Merhaba arkadaşlar.
Bu dersimizde zayıf bazlardaki denge sabitinden bahsediyoruz.
Kb yani bazlık sabiti veya ayrışma sabiti veya iyonlaşma sabiti olarak karşınıza gelebilir.
Şimdi zayıf bazlarda iki yönlü ok görüyorduk.
Zayıf asitlerde de öyleydi hatırlarsanız.
İki yönlü ok bize %100 iyonlaşma olmayacağını söylüyordu.
B'den OH- oluşmuş.
1 tane proton B'ye doğru geçmiş ve OH- kalmış arkadaşlar.
Şimdi ben burada zayıf bazlarda ayrışmanın nasıl olduğunu göstereyim.
X molar ayrıştığını düşünüyorum.
En başta BH ve OH- yok.
X molar madde oluşur.
X molar OH- oluşur.
Bu şekilde yazdım.
(1-X).
Şimdi ben Kb'yi yazarken yine sonuçta denge sabiti olduğu için ürün bölü giren yazıyorum.
Ürün bölü gireni yazdım.
Önce ürünümü alıyorum.
Sonra girende B'yi alıyorum oradan suyu almıyorum, bölüyorum.
B'ye böldüm.
X çarpı X bölü (1-X) şeklinde gösteririm arkadaşlar.
Bana verilen sayısal değeri de Kb'yi yazdıklarımla eşitlerim. Şimdi Kb ile bazlık arasında bir ilişki var.
Nasıl bir ilişki var ?
Onu bir hatırlayalım.
Kb artarsa ne olur ?
Kb'nin artması ne demek ?
Ürün bölü giren değerinin büyük olması demek.
Bu değerin büyük olması için ürünümüzün daha büyük olması lazım.
Yani payın daha büyük olması lazım.
Ürünün büyük olması demek reaksiyonun ürünlere doğru gittiğini, daha çok iyon oluştuğunu, iyonlaşmanın daha fazla olduğunu gösterir.
E şimdi iyonlaşma fazla, ürün daha fazla ve OH- fazla.
O zaman ne olur ?
Bazlık artar diyoruz.
Geçen dersimizde anlatmıştık.
Ka arttıkça asitlik artıyordu. Burada yine ikisini birden toparlayalım.
Kb arttıkça da bazlık artar arkadaşlar.
Bize 2 tane baz verirlerse, Kb değerlerini verirlerse bazlık değerlerine bakarım.
Kimin Kb'si daha büyükse onun bazlığı fazladır diyebilirim. Şimdi yan tarafta bir not düşmüşüm.
Demişim ki B kuvvetli baz olsaydı (burada gördüğüm 1 molar olan B kuvvetli bir baz olsaydı) ortamdaki OH- iyon derişimi ne olurdu ?
Şimdi arkadaşlar %100 iyonlaşıyordu hatırlarsanız kuvvetli bazlar da.
E bu 1 molarsa ortama 1 tane OH vermiş.
Yine B'den açığa çıkacak OH- kendisi 1 molar olduğu için %100 iyonlaşıyor ve yine 1 molar OH- oluşurdu. edelim.
1 tane sorumuz var.
Soruda anlattıklarımızı pekiştirelim.
0,5 molar amonyak çözeltisinin pOH'ı kaçtır ?
İyonlaşma yüzdesi nedir ?
Kb'sini vermişim, 2 çarpı 10 üzeri -6 olarak orayı düzeltelim.
Orayı yanlış yazmışım sanırım. Şimdi arkadaşlar NH3'ü iyonlaştırıyorum. NH3'ü su ile reaksiyona girdiriyorum.
Ne olurdu ?
1 tane hidrojen NH3'e geçerdi, NH4+ oluşurdu, bir de OH- açığa çıkardı.
Elimde 0,5 molar var.
X kadar iyonlaştırıyorum.
X kadar NH4+, X kadar da OH- oluşur.
(0,5-X), X, X yazdım.
Kb diyorum eşittir ürün bölü giren.
X çarpı X bölü -- (0,5-X)' teki X'i hatırlarsanız ihmal ediyorduk, yani bu ihmal-- yani 0,5'e böleceğim şimdi.
0,5'e bölüyorum ve Kb değeri 2 çarpı 10 üzeri -6.
2 çarpı 10 üzeri -6'ya eşitliyorum.
X kare buradan, 10 üzeri -6 çıkar.
X de buradan 10 üzeri -3 çıkar.
Ben neyi buldum ?
İyonlaşan kısmı, 10 üzeri -3.
Peki OH- ne kadar ?
10 üzeri -3.
Ben şu anda OH-'yi 10 üzeri -3 bulduysam --benden istenen şey pOH'tı zaten-- pOH değerim 3'tür diye söyleyebilirim.
Cevabım 3. Peki iyonlaşma yüzdesini nasıl buluyordum ?
Bakın Ka'da da yapmıştık geçen dersimizde.
Aynı şekilde devam ediyoruz yöntem aynı.
B'de diyorum ki B için neye bakıyordum ?
Elimde ne kadar vardı, ne kadarı iyonlaştı ?
0,5 molardı diyorum.
İyonlaşan kısma bakarsam X kadar yani 10 üzeri -3 kadar iyonlaştı. molarda ne kadar iyonlaşır ?
Bu işlemi yapıyorum arkadaşlar.
10 üzeri 2 çarpı 10 üzeri -3 bölü 0,5. -1 yani 0,2 olur.
Yani iyonlaşma yüzdemiz 0,2'dir diyoruz.
Gördüğünüz gibi Ka'da yaptıklarımızın aynısını yaptık.
Aynı yöntemle aynı şekilde yapıyoruz.
Zayıf asitlerde Ka'yı kullanıyoruz, zayıf bazlarda da Kb'yi kullanıyoruz.
Evet arkadaşlar bu şekilde dersimizi bitiriyoruz. Bundan sonraki derste görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
Bu dersimizde zayıf bazlardaki denge sabitinden bahsediyoruz.
Kb yani bazlık sabiti veya ayrışma sabiti veya iyonlaşma sabiti olarak karşınıza gelebilir.
Şimdi zayıf bazlarda iki yönlü ok görüyorduk.
Zayıf asitlerde de öyleydi hatırlarsanız.
İki yönlü ok bize %100 iyonlaşma olmayacağını söylüyordu.
B'den OH- oluşmuş.
1 tane proton B'ye doğru geçmiş ve OH- kalmış arkadaşlar.
Şimdi ben burada zayıf bazlarda ayrışmanın nasıl olduğunu göstereyim.
X molar ayrıştığını düşünüyorum.
En başta BH ve OH- yok.
X molar madde oluşur.
X molar OH- oluşur.
Bu şekilde yazdım.
(1-X).
Şimdi ben Kb'yi yazarken yine sonuçta denge sabiti olduğu için ürün bölü giren yazıyorum.
Ürün bölü gireni yazdım.
Önce ürünümü alıyorum.
Sonra girende B'yi alıyorum oradan suyu almıyorum, bölüyorum.
B'ye böldüm.
X çarpı X bölü (1-X) şeklinde gösteririm arkadaşlar.
Bana verilen sayısal değeri de Kb'yi yazdıklarımla eşitlerim. Şimdi Kb ile bazlık arasında bir ilişki var.
Nasıl bir ilişki var ?
Onu bir hatırlayalım.
Kb artarsa ne olur ?
Kb'nin artması ne demek ?
Ürün bölü giren değerinin büyük olması demek.
Bu değerin büyük olması için ürünümüzün daha büyük olması lazım.
Yani payın daha büyük olması lazım.
Ürünün büyük olması demek reaksiyonun ürünlere doğru gittiğini, daha çok iyon oluştuğunu, iyonlaşmanın daha fazla olduğunu gösterir.
E şimdi iyonlaşma fazla, ürün daha fazla ve OH- fazla.
O zaman ne olur ?
Bazlık artar diyoruz.
Geçen dersimizde anlatmıştık.
Ka arttıkça asitlik artıyordu. Burada yine ikisini birden toparlayalım.
Kb arttıkça da bazlık artar arkadaşlar.
Bize 2 tane baz verirlerse, Kb değerlerini verirlerse bazlık değerlerine bakarım.
Kimin Kb'si daha büyükse onun bazlığı fazladır diyebilirim. Şimdi yan tarafta bir not düşmüşüm.
Demişim ki B kuvvetli baz olsaydı (burada gördüğüm 1 molar olan B kuvvetli bir baz olsaydı) ortamdaki OH- iyon derişimi ne olurdu ?
Şimdi arkadaşlar %100 iyonlaşıyordu hatırlarsanız kuvvetli bazlar da.
E bu 1 molarsa ortama 1 tane OH vermiş.
Yine B'den açığa çıkacak OH- kendisi 1 molar olduğu için %100 iyonlaşıyor ve yine 1 molar OH- oluşurdu. edelim.
1 tane sorumuz var.
Soruda anlattıklarımızı pekiştirelim.
0,5 molar amonyak çözeltisinin pOH'ı kaçtır ?
İyonlaşma yüzdesi nedir ?
Kb'sini vermişim, 2 çarpı 10 üzeri -6 olarak orayı düzeltelim.
Orayı yanlış yazmışım sanırım. Şimdi arkadaşlar NH3'ü iyonlaştırıyorum. NH3'ü su ile reaksiyona girdiriyorum.
Ne olurdu ?
1 tane hidrojen NH3'e geçerdi, NH4+ oluşurdu, bir de OH- açığa çıkardı.
Elimde 0,5 molar var.
X kadar iyonlaştırıyorum.
X kadar NH4+, X kadar da OH- oluşur.
(0,5-X), X, X yazdım.
Kb diyorum eşittir ürün bölü giren.
X çarpı X bölü -- (0,5-X)' teki X'i hatırlarsanız ihmal ediyorduk, yani bu ihmal-- yani 0,5'e böleceğim şimdi.
0,5'e bölüyorum ve Kb değeri 2 çarpı 10 üzeri -6.
2 çarpı 10 üzeri -6'ya eşitliyorum.
X kare buradan, 10 üzeri -6 çıkar.
X de buradan 10 üzeri -3 çıkar.
Ben neyi buldum ?
İyonlaşan kısmı, 10 üzeri -3.
Peki OH- ne kadar ?
10 üzeri -3.
Ben şu anda OH-'yi 10 üzeri -3 bulduysam --benden istenen şey pOH'tı zaten-- pOH değerim 3'tür diye söyleyebilirim.
Cevabım 3. Peki iyonlaşma yüzdesini nasıl buluyordum ?
Bakın Ka'da da yapmıştık geçen dersimizde.
Aynı şekilde devam ediyoruz yöntem aynı.
B'de diyorum ki B için neye bakıyordum ?
Elimde ne kadar vardı, ne kadarı iyonlaştı ?
0,5 molardı diyorum.
İyonlaşan kısma bakarsam X kadar yani 10 üzeri -3 kadar iyonlaştı. molarda ne kadar iyonlaşır ?
Bu işlemi yapıyorum arkadaşlar.
10 üzeri 2 çarpı 10 üzeri -3 bölü 0,5. -1 yani 0,2 olur.
Yani iyonlaşma yüzdemiz 0,2'dir diyoruz.
Gördüğünüz gibi Ka'da yaptıklarımızın aynısını yaptık.
Aynı yöntemle aynı şekilde yapıyoruz.
Zayıf asitlerde Ka'yı kullanıyoruz, zayıf bazlarda da Kb'yi kullanıyoruz.
Evet arkadaşlar bu şekilde dersimizi bitiriyoruz. Bundan sonraki derste görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
