Evet arkadaşlar şimdi de tarihteki Türklerle ilgili konumuza bakalım.
Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletleri diye.
Arkadaşlar öncesinde tarihte bilinen ilk Türk topluluğu İskitler dir veya Sakalar diye geçiyor.
Hocam bunlar bugünkü Rusya coğrafyasında yaşamış Türk milleti.
Tarihte bilinen ilk Türk boyu kimdir diyoruz.
İskitler Tuna nehrinden Hazar denizine kadar olan bir coğrafyada yaşamışlar.
Az önce söylediğim gibi bugünkü Rusya coğrafyası arkadaşlar.
Peki Avrupa'ya göç eden ilk Türk topluluğu kimdir hocam?
Yine İskitler dir.
Peki ilk Türk devleti derse Avrupa Hunları?
Evet.
Peki tarihte bilinen ilk Türk devleti teşkilatlı kimlerse o da Hun Devleti, Asya Hun.
Şimdi şundan şöyle bir not alalım.
Bunları da arkadaşlar bilmemiz gerekiyor.
Tarihte ilk Türk devleti Asya Hun Hocam Tartı bilinen ilk Türk boyu veya ilk Türk topluluğu.
İskitler tarihte ilk Avrupada devlet kuran Avrupa Hun ama Avrupa'ya göç eden ilk Türk topluluğu da İskitler diyoruz.
Tarihte ilk kez atı evcilleştirme ile yine İskitler.
Arkadaşlar, ilk kadın hükümdarları Tomris gençler.
Şimdi bununla ilgili şunu söyleyeyim.
Tomris cesur bir kadın ve bizim tarihimizde savaşçı bir Türk kadın.
Arkadaşlar hem Persler ile savaşmış hem de hocam Yunanlılarla savaşmış kadın hükümdarın kızıdır.
Bu tarihteki ilk kadın hükümdar olarak geçiyor arkadaşlar.
En ünlü hükümdar da Alper Tunga dır.
Peki Alper Tunga ile ilgili bilmemiz gereken ne?
Hem bu isimle bir deste anımız var hem de Alper Tunga destanından sonra Alper Tunga yı öven başka bir destan var.
Ama İranlılarla yapılan bir destan İskitlerin yani sakalların düşmanı olan Persler yani İran.
Bunların da arkadaşlar Şehname adlı eseri var.
Firdevsi'nin Şehname adlı eseri olduğunu bileceğiz hocam.
Yani Firdevsi'nin Şehname eserinde kimden bahsediyor?
Alper Tunga dan bahsediyor. Bizim de böyle bir destan ımız var.
Alper Tunga Destanı diye bir destan ımız var gençler.
Peki İskitlerin en önemli özelliği ne?
Hocam bunlar tıp alanında ilerlemiş lerdir.
Hacamat yapmışlardır arkadaşlar.
Yine burada önemli bir unsur daha var.
İskitler de.
Bunlar bozkırın kuyumcuları olarak bilinirler arkadaşlar.
Oda şeklinde mezarlar.
Bunlar da görülmüştür.
Tümülüs mezarlar.
İşte İskit lerle bilmemiz gereken arkadaşlar bunlar diyoruz.
Evet arkadaşlar, Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletleriyle devam ediyoruz.
Bu Asya Hun Devleti arkadaşlar tarihte bilinen teşkilatlı ilk Türk devletidir.
Gençler hemen hemen bütün Orta Asyada kurulan derelerin başkenti Ötüken dir.
Bir tane devletimiz hariç Uygurlar o zaman biz buna kutsal başkent diyor muyuz?
Evet.
Bilinen ilk hükümdarları Teoman dır.
Hoca Teoman döneminde Çin Seddi yapımı başlıyor.
Mete Han zamandan sonra daha hocam tamamlanmış oluyor.
Peki Teoman'ın oğlu Mete Han, babasını tahttan indirip Asya Hun Devleti'nin başına gelecek mi?
Evet gelecek.
Onun tahta çıkış tarihi milattan önce 209.
Tarihi şudur Gençler.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın kuruluş yılıdır.
Neden yazacağım?
Niye hocam?
Çünkü Mete Han tarihte ilk defa ne yapmıştır?
Hocam burada onlu sistemi bulmuştur tarihte.
Yani bunu kullanan, uygulayan ilk devlet diyebiliriz.
Bakın bunu şunla karıştırmayalım.
Ilk düzenli orduyu kuran AK atardı hatırlayalım.
O milattan önce Mezopotamya'da olmuştu.
Ama burada biz diyoruz milattan önce 209 diyoruz.
Bakın bu biraz daha geç ve bu onlu sistemi bulan hatta bu onlu sistem Çinliler de Moğollar da da kullanılacak.
Tamam hocam Mete Han'ın ne gibi bir özelliği var?
Arkadaşlar Metehan Türklerde vatan ve millet bilincini oluşturan ilk kişi ve ordu da ilk defa onu sistemi kurmuş, ıslık çalan, ok hazırlamış, ıslık çalan bir ok kullanmış. Çavuş oku ve Çin üzerine akınlar yapmış ve Çin'i vergiye bağlamış.
Hocam biz bunları biliyoruz.
Şimdi burada üç defa Çin'e sefer yaptığını bileceğiz.
Onu vergiye bağladığını bileceğiz.
Ama burada şöyle soru geliyor Çin gibi bir devleti egemenliği altına almasına rağmen neden Çin'e yerleşmede böyle bir soru geliyor?
O zaman biz ne diyoruz?
Türkler az, Çin nüfusu çok olduğu için Türkler Çinli nüfus arasında asimile olabilir diye Çin'e yerleşmemiş.
2 2 aynı zamanda Çinliler gibi olmamak için katı kurallar getirmiş.
Mesela Çin'den hediye alınmayacak Çinli prensi de eserle elde bilmeyecek katı kurallar getirmiş arkadaşlar.
Çünkü kendisi de böyle bir rehin verilen bir kişiydi Çinli prenses karşılığında.
Şimdi neden hocam Metehan babasıyla böyle çekişme hali donmuş.
Çinli prensesler ülkeye geldiği zaman ajanlarla beraber geliyor ve bu Çinli prensesler ne yapıyor hocam iki taraf iki kardeşi birbirine düşürebiliyor lar veya ortalıkta nifak tohumu atabiliyorlar.
Ne demek hocam bu?
Yani kin ve nefret.
Ülke içerisinde iki tane ayrılıkçı hareket varsa birini diğerine karşı destekliyorlar ve iç savaş çıkarmaya çalışıyorlar.
Tabii ajanlar bunda çok etkili.
O yüzden de Metehan bunlar yaşanmasın diye Çinliler ile birçok şeye kısıtlama getirmiş.
Peki Metehan tahttan çekildikten sonra onun yerine sırayla ki yok ho ho iyiye ve Çi çi gibi önemli kişiler geliyor.
Yani şöyle bunlardan hangisi hocam?
En önemli adamlardan bir tanesi şu içi ilk Türk milliyetçisi olarak biliniyor.
Şunlar hemen kısa kısa söyleyeyim hocam ki yok döneminde ne oluyor?
Çin baskı altına alınmıştır. Kevork döneminde işte İpekyolu yeniden kontrol altına alınmıştır ve Çinli prensesler ile evlenme bu dönemde tekrar başlamış.
Yani Mete Han'ın koymuş olduğu töre kuralları değiştiriliyor.
O zaman ne oluyor hocam?
Bu yok döneminde Çinliler artık Hun ülkesine artık rahat rahat girebiliyorlar.
Rohan de Çin egemenliğine girmeyi kabul etmiş ama çiçeği onu çok ağır bir şekilde eleştirmiştir arkadaşlar onu da söyleyelim.
Yani ki Ok ile Hou Haye maalesef Asya Hun Devleti'nin türevlerine karşı gelmişler.
E peki onları uyaran kişi kim?
Hocam çiçeğe bağımsızlık duygusundan bahsediyor.
Çiçeği o zaman bizim için ilk Türk milliyetçisi diyebilir miyiz?
Evet.
Peki hocam daha sonra ne oldu?
İşte bu niyetten sonra Güney Hunları Çin hakimiyetine girerken Kuzey.
Onlar ne yapıyor hocam?
Batıya doğru göç etmeye başlıyor işte.
Ülke doğu ve batı olarak ikiye bölünmüş.
Güney kuzey diye ikiye bölünmüş de.
Derken en son Güney Hunları Çin'e hakim edine giriyor.
Kuzey Hunları da hocam batıya doğru göç başlatıyor.
Bu arada şunu söyleyelim Türk devletlerinde ikili teşkilat Mete Han zamanında başlamıştır.
Önemli bir olay.
Arkadaşlar ikili teşkilat ile ilgili sorular sık sık gelmekte.
Gençler bu doğu ve batı olarak bölünmeleri demek.
Doğu kutsal batıda doğuya bağlı yani özerk bir yönetim oluyor.
Tabi bu illa Doğu-Batı olmak zorunda değil.
Kuzey ve Güney de olabilir gençler onu da bilirim.
Şunu da söyleyelim arkadaşlar, burada Kuzey Rumlarının göç etmesini daha önce de bahsetmiştik.
Nedir hocam bu kavimler göçüne sebep oluyor değil mi?
Yani Asya Hun Devleti'nin kuzey bölümündeki Hunlar NABA.
Hocam Avrupa'ya doğru göç etmeye başlayacaklar.
Bu da neye sebep olacak?
Kavimler göçüne sebep olacak diyoruz arkadaşlar.
Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletleri diye.
Arkadaşlar öncesinde tarihte bilinen ilk Türk topluluğu İskitler dir veya Sakalar diye geçiyor.
Hocam bunlar bugünkü Rusya coğrafyasında yaşamış Türk milleti.
Tarihte bilinen ilk Türk boyu kimdir diyoruz.
İskitler Tuna nehrinden Hazar denizine kadar olan bir coğrafyada yaşamışlar.
Az önce söylediğim gibi bugünkü Rusya coğrafyası arkadaşlar.
Peki Avrupa'ya göç eden ilk Türk topluluğu kimdir hocam?
Yine İskitler dir.
Peki ilk Türk devleti derse Avrupa Hunları?
Evet.
Peki tarihte bilinen ilk Türk devleti teşkilatlı kimlerse o da Hun Devleti, Asya Hun.
Şimdi şundan şöyle bir not alalım.
Bunları da arkadaşlar bilmemiz gerekiyor.
Tarihte ilk Türk devleti Asya Hun Hocam Tartı bilinen ilk Türk boyu veya ilk Türk topluluğu.
İskitler tarihte ilk Avrupada devlet kuran Avrupa Hun ama Avrupa'ya göç eden ilk Türk topluluğu da İskitler diyoruz.
Tarihte ilk kez atı evcilleştirme ile yine İskitler.
Arkadaşlar, ilk kadın hükümdarları Tomris gençler.
Şimdi bununla ilgili şunu söyleyeyim.
Tomris cesur bir kadın ve bizim tarihimizde savaşçı bir Türk kadın.
Arkadaşlar hem Persler ile savaşmış hem de hocam Yunanlılarla savaşmış kadın hükümdarın kızıdır.
Bu tarihteki ilk kadın hükümdar olarak geçiyor arkadaşlar.
En ünlü hükümdar da Alper Tunga dır.
Peki Alper Tunga ile ilgili bilmemiz gereken ne?
Hem bu isimle bir deste anımız var hem de Alper Tunga destanından sonra Alper Tunga yı öven başka bir destan var.
Ama İranlılarla yapılan bir destan İskitlerin yani sakalların düşmanı olan Persler yani İran.
Bunların da arkadaşlar Şehname adlı eseri var.
Firdevsi'nin Şehname adlı eseri olduğunu bileceğiz hocam.
Yani Firdevsi'nin Şehname eserinde kimden bahsediyor?
Alper Tunga dan bahsediyor. Bizim de böyle bir destan ımız var.
Alper Tunga Destanı diye bir destan ımız var gençler.
Peki İskitlerin en önemli özelliği ne?
Hocam bunlar tıp alanında ilerlemiş lerdir.
Hacamat yapmışlardır arkadaşlar.
Yine burada önemli bir unsur daha var.
İskitler de.
Bunlar bozkırın kuyumcuları olarak bilinirler arkadaşlar.
Oda şeklinde mezarlar.
Bunlar da görülmüştür.
Tümülüs mezarlar.
İşte İskit lerle bilmemiz gereken arkadaşlar bunlar diyoruz.
Evet arkadaşlar, Orta Asya'da kurulan ilk Türk devletleriyle devam ediyoruz.
Bu Asya Hun Devleti arkadaşlar tarihte bilinen teşkilatlı ilk Türk devletidir.
Gençler hemen hemen bütün Orta Asyada kurulan derelerin başkenti Ötüken dir.
Bir tane devletimiz hariç Uygurlar o zaman biz buna kutsal başkent diyor muyuz?
Evet.
Bilinen ilk hükümdarları Teoman dır.
Hoca Teoman döneminde Çin Seddi yapımı başlıyor.
Mete Han zamandan sonra daha hocam tamamlanmış oluyor.
Peki Teoman'ın oğlu Mete Han, babasını tahttan indirip Asya Hun Devleti'nin başına gelecek mi?
Evet gelecek.
Onun tahta çıkış tarihi milattan önce 209.
Tarihi şudur Gençler.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın kuruluş yılıdır.
Neden yazacağım?
Niye hocam?
Çünkü Mete Han tarihte ilk defa ne yapmıştır?
Hocam burada onlu sistemi bulmuştur tarihte.
Yani bunu kullanan, uygulayan ilk devlet diyebiliriz.
Bakın bunu şunla karıştırmayalım.
Ilk düzenli orduyu kuran AK atardı hatırlayalım.
O milattan önce Mezopotamya'da olmuştu.
Ama burada biz diyoruz milattan önce 209 diyoruz.
Bakın bu biraz daha geç ve bu onlu sistemi bulan hatta bu onlu sistem Çinliler de Moğollar da da kullanılacak.
Tamam hocam Mete Han'ın ne gibi bir özelliği var?
Arkadaşlar Metehan Türklerde vatan ve millet bilincini oluşturan ilk kişi ve ordu da ilk defa onu sistemi kurmuş, ıslık çalan, ok hazırlamış, ıslık çalan bir ok kullanmış. Çavuş oku ve Çin üzerine akınlar yapmış ve Çin'i vergiye bağlamış.
Hocam biz bunları biliyoruz.
Şimdi burada üç defa Çin'e sefer yaptığını bileceğiz.
Onu vergiye bağladığını bileceğiz.
Ama burada şöyle soru geliyor Çin gibi bir devleti egemenliği altına almasına rağmen neden Çin'e yerleşmede böyle bir soru geliyor?
O zaman biz ne diyoruz?
Türkler az, Çin nüfusu çok olduğu için Türkler Çinli nüfus arasında asimile olabilir diye Çin'e yerleşmemiş.
2 2 aynı zamanda Çinliler gibi olmamak için katı kurallar getirmiş.
Mesela Çin'den hediye alınmayacak Çinli prensi de eserle elde bilmeyecek katı kurallar getirmiş arkadaşlar.
Çünkü kendisi de böyle bir rehin verilen bir kişiydi Çinli prenses karşılığında.
Şimdi neden hocam Metehan babasıyla böyle çekişme hali donmuş.
Çinli prensesler ülkeye geldiği zaman ajanlarla beraber geliyor ve bu Çinli prensesler ne yapıyor hocam iki taraf iki kardeşi birbirine düşürebiliyor lar veya ortalıkta nifak tohumu atabiliyorlar.
Ne demek hocam bu?
Yani kin ve nefret.
Ülke içerisinde iki tane ayrılıkçı hareket varsa birini diğerine karşı destekliyorlar ve iç savaş çıkarmaya çalışıyorlar.
Tabii ajanlar bunda çok etkili.
O yüzden de Metehan bunlar yaşanmasın diye Çinliler ile birçok şeye kısıtlama getirmiş.
Peki Metehan tahttan çekildikten sonra onun yerine sırayla ki yok ho ho iyiye ve Çi çi gibi önemli kişiler geliyor.
Yani şöyle bunlardan hangisi hocam?
En önemli adamlardan bir tanesi şu içi ilk Türk milliyetçisi olarak biliniyor.
Şunlar hemen kısa kısa söyleyeyim hocam ki yok döneminde ne oluyor?
Çin baskı altına alınmıştır. Kevork döneminde işte İpekyolu yeniden kontrol altına alınmıştır ve Çinli prensesler ile evlenme bu dönemde tekrar başlamış.
Yani Mete Han'ın koymuş olduğu töre kuralları değiştiriliyor.
O zaman ne oluyor hocam?
Bu yok döneminde Çinliler artık Hun ülkesine artık rahat rahat girebiliyorlar.
Rohan de Çin egemenliğine girmeyi kabul etmiş ama çiçeği onu çok ağır bir şekilde eleştirmiştir arkadaşlar onu da söyleyelim.
Yani ki Ok ile Hou Haye maalesef Asya Hun Devleti'nin türevlerine karşı gelmişler.
E peki onları uyaran kişi kim?
Hocam çiçeğe bağımsızlık duygusundan bahsediyor.
Çiçeği o zaman bizim için ilk Türk milliyetçisi diyebilir miyiz?
Evet.
Peki hocam daha sonra ne oldu?
İşte bu niyetten sonra Güney Hunları Çin hakimiyetine girerken Kuzey.
Onlar ne yapıyor hocam?
Batıya doğru göç etmeye başlıyor işte.
Ülke doğu ve batı olarak ikiye bölünmüş.
Güney kuzey diye ikiye bölünmüş de.
Derken en son Güney Hunları Çin'e hakim edine giriyor.
Kuzey Hunları da hocam batıya doğru göç başlatıyor.
Bu arada şunu söyleyelim Türk devletlerinde ikili teşkilat Mete Han zamanında başlamıştır.
Önemli bir olay.
Arkadaşlar ikili teşkilat ile ilgili sorular sık sık gelmekte.
Gençler bu doğu ve batı olarak bölünmeleri demek.
Doğu kutsal batıda doğuya bağlı yani özerk bir yönetim oluyor.
Tabi bu illa Doğu-Batı olmak zorunda değil.
Kuzey ve Güney de olabilir gençler onu da bilirim.
Şunu da söyleyelim arkadaşlar, burada Kuzey Rumlarının göç etmesini daha önce de bahsetmiştik.
Nedir hocam bu kavimler göçüne sebep oluyor değil mi?
Yani Asya Hun Devleti'nin kuzey bölümündeki Hunlar NABA.
Hocam Avrupa'ya doğru göç etmeye başlayacaklar.
Bu da neye sebep olacak?
Kavimler göçüne sebep olacak diyoruz arkadaşlar.
