Tarih Biliminin Diğer Bilimlerle İlişkisi

Evet arkadaşlar tarih yardımcı bilim dallarıyla beraberiz.
Birinci sırada arkeoloji bilimi var.
Arkadaşlar arkeoloji kazı bilimidir.
Su altında ve karada kazılar yapar.
Daha çok yazısız dönemi inceler diyoruz.
Bu özelliğinden dolayı arkadaşlar arkeoloji daha çok yazısız ürünleri ortaya çıkartıyor.
Antropoloji, ırk, bilim arkadaşlar.
Bu da daha çok kafatası, kemik ve bu kafataslarının kemikleri başka ırklarla kıyaslıyor, karşılaştırıyor diyoruz.
Yine başka bir diğer bilim dalı mı kronoloji?
Bu da zaman bilimi arkadaşlar.
Yine dümdüz matik bilimine bakalım.
Nevis Matik Evet bankamatik buradan aklımıza ne gelecek?
Para bilimi eski paraları inceliyor arkadaşlar.
Bunun bir diğer adı da arkadaşlar meskun kat diye biliniyor.
Evet bir diğer yeni birinci malımız Epic Rafi.
Arkadaşlar bakın epik kahramanlar için yazılan eserler ediyoruz değil mi?
O zaman tarihte önemli şahsiyetlere dikilen anıtlar bunlar.
Anıt bilimi, kitabe bilimi diyebiliriz.
Yine başka bir bilim dalı arkadaşlar.
Etnografya etnik kültürden aklımıza gelecek.
Etnografya da arkadaşlar maddi ve manevi kültür bilimi diyoruz.
Peki topunu niye bakalım arkadaşlar?
Topu nami yer adlarını inceliyor bize.
Mesela bir araştırma yapıyoruz.
Diyelim ki İzmir'in tarihini araştırıyoruz.
İzmir'in tarihle ilgili benim neyi bilmem lazım.
O bölgenin eski adlarını bilmem lazım.
İzmir'in eski ismi ne ola ki diye.
Ya da Adana'yı araştırıyorum.
Adana'nın eski isimleri nedir?
Bunu bilmezsen Adana tarihini anlayamadı, onu bulamam.
Coğrafi olarak ismini bilmiyorsam araştırma da yapamam demektir.
Diğeri Bilim davamıza bakalım.
Diplomatik, bu da diplomasiyle ilgili.
Yani devletlerin anlaşmalarını, savaşlarını, barış ağlarını inceliyor.
Yani kısacası siyasi belgeleri inceliyor diyebiliriz.
Bir diğer bilim dalının arkadaşlar Palio, coğrafya Palio coğrafyada eski yazı bilimini inceliyor.
Burada arkadaşlar, birçok uygarlığın ortaya çıkarmış olduğu yazılar var.
Çinlilerin yazdığı yazılar, Japonların işte Sümerlerin yazdığı çivi yazısı, Mısırların hiyeroglif yazıları, işte bunlar.
Hepsi Palio coğrafya biliminden geçiyor.
Bunu da bileceğiz bir diğer bilim dalını.
Arkadaşlar, coğrafya bilimi, coğrafya bilimi bize yeryüzü hakkında bilgi veriyor.
Yani araştırmış olduğumuz coğrafi mekan nasıl bir özelliğe sahip?
Dağlık bir alan mı, iklimi nasıldı mesela?
Buna bir de klima, teoloji ekleniyor.
Coğrafya bize o bölgenin yeryüzü şekilleri, iklimi hakkında önemli bilgiler verebiliyor.
Arkadaşlar bir diğer bilim de alamaz filoloji bakın neyi çıkar deyip dil ilacı yani dil bilimi eski dil yapılarını bize inceliyor.
Mesela arkadaşlar Türklerin eski dilleri hangi medeniyetle ortaklık gösteriyor?
Bizim dilimizin gelişimi nasıl olmuştur, hangi dil öğelerine sahip olmuşuzdur?
Bunlar hakkında bize bilgi verebiliyor.
O da tarihe bu şekilde yardımcı oluyor işte.
Geldik tarihte önemli bir unsura.
Genelde tarihi eser kaçakçılarının hiç istemediğini bilim.
Aslında bunu da söyleyebiliriz.
Kimya, karbon 14.
Bu metotla arkadaşlar tarihi nesnelerin veya tarihi eserlerin bize belirli olarak yaklaşık olarak yaşını veriyor.
Bu da ne demek hocam?
Kimya bilimi tarihe çok önemli yardımcı olduğunu gösteriyor diyebiliriz.
Bir diğer birinci anımız arkadaşlar.
O da her aldik.
Her her buradan aklınıza ne geliyor arkadaşlar?
Arma armaları, bilimi, arkadaşlar, arma her her aldik.
Hocam bu da toplumların, uygarlıkların armaları ile ilgili bize bilgiler veriyor.
Dna bilimi antropolojinin amcasının oğlu diyebiliriz.
Niye arkadaşlar bunlar kafatası karşılaştırması yapıyordu, kemik karşılaştırması yapıyordu ölçülerde biçiyorlar da hocam.
Dna ise yani gene zooloji bilimidir.
Aslında DNA biliminin özelliği nedir?
Biz de kan örneğinden, kıl örneğinden ve tükürük örneğinden hangi ırkın hangi ırka daha yakın olduğunu bize buluyor.
Daha geçerli bir bilim dalıdır.
21'inci yüzyılın önemli bilim dallarından birisidir diyoruz.
Bir diğer bilim dalı da arkadaşlar 10 toz matik dir.
10 oz makine özelliğine de dediğim zaman özel isimleri bize veriyor.
Tarih deki yine bir diğer bilim dalı arkadaşlar antropoloji.
Bu da bize insan isimlerini veriyor diyoruz.
Tarihi yardımcı birçok bilim dalı da var.
Mesela felsefe gibi.
Sosyoloji, istatistik, hukuk, sanat, tarih ve iktisat.
Arkadaşlar aslında burada tarih bilimine en önemli veya bütün bilimlerin doğmasını sağlayan felsefedir.
Neden, niçin, nasıl sorularını soruyor.
Sosyoloji toplumsal bir varlık olarak tarihe yardımcı oluyor.
Çünkü insanlar toplu halde yaşadıkları için onların sosyal yönlerini inceliyor.
Istatistik bilimi bize sayısal verilerde bulunuyor.
Mesela savaşlarda iki taraf savaş yapıyor.
Bir tarafın silah sayısı, asker sayısı ve diğer tarafın asker ve silah sayısı hakkında bize bilgi verebiliyor.
Hukuk arkadaşlar geçmişteki toplumların bize hukuki yapılar hakkında bilgi veriyor.
Kuralları, normları, adetleri, gelenekleri.
Ve görevleri hakkında bilgi veriyor.
Sana tarihine baktığımız zaman onların bu zamana kadar meydana getirdiği eserler hakkında bilgi veriyor, iktisat ekonomileri hakkında bilgi veriyor diyoruz.
Bunların hepsi hocam tarihe yardımcı olan bilim dalları.
Bir örnek yapalım.
Burada bize nasıl sorular geliyor ÖSYM'de.
Şimdi para dediği zaman ben ne anlam alayım hocam?
Öncelikle bu bilim dalını hangisi inceler?
Herhalde bunu ümit matik inceler.
Peki hocam para üzerinde yazı var mıdır?
Para üzerinde yazı varsa o zaman bunu ne inceler?
Hal grafiğe inceler, onu da yazalım.
Peki para varsa hocam burada ekonomik unsurlar da vardır.
O zaman bunu hangi bilim dalı inceler, iktisat gibi arkadaşlar.
Yine bunlar bize önemli veriler sunuyor.
Anlaşma arkadaşlar bu bir siyasi belgedir.
O zaman bunu kim inceler?
Diplomasi bilimi.
Yine arkadaşlar anlaşma üzerinde yazı olduğu için gene bunu hangi bilim dalı inceler?
Pal Coğrafya gibi kitabe bilimi.
Öncelikle hangisine bakacağız?
Anıt bilimine bakacağız yani anıt biliminde biz ne diyoruz?
Epik zafer diyorduk arkadaşlar ve bu kitabeler üzerinde yazı varsa bunu hangi bilim dalı inceliyor arkadaşlar yine bunu coğrafya inceliyor yine arkadaşlar kitabe veya işte para.
Mesela bunların ikisine baktığımız zaman bunlar aynı zamanda etnografik unsurlar mıdır?
Evet bunlar müzede sergi denebilir mi?
Evet.
O zaman bu bir etnografik unsurdur.
Etnografya buna bakabilir.
Yine hocam kitabe bilimle de ne bakabilir?
Etnografya bakar hocam anlaşma buna etnografya bakar mı bakar diyoruz.
Peki kafatası antropolojinin uğraştığı bir bilim dalıdır.
Yazalım yine arkadaşlar.
Destan, destanlar da sözlü kaynaklardır.
Hocam, destanları, abakan bilim dalı.
Burada bir edebiyat olacak.
Mesele edebiyat da bunlar arasında.
Bu yazalım edebiyat bilim dalı gibi örnekleri mizi verdik arkadaşlar burada tarih yardımcı bilim dallarının birçok örneğini sor olarak sınavlarda çıkmaktadır arkadaşlar.