Türk Adının Anlamı ve Türk Kültür Bölgeleri

Ed Gençler.
İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası.
Yepyeni konu, yepyeni bir ünite.
Türk adının anlamıyla biz başlayalım.
Türk adının anlamı kime göre ne?
Hocam Çinliler demiş ki Ne miğfer.
Miğfer zırhlı.
Kafaya takılan önemli bir argüman.
Ve genelde sağlam sağlamlık anlamına geliyor.
Kaşgarlı Mahmut'a göre ki Divan Lügat it Türk adlı eserin yazarıdır.
Orada şöyle bahsediyor Olgunluk çağı.
Türkler olgun dur diye söylüyor.
Ziya Gökalp göre Türeli nizam sahibi olarak biliniyor.
Bafra'ya göre bu Macar bir türkolog dur arkadaşlar.
Türklerin Türemen den geldiğini iddia etmiştir.
Türeyen anlamında kullanıldığını söylemiştir.
Uygurlar istisna.
Devlet ilk yerleşik hayata geçen bir Türk direktör arkadaşlar.
Bu da güçlü, kuvvetli anlamlarına geliyor.
Türk adına önce ya da Türk adının geçtiği kaynaklar hangi milletten alınabilir?
Biz Orta Asya'da olduğumuz için önce biz Çin kanatlarına bakmamız lazım.
Çünkü Türklerin en fazla münasebeti bulunulan ülke Çin ve onlar.
Yerleşik hayatları, yazıyı kullanıyorlar.
Türkler maalesef yazıyı biraz geç kullanmışlar gençler.
Bu yüzden de bizim hakkımızda yazılanlar daha çok başka kaynaklarda bulunuyor.
Mesela bunun ilki nerede olabilir?
Çin başka nerede bulunabilir?
Bizim işte Arap, Pers, İran da, yani Rus kaynaklarında, Hint, Bizans kaynaklarında bulunabilir diyoruz.
Yani bizim hakkımızda bilgi veren kaynaklar, Türkler nereye gitmişse, hangi milletle irtibat halinde olmuşsa, onlar hakkında bize bilgileri o münasebetle bulunduğumuz ülkeler verebilir.
Peki hocam coğrafi ad olarak Türkiye ifadesi nereler için kullanıldı?
Önce.
6'ncı yüzyılda, yani ne demek hocam?
500 ile 500 99 yıllarında gibi.
Hocam Orta Asya için kullanılmıştır.
Yani genelde Türkiye ifadesi Orta Asya için kullanılmış ifade olarak bilinir.
9'uncu ve 10'uncu yüzyıllarda Volga Nehri'nden Orta Asya'ya kadar uzanan bölgeler için kullanılmıştır.
Genelde bugünkü Rusya coğrafyasıdır burası.
12 inci yüzyılda ve onun başlarında diyelim Anadolu için kullanılmaya başlanmıştır.
Şimdi arkadaşlar 12 inci yüzyılda Mısır için de Mısır, Suriye için de Türkiye denilmiş ama daha çok biz nereye gidiyoruz burada Anadolu için?
Yani demek ki Türkiye ifadesi 6'ncı yüzyılda başka bir yer için dokuz ve 10'da başka bir yer.
12.
Yüzyılda başka bir yer için kullanılmış diyoruz.
Peki bu Türklerin anayurdu neresi?
Türklerin anayurdu Orta Asya'yı merkez olarak kabul edersek.
Bakın arkadaşlar belirli bir yer söylemiyorum.
Bu bölgenin doğusunda Kings Dağları, bugünkü Kuzey Kore sınırları, hindi, kuş dağları ve karanlık dağları dediğimiz yerler.
Yani Hindistan kuzey bölgesi.
Hazar denizinin hocam yani batıda ise neresi Hazar Denizi ile karşı karşıyayız.
Kuzeyde de Sibirya ile karşı karşıyayız diyoruz.
Çok geniş bir coğrafya Orta Asya arkadaşlar.
Ve bu da neden kaynaklanıyor?
Türkler yarı göçebe bir millet olduğu için, belirli bir bölgede sabit kalmadıkları için böyle bir coğrafyada yaşamışlardır.
Orta Asya'nın iklimi.
Şunu bunu.
Onu ilerleyen süreçte zaten işleyeceğiz arkadaşlar.
Ünitemizde devam ediyoruz.
Şimdi de Türklere ait en eski yerleşim yerleri.
Tabii burada bir tane istisna var.
Mesela ana kültürü.
Ana kültürün Türk olup olmadığı hala tartışmalı.
Ama bunu alıyoruz.
Çünkü bu Orta Asya'nın en eski kültürü olarak alıyoruz.
Bakın Türklere ait en eski kültür değil, Orta Asya'nın en eski kültürü olarak alıyoruz.
Peki hocam niye burada başka Türklere ait diye yazıyor gençler.
Bu da bir ihtimal olduğu için alınmış müfredat.
Adımız da var.
Peki ana kültürüne baktığımız zaman ne görüyoruz?
Orta Asya'nın en eski kültürü, bölgesi neresi?
Bugünkü Türkmenistan.
Yani Aşkabat yakınlarında bir yer.
Peki bunun özelliğini Hocam ana kültürü deyince Batmana gelecek atıp ilk defa evcil eleştirildiği burada görülmüş.
Bir de Türk tipi halı ve kilim dokumaları görülmüş.
Türklerin kini çok benziyor.
Ana kültürümüzde aklımıza gelmesi gereken bunlar.
Şu kırmızıyla yazdıklarım atfen eskiye bu kültürü.
Hocam bakın bu kültürün hepsi milattan önceki yıllar yani.
Hani biz Sümerlerin tabirleriyle demiştik ya, işte onlar varken Orta Asya'da da böyle bir kültürler var.
Orta Asya'da da bu şekilde kültürler var.
Ama neyse bu kültürüne baktığımız zaman Türklere ait en eski kültür olduğunu görüyoruz, işte bu önemli.
Bana.
Biri dese ki Türklere ait en eski kültür nedir?
Aferin Asiye.
Bu hocam Güney Sibirya bölgesinde bulunmuştur.
Soğuk bir bölge, ilk defa bakırdan eşya yapılmıştır.
Bak öncülleri biz.
Bunlar Türklere ait en eski olacak.
Bakırdan eşya yapılacak.
Nedir burası?
Akdeniz cava güldürür.
Diğer bir kültürümüz Andra Nova.
Hocam hemen aklıma altın gelecek altın.
Bakalım şimdi Andra Nova kültürü şimdi Hazar Denizi ile Ural Dağları arasında kalan bir bölge.
Geniş bir coğrafya.
At, koyun, sığır, deve.
Burada Erciş eleştiriliyor.
Şimdi hocam az önce burada dedik ki AD ilk defa bu kültürde evcilleştirilmiş, ilk defa bu kültürde görülmüş demiştik.
Burada önceliğimiz atın yanında başka hayvanların donmuş olması.
Burada Roma kültürünü gördüğümüz deki en önemli öncü şudur Altından ve tunçtan eşyalar yapılmış olmalı mesela.
Ama neyse bu kültürün deyince aklıma bakır gelmesi lazım.
Andrea Nova kültürü deyince altın gelmesi lazım, tunç gelmesi lazım.
Peki burada anlatırsak eğer kara su kültürünü geçelim.
Hocam kara su kültürü güçlü bir kültür deriz.
Niye?
Çünkü burada demir madenini görüyorum.
Hocam Türkler ilk defa demir madenini burada işlemişler ve ileride göreceğiz.
Iskeletlerin Sakalar ın kullandığı dört tekerli araba, keçeli çadırlar burada görülmüş.
Kara su kültürü diğerlerine göre daha gelişmiştir ve kara suyu kültürü deyince aklımıza kesinlikle ve kesinlikle Hocam maden gelecek ama hangi maden demir madeni gelecek?
Togar kültürüne bakalım.
Togar kültürü adını Yenisey ırmağa andaki Togar adasından alıyor.
Yani aynı yerdeler.
Mesela bakın Kara Su Bölgesi ve Togar Hocam hepsi Yenisey de ama takar bir adacık dır.
Arkadaşlar kendisinden önceki Türk kültürlerini bir sentez midir gençler?
Sentez bir kültürdür togar.
O zaman ben şunu der miyim?
Orta Asya'nın en gelişmiş Türk kültürü neresidir?
Togar Bunlara Altay lılar da denmiştir arkadaşlar.
Çünkü Altay bölgesinde var ve bütün kültür bölgelerinin bir birleşimi olarak karşımıza çıkıyor.
Evet, bunlar da bizim ilk ve orta çağlardaki Türk dünyasının en eski yerleşim bölgeleri olarak geçiyor.
Bakın bunların hepsi Orta Asya'da.
Peki hocam bunların isimleri neden farklı?
Anap, Akdeniz, Yobo, Andırın, Ova.
Genelde Rus araştırmacıları araştırdığı için böyle isimler konulmuş.
Gençler.