Hal değişiminden bahsettik.
Şimdi bu videoda hal değişim grafiği yorumlayalım birlikte. Şimdi buraya baktığımızda bir buz parçasını düşünelim ama şöyle referans alacağız: suyun deniz seviyesinde 100°C' de donduğunu biliyoruz. Bu nedenle 0°C nin altındaki sıcaklıklarda su nasıl halde bulunur?
Katı halde bulunur diye söyleyeceğiz.
O zaman baktığımda ben -T'de, _T değerinde bir buz parçası elime almış olayım. Bu buz parçasına ısı verdiğimizde ne yapacak?
nasıl halde bulunuyor?
Yani eksi sıcaklıkla 0°C arasındaki sıcaklıkta maddenin nasıl halde bulunuyor?
Madde katı halde bulunuyor.
Yani -T'de olan bir buza ben ısı verdiğinde 0°C'a gelene kadar ne yapar?
Isı alır ve ne olur sıcaklığı artar.
Yani burada ne var bir sıcaklık değişimi var.
Buraya 1.bölge diyelim.
Ben bu ben bu 1.bölgeyi yazmak istediğimde diyeceğim ki buz zamanla erimez buzun sadece nesi değişir?
Sıcaklığı değişir yani erimek için kendisine hazırlıyor.
O zaman baktığımda sıcaklığım benim değişiyorsa yani bir sıcaklık değişimi var ΔT kadar.
O zaman bu maddenin ne olması lazım m*cbuz diye ifade etmem lazım.
Yani benim bu adama vereceğim ısı Q kadar olmuş olacak.
Buna Q1 demiş olalım.
Şuraya da ekliyorum Q1 eşittir m kütleli buzun buraya cbuz yazıyorum çünkü buzun öz ısısıyla suyun öz ısısı da aynı değil çarpı diyorum bir sıcaklık değişimi var buna da ΔT diye eklemiş oluyorum.
Şimdi 2.bölgeye geldim.
2.bölgeye geldiğimde burada sıcaklığın sabit olduğunu görüyorum.
Yani sıcaklık 0°C'ta ama bakalım madde nasıl?
Buraya baktığımızda değiştirecek yani erimeye başlayacak.
Erime süresince biz burada ne gözlemleyeceğiz?
Buz ve su karışımı gözlemleyeceğiz yani katı sıvı bir karışım gözlemlemiş olacağız.
O zaman ben bu bölgeye 2.bölge dersem bu bölgede ne olduğunu söylüyorum?
Bir erime olayının gerçekleştiğini söylüyorum.
O zaman ihtiyacım olan şey m kütleli buzu ne yapmak?
Eritmek.
Yani bir sıcaklık değişimi var mı?
Yok zaten söylememiş miydik hal değişimi sırasında sıcaklık değişmez diye. O zaman diyorum ki benim bu bölgede İhtiyacım olan ısı miktarı eşittir m çarpı Lerime kadardır diye ifade ediyorum.
Daha sonra geldim şu bölgeye. Bu bölgeye geldiğimde artık madde ne yapıyor?
Sıcaklık değiştiriyor.
Değiştirdiği sıcaklığa baktığımızda şurada ikinci aralıkta tamamen eriyen buz artık nasıl halde?
Sıvı halde yani ben artık burada bir su elde ediyorum.
Şimdi baktığımızda nereye kadar geldi?
Bu 100°C'a kadar suyun kaynama noktasına 100°C diye ifade etmiş olalım.
Bir sıcaklık değişimi var, sıcaklık değişimi varsa ne söyleyeceğim?
m kütleli suyu ne yapmış oldum ben?
ΔT kadar sıcaklığını değiştirmiş oldum.
O zaman diyeceğim ki benim buradaki ısı miktarı m*csu*ΔT kadardır diye ifade edeceğim.
Evet, şuraya da Q3 diyelim yani 3.bölgedeki ısı miktarım m*csu*ΔT.
Şimdi 4.bölgeye bakıyorum.
4.bölgede bakalım maddemiz nasıl halde bulunacak?
Buraya baktığımızda 100°C sıcaklığa gelmiş.
Artık bu su bu noktadan sonra ne hale geçecek?
Buhar haline geçmeye başlayacak.
Buhar haline geçiyorsa ne var?
Hal değişimi var.
Hal değişimi sırasında sıcaklıkta değişiyor muydu?
Hayır değişmiyordu.
O zaman diyeceğiz ki burası sıvı artı nedir?
Buhardır, sıvı+gaz halinde bulunuyor burada.
O zaman burada bir hal değişimi olduğu için m kütleli sıvıyı buharlaştırmak için m*Lbuharlaşma kadar ısıya ihtiyacım olmuş olacak m*Lbuharlaşma.
Sonrası için de artık ne söyleyeceğiz?
ΔT kadar yani bir sıcaklık değişimi olduğu için ΔT kadar sıcaklığımızın değiştiğinden bahsedeceğiz.
Bu şekilde ifade ettikten sonra hal değişim grafiği ne kesinlikle yorumlarken dikkat etmenizi istiyoruz.
Neden?
Çünkü eksi sıcaklıktan şu şekilde giden yani nasıl bir grafik?
Isı alan bir grafik. Isı alan bir grafik ısı alarak ne yaptı?
Hal değişimine uğradı.
Madde 1.bölgede katı, bölgede hal değişimi gözlemliyorum.
Bu şekilde grafiğini tamamlamış oluyorum.
