Kunduz.
Türkçe cümlede. Anlatım konu anlatım videosundan herkese merhaba. Arkadaşlar. Cümlede anlatımla. Öznel, nesnel, doğrudan, dolaylı, birinci ağızdan ve üçüncü ağızdan anlatımlı cümleler yer alıyor.
Yani sorularda bana aşağıdaki cümlelerden. Hangisi anlatımına. Göre farklıdır derse. Bu videoda anlatacağım. Başlıklara göre incelemeniz gerekiyor.
Öncelikle öznel cümleden başlayalım.
Öznel cümlede özne aklımıza gelsin.
Yani kişi aklımıza gelsin.
Kişisel görüş içeren cümleler olur.
Doğruluğu veya yanlışlığı. Kanıtlanan bayan. Kişiden kişiye göre değişen bilgiler içeren cümleler nedir?
Yani bu. Kanıt sağlanamayan. Cümle olur.
Sorularda öznel cümle diye de çıkıyor.
Aşağıdakilerden hangisi. Kanıt, atanamayan. Yargı içerir diye de çıkıyor.
İkisi de aynı şeydir.
Kişisel yargı, kişisel düşünce. Kanıt inanamayan. Bilgi içeren cümleler olur. Hemen bakalım bu manzarayı seyretmeye doyulmaz. Şimdi bu genellikle öznel cümle, kişilere ait duygular içeren cümleler olur.
Arkadaşlar bu. Manzarayı. Seyretmeye. Doyulmaz. Derken kişinin. Manzaraya. Karşı duyduğu duyguyu ifade etmiş yani.
Yani bu bilgi kişisel bir bilgidir.
Doğruluğu veya yanlışlığı. Kanıtlanan, az mutlu olan başarılı. Olur.
Bence olmaz.
Bunu söyleyen kişi de sonuçta kendi duygusunu, düşüncesini söylemiş.
Yine öznel cümle olmuş.
Geldim nesnel cümleye.
Nesnel cümle de nesneden. Aklımıza gelsin. Arkadaşlar.
Yani çevremizdeki nesneleri düşünelim.
Bu kişiden kişiye göre değişmeyen herkes için aynı olan nesnedir.
Nesnel cümlede doğruluğu veya. Yanlışlığı kanıtlanan. Kişiden kişiye göre değişmeyen bilgiler içeren cümleler midir?
Öznel için dedik. Ki kanıt inanamayan. Cümledir.
Nesnel için de. Kanıtlanan. Cümledir diyeceğiz.
Kanıtlanabilir neyi vardır?
Örneklere bakalım. Kırmızı ana. Renklerden biridir.
Şimdi ben bu. Kırmızının ana. Renklerden. Olup olmadığını kanıtlayan. Bilirim. Yanlış da olsa kanıtların, doğru olsa da kanıtları. Yani kanıtlanabilir bir cümle olduğu için nesnel cümle olur.
Yazarın kitabı üç kere baskıya girmiş, belki on kere girdi bilmiyorum. Ancak doğru da olsa kanıtların, yanlış da olsa kanıtların. Sonuçta kişisel duygu ve düşünce içermiyor.
O yüzden nesnel cümledir.
Geldim birinci. Ağızdan anlatımlı. Yani birinci ağızdan birinci kişilik cümleye.
Arkadaşlar parçada anlamda da gördük biliyorsunuz.
Birinci derken ben ve bizden bahseden cümleler veya parçalardan bahsediyoruz biz.
Ben veya biz ile kurulan cümleler de birinci. Ağızdan anlatımlı. Veya birinci kişi bi cümle olur. Hemen bakalım. Bana verilen cümlede de ben veya biz aramam gerekiyor arkadaşlar.
Bahçeden çıkıp etrafıma baktım. Kim bakıyor ben bakıyorum.
O zaman. Bu cümle birinci. Ağızdan anlatımlı. Cümledir.
Üçüncü ağızdan anlatımlı, yani üçüncü kişiyle anlatımlı.
Cümleler de yine. Parçada anlamda. Geçti.
O veya onlar kelimesini arıyorum arkadaşlar. Hemen bakalım. Etrafına bakılarak eve doğru gitti.
Kim bu gitme işini yapan?
Etrafına bakın lan. O o olduğu için. Üçüncü ağızdan anlatımlı. Yani üçüncü kişiyle cümle olur geldim. Doğrudan anlatımlı. Yani aktarımını cümleye.
Şimdi arkadaşlar, şu başlığın ikisini aynı anda söylemek istiyorum, ikisi de aktarım yapılan cümledir.
Yani kendi cümlenin içinde alıntı cümle vereceğim yani başkasının cümlesini.
Kendi cümlem var, kendi cümlenin içinde. Bir de alıntı cümle. Var.
Şimdi bu alıntı cümleyi hiç değiştirmeden. Verirsem, doğrudan anlatım.
Bu alıntı. Cümleyi değiştirerek. Verirsem dolaylı anlatım. Olacak. Şimdi alıntı. Cümleleri hiç değiştirmeden. Veriyorsan, ne yapmam. Gerekiyor diye iki tane tırnak içinde vereceğim. Ya da alıntı. Cümlenin sonunda virgül işaretini kullanacağım.
Tekrar söyleyelim, başkasının cümlesini kendi cümlenin içinde hiç değiştirmeden olduğu gibi aktarır. Sam doğrudan anlatım başkasının. Cümlesini kendi cümlenin içinde değiştirerek harmanlayarak aktarır. Sam.
Dolaylı Sam dolaylı yoldan anlatım olur. Şimdi şöyle düşünelim arkadaşlar dışarı çıkacağız.
Benim bir arkadaşım var, dışarı çıkacağız.
Arkadaşım sokakta bekliyor.
Ben anneme dedim ki Anne ben arkadaşımla dışarı çıkıyorum dedim.
Annem de balkondan sesleniyor geç gelme diye.
Annem bana seslendi, arkadaşımda diyor ki anne ne dedi diyor.
Ben de diyorum ki geç gelme dedi dersem annemin ağzından çıkan cümleyi hiç değiştirmeden vermiş olurum.
O zaman tırnak içinde şöyle demem gerekir Geç gelme bir.
Di veya virgül le de ayırabiliriz.
Geç gelme virgül dedi.
Şimdi benim cümle min içinde alıntı cümle var mı?
Var.
Geç gelme benim alıntı cümlem.
Peki annem. Balkondan. Nasıl seslenmişti?
Aynı şuradaki cümle gibi seslenmişti.
Geç gelme.
Annemin ağzından çıkan cümle bu şekilde seslenmişti.
Ben de hiç değiştirmeden kendi cümlenin içinde arkadaşıma annemin cümlesini aktardım.
Yani doğrudan aktarım yapmış oldum.
Şimdi yine aşağıya iniyorum.
Annem diyor ki Geç gelme diye sesleniyor.
Arkadaşımda bana diyor ki Annen ne dedi?
Diyor.
Geç gelmeme mi söyledi veya geç gelmeme mi?
Ifade etti.
Şimdi annemin ağzından çıkan geç gelmeyi de ancak ben burada bunu kendi cümlem ile harmanlayarak verdim.
Yani değiştirerek verdiğim için dolaylı anlatımı yapmış.
Türkçe cümlede. Anlatım konu anlatım videosundan herkese merhaba. Arkadaşlar. Cümlede anlatımla. Öznel, nesnel, doğrudan, dolaylı, birinci ağızdan ve üçüncü ağızdan anlatımlı cümleler yer alıyor.
Yani sorularda bana aşağıdaki cümlelerden. Hangisi anlatımına. Göre farklıdır derse. Bu videoda anlatacağım. Başlıklara göre incelemeniz gerekiyor.
Öncelikle öznel cümleden başlayalım.
Öznel cümlede özne aklımıza gelsin.
Yani kişi aklımıza gelsin.
Kişisel görüş içeren cümleler olur.
Doğruluğu veya yanlışlığı. Kanıtlanan bayan. Kişiden kişiye göre değişen bilgiler içeren cümleler nedir?
Yani bu. Kanıt sağlanamayan. Cümle olur.
Sorularda öznel cümle diye de çıkıyor.
Aşağıdakilerden hangisi. Kanıt, atanamayan. Yargı içerir diye de çıkıyor.
İkisi de aynı şeydir.
Kişisel yargı, kişisel düşünce. Kanıt inanamayan. Bilgi içeren cümleler olur. Hemen bakalım bu manzarayı seyretmeye doyulmaz. Şimdi bu genellikle öznel cümle, kişilere ait duygular içeren cümleler olur.
Arkadaşlar bu. Manzarayı. Seyretmeye. Doyulmaz. Derken kişinin. Manzaraya. Karşı duyduğu duyguyu ifade etmiş yani.
Yani bu bilgi kişisel bir bilgidir.
Doğruluğu veya yanlışlığı. Kanıtlanan, az mutlu olan başarılı. Olur.
Bence olmaz.
Bunu söyleyen kişi de sonuçta kendi duygusunu, düşüncesini söylemiş.
Yine öznel cümle olmuş.
Geldim nesnel cümleye.
Nesnel cümle de nesneden. Aklımıza gelsin. Arkadaşlar.
Yani çevremizdeki nesneleri düşünelim.
Bu kişiden kişiye göre değişmeyen herkes için aynı olan nesnedir.
Nesnel cümlede doğruluğu veya. Yanlışlığı kanıtlanan. Kişiden kişiye göre değişmeyen bilgiler içeren cümleler midir?
Öznel için dedik. Ki kanıt inanamayan. Cümledir.
Nesnel için de. Kanıtlanan. Cümledir diyeceğiz.
Kanıtlanabilir neyi vardır?
Örneklere bakalım. Kırmızı ana. Renklerden biridir.
Şimdi ben bu. Kırmızının ana. Renklerden. Olup olmadığını kanıtlayan. Bilirim. Yanlış da olsa kanıtların, doğru olsa da kanıtları. Yani kanıtlanabilir bir cümle olduğu için nesnel cümle olur.
Yazarın kitabı üç kere baskıya girmiş, belki on kere girdi bilmiyorum. Ancak doğru da olsa kanıtların, yanlış da olsa kanıtların. Sonuçta kişisel duygu ve düşünce içermiyor.
O yüzden nesnel cümledir.
Geldim birinci. Ağızdan anlatımlı. Yani birinci ağızdan birinci kişilik cümleye.
Arkadaşlar parçada anlamda da gördük biliyorsunuz.
Birinci derken ben ve bizden bahseden cümleler veya parçalardan bahsediyoruz biz.
Ben veya biz ile kurulan cümleler de birinci. Ağızdan anlatımlı. Veya birinci kişi bi cümle olur. Hemen bakalım. Bana verilen cümlede de ben veya biz aramam gerekiyor arkadaşlar.
Bahçeden çıkıp etrafıma baktım. Kim bakıyor ben bakıyorum.
O zaman. Bu cümle birinci. Ağızdan anlatımlı. Cümledir.
Üçüncü ağızdan anlatımlı, yani üçüncü kişiyle anlatımlı.
Cümleler de yine. Parçada anlamda. Geçti.
O veya onlar kelimesini arıyorum arkadaşlar. Hemen bakalım. Etrafına bakılarak eve doğru gitti.
Kim bu gitme işini yapan?
Etrafına bakın lan. O o olduğu için. Üçüncü ağızdan anlatımlı. Yani üçüncü kişiyle cümle olur geldim. Doğrudan anlatımlı. Yani aktarımını cümleye.
Şimdi arkadaşlar, şu başlığın ikisini aynı anda söylemek istiyorum, ikisi de aktarım yapılan cümledir.
Yani kendi cümlenin içinde alıntı cümle vereceğim yani başkasının cümlesini.
Kendi cümlem var, kendi cümlenin içinde. Bir de alıntı cümle. Var.
Şimdi bu alıntı cümleyi hiç değiştirmeden. Verirsem, doğrudan anlatım.
Bu alıntı. Cümleyi değiştirerek. Verirsem dolaylı anlatım. Olacak. Şimdi alıntı. Cümleleri hiç değiştirmeden. Veriyorsan, ne yapmam. Gerekiyor diye iki tane tırnak içinde vereceğim. Ya da alıntı. Cümlenin sonunda virgül işaretini kullanacağım.
Tekrar söyleyelim, başkasının cümlesini kendi cümlenin içinde hiç değiştirmeden olduğu gibi aktarır. Sam doğrudan anlatım başkasının. Cümlesini kendi cümlenin içinde değiştirerek harmanlayarak aktarır. Sam.
Dolaylı Sam dolaylı yoldan anlatım olur. Şimdi şöyle düşünelim arkadaşlar dışarı çıkacağız.
Benim bir arkadaşım var, dışarı çıkacağız.
Arkadaşım sokakta bekliyor.
Ben anneme dedim ki Anne ben arkadaşımla dışarı çıkıyorum dedim.
Annem de balkondan sesleniyor geç gelme diye.
Annem bana seslendi, arkadaşımda diyor ki anne ne dedi diyor.
Ben de diyorum ki geç gelme dedi dersem annemin ağzından çıkan cümleyi hiç değiştirmeden vermiş olurum.
O zaman tırnak içinde şöyle demem gerekir Geç gelme bir.
Di veya virgül le de ayırabiliriz.
Geç gelme virgül dedi.
Şimdi benim cümle min içinde alıntı cümle var mı?
Var.
Geç gelme benim alıntı cümlem.
Peki annem. Balkondan. Nasıl seslenmişti?
Aynı şuradaki cümle gibi seslenmişti.
Geç gelme.
Annemin ağzından çıkan cümle bu şekilde seslenmişti.
Ben de hiç değiştirmeden kendi cümlenin içinde arkadaşıma annemin cümlesini aktardım.
Yani doğrudan aktarım yapmış oldum.
Şimdi yine aşağıya iniyorum.
Annem diyor ki Geç gelme diye sesleniyor.
Arkadaşımda bana diyor ki Annen ne dedi?
Diyor.
Geç gelmeme mi söyledi veya geç gelmeme mi?
Ifade etti.
Şimdi annemin ağzından çıkan geç gelmeyi de ancak ben burada bunu kendi cümlem ile harmanlayarak verdim.
Yani değiştirerek verdiğim için dolaylı anlatımı yapmış.
