Kuvvet Hareket konumuz daki ünitemizde ki sorularımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Öncelikle güzel bir grafik sorusu bu sorunumuz aynı zamanda kuvvet, hareket de bir El El Clasico dur.
Eeee, bu soru tiplerini kaçırmayalım.
Yatay sürtünmesi bir zeminde bir cisme uygulanan kuvvet ivme grafiği şekildeki gibidir.
Hemen bu görsel bu soruyu görselleştirme bakımından kendimi yatay sürtünmeyi bir yol alıyorum.
Burada bir ismimiz var.
Bu ismimizi uygulanan bir kuvvet var ki, uygulanan kuvvet zamanla ne yapıyor?
Gördüğünüz gibi artan bir kuvvet.
Hareket yönünü tersinde o zaman ne oluşur?
Zeminde hareket yönünün tersinde bir sürtünme kuvveti oluşur.
Çünkü burası yatay su tüneli zemin.
Eeee burada sürtünme kuvvetinin değerini araştıracak olursak.
Bu grafiğe baktığımızda kuvvet o nev tona gelmesine rağmen hala ivmesi sıfırı gösteriyor.
11 tondan sonra ivme kazanır.
O zaman sürtünme kuvvetini burada 10 newton olarak ifade edebiliriz.
Peki sürtünme kuvveti kaç çarpı zeminin tepki kuvveti idi?
Buradaki zeminin tepki kuvveti yatayda olduğumuz için bu arkadaşın kütlesine em desek burada etkimiz, zemini, etkimiz em g'ye kadar.
O zaman zeminin bize gösterdiği tepki kuvveti de em g'ye kadar olur.
O halde buraya k em g eşittir 10 yazarsak.
Yerçekimi ivmesi on metre bölü saniye kare.
Bunu soruda size alt kısmında şu şekilde ifade eder bütün ÖSYM sorularında.
O halde g yerin on yazarsak eşitliğine git onlar birbirini götürdü.
K çarpı m biri veriyormuş.
Benim aradığım şey zeminin sürtünme katsayısı.
Yani kayar.
O halde neyi bulmam gerekiyor?
Peki kuvvet ivme grafiğinde kuvvet bölü ivme bize kütleyi vermez miydi?
O halde bu grafiğin eğimin tersini alacağız.
Bakınız şurası kuvveti ifade ediyor.
Onunla yirmi arasındaki bu üçgenin.
Yatay kenarı on.
Düşey kenar kenar ağımız 5 ve bu ivmeyi ifade ediyor.
5 10. Newton kuvveti ifade ettiğine göre kütle ne kadarmış ki kilogram.
O zaman burayı 2 yazarsam k buradan 1 bölü 2'ye yani 0 5 gelmiş oldu demek.
Zemin sürtünme katsayısı 0 5 miş.
Bir sonraki sorumuza devam edelim.
Üst üste konmuş iki tane cismi miz var.
5 kilogramlık ve bir kilogram bu cisimler.
Sürtünme yalnızca cisimler arasında varmış ve sürtünme katsayısı 0 5 imiş.
Alttaki cisme EF kuvvetiyle maksimum ne kadar set çekersen bu cisimler beraber hareket eder.
Peki alttaki cismi çektiğinizde üstteki cisim ters yönde bir kuvveti seçmeyecek mi?
Bu kuvveti göstermek istersek ne olarak söyleriz?
Eylemsizlik kuvveti olarak gösterebiliriz.
Fakat sorularımıza Size serbest cisim diyagramı çizin.
Yani cismi düz yön etkiden kuvvetleri çizin dediğinde siz eylemsizliği burada kuvvet vektörü olarak göstermelisiniz.
Bunu unutmayalım.
Burası önemli bir detay.
Peki eylemsizlik kuvveti ne kadardır?
Ev ev dediğimiz yere ema yazabiliriz.
Diyorum ki bu sistemin ivmesi totalde AA olsun.
Beraber hareket ettiğine göre hem 1 kilogramlık hem de 500 cisimlerin ivmesi AA kadardır ve kitlemiz 1 oduna göre EMA A'dan 1 çarpı a kadarlık em çarpı alan bir eylemsizlik kuvveti var.
Peki bir kilogram çizim kendini geriye doğru atmak istiyorsa, arada şu şekilde bir sürtünme oluşmaz mı?
O halde arkadaşlar eğer sizin buradaki eylemsizliği sürtünmeden büyük olursa cisim.
Yani hangi isim diyelim, kaç ismi diyelim, bu bir kilogramlık cismi, kaç cismi kayar, kendini geriye doğru atar.
Beraber hareket etme söz konusu olmasın.
Ama eylemsizlik kuvveti sürtünmeyi eşit ya da sürtünmeden küçükse burada beraber hareket söz konusudur.
Peki bana maksimum kuvveti sorduğunda göre ben eylemsizliğin sürtünme eşit olduğu durumu alacam.
Eylemsizlik eşittir sürtünme dersen bu da kuvvetin maksimum değerini ifade etmiş oluruz.
Peki sürtünme kuvveti k çarpı zeminin tepki kuvvetliydi. K 0 5 cismin 1 kilogram cismin ağırlık 10.
Newton tepki kuvveti 10.
Newton o zaman sürdürmemiz 5 5.
Peki eylemsizlik yeni bir çarpı a dememiş miydik?
Demek ki bu sistemin beraber hareketi 5 metre bölü saniye kare.
Yani sizin imiz 5.1 olursa K cismi geriye düşer.
Ama şu an sınırımız değişmiş.
O zaman maksimum kuvvet eşittir.
Ama edersek sistemin toplam kütlesi 5 artı birden 6 kilogram.
Sistemin ivmesi 5 olduğuna göre bu zan maksimum kuvvete izin değerine kadarmış.
30.
Yani siz sistem 30 nokta birle çekerseniz cisim ne var o cismi geriye doğru düşmüş olur.
Beraber hareket söz konusu olmaz.
Bir sonraki sorumuz düşey düzlemde sürtünme, düşey düzlemde sürtünme katsayısı 0 5 oldu.
Ortada üç kilogram cismi EF kuvvetiyle sıkıştırmış iz.
Bu cismi şuraya diktiği de verelim çünkü hangi açıyla çarptığı önemli.
Burada EF kuvvetinin pek EF kuvveti buradan.
Düşey zemine kadar etki ediyorsa bu düşey düzlemin üstüne doğru o cisme tepki kuvvetinin değerine kadar olur, ev kadar olur.
Peki bu cisim 30 Newton ağırlığıyla mg ile yeri düşmeye çalışır.
O zaman ters yönde bir sürtünme.
Biz oluşacak sürtünmeyi hesaplayacak olursak kar çarpı nereden kalmış?
0.
5.
Tepki Kuvveti Miz ki ef 50.
Newton usa tepki kuvveti miz de elini 1 tondur.
O halde sürtünme kuvveti miz 25 net olmuş yani bu 25 newton sa ve aşağı doğru cismin ağırlığı 30 newton olsa bu cisim aşağı doğru hızlanır.
Burada da ef eşittir emaye parlar.
Hizmet gelen net kuvvet 30'dan 25'e çıkartırız.
Hangi cisim üzerinde çalışıyoruz?
3'lük cisim üzerinde çalışıyoruz.
Evimiz AA olduğuna göre iyi.
Birimiz buradan ne çıktı?
Beş bölü üç metre bölü saniye kale çıkmış oldu arkadaşım.
Öncelikle güzel bir grafik sorusu bu sorunumuz aynı zamanda kuvvet, hareket de bir El El Clasico dur.
Eeee, bu soru tiplerini kaçırmayalım.
Yatay sürtünmesi bir zeminde bir cisme uygulanan kuvvet ivme grafiği şekildeki gibidir.
Hemen bu görsel bu soruyu görselleştirme bakımından kendimi yatay sürtünmeyi bir yol alıyorum.
Burada bir ismimiz var.
Bu ismimizi uygulanan bir kuvvet var ki, uygulanan kuvvet zamanla ne yapıyor?
Gördüğünüz gibi artan bir kuvvet.
Hareket yönünü tersinde o zaman ne oluşur?
Zeminde hareket yönünün tersinde bir sürtünme kuvveti oluşur.
Çünkü burası yatay su tüneli zemin.
Eeee burada sürtünme kuvvetinin değerini araştıracak olursak.
Bu grafiğe baktığımızda kuvvet o nev tona gelmesine rağmen hala ivmesi sıfırı gösteriyor.
11 tondan sonra ivme kazanır.
O zaman sürtünme kuvvetini burada 10 newton olarak ifade edebiliriz.
Peki sürtünme kuvveti kaç çarpı zeminin tepki kuvveti idi?
Buradaki zeminin tepki kuvveti yatayda olduğumuz için bu arkadaşın kütlesine em desek burada etkimiz, zemini, etkimiz em g'ye kadar.
O zaman zeminin bize gösterdiği tepki kuvveti de em g'ye kadar olur.
O halde buraya k em g eşittir 10 yazarsak.
Yerçekimi ivmesi on metre bölü saniye kare.
Bunu soruda size alt kısmında şu şekilde ifade eder bütün ÖSYM sorularında.
O halde g yerin on yazarsak eşitliğine git onlar birbirini götürdü.
K çarpı m biri veriyormuş.
Benim aradığım şey zeminin sürtünme katsayısı.
Yani kayar.
O halde neyi bulmam gerekiyor?
Peki kuvvet ivme grafiğinde kuvvet bölü ivme bize kütleyi vermez miydi?
O halde bu grafiğin eğimin tersini alacağız.
Bakınız şurası kuvveti ifade ediyor.
Onunla yirmi arasındaki bu üçgenin.
Yatay kenarı on.
Düşey kenar kenar ağımız 5 ve bu ivmeyi ifade ediyor.
5 10. Newton kuvveti ifade ettiğine göre kütle ne kadarmış ki kilogram.
O zaman burayı 2 yazarsam k buradan 1 bölü 2'ye yani 0 5 gelmiş oldu demek.
Zemin sürtünme katsayısı 0 5 miş.
Bir sonraki sorumuza devam edelim.
Üst üste konmuş iki tane cismi miz var.
5 kilogramlık ve bir kilogram bu cisimler.
Sürtünme yalnızca cisimler arasında varmış ve sürtünme katsayısı 0 5 imiş.
Alttaki cisme EF kuvvetiyle maksimum ne kadar set çekersen bu cisimler beraber hareket eder.
Peki alttaki cismi çektiğinizde üstteki cisim ters yönde bir kuvveti seçmeyecek mi?
Bu kuvveti göstermek istersek ne olarak söyleriz?
Eylemsizlik kuvveti olarak gösterebiliriz.
Fakat sorularımıza Size serbest cisim diyagramı çizin.
Yani cismi düz yön etkiden kuvvetleri çizin dediğinde siz eylemsizliği burada kuvvet vektörü olarak göstermelisiniz.
Bunu unutmayalım.
Burası önemli bir detay.
Peki eylemsizlik kuvveti ne kadardır?
Ev ev dediğimiz yere ema yazabiliriz.
Diyorum ki bu sistemin ivmesi totalde AA olsun.
Beraber hareket ettiğine göre hem 1 kilogramlık hem de 500 cisimlerin ivmesi AA kadardır ve kitlemiz 1 oduna göre EMA A'dan 1 çarpı a kadarlık em çarpı alan bir eylemsizlik kuvveti var.
Peki bir kilogram çizim kendini geriye doğru atmak istiyorsa, arada şu şekilde bir sürtünme oluşmaz mı?
O halde arkadaşlar eğer sizin buradaki eylemsizliği sürtünmeden büyük olursa cisim.
Yani hangi isim diyelim, kaç ismi diyelim, bu bir kilogramlık cismi, kaç cismi kayar, kendini geriye doğru atar.
Beraber hareket etme söz konusu olmasın.
Ama eylemsizlik kuvveti sürtünmeyi eşit ya da sürtünmeden küçükse burada beraber hareket söz konusudur.
Peki bana maksimum kuvveti sorduğunda göre ben eylemsizliğin sürtünme eşit olduğu durumu alacam.
Eylemsizlik eşittir sürtünme dersen bu da kuvvetin maksimum değerini ifade etmiş oluruz.
Peki sürtünme kuvveti k çarpı zeminin tepki kuvvetliydi. K 0 5 cismin 1 kilogram cismin ağırlık 10.
Newton tepki kuvveti 10.
Newton o zaman sürdürmemiz 5 5.
Peki eylemsizlik yeni bir çarpı a dememiş miydik?
Demek ki bu sistemin beraber hareketi 5 metre bölü saniye kare.
Yani sizin imiz 5.1 olursa K cismi geriye düşer.
Ama şu an sınırımız değişmiş.
O zaman maksimum kuvvet eşittir.
Ama edersek sistemin toplam kütlesi 5 artı birden 6 kilogram.
Sistemin ivmesi 5 olduğuna göre bu zan maksimum kuvvete izin değerine kadarmış.
30.
Yani siz sistem 30 nokta birle çekerseniz cisim ne var o cismi geriye doğru düşmüş olur.
Beraber hareket söz konusu olmaz.
Bir sonraki sorumuz düşey düzlemde sürtünme, düşey düzlemde sürtünme katsayısı 0 5 oldu.
Ortada üç kilogram cismi EF kuvvetiyle sıkıştırmış iz.
Bu cismi şuraya diktiği de verelim çünkü hangi açıyla çarptığı önemli.
Burada EF kuvvetinin pek EF kuvveti buradan.
Düşey zemine kadar etki ediyorsa bu düşey düzlemin üstüne doğru o cisme tepki kuvvetinin değerine kadar olur, ev kadar olur.
Peki bu cisim 30 Newton ağırlığıyla mg ile yeri düşmeye çalışır.
O zaman ters yönde bir sürtünme.
Biz oluşacak sürtünmeyi hesaplayacak olursak kar çarpı nereden kalmış?
0.
5.
Tepki Kuvveti Miz ki ef 50.
Newton usa tepki kuvveti miz de elini 1 tondur.
O halde sürtünme kuvveti miz 25 net olmuş yani bu 25 newton sa ve aşağı doğru cismin ağırlığı 30 newton olsa bu cisim aşağı doğru hızlanır.
Burada da ef eşittir emaye parlar.
Hizmet gelen net kuvvet 30'dan 25'e çıkartırız.
Hangi cisim üzerinde çalışıyoruz?
3'lük cisim üzerinde çalışıyoruz.
Evimiz AA olduğuna göre iyi.
Birimiz buradan ne çıktı?
Beş bölü üç metre bölü saniye kale çıkmış oldu arkadaşım.
