Newton'un hareket yasaları bir önceki videomuzda Newton'un hareket yasalarından birinciye Solon Eylemsizlik den bahsetmiştik.
Bir cismin üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise cisim yasa dışı hareket ediyordu ya da duruyordu.
Cisim hareket halindeyken hareketine devam etme isteğine duruyor, kendi durmaya devam etme isteğine eylemsizlik demiştik.
Şimdi Newton'un ikinci hareket yasası olan temel yasadan bahsedeceğiz.
Burada günlük hayatımızda çokça kullandığımız kuvveti harekete geçiren bir cismi harekete geçirmek için kuvvet uygulamamız gerektiğine ya da bir cismi hızlandırmak için uyguladığımız kuvveti artırmamız gerektiğini biliyoruz.
Örneğin bir market deseniz, market arabasını harekete geçirmek için kuvveti uygularsanız daha hızlandırmak için daha fazla kuvveti uygularsanız.
Şöyle bir deney düzeneği hazırladım.
Hazırladığım deney düzeneğin de bir makaraya bağlı bir cisim var.
Cisim en kütleli olmuş olsun.
Bu cismi harekete geçirmek için şu makara dan E.F kuvveti uygulamış oluyor.
Uyguladığım EFF kuvvetiyle cismi ben harekete geçirip bildim metre getirdim diyelim.
Uyguladığım kuvveti araştırdığımda yani iki EFF kadar kuvvet uyguladığında cisim buraya gelme süresi kısa kalacaktır.
Yani cisim hızlanacak ya da daha fazla kuvveti uyguladığında cismin buraya gelme süresi daha da kısalmış olacaktır.
O zaman ben kuvveti artırdığından ivmenin ne olduğunu görüyorum.
Ivmenin arttığını görüyorum.
Yani ivme neyde birim zamandaki hız değişimi demekti.
Cisim hızlandığı için süresi kısalıyor.
O zaman ne söyleyeceğiz?
Kuvvetle ivme doğru orantılıdır diyeceğiz.
Buradan devam ederken aynı kuvveti uygulayarak farklı kütle deki cisimleri hareket ettirirse.
Nasıl olacak ona bakalım.
Şimdi ben yine E.F.
Kadar kuvvet uygulamış olayım ama ben bu EFF kuvveti hiç değiştirmeyeceği.
Sadece kütle mi değiştireceğim burada em kadar kütle çekerken E.F.
Kuvvetin etkisinde buraya t sürede gelmiş olalım.
Süre ev kuvvetinin etkisinde tez sürede gelmiş olalım.
Peki ben buradaki kütle miktarını artırdığını daha buraya gelme sürem ne olacak?
Artacak değil mi?
Çünkü daha ağır bir cismi aynı kuvvetle çekmeye çalışıyorum.
O yüzden benim sürem 2 aya kadar olacak diyelim.
O zaman bilmem ne oluyor.
Yani cisim ne oluyor?
Aynı kuvvetin etkisinde daha yavaş hareket etmiş oluyor.
Yani ivmeyi ne yapıyorum?
Ben azaltmış oluyorum.
O zaman ne söyleyeceğim?
Kütle ile kütle arttığı zaman ivme kazanmış kütle ile ivme ters orantılıdır.
Bu şekilde ifade ediyorum, buradan matematiksel olarak modeli mi çıkartmak istersem, kuvveti mi eşittir diyorum.
Kuvvetle İvme doğru orantılıdır.
Ivmeyle de kütle ters orantılı olarak hesaplandı.
Söz şeklinde burada baktığımızda kütlenin birimi kilogram, ivmenin birimi metre bölü saniye kare.
Bu çarpışmalar uluslar arası birim sisteminde şöyle kuvveti Newton olarak ifade etmiş oluyoruz.
Peki ben bu deneyi grafiğe dökmek istersem nasıl yaparım?
Şimdi buraya baktığımızda EFF kuvvetinin etkisinde cismi a kadar ivme kazandığını, iki dev kuvvetin etkisinde cismin iki AAA kadar ivme kazandığını, üç kuvveti uyguladığında doğru orantılı bir şekilde arttığını biliyorum.
İşte 4'e kadar 4 TEV kadar kuvvet uygula saydım, 4'e kadar ivme kazanmış olacaktı.
Yani deneysel olarak sonuca baktığımızda nasıl bir grafik elde ediyorum?
Bu noktaları birleştirdim de doğrusal lineer bir grafik elde ediyorum.
Elde ettiğim bu grafiğe baktığımda şu şekilde burada eğim bize neyi verecek?
Bakalım eğim dediğimiz şey şurada mesela şu noktada eğim karşı bölük Thompson futbola burası iki ev 2 ah burası 3 şef bölüğü uçağı.
Sırası 4 tef bölüğü 4A.
Yani baktığımızda hepsi bir sabiti veriyor bize.
O zaman bu eğim.
Eşittir tarz uzantı karşı bölü komşu olacağı için şöyle Net Kuvvet Bölüğü komşusunda da kim var ivme var EFF bölüğü A olarak ifade ediyorum ve bu bize bir sabiti verecek.
Sabit de kim olacak arkadaşlar?
Kütle olacak zaten sabit diyoruz.
Neden?
Kütle değişmeyen madde miktarı demek.
Kuvvet arttıkça ivme artar, kütle değişmez.
Çünkü kütle değişmeyen madde miktarıdır.
Bir cismin üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise cisim yasa dışı hareket ediyordu ya da duruyordu.
Cisim hareket halindeyken hareketine devam etme isteğine duruyor, kendi durmaya devam etme isteğine eylemsizlik demiştik.
Şimdi Newton'un ikinci hareket yasası olan temel yasadan bahsedeceğiz.
Burada günlük hayatımızda çokça kullandığımız kuvveti harekete geçiren bir cismi harekete geçirmek için kuvvet uygulamamız gerektiğine ya da bir cismi hızlandırmak için uyguladığımız kuvveti artırmamız gerektiğini biliyoruz.
Örneğin bir market deseniz, market arabasını harekete geçirmek için kuvveti uygularsanız daha hızlandırmak için daha fazla kuvveti uygularsanız.
Şöyle bir deney düzeneği hazırladım.
Hazırladığım deney düzeneğin de bir makaraya bağlı bir cisim var.
Cisim en kütleli olmuş olsun.
Bu cismi harekete geçirmek için şu makara dan E.F kuvveti uygulamış oluyor.
Uyguladığım EFF kuvvetiyle cismi ben harekete geçirip bildim metre getirdim diyelim.
Uyguladığım kuvveti araştırdığımda yani iki EFF kadar kuvvet uyguladığında cisim buraya gelme süresi kısa kalacaktır.
Yani cisim hızlanacak ya da daha fazla kuvveti uyguladığında cismin buraya gelme süresi daha da kısalmış olacaktır.
O zaman ben kuvveti artırdığından ivmenin ne olduğunu görüyorum.
Ivmenin arttığını görüyorum.
Yani ivme neyde birim zamandaki hız değişimi demekti.
Cisim hızlandığı için süresi kısalıyor.
O zaman ne söyleyeceğiz?
Kuvvetle ivme doğru orantılıdır diyeceğiz.
Buradan devam ederken aynı kuvveti uygulayarak farklı kütle deki cisimleri hareket ettirirse.
Nasıl olacak ona bakalım.
Şimdi ben yine E.F.
Kadar kuvvet uygulamış olayım ama ben bu EFF kuvveti hiç değiştirmeyeceği.
Sadece kütle mi değiştireceğim burada em kadar kütle çekerken E.F.
Kuvvetin etkisinde buraya t sürede gelmiş olalım.
Süre ev kuvvetinin etkisinde tez sürede gelmiş olalım.
Peki ben buradaki kütle miktarını artırdığını daha buraya gelme sürem ne olacak?
Artacak değil mi?
Çünkü daha ağır bir cismi aynı kuvvetle çekmeye çalışıyorum.
O yüzden benim sürem 2 aya kadar olacak diyelim.
O zaman bilmem ne oluyor.
Yani cisim ne oluyor?
Aynı kuvvetin etkisinde daha yavaş hareket etmiş oluyor.
Yani ivmeyi ne yapıyorum?
Ben azaltmış oluyorum.
O zaman ne söyleyeceğim?
Kütle ile kütle arttığı zaman ivme kazanmış kütle ile ivme ters orantılıdır.
Bu şekilde ifade ediyorum, buradan matematiksel olarak modeli mi çıkartmak istersem, kuvveti mi eşittir diyorum.
Kuvvetle İvme doğru orantılıdır.
Ivmeyle de kütle ters orantılı olarak hesaplandı.
Söz şeklinde burada baktığımızda kütlenin birimi kilogram, ivmenin birimi metre bölü saniye kare.
Bu çarpışmalar uluslar arası birim sisteminde şöyle kuvveti Newton olarak ifade etmiş oluyoruz.
Peki ben bu deneyi grafiğe dökmek istersem nasıl yaparım?
Şimdi buraya baktığımızda EFF kuvvetinin etkisinde cismi a kadar ivme kazandığını, iki dev kuvvetin etkisinde cismin iki AAA kadar ivme kazandığını, üç kuvveti uyguladığında doğru orantılı bir şekilde arttığını biliyorum.
İşte 4'e kadar 4 TEV kadar kuvvet uygula saydım, 4'e kadar ivme kazanmış olacaktı.
Yani deneysel olarak sonuca baktığımızda nasıl bir grafik elde ediyorum?
Bu noktaları birleştirdim de doğrusal lineer bir grafik elde ediyorum.
Elde ettiğim bu grafiğe baktığımda şu şekilde burada eğim bize neyi verecek?
Bakalım eğim dediğimiz şey şurada mesela şu noktada eğim karşı bölük Thompson futbola burası iki ev 2 ah burası 3 şef bölüğü uçağı.
Sırası 4 tef bölüğü 4A.
Yani baktığımızda hepsi bir sabiti veriyor bize.
O zaman bu eğim.
Eşittir tarz uzantı karşı bölü komşu olacağı için şöyle Net Kuvvet Bölüğü komşusunda da kim var ivme var EFF bölüğü A olarak ifade ediyorum ve bu bize bir sabiti verecek.
Sabit de kim olacak arkadaşlar?
Kütle olacak zaten sabit diyoruz.
Neden?
Kütle değişmeyen madde miktarı demek.
Kuvvet arttıkça ivme artar, kütle değişmez.
Çünkü kütle değişmeyen madde miktarıdır.
