4 gram oksijen, oksijenin mol sayısını bulayım 6,4 aldım 32'ye böldüm 0.2 mol.
0.2 mol diyorum oksijen gazı acaba kaç litre hacim kaplar, bu şekilde de bulabilirim.
x burdan üçtü 4x 2'den sekiz litre olarak karşımıza gelir arkadaşlar.
8 litre hacim kapladığını söylerim. Avagadro yasası daha net bir şekilde anlaşılmıştır sanırım.
Bu dersimiz bu kadar bundan sonraki derslerde görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.
Aslında bu koşullar avogadro yasasında bahsedilen koşullar, bu dersimizi detaylı bir şekilde işleyelim. şimdi ilk önce bir hatırlıyorum avogadro yasası ne demişti?
aynı koşulda bulunan gazları incelerdi ve aynı koşulda bulunan gazların hacimleriyle mol sayıları doğru orantılı demişti.
burayı öğrenmiştik ama burada bir mol gazın hacminden bahsetmemişti ikinci ve üçüncü durumda arkadaşlar işte koşullardan bahsediyor normal koşul ve oda koşulu.
normal koşuldaki basınç ve sıcaklık ve bir mol gazın hacmi oda koşuldaki basınç sıcaklık ve bir mol gazın hacmini veriyor.
Peki buralarda basınç sıcaklık ve bir mol gazın hacmi nedir?
Burada normal koşullarda basıncımız bir atmosfer, sıcaklığımız sıfır santigrat derece ve bir mol gaz, gazın türü hiç önemli değil 22.4 litre hacım kaplar.
Oda koşuluna geliyorum burada basınç bir atmosfer aynı, oda koşulunda sıcaklık daha yüksek burada 25 santigrat derece ve bir mol gazın hacmine baktığımda sıcaklık daha yüksek olduğu için hacmi de daha yüksek 24.5 litre.
Şimdi arkadaşlar sorularımızı çözelim sorulardan önce bir şey daha vurgulayalım Şimdi biz burada bir mol gazı 22.4 litre, öbür tarafta bir mol gazın 24.5 litre hacim kapladığını söyledik ama dikkat edin bunlar sadece gazlar için geçerli.
Bu katı olursa veya sıvı olursa bunlar geçerli değil.
yine şöyle yapalım normal koşullarda mesela 3 mol helyum gazı olsun gaz halde bunun kapladığı 3 çarpı 22,4 olacaktır, sorun yok.
yani yine aynı şekilde şurayı da kullanıyorum mol sayısıyla hacim doğru orantılı. bir mol 22.4 litre hacim kaplıyorsa 3 mol üç katı kaplayacaktır.
Oda koşuluna geçiyorum oda koşulunda ise dicem ki bu sefer bir mol gaz iki mol helyum alayım bakayım ne olur?
iki mol helyum 2 çarpı 24.5 litre hacim kaplar diyorum ama bana kalkıp da mesela demiri versinler.
bir mol demir oda koşulunda 24.5 litre hacım kaplar mı diye sordukları zaman çok rahat bir şekilde bunun olmayacağını söyleyebiliriz Çünkü bir mol demir oda koşulunda sıcaklık 25 santigrat derecede arkadaşlar bu nedir demir katı haldedir bu katılar için geçerli değil bu sadece gazlar için geçerli olduğu için buralara dikkat ediyoruz.
Oda koşulunun diğer ismi de standart koşul olarak geçer.
Bunu da şöyle yazalım standart koşul. Evet şimdi sorularımızda öğrendiklerimizi pekiştirelim.
Birinci sorumuz 5,6 gram C2H4 gazının normal koşullardaki hacmini hesaplayınız. hesaplayalım arkadaşlar ilk önce mol sayısını bulmam lazım zor bir soru değil sadece mol sayısı bulma ve normal koşullardaki hacime geçiş yapma için özellikle böyle hazırladım.
5,6 bölü mol kütlesi 12 X 2 artı 4 yani 24 artı 4 =28 Yani bu ne kadar hacim kaplıyordu 22,4 litre.
Peki çıkar arkadaşlar.
Sorumuza devam edelim.
Diğer bir sorumuz 12,04x10^22 tane molekül içeren karbondioksit gazının normal koşullardaki, oda koşullarındaki hacmini hesaplayınız.
sorularda dikkat genellikle normal koşullar karşımıza gelir ama oda koşulları da sorulabilir o yüzden dikkat.
Şimdi arkadaşlar ne yapalım yine tabii ki mol sayısını bulmamız lazım.
mol sayısını bularak başlayalım.
mol sayısı bize verilen tanecik sayısını alırım 6.02x10^23 e bölerim şimdi işlemleri yaptığım zaman 12,04x10^22'yi alıyorum 6.02x10^23 'e bölüyorum şimdi işlemleri yapıyorum.
kendi içerisinde böldüğümüz zaman şurası iki çıkacaktır, evet iki.
ve 10^22 ve 23 de kendi içerisinde bölüyorum, yani şöyle 2 çarpı hatırlarsanız yani burası 2x10^-1 olarak karşıma gelir.
O da nedir arkadaşlar?
bu da 0,2 'ye denk gelir zaten.
şimdi ben mol sayısını buldum. mol sayısını bulduktan sonra devam ediyorum oda koşullarındaki hacmini isteyeceğim bir mol bir mol gaz diyorum oda koşullarında dikkat. mol gaz ne kadar hacim kaplar diye soruyorum.
0.2 çarpı 24.5 şöyle yazabilirsiniz isterseniz daha kolay olur 2/10 çarpı 24.5 24.5'le 2'yi çarpıyorum bulurum.
burada dikkat edeceğim şey oda koşulu, normal koşul, hangi koşulda soru bize sorulmuş buraya lütfen dikkat.
Peki 3.
sorumuz. koşullarda 6,4 gram oksijen gazı kaç litre hacim kaplar?
arkadaşlar burada normal koşul mu kullanacağım oda koşulu mu kullanıyorum hangisini kullanıyorum?
şimdi burada 22,4 'ü ya da 24.5 'i kullanamazsınız çünkü normal koşul veya oda koşulu dememiş.
demiş ki bu iki gaz aynı koşulda, metanın 12 litre hacim kapladığı koşullarda bakın aynı koşulda olduğunu anlıyorum oksijen gazı ne kadar litre ne kadar hacim kaplar demiş.
yani biz bunu avagadronun ilk söylediği hacimle mol sayısının doğru orantılı kısmından yapıyoruz burada 22.4 veya 24.5'i kullanmaya çalışmayın. Hemen şimdi işlemimizi yapalım şimdi 0.3 mol gaz hemen orantıdan gidelim bu sefer 0.3 mol ch4 gazın türü önemli değil 12 litre hacim yapıyormuş bu kadar kaplamış.
6,4 gram oksijen, oksijenin mol sayısını bulayım 6,4 aldım 32'ye böldüm 0.2 mol.
0.2 mol diyorum oksijen gazı acaba kaç litre hacim kaplar, bu şekilde de bulabilirim.
x burdan üçtü 4x 2'den sekiz litre olarak karşımıza gelir arkadaşlar.
8 litre hacim kapladığını söylerim. Avagadro yasası daha net bir şekilde anlaşılmıştır sanırım.
Bu dersimiz bu kadar bundan sonraki derslerde görüşmek üzere arkadaşlar hoşçakalın.