Bu dersimiz de halk şiiri konusu üzerinde duracağız.
Önce halk şiirinin özelliklerini göreceğiz, daha sonra halk şiirini bölümlerine ayıracağız.
Nazım şekillerini göreceğiz.
Ardından da sanatçılar üstünde duracağız.
İsterseniz önce halk şiirinin özellikleri nelerdir?
Bunlar üzerinde duran bir Kenan arkadaşlar.
Yani halk edebiyatı aslında.
Yani halk şiiri dediğimiz halk edebiyatının şiir kısmı.
Peki ne var arkadaşlar halk şiirinde?
Bir kere dil sade olacak.
Arkadaşı arı, şiirler ozan yani aşık denilen kişiler tarafından o bağlama adını verdiğimiz sazla söylenmiştir.
Bakın genellikle bakın halk şiiri aslında bir anlamda İslam öncesi şiirin de devamı niteliğindedir.
Dikkat ederseniz dil sağ nedir?
Ozanlar, aşıklar var.
Bakın İslam öncesinde kopuz, halk şiirine bağlama var ve genellikle arkadaşlar dörtlük nazım birimi kullanılacak.
Şairler son dörtlük dede mahlasını söyleyecek.
Daha çok hece ölçüsü kullanılmıştır.
Daha çok dediğimize göre demek ki aruz ölçüsü de söz konusu arkadaşlar ve hece n'nin yedi sekiz on birli ölçüsünün sıkça kullanıldığı söyleyebiliriz.
Ve uyak olarak da aynen İslam öncesinde olduğu gibi yarım uyan kullanıldığını söyleyebiliriz.
Tabii ki bunun yanında redif ellerinde kullanıldığı söylenebilir arkadaşlar.
Peki halk şiiri mizi isterseniz önce bir çeşitlerine ayırmadan önce, özelliklerini görmeden önce kaç ayıracağız arkadaşlar?
Bir kere üçe ayıracağız.
Anonim, yani söyleyeni belli olmayan.
Âşık tarzı.
Yani ozanlar, aşıklar tarafından söylenen halk şairi.
Aynı zamanda dini tasavvufi.
Tabii Tekke edebiyatı da denmektedir.
Dini tasavvufi halk şiirini göreceğiz.
Önce halk şiirinin özelliklerini göreceğiz, daha sonra halk şiirini bölümlerine ayıracağız.
Nazım şekillerini göreceğiz.
Ardından da sanatçılar üstünde duracağız.
İsterseniz önce halk şiirinin özellikleri nelerdir?
Bunlar üzerinde duran bir Kenan arkadaşlar.
Yani halk edebiyatı aslında.
Yani halk şiiri dediğimiz halk edebiyatının şiir kısmı.
Peki ne var arkadaşlar halk şiirinde?
Bir kere dil sade olacak.
Arkadaşı arı, şiirler ozan yani aşık denilen kişiler tarafından o bağlama adını verdiğimiz sazla söylenmiştir.
Bakın genellikle bakın halk şiiri aslında bir anlamda İslam öncesi şiirin de devamı niteliğindedir.
Dikkat ederseniz dil sağ nedir?
Ozanlar, aşıklar var.
Bakın İslam öncesinde kopuz, halk şiirine bağlama var ve genellikle arkadaşlar dörtlük nazım birimi kullanılacak.
Şairler son dörtlük dede mahlasını söyleyecek.
Daha çok hece ölçüsü kullanılmıştır.
Daha çok dediğimize göre demek ki aruz ölçüsü de söz konusu arkadaşlar ve hece n'nin yedi sekiz on birli ölçüsünün sıkça kullanıldığı söyleyebiliriz.
Ve uyak olarak da aynen İslam öncesinde olduğu gibi yarım uyan kullanıldığını söyleyebiliriz.
Tabii ki bunun yanında redif ellerinde kullanıldığı söylenebilir arkadaşlar.
Peki halk şiiri mizi isterseniz önce bir çeşitlerine ayırmadan önce, özelliklerini görmeden önce kaç ayıracağız arkadaşlar?
Bir kere üçe ayıracağız.
Anonim, yani söyleyeni belli olmayan.
Âşık tarzı.
Yani ozanlar, aşıklar tarafından söylenen halk şairi.
Aynı zamanda dini tasavvufi.
Tabii Tekke edebiyatı da denmektedir.
Dini tasavvufi halk şiirini göreceğiz.
Sıkça Sorular Sorular
Halk Şiiri Nedir?
"Halk Şiiri", genellikle sözlü kültürün bir parçası olarak doğmuş ve halk arasında sözlü olarak aktarılan şiir türüdür. Bu tür şiirler, anonim olarak yazılmış ve genellikle günlük hayatın olaylarını, doğayı, aşkı, savaşı, dinî inançları ve toplumsal yaşamı konu alır.
Halk Şiirinin Genel Özellikleri
- Divan edebiyatının aksine sade, yalın bir anlatım tercih edilir.
- Şairler, medrese eğitimi görmemiştir. Usta – çırak yöntemiyle şairler yetiştirilmiştir.
- Aşk, özlem, ölüm, tassavvuf gibi konuların yanı sıra toplumsal sorunlara da değinmişlerdir.
- Divan edebiyatının aksine soyut değil somut konular işlenmiştir.
- Biçimden çok içerik önemlidir.
- Şiirlerini söylerken saz kullanan şairlerde vardır.
- Nazım birimi dörtlüktür.
- Hece ölçüsü kullanılır.
- Koşma, semai, varsağı, destan, türkü, mani, ninni gibi değişik nazım biçimleri kullanılır.
- Şiirler doğaçlama olarak söylenir. Şairler, şiirleri hazırlık yapmadan irticalen söyler.
- Tasavvufun etkileri görülür.
- Şiirlerin başlığı yoktur.
- Genellikle yarım kafiye ve cinaslı kafiye kullanılır.
-
- yüzyıla kadar dış etkilerden korunmayı başarmıştır. Bu yüzyıldan sonra halk şairleri, divan şiirinden etkilenmeye başlamışlardır.
- Şairler, son dörtlükte tapşırmalarını ( mahlaslarını ) kullanır. Şiirlerini cönk adı verilen defterlere yazmışlardır.
- Halk şiiri üç bölümde incelenir:
- Anonim Halk Şiiri
- Aşık Tarzı Halk Şiiri
- Tekke ( Dini – Tasavvufi ) Şiiri
